Табиғатты аялайық: балаларға табиғаттың сұлулығын таныту
Біздің қаһарман балаларымызға табиғаттың байлығын түсіндіретін кезеңдер өте маңызды. Маңғыстау облысы, Қарақия ауданы, Жетібай ауылындағы МКҚК «Айналайын» балабақшасында қазіргі заман талабына сай тәрбие жүргізілуде. Мектеп жасына дейінгі балалармен бірге өткізілген оқу шаралары барысында, балалардың табиғатқа деген сезімдерін дамыту, қоршаған ортаға қамқорлық көрсету, флора мен фауна әлемімен таныстыру үшін бірқатар қызықты әдістер қолданылуда.
Балалардың табиғатқа деген сүйіспеншілігін арттыру мақсатында жаттығулар мен ойындар ұйымдастырылады. Мәселен, «Табиғатты аялайық» ойыны барысында, балалар тірі табиғаттың түрлерін плакатқа жапсыру арқылы, олардың өмір сүретін ортасымен танысады. Бұл орайда, гүлдер мен ағаштарды қорғау, су мен ауаның тазалығын сақтау қажеттілігі туралы әсерлі сөздер айтылады. Осындай ойын түрлері барысында, балалардың есте сақтау, шығармашылық, ойлау қабілеттері дамиды.
Табиғат аясында серуендеу, оны зерттеу, түрлі ойындар мен жаттығулар балалардың бойында табиғатқа деген аса өнімді сезімді қалыптастырады. Мұндай шаралар балалардың өміріне қуаныш, шаттық, мейірімділік пен сүйіспеншілік ұялатады. Біздің балаларымыз алған білімдері мен әсерлері арқылы, қоршаған ортаға жауапкершілікпен қарау қажеттілігіне үйренеді. Табиғатқа деген сүйіспеншілікті насихаттау үшін оларға керемет көру-бейнероликтер мен әңгімелер ұсынылады.
Сонымен қатар, оқу үдерісінде табиғат көрінісін жасау үшін табиғи материалдар пайдалану, балалардың шығармашылығын оятып, олардың табиғат болып табылатын дүниелерге сезімталдықтарын арттырады. Әр топқа бөлініп жасаған жұмыстар нәтижесінде, балалар өздерінің табиғатқа деген құрмет сезімдерін көрсетеді. Бұның барлығы әдемі жұлдызшалармен марапатталып, балалардың көңілдеріне қуаныш сыйлайды.
Маңғыстау облысы, Қарақия ауданы, Жетібай ауылы
МКҚК «Айналайын» балабақшасы
Қожахмет Әсел Ергенқызы
«Табиғатты – аялайық!»
Мақсаты:
Қоршаған орта, табиғат пен тіршілік арасындағы байланыс жайлы түсініктерін қалыптастыру, дүниетанымын кеңейту. Ойлау есте сақтау және зерделеуін дамыту, сөздерді анық айтуға машықтау және сөйлеу мәдениетін қалыптастыру табиғатқа сүйіспеншілікке тәрбиелеу, жаратылыстың әрбір заты мен мүшесін құрметтеуге, қоршаған ортаны қорғауға, сақтауға үйрету. Сүйіспеншілік, мейірімділік қасиеттерін дамыту.
Шаттық шеңбері.
Мына сұлу әлемде,
Адам өмір сүреді.
Үлкен менен кішіге,
Күн сәулесін төгеді.
-Балалар біздің мекен ететін жер шарымызда бірнеше жанурлар мен өсімдік түрлері бар, сендер алайда олар туралы аз білетін боларсыңдар, сол себепті мен сендерге туған жеріміздің флорасымен фаунасын таныстырғым келеді. Олай болса барлығымыз мына бейне роликке назар аударайық.
(Роликте Қазақстан жерінде мекен ететін бірнеше өсімдіктер мен жануарлардың түрлері таныстырылып, кескіндері көрсетілді. Балалардан олардың атаулары да бірнеше мәрте сұралады. )
Сергіту сәті:
Қоюланып қара бұлт
Жаңбыр жауды себелеп.
Жапырақты жамылып,
Жата қалды көбелек.
«Табиғатты аялайық» ойыны
Әр бала тірі табиғат түрлерін плакатқа жапсырып, табиғат көрінісін бейнелей отырып, тиым сөздер айту.
Гүлді жұлуға болмайды, гүлді аялау керек.
Ағашты кесуге болмайды, ол бізге таза ауа береді.
Суды ластауға болмайды, сусыз өмір жоқ.
Күнімізді бұл баспасын.
Көбелекті өлтірмеңдер, ол - әдемілік белгісі.
Құсты атуға болмайды, құс - адамның досы.
Жасыл шөпті жұлуға болмайды, ол біздің жерімізге көрік береді.
Аңдарды қорғауымыз керек, олар біздің байлығымыз.
Асқар тауларымыз биік болсын.
Аққуды атуға болмайды, ол сұлулық белгісі.
Педагог: Балалар біз жаттығу жасап бойымыз бір сергіп қалған болсақ сендерге мынадай тапсырма ұсынғым келеді, ол үшін сендер алдымен 3топқа бөлінулеріңіз қажет.Топқа бөлінсек, енді мені мұқият тыңдаңыздар! Сіздерге әрбір топ үшін бірнеше табиғи материалдар ұсынылған, осы матераилдар арқылы табиғат көрінісін жасап шығаруларыңыз қажет.
Бөлінген топтар үшін әр партаға мақта, бұтақ, жүн, жапырақ, бақалшақ т.б табиғи материалдар қойылады. Балалар үшін арнайы жай әуен де таңдап алынады.
Педагог: Жарайсыңдар балалар! Сендер тамаша табиғаттың бейнесін жасадыңдар! Бүгінгі оқу-қызметіне белсене атсалысқаны үшін барлығыңызға әдемі жұлдызшаларды тарту етемін.
Қорытынды:
Біз бүгін адамның өзінің туған жеріне, табиғатына сүйіспеншілік, қамқорлық көрсету керектігін түсіндік.
- Күн мейірін шашса, жаңбыр жерге нәр береді. Ал құстар біздің досымыз. Олар бізге тамаша ән салып, көңілімізді көтереді, табиғатқа көрік береді. Жеміс ағаштары, көкөністер Жер - Анадан өсіп өнеді екен. Барлығымыз айнала қоршаған табиғатқа қамқор болып, оны күтіп, баптап, сүйіспеншілікпен қарауымыз керектігін білдік.
