Ойын – балалардың тілін дамыту құралы
Ойын – мектеп жасына дейінгі балалардың тілін дамытуда маңызды құрал. Балабақшада тәрбиешілер балалардың сөздік қорын арттырып, сөйлеу қабілетін дамытуға ерекше көңіл бөледі. Ойын сабақтары арқылы балалар айналасындағы заттарды танып, олардың қасиеттерін, түсін, пішінін анықтап айтып білуге үйренеді. Бұл процесс ойнау арқылы іске асады, өйткені бала ойын барысында еркіндік сезімін татады.
Ойын – баланың табиғаты, ол ойнау арқылы қоршаған ортаны таниды, тілін дамытады. Ойнау барысында олар заттарды салыстыра алады, атын атай біледі. Балалардың сөздік სამუშაოларын ұйымдастыруда тәрбиешінің міндеті – ойын мен тапсырмаларды тиімді түрде пайдалану арқылы олардың белсенділігін арттыру. Бұл – оқу-тәрбие үрдісінде табысты нәтижелерге жетудің кілті.
Сонымен қатар, сөздік жұмысын ұйымдастыру барысында түрлі ойындарды қолданудың әдістерін дамыту керек. Мәселен, заттармен ойналатын ойындар немесе үстел үсті ойындарында балалар алдымен заттардың атын, кейін олардың ерекшеліктерін түсінеді. Жаңа сөздерді меңгеру, оларға басқа сөздермен тіркестіре сөйлеуді үйрену бала тілін дамытады.
Ойын барысында балалар үлкендермен, достарымен қарым-қатынас жасай отырып, күнделікті өмірде қолдану үшін қажетті тілдік дағдыларды меңгереді. Ойын-баланың шығармашылық әлеуетін, ақыл-ойын, және таным белсенділігін дамытуға жол ашады. Осыншама маңыздылығы бола тұра, тәрбиешілер ойын барысында балалардың ерекшеліктерін, жасын ескере отырып, тапсырмаларды таңдап алады.
Тәрбиешілер арнайы ойындар, жаттығулар мен тапсырмаларды пайдалана отырып, балалардың сөздік қорын дамытуға бағытталған жұмыстарды жүргізуі тиіс. Ойын сабақтары тек балалардың таным қабілетін дамытуға ғана емес, сонымен қатар есту, көру, есте сақтау қабілеттерін де арттырады. Ойын арқылы балалар тіл үйрене отырып, сол арқылы әлеуметтік дағдылары мен адамгершілік қасиеттерін де дамытады.
Саусақ ойыны, сөздік ойындар, түрлі жаттығулар арқылы баланың сөйлеу, ойлау қабілеттерінің жақсаруына ықпал етеді. Ойынның түрлері кең және түрлі, балалардың қызығушылығына қарай ғажайып әлеміне саяхат жасауға көмектеседі. Саусақ ойындарын пайдалану, зиянды қимылдарды басқару, балалардың қол икемділіктерін дамытуда зор нәтиже береді.
Тактика мен стратегияларды бойына сіңіре отырып, балалар жаңа сөздер мен фразаларды меңгеруде де белсенділіктерін көрсетеді. Ойындар – бұл тек көңіл көтеру ғана емес, сонымен қатар, білімділік, тәрбиелілік, дағдылар мен қабілеттердің дамуына жол ашатын үлкен мүмкіндік.
