Ойын және ұсақ моторика: балалар тілін дамытудың тиімді тәсілдері
Мектеп жасына дейінгі балалардың тілін дамытудағы ойын технологиясының маңызы күннен-күнге артып келеді. Ойын– балалардың әлемді танудың, өз ойларын жеткізудің қайнар көзі. Әсіресе, ұсақ моторика арқылы балалардың сөйлеу тілін жетілдіру мүмкіндігі зор. Жас балалардың тілін дамытудың жетекші әдісдерінің бірі – ойын. Ойынды тиімді пайдалану арқылы аталмыш жастағы балалардың сөздік қорын дамыту, сөйлеу дағдыларын қалыптастыру, ауызша сөйлеуде өзін-өзі көрсетуі үшін маңызды. Құрал-жабдықтарды, әсіресе, саусақ ойындарын қолдану арқылы балалардың байқампаздығы мен қоршаған ортаға деген қызығушылығын арттырып, өзара қарым-қатынастарда белсенділіктерін көтеру мүмкіндігі пайда болады.
Бала тілінің дамуындағы басты факторлардың бірі ретінде логопедтердің пікірлері бойынша, ойын технологиясы ерекше айқын көрінеді. Ойнау барысында балалар бір-бірімен араласып, қарым-қатынас жасау дағдыларын қалыптастырады. Ойын барысында пайда болған эмоция балалардың жадында ұзақ сақталады. Мысалға, саусақ ойындарын ойнау арқылы балалардың қолдарының ұсақ моторикасы дамып, сөйлеу мүшелері де жетілдіріледі. Бұл балалардың ойлау қабілеттері мен шығармашылық ынталарын да ашады. Ойын тәсілдерін үйрету кезінде мұғалімдер педагогикалық әдіс-тәсілдерді қолдана отырып, балалардың жеке ерекшеліктерін ескеруі тиіс.
Ойын– бұл балалардың қабілеттерін дамыту, олардың заттар мен құбылыстарды тану жолында ғана емес, сондай-ақ, әсемдік, өлшем, түстер мұратын жүзеге асыратын, шығармашылық әрекеттерді дамытуға түрткі болатын, барлық жастағы балаларды қызықтыратын құрал. Осы себепті, мұғалімдердің міндеті – балаларға жағымды эмоциялар сыйлай отырып, олардың дамуына ықпал ету. Ойындар мерзімді түрде өткізілсе, балалардың сөйлеу дағдылары мен рухани дамуы бір деңгейге көтеріледі деп күтуге болады. Осындай бала тілін дамытуда ойын технологиясының тиімділігін зерттеу артефактілері тәлімгер белгілі жетістіктерге, жоғары деңгейге қол жеткізуге мүмкіндік береді.