Перспективалық жоспар: Ағылшын тілін үйрету әдістемесі
Мақсаты мен міндеттері айқындалған перспективалық жоспар мектепке дейінгі ұйымдарда қолданылатын оқыту әдістемесінің тиімділігін арттыруға бағытталған. Бұл жоспар аптасына 2 сағаттық сабақтардан тұрады, жалпы саны 68 сағат. Сабақтар әр тақырып бойынша баланың танымдық қабілеттерін дамытуға, тілдік дағдыларын қалыптастыруға және ағылшын тілінің негізгі лексикасын меңгеруге көмек көрсетеді.
Жоспар пәннің негізгі тақырыптарын қамтиды, мысалы, Қазақстан мен Ұлыбританияның туымен таныстыру, сәлемдесу, отбасымен, түстермен, жануарлармен танысу, т.б. Әрбір сабақ балаларға қызықты әрі интерактивті түрде өткізу үшін дидактикалық ойындар, өлеңдер мен фонетикалық жаттығулар енгізілетін болады. Бұл әдіс балалардың тіл үйрену процесіне ынтасын арттырып, тақырыпты жақсы меңгеруге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, жоспар ата-аналар мен педагогтар үшін керекті әдістемелік материалдарды, ойындарды, фонетикалық жаттығулар мен диалогтарды қамтиды. Оқушылар ағылшын тілінде белсенді сөйлеу дағдыларын дамыту мақсатын көздейтін практикалық сабақтар өтеді. Барлық сабақтар барысында балалардың қызығушылығын арттыру, тілдік интуициясын дамыту, оқу және жазу дағдыларын меңгеру үшін жағымды оқу ортасын қалыптастыруға назар аударылады.
Қысқа мерзімді сабақ жоспарлары, күнтізбелік-тематикалық жоспарлау, сонымен қатар мектепке дейінгі ұйым педагогтарына арналған дидактикалық материалдар мен ата-аналарға берілетін ұсынымдар балалардың ағылшын тілін үйренуінде елеулі орын алады. Педагогтар мен ата-аналар арасында ынтымақтастық орнату сабақты нәтижелі жүргізу және балалардың жетістіктерін одан әрі дамыту үшін маңызды аспект болып табылады.
ПЕРСПЕКТИВАЛЫҚ ЖОСПАР
Аптасына 2 сағат, барлығы 68 сағат
Рет№ | Тақырыбы | Мақсаты | Сабақ саны |
1 | Қазақстанның және Ұлыбританияның туымен таныстыру | Қазақстанның жәнеҰлыбританияның туымен таныстыру. | 1 |
2 | Сәлемдесу, танысу | Балаларды амандасуға және қоштасуға үйрету. | 4 |
3 | Менің балабақшам | «Ойыншықтар» тақырыбындағы лексиканы меңгерту. | 5 |
4 | Менің отбасым | «Отбасы» тақырыбындағы лексикамен балаларды таныстыру. Ауызша сөйлеу дағдысын мен икемділігін жетілдіру. | 4 |
5 | Түстер | Түстерді атауға және анықтауға үйрету. | 5 |
6 | Үй жануарлары | Балаларды жануарлардың атауларымен таныстыру. | 4 |
7 | Жабайы аңдар | Балаларды жабайы аңдардың атаулары лексикасымен таныстыру. | 4 |
8 | Менің үйім | Балаларды бөлменің бөлікдерін білдіретін сөздермен таныстыру (еден, төбе, қабырға, есік, терезе). | 4 |
9 | Ыдыс-аяқ | Ыдыс атауларын белгілейтін лексикамен таныстыру. | 4 |
10 | Тамақ | Балаларды «Азық-түлік» тақырыбындағы лексикамен таныстыру. | 4 |
11 | Киім | I wear (Мен кидім) сөйлемін қолдана отырып, жаңа сөздерді қолдануға үйрету. | 4 |
12 | Дене мүшелері | Балаларды дене мүшелерінің атаулары сөздерімен таныстыру. | 4 |
13 | Көкөністер, жеміс-жидек | Тақырып бойынша лексикамен таныстыру. | 4 |
14 | Мерекелер | Қандай мерекелерді білетіндерін анықтау, әр мерекенің ерекшелігі барын түсіндіру. | 5 |
15 | Жыл мезгілдері | «Жыл мезгілдері» тақырыбындағы жаңа лексикамен таныстыру. | 4 |
16 | Менің елім - Қазақстан | «Менің қалам», «Менің Қазақстаным» атты тақырыпта жаңа лексикамен таныстыру. | 2 |
17 | Спорт | Балаларды жаңа лексикамен таныстыру. | 3 |
18 | Ойынды қайталау | Шығармашылық және ойлау қабілеттерін дамыту. Рөлді өзіне бейімдеуге, кейіпкерлермен бірге эмоционалды күй кешуге, олардың арасындағы қарым-қатынасты түсінуге үйрету. Пәнге деген қызығушылықты қалыптастыру. Мереке және ойын барысында жағымды эмоция туғызу. | 3 |
Күнтізбелік- тақырыптық жоспар
Ай | Апта | Сабақ | Тақырып | Жаңасөздер мен сөйлемдер | Сөйлеуде қолданылуы, түсінуі | Фонетика | Өлеңдер, ұйқастырмалар, әндер, ойындар |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
S | I | 1 | Ұлыбританияның туымен және ағылшын тілімен танысу | Hello! | Stand up! | [ t, d], | Аудиожазбадан ағылшын тілінде өлеңдер немесе әндер тыңдау. |
II | 3 | Сәлемдесу. | Good- morning! Good- bye! | Come here, go to your place. | [ ],[u],[æ],[ð] [θ]. | Баяғы бір заманда өмір сүріпті (ұйқастырма) | |
III | 5 | Танысу. | What`s your name? | Hands up, hands down. | [i] [a] | Ән «What`s your name?» | |
IV | 7 | Ғажайып сөздер.Қимыл етістіктері. | Thank you. Please. | Please show me Stamp your feet. | [f][ai][i][θ] [n] | Ұйқас |
Ай | Апта | Сабақ | Тақырып | Жаңа сөздер мен сөйлемдер | Сөйлеуде қолданылуы, түсінуі | Фонетика | Өлеңдер, ұйқастырмалар, әндер, ойындар |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
O | I | 9 | Ойыншықтар. | A cat, a dog, | Show me. It is. | [ t], [d],[r],[m] | Таңдап ойын аяқтау |
II | 11 | Ойыншықтар. | Teddy-bear, a doll, a house | Give me. | [p],[b],[n],[w]. | Ән«Teddy - bear» | |
III | 13 | Ойыншықтар. | Is it a cat? Yes, it is/ | What is it? | [a:],[ae],[o:] | My little doll is very small | |
IV | 15 | 1- 5 дейін санау. | Go, run, fly, swim, dance. Four, five. I am Ann. I am 4, good, nice | What is missing? | [n],[u],[h],[s] | One, one, one |
Ай | Апта | Сабақ | Тақырып | Жаңа сөздер мен сөйлемдер | Сөйлеуде қолданылуы, түсінуі | Фонетика | Өлеңдер, ұйқастырмалар, әндер, ойындар |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
N | I | 17 | Отбасы | Father, mother, daughter,son. | This is a mother | [ǽ] [ð] | This is my mother … |
II | 19 | Отбасы | Sister, brother | Wake up, hand in hand | [p],[b],[n],[w]. | Father, mother, sister, brother | |
III | 21 | Жеміс-жидек, көкөністер | A tomato, a potato, a cabbage, a carrot, a corn, | Take a banana, give me a cabbage | [a:],[ae],[o:] | Таңдаған тақырыпта ойын аяқтау. | |
IV | 23 | Жеміс-жидек, көкөністер | A pear, an orange, a plum | I like… | [n],[u],[h],[s],[u:] | Сөзді аяғына дейін жеткізу. |
Ай | Апта | Сабақ | Тақырып | Жаңа сөздер мен сөйлемдер | Сөйлеуде қолданылуы, түсінуі | Фонетика | Өлеңдер, ұйқастырмалар, әндер, ойындар |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
D | I | 25 | Киім (қыстық киім) | A coat, a hat, boots, glovers, mittens, a scarf | I put on (off), I wear | [ t], [d],[r],[m] | Сөйлемді аяқта |
II | 27 | Киімдер. | A dress, a T-shirt, shorts, Socks, sandals, tights | It is red. Show me… | [p],[b],[n],[w]. | ||
III | 29 | Түстер. | Blue, white, black, orange | I have red. I have red socks | [a:],[ae],[o:] | Әннің қайырмасына ұқсас: менде бар, менде бар... | |
IV | 31 | Түстер. | Happy New Year! | Give me, dance, sing, clap your hands | [n],[u],[h],[s][u:] | Ән «Ding-dong» таңдау бойынша өлеңдер |
Ай | Апта | Сабақ | Тақырып | Жаңа сөздер мен сөйлемдер | Сөйлеуде қолданылуы, түсінуі | Фонетика | Өлеңдер, ұйқастырмалар, әндер, ойындар |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
J | I | 33 | Ән мен өлеңдерді жаттау. | Happy, day, snow | Show me,make a circle, | [ t], [d],[r],[m][ I :] [j] | Таңдау бойынша |
II | 35 | Үй жануарлары | A cat, a dog, a horse | Point to, touch, | [p],[b],[n],[w] | Snow here snow three… | |
III | 37 | Үй жануарлары | A cow, a sheep, a rig, a cock, a chick, a goose | What is it? | [a:], [ae], [o:] | Cat Лонда жүр, | |
IV | 39 | Жабайы аңдар | A mouse, a house, a fish, a monkey | Who lives in this house? | [p],[b],[n],[w] | Little mouse… |
Ай | Апта | Сабақ | Тақырып | Жаңа сөздер мен сөйлемдер | Сөйлеуде қолданылуы, түсінуі | Фонетика | Өлеңдер, ұйқастырмалар, әндер, ойындар |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
F | I | 41 | Жабайы аңдар | A fox, a bear, a frog, wood | Knock- knock | [ t], [d],[r],[m] | «The house in the wood» |
II | 43 | Менің үйім | A ceiling, a door, a floor, | Go to the door, | [p],[b],[n],[w]. | I have two eyes and | |
III | 45 | Менің үйім | A table, a chair, a sofa, an arm-chair, a carpet | Show me a table | [a:],[ae],[o:] | Сөйлемді аяқта | |
IV | 47 | 8 наурызға дайындық | Mother`s day, kiss, flower, help | Happy Mother`s Day | [n],[u],[h],[s] | My dear Mammy … |
Ай | Апта | Сабақ | Тақырып | Жаңа сөздер мен сөйлемдер | Сөйлеуде қолданылуы, | Фонетика | Өлеңдер, ұйқастырмалар, әндер, ойындар |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
M | I | 49 | Ыдыстар | A spoon, a fork, a knife, a plate, a cup | Lay the table, put a plate | [ t], d],[r],[m] | |
II | 51 | Ыдыс аяқ | Spring, sun | The sun is shining | [p],[b],[n],[w] | ||
III | 53 | Азық-түлік | Sausage, meat, cheese bread, porridge, butter, soup | Drink, eat | [a:],[ae],[o:] | Песенка «How old are you?» | |
IV | 55 | Шағындиалог. Азық-түлік | Give me, I want… | I like to eat… | [n],[u],[h],[s] | I am a girl a little one, |
Ай | Апта | Сабақ | Тақырып | Жаңа сөздер мен сөйлемдер | Сөйлеуде қолданылуы, түсінуі | Фонетика | Өлеңдер, ұйқастырмалар, әндер, ойындар |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
A | I | 57 | Дене мүшелері | Head, hair, nose, ear | Show me | [ t], [d],[r],[m] | Head, shoulders… |
II | 59 | Дене мүшелері | Eye, mouth, face, neck, shoulders, leg, hand | Touch your nose | [p],[b],[n],[w]. | I have two legs with which… | |
III | 61 | Спорт | Football, swimming | It`s my sandals | [a:],[ae],[o:] | Jump, jump | |
IV | 63 | «Денсаулық, спорт» тақырыбындағы әндер мен өлеңдерді жаттау | Sport, health, | I like… | [n],[u],[h],[s][u:] | Stamp, stamp |
Ай | Апта | Сабақ | Тақырып | Жаңа сөздер мен сөйлемдер | Сөйлеуде қолданылуы, түсінуі | Фонетика | Өлеңдер, ұйқастырма-лар, әндер, ойындар |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
M | I | 65 | Менің елім - Қазақстан | Town, stree, happy, children | I am from Kazakhstan. | [ t], [d],[r],[m] | If you are happy |
II | 67 | Ойын үйрету | Touch, quick, take | Finish, stop, go on | [p],[b],[n],[w]. | The more we are together… | |
III | 69 | Ертегілерді сахналау | Turnip, rolling, roll, red cap | Help me, turn on | [a:],[ae],[o:] | The house in the wood | |
IV | 71 | Таза ауадағы қимылды ойындар | Line, circle | Draw, count | [n],[u],[h],[s] | Жапалақ, жаңбыр |
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ҰЙЫМ ПЕДАГОГТЕРІНЕ АРНАЛҒАН ДИДАКТИКАЛЫҚ МАТЕРИАЛ
Оқытудың басты ұстанымдарының бірі – жайлылық ұстанымы, ал оның іс жүзіндегі көрінісі – өзінің ағылшын тілінде жақсы сөйлей алатынына баланың көзін жеткізу. Мұны баланың қателіктерін түзетуден бас тартып, фонетикалық ойындармен, ертегілермен алмастыру жағдайында іске асыруға болады. Ойын баланың ойлау қабілетін қарқындататын пәрменді құрал болып табылады. Олар дәрістерді, сөйлеу үлгілерін енгізгенде және қорытындылағанда, ауызекі сөйлеу дағдыларын қалыптастырғанда қолданылады.
Дыбыстауға үйрету
Дыбыстарды қабылдау мен есту балаларда өте жақсы дамыған. Олар дыбысталудың қыр-сырын тез қабылдайды. Сондықтан оқып-үйретуде ертегілерді, ұйқастарді және ойындарды қолдануға болады. Балалардың есту және артикуляциялық дағдылары бойынша мақсатты жұмыс дыбыстау жаттығуы сияқты сабақтың арнайы кезеңінде жүргізіледі. Бұл сабақтардың негізінде «Mr.Tonque» «Көңілді тіл» атты кейіпкері бар қызықты да, тартымды сюжетті ойындар жатыр. Оқу құралының бұл бөлігі ойын әдістемесін қолдана отырып, мектепке жасына дейінгі балаларды үйрету мақсатында өткізіледі.
Фонетикалық жаттығулар, ертегілер, ойындар
Біздің аузымызда кішкене ғана тілдің үйі бар. Қараңдаршы, біздің үйіміздің едені, төбесі, қабырғасы бар. Сол секілді тілдің де үйінің едені, төбесі, қабырғасы, тіпті есігі де бар. Қане, тіл, есігіңді аш, иә, осылай (аузымызды ашамыз), енді жап (аузымызды жабамыз). Біздің тіліміз не істейді? Ол өзінің үйінде еденге тиді, одан бір қабырғаға, кейін екінші қабырғаға тиіп, үйдің төбесіне секіріп кетті. Үйінің төбесінде төбешік (альвеола- жақ сүйегінің тіс ісініп тұратын қуысы) бар, сендер төбешікті таптындар ма? Мен сендерге бір құпияны ашайын, біздің тіліміз сол төбешікте отырғанды ұнатады. Қане, тілше, төбешікке секіріп шықшы!
Тілше сол төбешікте отырғанды ұнатқаны соншалықты, ол әндете жөнелді: (ла-ла-ла). (Бала Сіздің артыңыздан қайталасын, ертегімен алғаш рет танысқанда, дыбыстарды дұрыс айту міндет емес. Тек баланың назарын тілдің қалай орналасқанына, тіл тісте емес, төбешікте әндетіп жатқанына аудару керек).
Тіл ертегі оқығанды да жақсы көреді, бірақ оның үйінің іші қараңғы. Сол себепті ол оқыған кезде шырақ жағуға тура келеді. Тіл ұйықтар алдында ол шырақты өшіреді, мінекей былай: һ-һ-һ
Тіл өз үйінің таза болып тұрғанын ұнатады. Ол төбешікте отырып, кілемді қағады, былай: т-т-т.
Ол үйдің ауасын тазартады, есікті ашады, есік желден тарс жабылады: w-w-w.
Кенеттен жаңбыр жауып кетеді де, тіл үйіне тығылып қалады. Ол төбешікке шығып, төбеде жаңбырдың дауысын естиді: д-д-д.
Күндердің бір күнінде тіл ауырып, жөтеліп қалады: к-к-к.
Ол әрине тез жазылып кетті де, барлық достарын аралап шықты.
Бірінші сабақта ертегінің бәрін айтып беру шарт емес. Тек кейбір дыбыстар туралы әрқайсысына жеке-жеке тоқтау арқылы айтып өтуге болады. Мысалы: бірінші сабақта Hello! деген сәлемдесуді үйретуге болады. Бұл үшін балаларға бастапқыда тілше шырақты өшіреді де һ, кейін төбешікте өлең айтады ллл деп түсіндіруге болады.
Фонетикалық жаттығулар
Балаларда есту қабілеті мен қабылдау өте жақсы дамыған. Олар дыбыстаудың қыр-сырын тез қабылдайды. Бірақ баланың қабілетін арттыру үшін, қайталау жұмыстарымен көп айналысу керек. Бірақ қайталау жұмыстары, көбінесе, кішкентай балаларды жалықтырады, сол үшін ертегілер мен ұйқастарды оқу барысында қолдануға болады.
Терезесі жоқ үйде,
Тіл өмір сүріпті.
Ағылшынша ол өзі ,
Cәл ғана біліпті.
Таңертеңмен [t] [d] [n] [?] жаттығу жасапты.
Төсек жинап, тісіне мұқият қарапты.
Айқара есікті ашып [p-w],
Таза ауамен демалсам деп санапты.
Серуені жақсылыққа оңады.
Асығып ол шыққан соң
Бір кезде ауа-райы бұзылғандай болады
Сөйтіп жүріп, тіл - өте қатты тоңады.
Жеңілденіп жүгірді
Жылындым-ау, дегенде,
Естіді дыбысты, дірілді [?].
Ұнамады қараңғыда тұру оған,
Қабырғадан терезе мен саламын,
Тоқталады шешімім деп соған.
Тіл ұшын көтерді
Қабырғаны соққылап [t] – [d].
Бір күні біздің досымыз
Орманға барады серуендеп
Көк шалғында адымдап [t] – [t] –[t],
[la:] – [la:] – [la:] деп әнге сап
Келе жатты алаңсыз, еш назардан хабарсыз.
Қарсы алдынан қасқыр шықты [u:], [?:]
Тіл - үнсіз қалды, шарасыз.
Балалар, сендер ойламаңдар,
Қатты қорықты деп санамаңдар.
Біздің тіліміз батыр жан,
Шығар жолды таба алар.
Тұрды біраз ойланып,
Қабағын қатты тарс түйіп
Тіксініп тұрды, батырлықты ойға алып.
Дауыстап қатты [r] – [r] деді
Қашып кетті қасқыр да, себебі,
[R]!-деді біздің тіліміз.
Күлімдеді [i:], керілді [R:],
Жоғары ұшын көтерді
Салды тағы [la:] – [la:] – [la:] әнді.
Сабаққа monkey маймыл келіпті. Біздің маймыл көп қыдырыпты, шалшықта көп жүгіріпті, сондықтан оның тамағы ауырып қалыпты. Ол дәрігердің қабылдауына келіпті. Ол өз атын және [m] дыбысын айтуға тырысады.
- Кәнекей, ернімізді жинап, [m] [m] [m] деп айтайықшы.
- Дәрігер маймылға тамағын ашуды өтінді. Маймыл аузын үлкен қылып ашты, барлық төменгі тістерді алатындай тілін қойып, аузын жаппай ақырын сөйлейді[.] [.] [.]. Бірақ маймыл аузын үлкен қылып ашқанда тамағы ауырады, сосын ол [ai] [ai] [ai] деп айтты.
Айболитке түлкі келді және тамағын көрсетті.
Балалар: [R] [R] [R].
Айболитке марғау да тамағы ауырып келді.
Балалар: [.] [.] [.].
Айболитке аяғы ауырып, жылап қоян келді.
Балалар: [h] [h] [h].
Мейірімді Айболит дәрігер бәрін емдеді. Аңдар ән салып, қуанды.
Балалар: [n] [n] [n].
«Тіл туралы ертегі» фонетикалық ойыны
Фоножазбаны тыңдау.
Балалар! Әрқайсымыздың өз тіліміз бар. Ол тілдің өз қожайыны болады. Тілді өте тәртіпті етуіміз керек. Қожайын не десе, соны істеуі керек. J есімді тіл жайлы және жылы үйде, қожайынының аузында турады. Үйде екі қабырға, еден, төбе, дәліз бар. Тіл жылы жерді ұнатады, сол себепті үйде есік те екеу. Сыртқысы – ерін, ішкісі- тістер. Тіл еденде ұйықтайды, оған сол жайлы. Тілдің ұшының жақсы көретін өз орны бар, ол – төбеде, үстіңгі тістердің артында.
Ол түрлі әріптермен ойнағанды ұнатады: [d], [t], [l], [s], [z]. Міне, осылай тіл ауырып қалам деп қорқып, далаға шықпай, өз үйінде тұрып жатыр.
Ары қарай фоножазбаны тыңдау.
Бірде түнде қолайсыз ауа райы болды. Қатты жел соғып [u:], ағаштар сықырлап, жаңбыр жауды. Тіл оянып кетіп, сырттағы дыбыстарға құлақ түрді. Басында ол ағаш үстінде отырған үкінің дауысын [u:], жақын арадан кірпі пысылдап жүгіріп өткенін [f] [v], белгісіз бір құстың қайта-қайта [?] [?] деп айтқанын естіді. Алыстан сиыр мөңіреді [m], ит үрді [r], қаздар қаңқылдады[g] [g]. Тілдің терезесінің тұсында ашуланып, асыға пана іздеген екі қоңыздың дауысы шықты [dз] [dз]. Тіл тынышталып[n], ұйқыға кетті....
Ақыры тіл аурудан сақтана алмады. Дәрігер келіп, тілдің шомылғанын естіп таң қалды да, басын шайқап, тілге [а:] деп айтуды бұйырды. Бірақ тілдің оны айтуға шамасы келмеді, тек [e] деген дауыс шығара алды, сондықтан дәрігерге тілге ащы дәрі беруге тура келді.
Тіл ащы дәріні жұтып, былай деді: [.]. Көп ұзамай ол ұйқыға кетіп, ол ғажайып түс көрді. Түсінде оған қонаққа сегіз кішкентай ергежейлі келіпті. Осылай [j] есімді тіл мен [eı] [əı] [оı] [au] [əu] [uə] [εə] [ə] есімді сегіз ергежейлі танысып, достасып кетіпті. Кейін олар көңілді ойындар ойнап, қоштасарда тіл олардан түсіне үнемі келіп тұруын өтініпті.
Жаттығулар
Алғашқы кездесу
Forest жанында әдемі house.
Тұрады онда кіп-кішкентай Mouse.
Ұнатады Mouse book оқығанды,
Sofa-та тәтті-тәтті ұйықтағанды.
Flat тап-таза қылып ұстағанды
Түскі асқа apple дайындағанды.
Көңілін сұрау керек, Grandmother-нің
Қуанғанда шуақтанған жаз едің.
Window-ге қарап ол бір қырымен
House-дің жанында Cat отыр,
Cat өткір тырнақтарымен
Түскі асқа олжа күтіп отыр.
Сағаттар
Қабырғалы clock-та
Мүлде жоқ қол да, аяқ та.
Бірақ сағатты іске қосса,
Ол тықылдап соғат та.
Бағдаршам
Ең қатал түс білемін
Бағдаршамда қызыл, red
Егер жанса қызыл түс
Түсінерсің, тоқтау деп.
ЗООБАҚТА
Қайдан көресің тапшы, қане,
Қалада шөнжікті немесе тау қозысын
Zoo, зообақта тек әрине.
Сamel, түйені көргің келсе,
Әрине сосын kangaroo, кенгуру,
Атауы бар Кішкентай Ру
Жақсы көреді қытырлақ,
Donkey, есек мейірімді
Қытырлақты жақсы көріп жеймін деді.
Жолбарысқа ұқсаған
Zebra, зебра жиі-жиі жолақтан
Маймылға бердім банан,
Қуанғанды, айтып рахмет маған
Ал итбалық, seal қомағай,
Жеп қойыпты, балықты сұрамай.
Өкінішті, білмедім, қолтырауының
Тамақтанады ол немен, қалай, crocodile
Кәмпит бердім, қаламады, қайтарып,
Ренжігендей, қалдым мен де ойланып.
Жақындауға берілмеді рұқсат,
Пілге алып, elephant.
Ол өзі сондай бұзық,
Барлығына су шашады.
Ағылшынша санау
One, one – бізге бүгін қонақ болды, диванға келіп отырды,
Two, two - кәмпит қонақтарға піл әкелді,
Three, three – үш аспаз әкеледі қытырлақ, мақсаты оның шай ішу,
Four, four - бақалар қытырлақ әкелді, оның өзі бірқатар О
Five, five - бес тышқан бес алқызыл дөңгелек нанды пісіруге сай
Six, six - алты марғау ән айтады:«До, ре, ми, фа, соль, ля, си»
Seven, seven - «Әй, әншілер, әндетер, мерекеге жиналдың ба бәрің?»
Eight, eight - сусиырлар нота алды, ойнағаны 8 флейта.
Nine, nine - тиіндер тәрелкені соққанша, санауды айт, бос тұрмай.
Ten, ten - аю ұшты аспанға, жазамын деп мен.
Менің отбасым
Отбасым менің қандайын,
Достарым, сендерге айтайын
Қарындасым мен анам Mother,
Әдемі сәнді киімді, тігеді бізге әрдайым.
Кесте тігер әдемілеп, тәтем, aunt
Бар онда сондай талант.
Қызметі бар бас банкте,
Сүйікті біздің аға, uncle,
Жұмыстан кейін күнделік
Серуенге шығады қызымен, daughter
Әзірлейді тәтті тосап әжетайым
Granny, қысқа әжетайым
Тосапқа әбден малынды
Бауырым менің cousin
Sister, кішкентай қарындасым,
Үлпілдек күшік - дейді жақын досым
Серуендеп жүр күшікпен
Brother, үлкен ағам,
Бір жұмыстан ақыл керек кемелдік
Көмек берер әкем, father
Әкемде бар шеберлік
Сондықтан да сенем көп.
Үйретер, son деп мені ұлым
Табады бәрінің жолын.
Таң
Sun, күн ерте шықты,
Жалтылдаған көрдің бе шықты.
Қараңғылық жойылып лезде
Morning, таң атады екен дәл сол кезде.
Күн
Адамдарды қуантар
Айдайашық күнмен, day.
Құстар әнге салып сайраған
Бұл түс кезі, afternoon.
Кешке
Күн батқан кез болатын,
Жалғыз бұлт жүр, cloud.
Ымырт жамылып кеш те батты,
Evening, көгілдір болып.
Түн
Терезеден түнге қараймын
Skу аспанға да қараймын
Жүзге дейін санаймын
Star, жұлдызды көріп,
Одан кейін әрине,
Айды, Moon жарық айт.
Білгім келеді, шынымен
Түнде қандай аспан, night!
Жыл мезгілдері
Жаз
Анашым менің айтатын:
«Маусым айы басы жаздың»
Қалада демалысты өткізсең еш қызықсыз,
Себебі: шығанақ та, теңіз де жоқ
Сылдырлап күліп аққан өзен де жоқ.
Күз
Терезеге қарашы
Rain жауын жауады,
Autumn, күз келе жатыр
Жұмысқа бәрі асығады
Балаларға сурет салғанға
Орын жоқ тіпті тас жолда
Уellow сары жапырақ
Red, қызыл тағы жапырақ.
Қол бұлғаймыз жазға да
Wind, жел соғады салқында.
Қыс
Жалықпай үнемі шыныққам.
Winter, қыс деп қорықпаспын суықтан,
Жылы жейде, қолғап және шұлық бар,
Жылы киімді киіп жылытқан.
Шақырамын бәріңді:
Skate - коньки, ski – шаңғы, snowballs – қар ойнау
Түрлері бар әр ойнау
Білерсің одан әліңді
Snowballs, қармен ойнау,
Қызығына бір тоймау.
Аяз да болмас кетімді,
Шымшып жатыр бетімді.
Көктем
Жапырақтар, leaves жасылданды,
Құс, bird саңқылдап сайрап
Бар тіршілік атаулы жанданғандай
Көктегі күн күлімдеп тамсанғадай.
Ұйқыдан құстар оятып,
«Spring, көктем келді, боянып,
Grass, алғашқы шөптің басы да
Көрінді»- дейміз, қуанып тағы да.
Аналар күні
Mother's Day, аналар күні,
Наурыздың жарқын бір күні
Flower, деп сыйлаймын көп гүлді
Естігім келеді, жақсы бір үнді.
Туған күн
Ертең қарындасымның,
Туылған күні, Birthday,
Келетінді біліп жақын досының,
Санады күнді үзбей.
Айым толды бес жасқа, болғандай бұл тездей
Қалыппыз ғой оны сезбей.
Әр іске бір көмегім,
Тисе екен деп келемін
Present, менің сыйлығым
Қыздарға көмектесіп, сыйлымын.
Жауындарда тоңбасын,
Ауыратын күн болмасын.
Деп жаңа қолшатыр, umbrella сыйладым.
Күнделікті қуанып ойнасын
Деп сыйлайын доп - ball
Серуендеп бірге қоймасын
Деп үлкен қуыршақ – doll.
Қомақты жас - бес дегенмен
Happy Birthday! Туған Күніңмен!
Антонимдер
Жақсы мен жаман
Кім бұзықтық жасаса,
Оларды нашар деп атайды, bad.
Ал жақсы болсаң барлығы
Бір ауыздан жақсы дейді- good.
Етістіктер
Оқушы
Бір күні былай деп анашым:
«Оқи аласың сен енді, read,
Жаза аласың, write.
Басқалардан өзгеше сенің қарасың.
Өкінішті, тек қана,
Ағылшынды білмеуің,
Кіріссеңші, study, сабаққа
Мінекей, кітап, дәптерің.
Сыпайы сөздер
Рахмет
Таңғы асым керемет
Йогурт, бөлке, тәтті бисквит
Дәмді қылған аспазға
Айту керек «Thank You!Рахмет!»
Кешіріңіз
Көршінің басып аяғын,
Біреудің бөліп жауабын
Досыңмен қалсаң ұрсысып
«Кешіріңіз», «sorry» деген сөзің амалың.
Мархабат
Әдепті бол үнемі
Жақсылықтан жалықпа.
Өтіну сөздің кезегі
«Please» дегенді ұмытпа.
Танысқаныма қуаныштымын
Көріскенде бәріне тотықұстай какаду
Айтатыным «How do you do?»
Танысқанға қуанып, құшақ жая қарсы алу.
Қандай кісі кезіксін
«Good afternoon!» деп айту міндетің
Досыңмен жолда кезіксең
Жай қалыпты жүріспен
Болмады еш асығу
Болсын асығыс «Hello!» деп айту.
Солай келе жатқанда,
Кеш те сірә, батқан ба?
Үйге келсең, бәріне,
«Good evening!» де әрине.
Қарашы, тағы таң атты,
Аспанды көкке балапты.
«Good morning!» дегін бәріне,
Арайланған таң атты.
Сау болыңыз дегенді
Көп тілде сен біл енді,
«Good-bye!» деген сөзді енді
Айтарсың жиі, үнемі.
Аяқтап айт
FOOD
Өте дәмді very good!
Тағамды айтамыз food.
Шарик деген досыма,
Әкелдім үйіп қантты sugar
Балаларға май пайдалы сай болады.
Ағылшынша butter май болады.
Дәмді болған бутерброд әрқашан да,
Асқазанға әрдайым жай болады.
Үстінде butter
Астында bread
Түскі асқа кел, кәне.
Тосын сый жақсы көңіл алып келер,
Sweets бұл тәтті кәмпиттер.
Бар тосапты жеймін мен,
Ағылшынша тосап jam
Борщ тұзсыз дәмді емес,
Salt, онсыз тағам мәнді емес
Сырды cheese дегеніміз
Күнделікті керегіміз
Түстер
Тани білем түстерді,
Ағылшынша color дейді
Еш күмәнсіз айта алам
Red деп қызыл, байқағам
Армандап, сары уызға тою
Мысық отыр сары, yellow.
blue дегенің көк түс деп
Ұнатамын жиі көп.
Қап қара сондай негр Джек
Ағылшынша дейді black.
Дұрыс болды сұрауың, көйлекті қоңыр, brown
Өкінішті піспеген мандарин
Ол жасыл, жай ғана green.
Отбасы
Отбасы family басқаша.
Ерінбе, қане, қайтала,
Father, mother, sister, brother,
Uncle, aunt, daughter, son,
Мұның бәрі маған туған.
Басталар бәрі family, деп содан.
Sister, қарындасым менің
Әртіс болуды армандайды.
Brother, сәби бауырым менің
Сондай бұзық, алды артына қарамайды.
Сынды гүлсауыт, енді іске жарамайды.
Есімдіктер
Қателестім мен ендігі
Мен I есімдігі
Бекерге қалып қоймаңдар
Сен және сендер you деп ойлаңдар.
Біз сүйіспеншілік білдірдік
We деген біз есімдік.
Ол күлгенде: хи-хи-хи
Есімдік ол he.
Ол қатты асықты! Тек сол есімдегі
Ол дегенім she есімдігі
Келесі болар көпшілік
Олар they деген есімдік
Қол ұшыңды бер маған,
Маған ағылшынша me болған.
Менікі, сенікі дегенің,
Ағылшынша your дұрыс оны білгенің.
Біздің бөбек дейді:«уа-уа!»
Біздің сөздің аудармасы our
Біледі оны кез келген,
Ұл бала - ол boy деген
БАЛАЛАРҒА АҒЫЛШЫН ТІЛІН ҮЙРЕТУДЕ АТА-АНАЛАРҒА АРНАЛҒАН ДИДАКТИКАЛЫҚ МАТЕРИАЛ
Қымбатты ата–аналар!
Сіздің балаңыз ағылшын тілін үйренуді бастады. Бұл қиыны мен қызығы бірге жүретін жол. Сіздерді ағылшын тілінің ғажайып әлеміне балаңызбен бірге алғашқы қадам жасауға шақырамыз.
Тапсырмалар ағылшын тіліне деген қызығушылықты қолдай отырып, баласымен үйде сабақта өтілген лексиканы қайталай алатын ата-аналарға арналған.
Сабақты дайындағанда олардың көлемі бірнеше сабақтарға арналғанын ескеру керек. Сондықтан да баланы қатты жүктеудің қажеті жоқ, материалды бір сабақта 3-4 сөзден көп емес жаңа сөздер болатындай етіп бөліңіз. Оларды ағылшын сөздерін айту кезінде әр сөзге тоқтап, біртіндеп енгізіңіз. Балаға сабақта не үйренгені туралы өздігімен еске түсіруіне мүмкіндік беріңіз. Кейін балалар ұйқастарды өз қалауынша жаттап алады. Баламен «Жануарлар саябағы», «Дүкен», «Көмекші» және т.б. ойындарды ойнаңыз.
Қалай ойнатындығын ойындардың атауларынан да көруге болады. Әртүрлі ойыншықтарды, заттарды, суреттерді, түрлі-түсті қағазды, қаламдарды қолданыңыз.
1-тапсырма
1. Сәлемдесу
—Hello! - Hi! (Хэлоу!-Хай!)
—Сәлеметсің бе! —Сәлем!
—How are you? (Хауаю?)
—Қалың (қалыңыз) қалай?
—I am fine, thank you.(Ай эм файн, сэнк ю)
—Рахмет, жақсы.
—And you? (Эндю?)
— Ал сіздің? (Ал сенің?)
—I am fine too. (Ай эм файн ту)
—Менде де бәрі жақсы.
2. Ұйқастарды қолданып, сөздерді жаттау
Біледі оны кез келген,
Ұл бала - ол boy .(бой)деген
Гүлдегендей болып тұр
Қыз баланың бұрымы
Қыз дегенің біліп жүр
Әрине girl болады.
2-тапсырма
1. Ұйқастарды қолданып, сөздерді жаттау.
Ойнайды онымен футбол
Ағылшынша доп дегенің ball.(бол).
Ұрлап алды тәтті омлет,
Бұл ұрлықшы мысық, cat (кэт).
Күшік емес, қанден деген
Үлкен ит қой, dog (дог)деген
Біздерге жақын болған ба,
Машина ағылшынша cаr (ка)
Кеше сөздіктен көргенім
Қуыршақ екен doll(дол)дегенім
2. Сөйлемге таныс сөздерді қою (ұйқастарға арналған суреттерді қолдануға болады)
- It is a ….(Ит из э…..) - Бұл….
- Is it a …? (Из ит э…?) - Бұл …?
Мысалы: It is a doll. (Ит из э дол.) - Бұл қуыршақ.
Is it a doll? (Изитэдол?) - Бұл қуыршақ па?
No – (ноу)- жоқ
Yes – (Йес) – ия
3-тапсырма
1.Сөздерді жаттау
Father (фазэ) әке
Mother (мазэ) ана
Sister (систэ) әпке
Brother (браза) аға
Grandfather (грэндфазэ) ата
Grandmother (грэндмазэ) әже
Family (фэмели) отбасы
2.Сөйлемге сөздерді қою:
This is my father (Зисизмайфазэ). - Бұл менің әкем.
This is my…….(зисизмай…..) - Бұл менің …
3.Суретке қарап отырып, өзіңнің отбасы мүшелерін ата
4-тапсырма
1. Таныс сөз тіркестерін қайталап, жаңа тіркестерді жаттау.
2.Тура келетін сөздерді орнына қою:
-Good morning! (Гудмонин!) – Қайырлы таң!
How are you? (Xayaю?) - Халың (халыңыз) қалай?
I am fine, thanks! (Айэмфайн,сэнкс) – Рахмет, жақсы.
And you! (Эндю?) - Ал сіздің? (Ал сенің?)
I am fine too. (Ай эм файн ту) – Менде бәрі жақсы
What is your name? (Уотизёнэйм?) – Сенің атың кім?
I am... And you?(Айэм...Энд ю?) - Мен — ... Ал сенің атың кім?
What is it? (Уотизит?)– Бұл не?
It is а...(Итизэ...) Бұл…..
3.Ұйқастарды қолданып, сөздерді жаттау:
Бізкетіпбарамыз,
Go (гоу)депшақырадықаламыз
5-тапсырма
Жануарлардың атауын есте сақтау
Ұнтақ жарманы төгеді, себебі
Маймыл, (манки)monkey жақсы көреді.
Циркта үлкен бар талант,
Күшті пілде elephant (элефант).
Ойыншықты көп алғым келіп
Қуандым, hare (хэа), көжекті көріп.
Frog (фрог)деп атайды бәрі
Бақаны, білмедің бе әлі?
Қолтырауын ағылшынша
Crocodile (крокодайл) екенін
Біледі бәрі тамаша.
2. Сен бүгін қанша жануардың атауын көргеніңді сана:
One (уан) – бір
Wo (ту) – екі
Three (сри) – үш
Four (фо) – төрт
Five (файв) - бес
6-тапсырма
1.Етістіктерді жатта
Sit (cит) - отыру
Stand (стэнд) - тұру
Climb (клайм) – өрмелеу
Sleep (сли:п) - ұйықтау
I sit (ай сит) – Мен отырмын
I stand (ай стэнд) – Мен тұрмын
1.Сенің ойыншығың өзі туралы не айта алады? (осы сабаққа кез келген ойыншықты алуға болады)
2.Жануарлар өзі туралы не айта алады?
A bear (э бэа) – аю
A frog ( э фрог) - бақа
A monkey (э манки) – маймыл
I jump. (ай джамп) – Мен секіремін.
I climb (ай клайм) – Мен өрмелеймін.
7-тапсырма
1. Таныс сөздерді сөйлемдерге қою
I have….( ай хэв) - Менде…..бар
I have a bear (a frog,a doll, a car)
(айхэвэбэа,эфрог, эка)
Менде аю, қуыршақ, машина бар.
1.Сұрақтарға жауап беру
Are you Ann (Asem, Arman)? (а ю Анна, Асем, Арман)? - Сен Аннасың ба? (Асем, Арман)
Жауап беру: Yes (йес) – иә
No (ноу) – жоқ
2. Сан есімді дауыстап атап, ұйқас-жаттығуын орындау.
1, 1, 1 (уан, уан, уан) бір, бір, бір,
Boys run! (бойз ран) ұл балалар, жүгір!
2, 2, 2 (ту, ту,ту)
Girls run too! (гёлзранту:)
3, 3, 3 (сри, сри,сри)
8-тапсырма
Ұйқасты қолдана отырып, сөздерді жаттау. Түйеқұсты полякша қалай дейді?
Ағылшынша тышқанды mouse (маус)дейді.
Аулада жүрген тауық,
Шақырады даусымен барлық жерді алып,
Ағылшынша ол hen (хен),
Ал кішкентай балапан chicken (чикен).
Таңды атырады біздегі
Cock (кок)әтеш қатты үнін үзбеді.
2. Интонациямен жаттау
Sitdown (сит даун) – Отыр
Stand up (стэндап) – Тұр
Come to me (камтуми) – Маған қарай кел
Бұдан басқа: go, run, swim, fly, jump! басқа осы интонацияларды айтуға және орындауға үйрету.
9-тапсырма
1. 1-8 тапсырмалардағы материалдарды қайталау.
2. Ұйқастарды қолданып, сөздерді жаттау.
10-тапсырма
1. Тіркестерді қайталау:
Good afternoon! (Гуд афтенун) – Қайырлы күн!
What is your name? (уот из ё нейм)? – Сенің атың кім? сұрағына
жауап беру:
My name is….(май нейм из…) – Менің атым…
2. Сүйікті ойыншығың туралы әңгіме құрастыр
I have a ….(Ай хэв э…) - Менде… бар
(таныс сөздерді айту)
My doll is small (май дол из смол) – Менің қуыршағым кішкентай.
Ойыншық атауын сөйлемде қуыршақ сөзінің орнына doll (дол) сөзін қою.
My …is small (big) барлық әйгілі жануарлар мен ойыншықтардың атауын қою.
Келесі сөйлемде де тура осылай келтіру:
My …is good.(Май …изгуд). Менікі …жақсы.
Сабаққа ойыншық алып келу.
11 тапсырма
Анамызды құттықтаймыз!
1. Өлеңді жаттау
My dear, dear Mummy, (Май диэ, диэ Мамми)
I love you very much! (Ай лав ю вэри мач)
I want you to be happy (Айуонтютубихэппи)
On the eighth of March. (Он зе эйтс оф)
Анамызды құттықтаймыз!
Қымбатым менің, қымбатым анашым,
Сүйеді сені жүрекпен балаң шын.
8 - наурыз қуанышқа бөлеп
«Бақытты болшы деп», мәңгілік айтам ән.
2. Әнді жаттау:
Good morning, good morning, (Гу.дмо:нин,гудмо:нин)
Good morning, how are you? (Гу.д мо:нин, хауа ю?)
Good morning, dear Mummy, (Гу.дмо:нин,диаМамми)
I'm glad to see you. (Ай'м глэд ту си: ю)
Good afternoon, good afternoon, (Гу.дафтенун, гу.дафтенун)
Good afternoon, how are you? (Гу.д афтенун, хауа ю?)
Sun is shining, I am smiling, (Санизшайнин,айэмсмайлин)
I am singing for you (Айэмсйнгинфою)
Good evening, good evening, (Гу.дивнин, гу.дивнин)
Good evening, how are you? (Гу.д ивнин, хку а ю?)
Good evening, dear Mummy,( гудивниндиаМамми).
ӘДЕБИЕТТЕР
1. Агурова Н.В., Гвоздецкая Н.Д. Английский язык в детском саду. – М., 1963.
2. Анухина И.В., Занимательный английский для детей. С-Петербург 2004.
3. Английский и дошкольник. Москва: издательский дом Дрофа, 1998 г.
4. Басик Т.А. Добро пожаловать в мир английского языка. Минск 2004.
5. Васильев А., Григорин Б. Английский с мамой – уроки в рифмах. М. 2007.
6. Вронская И.В., Английский язык в детском саду, для воспитателей и родителей. СПб., 2001.
7. Дружинина М.В. Веселый английский – ООО «Альт – Канц», 2007.
8. Ефанова З.А., Английский язык, занимательные материалы. –Волгоград, 2007.
9. Журнал «Дошкольное воспитание» 2000 – 2011.
10. Журнал «Иностранный язык в школах Казахстана» 2002 – 2005.
11. Кириллова Ю.В. Английский для дошкольников. Ростов-на-Дону, 2007.
12. Кулиш В.Г. Занимательный английский для детей. Сказки, загадки, увлекательные истории – М., 2001.
13. Конышева А.В. Английский для малышей. Минск, 2004.
14. Негневицкая Е.И. Иностранный язык для самых маленьких: вчера, сегодня, завтра (Иностранные языки в школе) – 1987, №6.
15. Негневицкая Е.И., Никитенко З.Н., Ленская Е.А. Обучение английскому языку детей 6 лет в 1 классе средней школы: Методические рекомендации. В 2 часть, М., 1993.
16. Негневицкая Е.И., Шахнарович А.М. Язык и дети. – М., 1981.
17. Особенности обучения иностранному языку на раннем этапе. English, №23, 2002.
18. Протасова Е.Ю. Обучение иностранному языку дошкольников (обзор теоретических концепций). Иностранный язык в школе – 1990, №1.
19. Рыжкова И.А. Мой первый учебник по английскому языку. – М., Аквариум, 1998.
20. Сердюк Е.Г., Баленпо Т.Б., Английский язык и дошкольник. –М., 1995.
21. Тарасюк Н.А. Иностранный язык для дошкольников: Уроки общения. М., 1999.
22. Уланова О.Б. Английский язык для дошкольников. Москва.
23. Футерман З.Я. Иностранный язык в детском саду. – Киев: Ряданьска школа, 1984.
24. Ханова О.С. Занятия по английскому языку в детском саду. – М., 1965.
25. Черепова Н.Ю. Английский для дошкольников. Аквариум. ГИППВ, 2007.
26. Шишикова И.А., Вербовская М. Английский язык для малышей. Учебник.- М., 2004 (2 книги).
27. Штайнепрайс М.В. Программа обучения дошкольников английскому языку, - М. ТЦ.
28. Шебедина В.В. Обучение детей английской разговорной речи в детском саду, ИЯШ, 1997.
29. Ed Euler, H/Sakamoto «Gogo loves English».
МАЗМҰНЫ
1 | Түсіндірме жазба | 3 |
2 | Ағылшын тіліне үйретудің мазмұны | 5 |
3 | Перспективалық жоспаp (ересектер тобы) | 9 |
4 | Күнтізбелік-тақырыптық жоспарлау | 11 |
5 | Мектепке дейінгі ұйым педагогтарына арналған дидактикалық материал | 18 |
6 | Балаларға ағылшын тілін үйретуде ата-аналарға арналған дидактикалық материал | 32 |
7 | Әдебиеттер | 42 |
3