Тазша бала: Ыбырай Алтынсариннің даналығы
Бұл ертегі Ыбырай Алтынсариннің шығармашылығында ерекше орын алады. «Тазша бала» қарапайым ауыл баласының қажымас көңіл-күйімен, менменшілдік пен әділетсіздікпен күресуге арналған. Ерте заманның қазақ ауылындағы тұрмысты бейнелеу арқылы, автор бізге мейірімділік, адалдық және еңбекқорлықтың маңыздылығын көрсетеді.
Ертегінің басты кейіпкері – Тазша бала – отбасынан шеттетіліп, өнерлі байдың қолында тәрбиеленеді. Ағайындарының бір-бірінен хабар ала алмай, өмірдің қиыншылықтарын ұғынады. Олардың тағдыры Тазшаға үлкен сабақ болады. Осы оқиғаның аясында Тазша нағыз ақыл-ой иесі болып, әділдік жолында күреседі.
Сюжетте өнерші байдың әділетсіз әрекеттері мен Тазша баланың тапқырлығы арқылы, оқырмандарға қайсарлық пен қайырымдылықтың жеңіске жетуі туралы үлкен ой салады. Баланың асқан ақылды болуы, оның бейшара күйінен құтылуына жол ашады, сонымен қатар ол өзінің мейірімділігін де жоғалтпайды.
Ертегінің тағы бір маңызды тұсы – өмірдің түрлі қиындықтарына қарамастан, ақыл мен даналықта күштің бар екенін дәлелдеу. Тазша батылдық көрсетіп, қиындықтармен жекелей күреседі, оның жанының тереңдігінде мейірімділік пен даналық даласа, ол қиындықтардың қандай да болсын жеңілуіне сенеді.
Соңында, Тазша бала өзінің адал қарым-қатынастары мен даналығымен, өмірде көшбасшы болуға үлгі көрсетеді. Бұл ертегі тек балаларға ғана емес, ересектерге де өмірлік ұстанымдарды үйретуге әлеуетін тигізеді.