Сөйлеуді дамыту: «Әке мен бала» – Ы. Алтынсариннің шығармасы
Данный материал посвящен уникальному произведению казахского писателя и педагога Ы. Алтынсарина – «Әке мен бала». На уроке учащиеся получат возможность не только ознакомиться с историей, но и развивать свое умение слушать и рассказывать. Это важный этап в формировании навыков коммуникации.
Кроме того, урок будет направлен на развитие таких качеств, как внимательность и критическое мышление. Учащиеся смогут узнать, как казахстанская культура видит отношения между отцом и сыном, а также какие житейские уроки заложены в данной произведении.
Создания атмосферы на уроке помогут специальные визуальные материалы, такие как портрет Ы. Алтынсарина и иллюстрации к тексту. Использование наглядных пособий делает процесс обучения более интерактивным и увлекательным. Задачи на уроке будут включать в себя вопросы и ответы, что позволит детям активно участвовать в обсуждении.
Анализируясь героев произведения, ученики смогут глубже понять моральную составляющую истории. Они обсудят, что важно в жизни – маленькие трудности могут стать решающими для будущего, и как братья по разуму могут давать ценные советы. Это даст возможность ребенку задуматься о ценности труда и взаимопомощи.
На заключительном этапе урока учащиеся обобщат свои знания, поделятся впечатлениями и сформулируют основные жизненные уроки, которые они извлекли из «Әке мен бала». Это активирует их память и критическое восприятие. Урок станет не только образовательным, но и культурным обменом, что важно для развития личности каждого ребенка.
Сөйлеуді дамыту
Тақырыбы: "Әке мен бала" Ы. Алтынсарин.
Мақсаты: Қазақтан шыққан тұңғыш педагог Ы. Алтынсарин өмірі жөне оның шығармашылығы білімдерін қалыптастыру. Тыңдай білу, әңгімелей білу іскерліктерін, дағдыларын дамыту. Әңгіме мен ертегіні ажырата білуге үйрету.
Көрнекіліктер: Ы. Алтынсариннің портреті, суреттер.
Әдіс - тәсілдері: сұрақ - жауап, әңгімелеу, түсіндіру.
Сабақ барысы.
Ұйымдастыру кезеңі.
- Сәлеметсіңдер ме балалар?
- (Балалар жауабы) Саламатсыз ба.
- Қазір бізде көркем әдебиет сабағы. Сабаққа қажетті құрал – жабдықтарды алып оқушы ережеге сай отырамыз.
Әңгіме.
Әке мен бала.
Бір адам баласын ертіп, егіннен жаяу келе жатса, жолда қалған аттың бір ескі тағасын көріп баласына айтады:
- Анау тағаны, балам, ала жүр, - деді.
Бала әкесіне:
- Сынып қалған ескі тағаны алып не қылайын, - деді. Әкесі үндемеді, тағаны өзі алды да, жүре берді. Қаланың шетінде темірші ұсталар бар екен, соған жеткен соң әкесі қайырылып, манағы тағаны соларға үш тиынға сатты. Одан біраз жер өткен соң, шие сатып отырғандардан ол ұш тиынға бірталай шие сатып алды. Сонымен шиені орамалына түйіп, шетінен өзі бір – бірлеп алып жеп, әкесінің қолынан бір шие жерге түседі. Артында келе жатқан бала тым – ақ қызығып келеді екен, жерге түскен шиені жалма – жан жерден алып, аузына салды. Біраздан соң және бір шие, онан біраз өткен соң және бір шие сонымен әр жерде әкесінің қолынан түскен шиені оншақты рет иіліп, жерден алып жеді. Ең соңында әкесі тоқтап тұрып, баласына шиені орамалымен беріп тұрып айтады:
- Көрдің бе, мана тағаны жамансынып, жерден бір ғана иіліп көтеріп алуға еріндің, енді сол тағаға алған шиенің жерге түскенін аламын деп бір еңкеюдің орнына он еңкейдің. Мұнан былай есіңде болсын: аз жұмысты қиынсынсаң – көп жұмысқа тап боласың, азға қанағат ете білмесең – көптен де құр боласың, - деді.
Сұрақ – жауап.
- Суретте кімді көріп тұрсыңдар?
- Сендер Ыбырай атаның қандай өлендерін, ертегілерін, әңгімелерін білесіңдер?
- Бүгін Ы. Алтынсариннің "Әке мен бала" атты шығармасымен таныстық, не түсіндіңдер?
- Баланың істегені дұрыс па?
- Неге дұрыс (дұрыс емес) деп ойлайсыңдар?
- Әкесі баласына қандай сөздер айтты?
- Баланың мінезі ұнады ма?
- Сендер әкелеріңнің тілін аласыңдар ма?
- Енді суретке қарап, әңгімені естеріңе түсіріңдер.
Мазмұнын айту. Қорытындылау.
Сабаққа жақсы қатысқан балаларды атап өтіп, сабақты аяқтау.
