Достық - мәңгілік құндылық
Достық - адамдар арасындағы ең маңызды қарым-қатынастың негізі. Онсыз өмір қиын болады, өйткені достар - біздің жанымызда болатын, қуанышта да, қайғыда да қолдау көрсететін жандар. Бұл материалда достықтың не екенін, оның маңыздылығын және балаларды достыққа тәрбиелеудің жолдарын қарастырамыз.
Дос - бұл сенімді адам, ол біздің өмірімізді қуанышпен толтырады. Балаларға достық қарым-қатынастарды дамыту үшін әр түрлі тапсырмалар мен ойындарды ұсынамыз. Мақсатымыз - балалардың арасында жағымды атмосфераны қалыптастыру, әрі бір-біріне адал, жанашыр болуларына үйрету.
Тәрбие сағатында балалар «шаттық шеңбері» сияқты ойындар арқылы достықтың мәнін түсінеді. Ойындарда балалар бір-бірімен араласып, достығын нығайтады. Сонымен қатар, шығармашылық жұмыстар арқылы әр бала достық туралы өз пікірін білдіреді, бұл олардың ой-өрісін кеңейтеді.
Достық - бұл сыйластық пен мейірімділік. Ол адамдарды бір-біріне жақындатады, олардың арасында бірлікті қалыптастырады. Достық арқылы балалар өздерінің сезімдерін, эмоцияларын ашып, бір-бірін түсінуге үйренеді. Тәрбиеші балаларға достық заңдарын түсіндіріп, шынайы достықтың құндылығын атап өтеді.
Соңында, достық - бұл мәңгілік түсіністік. Оның негізінде адалдық, сенімділік, өзара жауапкершілік жатыр. Достарымыздың қолдауымен, біз әрқашан қиындықтарды жеңіп, өмірдің әр сәтінен ләззат аламыз. Достықтың жайлы атмосферасын дамыту үшін біз тату болуымыз қажет.
Дос болайық бәріміз!
Мақсаты: достық туралы жақсы пікір қалыптастыру, балалардың достық ой-пікірлерін дамыту, достықты қадірлей білуге тәрбиелеу, адал дос таба білуге баулу,балалардың арасында жағымды қарым-қатынас орнату, бір-бірлерін сыйлауға, адал дос болуға үйрету.
Міндеті: қарым-қатынастағы достық ұғымы туралы түсінік беру, балалардың арасында достық сезімдерін дамытуға ықпал ету, балаларды сыйластыққа, әдептілікке, шынайылыққа, адалдыққа тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: мақал-мәтелдер, суреттер, бейнеролик, интерактивті тақта.
"Шаттық шеңбері"
Балалар, біз барлығымыз шеңберге тұрайық. Біздің шеңберіміз қандай тамаша!
Армысың досым,
Кел, маған қосыл.
(Қолмен шақырады).
Алақанға салып алақан,
Шеңберге бірге тұрайық.
(Қолдарын ұстайды).
Жер шарындай айналып
Әлемге жарық, ұқсайық.
(Айналады).
Қолымызды көтеріп,
Күннің нұрын алайық.
(Қолдарын көкке созады).
Ортамызда күн нұры,
Құшаққа оны алайық.
(Құшақтасады).
Барлығы хормен:
Шаттанамыз бәріміз,
Өміріміз көңілді.
Мәңгілік достықпен
Мақтанамыз бәріміз!
Тәрбиеші: Жарайсыңдар, балалар, ал бүгінгі тәрбие сағатымыз достық, достық қарым-қатынас туралы болады.
- Адамдардың бір-біріне адал сенімі, өзара тілеулес ортақ көз-қарасы достыққа ұластырады. Достық дегеніміз- адамдардың өзара жауапкершілігі, сыйластығы мен бір-біріне қамқорлығы. Достық қарым-қатынас адамдарға өзара сенім жүктейді. Достар бір-біріне қуанышта да, қиыншылықта да ниеттес, қамқор болады.
Достық - сыйластық, мейірбандықтың мөлдір көзі. Оны уақыт та, қиындықта үзе алмайды. "Достық" деген сөздің мәні кең. Ол туралы өте ауқымды айтуға болады. Ал сендер қалай түсінесіңдер? Ой-пікірлеріңмен бөлісіп көрейік.
Балаларға сұрақтар:
1. "Достық" сөзін қалай түсінесіңдер?
2. Достар қандай болу керек?
3. Сендердің достарың бар ма?
Тәрбиеші: Біз досқа сенеміз, досқа әрдайым көмектесуге дайынбыз. Біз досымызға өз құпиямызды айтып сене алады екенбіз.
Ал енді, үлкендер "достық" туралы қандай пікірде екен? Білгіміз келе ме? Онда интерактивті тақтаға назар аударайық.(видеороликтен көрсету)
Тәрбиеші: Балалар қазір біз сендермен "Сенім" жаттығуын орындаймыз. Достық - алдымен екі адамның бір-біріне деген адалдығы. Достық пен сенім - бірлескен ұғым. Сенім болмаса, достықта болмайды. Біз бір-бірімізге қаншалықты сенеміз, тексеріп көрейік.
Сендер барлықтарың бір сыныпта оқисыңдар, сыныпта сенетін достарың бар ма? Онда екі дос ортаға шығып, мынадай жаттығу жасайсыңдар. Біреуіміз досымыздың алдында тұрамыз. "Бір, екі, үш" дегенде артқа қарай өзімізді тастап көрейік. Кім-кімге қалай сенеді екен?
Тәрбиеші: Біз бәріміз доспыз! Біз бәріміз балдырғанбыз солай ма?
Ән: Балдырған
Тәрбиеші: Сыныпта бір-біріне деген достығын, қамқорлығын, өзара сыйластығын ақындардың шығармашылықтары арқылы жеткізетін оқушыларымыз да бар. Бір сәт сол оқушыларымызды тыңдасақ.
1-оқушы: Арайлым
Досым саған сенемін, сеніп өтем.
Жолы бөтен демеймін, жөні бөтен,
Достық деген өмірдің көрігі екен,
Достық деген адамның серігі екен.
2-оқушы: Бекзат
Достық деген - таусылмайтын қазына,
Көктемде де солып қалар гүл емес.
Қарамайды ол сыйдың көп пен азына,
Сырлас болсаң шақырмай кел-тілегім.
Шын шақырсам саған ұқсап тіл қатпай,
Жауымның да келетінін білемін.
3-оқушы: Айгерим
Достық - әдеп сыйластық,
Дос - өмірлік қимастық.
Достық жасап адамға,
Достаса біл қашанда.
4-оқушы: Нуриман
Достар бірге жүреміз,
Бірге білім аламыз.
Бірге ойнаймыз, күлеміз,
Міне, біздер қандаймыз?!
5-оқушы: Балғымбек
Достық - әдеп, сыйласым,
Дос - өмірлік қимасың.
Достық - игі жақсылық,
Достық ниет - жақсы үміт.
Достық жасап адамға,
Достаса біл қашанда.
6-оқушы: Несибели
Дос құшақтан босамасын қолдарым,
Осы менің, осы менің арманым.
Достығыма сенетін жан аз болса,
Онда, құрбым, менің әлсіз болғаным.
7-оқушы: Олжас
Дос дегенің - асыл зат,
Мәңгілікке таусылмас.
Доссыз адам болмайды,
Бәрінен де дос қымбат.
8-оқушы: Ұлболсын
Шын дос үшін қалайда,
Тік қатерге басыңды.
Айыра біл алайда,
Досың менен қасыңды.
9-оқушы: Жанболат
Жақсыменен дос болсаң,
Алдыңнан шығар еліктеп.
Жаманменен дос болсаң,
Сыртыңнан жүрер өсектеп.
10-оқушы: Арай
Не жетеді, нағыз досқа, асылға,
Қуансаң да, қайғырсаң да қасыңда.
Қиналады - сен қиналсаң болғаны,
Ұйықтамасаң - ұйықтамайды ол-дағы.
11-оқушы: Шокан
Достық екен өмірде ең керегі,
Достық болып дүние дөңгеледі.
Өзендегі толқындар дос боп ақты,
Қанымыздай жүгіріп кеудедегі.
Ағаш біткен дос болып тербеледі,
Тағдыр досқа бақытты тең бөледі.
Сүйеп келе жатқандай бірнеше қол,
Бірнеше қол осынау жерден мені.
Тәрбиеші: Кезекті биге берейік.
Би: "Друзья"
Тәрбиеші: Балалар, енді кезек дос туралы мақал-мәтелге келді.
1-оқушы: Жүрсінай
Ағаш тамырымен
Адам досымен мықты.
2-оқушы: Диана
Досқа ат берме
Ат берсең "Жай жүр"деме
3-оқушы: Нурлан
Дос сыртыңнан мақтар,
Дұшпан көзіңе мақтар.
4-оқушы: Құралай
Дұшпаныңнан бір сақтан,
Жаман достан мың сақтан.
5-оқушы: Ұлдана
Досы көппен сыйлас,
Досы азбен сырлас.
6-оқушы: Ерасыл
Аққуды атпа,
Досыңды сатпа.
7-оқушы: Нұрмұхамбет
Дұшпан күлдіріп айтады,
Дос жылатып айтады.
8-оқушы: Меруерт
Досы көпті жау алмайды,
Ақылы көпті дау алмайды.
9-оқушы: Қайнарбек
Дос-сырлас, жора-жолдас, жақын адам.
10-оқушы: Нурдаулет
Өрге жүзген өнегелі ісімен,
Таңда адал дос, өз теңіңнің ішінен.
Тәрбиеші: Балалар кейде біз асығып жүріп, ізгі сөздерді айтуға үлгермей қаламыз. Одан досымызды ренжітіп аламыз. "Рахмет", "Кешір" деген сөзді айтуға ұмытып кетеміз. Нағыз достар бір-бірінің көңіліне қарап, ренжітпейді, кешірімшіл болады. Достар қиын сәттерде көмекке келеді, татулықты қадыр тұтады. Балалар достықтың өз заңдары бар:
1. достықты қадірлей білу;
2. доспен шыншыл болу;
3. кешірімшіл болу;
4. әр сәтте жанында табылу;
5. сыйлай білу;
6. көмекке келу;
7. досқа адал болу;
Ал, енді балалар мына ертегіні тамашалайық (интерактивті тақтадан көрсету). Талдау.
Тәрбиеші: Достық - бұл үлкен ұғым. Сендердің тату достықты қалаған жүректеріңдегі қуаныш, үміт шоғы өмір бойы сөнбесін, шырақтай сәуле шашып, жана берсін. Мейірімді жанарларыңнан тараған жылудай жер дүниені жылытсын деп тілеймін. Осы ізгі тілек, игі ниеттерің орындалсын деген үмітте, тамаша әнмен бүгінгі тәрбие сағатымызды аяқтайық.
Ән: "Достар"