Кішкентай арулар: өнер мен дәстүрдің тоғысуы
Бұл құнды материалда «Кішкентай арулар» атты тәрбиелік шараның мәні мен маңызына тоқталамыз. Оқушылардың өнері мен дарындылығын дамыту, ептілікке, шеберлікке баулудың ұлттық мәдениеттегі рөлі айқындалады. Қазақстанның аруларының көркемдік қабілеттері мен ұлттық дәстүрлерімізді насихаттау бағытында қолға алынған бұл шара, жастарды тәрбиелеудің тиімді жолы болып табылады.
Тәрбие сағатының сценарийі оқушылардың тек өнерін көрсетуімен шектелмейді, сонымен қатар, ата-аналар мен ұстаздарды да қамтып, қоғамда ынтымақтастықты нығайтуға бағытталған. Мерекелік бағдарлама барысында, шәкірттеріміз түрлі сайыстарға қатысып, өз білімдері мен шығармашылығын паш етеді. Мұндай шаралар қоғамымыздағы аналардың, қыздардың үлесін көрсетуімен қатар, әйелдерге деген құрметті арттыруға да септігін тигізеді.
Бағдарлама барысында өткізілетін түрлі кезеңдер, арулардың ептілігін, білімін сынайды. Сайыс мүшелері өз өнерін, жеке даралығын көрсете отырып, халқымыздың ұлылығы мен білімділігіне үлес қосады. Жас арулардың осындай мәдени іс-шараларға қатысуы, оларды епті, білімді, өнегелі болуға тәрбиелейді.
Осылайша, «Кішкентай арулар» тәрбие сағаты жастарға патриоттық тәрбие беру, ұлттық салт-дәстүрімізді насихаттау, өнердің құдіретін түсіндіріп, жас ұрпақты мәдениетті, білімді азамат етіп тәрбиелеудің тамаша үлгісі болып табылады.
Пәні: Тәрбие сағаты
Күні:
Сабақтың тақырыбы: Кішкентай арулар
Сабақтың мақсаты: Оқушының бойындағы өнері мен дарындылығын дамыту, ептілікке, шеберлікке баулу.
1-бастаушы: Құрметті асыл аналар, қыз – қызғалдақтар,
қадірліұстаздар!
Қар астынан қылтиып, бәйшешек бой көтергенде, көктемнің алғашқы хабаршысы болып, аналар мерекесі келеді. Бәйшешек соншалықты нәзіктігіне қарамастан, қалың қар астынан бүршік жарады. Біздің асыл аналарымыз да, бәйшешектей, барлық қиындыққа төзімді. Аналар, көктемгі гүлдей жарқырап, гүл мерекелеріңіз, күн мерекелеріңіз құтты болсын!
2-бастаушы: Ал, құрметті қауым, көптен бері асыға күтіп жүрген «Кішкентай арулар» байқауын бастаймыз. Байқауымызды бастамас бұрын, біздің байқауымызға төрелік етуші әділқазылар алқасын тағайындап алайық.
1-бастаушы: Уа, халайық, халайық,
Мұнда назар салайық
Мерекесі халықтың
Наурыз тойын бастайық
Наурыз тойға арналған
Сайысты біз бастайық.
2-бастаушы:
Мың бұралған арулар аңдап басып
Келді міне ортаға толқып тасып
Аруларын сыйлаған халқым менің
Көңілді қошеметпен қарсы алайық
(«Қыз сыны» әуені орындалады)
2-бастаушы: Арулар, сайысқа түсуге дайынсыңдар ма? Ендеше, алғашқы кезең – «Таныстыру»
1-бастаушы: Кішкене арулар келіп жетті танысуға
Бойындағы бар дарынды дарытуға
Қорықпастан сахнаға келіп жетті
Әдеппен, ізетпен танысуға
(Арулар өздерін таныстырады)
1-бастаушы: ІІ – кезең. «Білімдіден ақыл-шығар, ақылдыдан нақыл шығар» сайысымыздың бұл кезеңінде сіздерге бір жағдаят ұсынылады. өздеріңіздің тапқырлығыңызбен, ақылдылығыңызбен жауаптарын дәлелдейсіздер.
2-бастаушы: ІІІ – кезең «Ептілер» Бұл кезеңде арулар өздерінің ептіліктерін көрсетеді. Бұл ыдыстағы суды қасықпен төкпей, тез екінші ыдысқа тау керек.
Ән: «Анашым», және «Ару ана»
1-бастаушы: ІV-кезең. «Білімді мыңды жығар, білекті бірді жығар» демекші, сайысымыздың келесі кезеңінде қыздардың білімін сынайық. (Плакатта гүлдің суреті, қыздар гүлдің біреуін үзіп, артындағы сұрағына жауап береді)
Қазақ даласына алғаш мектеп ашқан ағартушы кім және қай жылы дүниеге келген? (Ы.Алтынсарин., 1841жылы)
Қазақтың тұңғыш суретшісі кім және қай жылы дүниеге келген? (Әбілхан Қастеев, 1904 жылы)
Жыртқыш атаулының ішіндегі жүрегі ең кішкентайы? (Арыстан)
«Қара алтын» дегеніміз не? ( Мұнай)
Қ.Р. Тәуелсіздігі қашан жарияланды?
(1991 ж. 16 желтоқсанда)
Қазақ тарихыында тұңғыш рет ғарышқа кім және қашан ұшты? (Тоқтар Әубәкіров, 1991 ж. 2 қазанда)
2-бастаушы: Біздің кішкентай аруларымыздың өнерлері көп екен. Келесі кезеңіміз – «Шаш әсемдеу» 7 минут ішінде аруларымыз үлгеруі керек. Ендеше, арулар, сәт сапар!
1-бастаушы: Әділ қазылар алқасы ұпайларды есептеп, аруларымызды анықтағанша, Шашан Хақназар «Еркем – ай» әнін домбырамен орындайды.
Қорытындылау. Мадақтау, бағалау.
Арулар анықталып, тәжі тағылады, сыйлықтар, мақтау қағаздары, ленталар тағылады.
Мұғалімдерге сөз беріледі.
Сабақтың тақырыбы: Қазақ халқының салт – дәстүрлері.
Сабақтың мақсаттары: Халқымыздың ғасырдан – ғасырға жалғасып келе жатқан салт – дәстүрлерін дәріптеу; Оқушылардың өз халқына, ұлтына, туған жеріне, ұлттық әдет – ғұрыпына деген сүйіспеншілігін тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Ұлттық киімдер, бесік, тұсау кесетін жіп, ұлттық тағамдар.
Плакаттар: «Мақал – мәтел даналыққа бастайды», «Салтын сүймеген – халқын сүймейді».
Сабақтың барысы.
Сынып жетекшісі тәрбие сағатын ашып, жоспарымен таныстырады.
Бастауыыш; Егеменді еліміздің болашағын қалыптастыру үшін халқымыздың қаһармандық тарихын, ғасырдан – ғасырға жалғасып жинақталған ұлттық мұрасын, озық мәдениетін, ұлттық мінез – құлқы мен әдет – ғұрпын білуіміз керек.
