Есімдер еліне саяхат: балалардың есім құқықтары
Бұл сабақ баланың есім құқығын таныстыруға, өзгелердің есімін мазақ етпеуге негізделген. Сабақ барысында баланың шынайы көзқарасын қалыптастыру, шығармашылық қабілеттерін дамыту және айналасындағыларға деген құрмет сезімін ояту басты мақсатымыз. Біздің мақсатымыз – балаларды олардың есімдерінің маңыздылығымен таныстыру арқылы құқықтық тәрбие беру.
Сабақтың кіріспе бөлімінде балалар шеңбер жасай орналасып, тәрбиешінің шақыруына жауап береді. Әр баланың есімі жеке тұлға ретінде бағаланып, мазақ ету мәдениеті туралы түсініктер беріледі. Тәрбиеші балаларға есімдердің маңыздылығын, ата-ананың әр балаға берген аттарының құндылығын үйретеді.
Негізгі бөлімде тәрбиешінің ұсынысымен балалар есімдер еліне саяхатқа аттанады. Бұл саяхат барысында балалар өз есімдеріне қатысты тәжірибелермен бөліседі. Олар өз есімдерін отырып, жіптен өрмек торын жасап, сол тордан өту арқылы есімдерінің құпиясын ашуға мүмкіндік алады. Саяхат барысында балалар өздерінің есімдерін бояу арқылы суреттей отырып, шығармашылық қабілеттерін дамытады.
Сабақтың соңы балалардың бекітілген білімдерін тексеру, сұрақтар қою арқылы өтеді. Бұл сұрақтар арқылы балаларды белсенді қатысуға ынталандырып, сабақты қорыту мақсатында түрлі шындықтарды зерделейді. Тәрбиеші балаларды олардың белсенділіктері үшін марапаттайды, ал тосын сый ретінде есімдер елінен шоколадтар беріледі.
Тақырып: « Есімдер еліне саяхат»
Мақсат:Балаларды есім құқығымен таныстыру. Өзгелердің есімін мазақ етуге болмайтынын ескерту. Өздеріне деген шынайы көзқарас қалыптастыру. Өз тәжірибелерінен әңгіме құрастыру. Шығармашылық қабілетті дамыту. Айналасындағыларға деген құрмет сезім қалыптастыру.
Түрі: мәлімет беру сабағы
Тәрбие үрдісі: Құқықтық және адамгершілік тәрбие беру
Әдістемелік тәсіл: сөздік, көрнекі, ойын, тәжірибелік.
Сабаққа құралдар: Жіп орамы, гуашь, фломастер, акварель бояулар, қылқалам, майлық қағаз, су құйылған құты, әр баланың есімі жазылған шоколадтар, «Чебурашка» әнінің жазбасы.
Полилингвальдық құрам: имя – менің есімім, как тебя зовут - сенің есімің кім .
Алдын ала жұмыс: Ата-аналар мен балаларының есімінің мәні туралы сұқбаттасу, «Көңіл -күйді бейнелейміз» тақырыбына сурет салу.
Сабақтың барысы:
І-бөлім. Кіріспе:
Балалар шеңбер жасай орналасады.
Тәрбиеші: Балам, маған келші, деп бірнеше рет қайталайды. Балалар неге маған ешкім таянбайды?
Балалар тәрбиешінің ешкімнің есімін атамағанын түсіндіреді.
Тәрбиеші: Бекарыс, маған келші.
Бала: Жоқ, мен Бекарыс емеспін, Ақтөремін.
Тәрбиеші: Кешір, Ақтөре, мен жаңылысып кетіппін. Мен мынаны түсіндім. Әр адамның есімі бар екен. Оны өзге біреудің есімімен атауға болмайды. Сәби дүниеге келгенде ата-анасы оған ат қояды. Ат қою балаға деген деген үлкен тілектен туындайды. «Ат қою» деген рәсім қазақта да бар. Ауыл адамдары жиналып ол күнді үлкен той ретінде атап өтеді. Тойға келгендер дүниеге келген сәбиге өз тілектерін айтып, бақыт, ұзақ ғұмыр тілейді. Кім өзінің аты туралы әңгімелеп береді.
2-3 бала өз аттары туралы айтып береді.
ІІ-бөлім. Негізгі.
Тәрбиеші: Мен сіздерге есімдер еліне саяхатқа шығуды ұсынамын. Сіздер ол жерде есімдеріңді естіп қана қоймай, тіпті өз көздеріңмен көре аласыңдар. Ол үшін өз аттарымыздан өрмек тоқиық. Кім сол өрмек торынан өте алса, сол бала атының құпиясын түсінетін күш жинайды.
1.Орындықтарды дөңгелете қояйық. Міне домалақ жіп. Өз аттарыңды атай отырып, орындықтың арқалығын бір рет ораңдар. Осылайша жіп барлық орындықтардың арқалығын орап, өрмек торын жасап шығады. Енді осы тордан ішке өтуіміз қалды. Балалар жіптен бір-біріне көмектесу арқылы шеңбердің ішіне өтеді.
2. Бояулар қойылған үстелдің жанына барып отырады.
3. Міне, біз Есімдер еліне келіп жеттік. Сіздерге ғажап әуен естіле ме? Қане, бәріміз көзімізді жұмып, өз есімдерімізбен кездесуге дайындалайық. Көздеріңді жұмып ойланыңдар, есімдерің қандай түсте екен. Одан ненің иісі шығады. алманың ба? Әлде көк майса шөптің бе? Есімдерің қалай жылжиды екен? Жүгіре ме, Секіре ме? Ұстасақ қандай екен? Жұмсақпа, жалтыр ма?
Енді бояуларды алып, өз есімдеріңнің суретін салып көріңдер.
4.Балалар сурет салады. Жұмыстарын аяқтаған соң суреттеп әңгімелейді.
5.Сергіту сәті «Чебурашка» әнімен.
6.«Бала құқығы туралы Конвенцияны» көрсетіп, таныстырады. Бұл құжатта балалардың барлық құқығы жазылған Соның бірі есім құқығымен бүгін танысамыз.
7. Балалармен театрландырылған қойылым.
ІІІ бөлім. Соңғы..
Полилингвальдық құрам.
Түйіндеу.
Балаларға сауалдар:
1. Біз қандай құжатпен таныстық?
2. Балалардың қандай құқығын білдік?
3. Өзгелердің есімін бұзып айтуға бола ма екен?
4. Егер бұзып айтсақ құндай заңды бұзған боламыз?
Тәрбиеші балаларды белсенділіктері үшін марапаттайды.
Тосын сый: Есімдер елінен шоколадтар.
