Домбыраның үні: Технологиялық карта
Бұл материалда балалардың шығармашылық қабілеттерін дамыту мақсатында арналып жазылған технологиялық карта ұсынылуда. Тақырыбы «Домбыраның үні» екендігін көрсететін назар аудару керек. Бұл тәсіл музыкалық білімге негізделген және қазақ ұлттық аспаптарының бірі – домбыра жайлы білім беруге бағытталған. Технологиялық картаның әрбір кезеңі тәрбиешінің әрекеттерімен балалардың іс-әрекеттерінің бірлігінен тұрады, осылайша, балаларға білім берудің сапалы әдісін ұсынады.
Картаның мотивациялық кезеңі балалардың есту қабілетін дамытуға бағытталған жұмбақтар мен музыкалық сүйемелдеуден тұрады. Педагог балалардың қиялын оятып, оларды музыканың әсерінде дәстүрлі қазақ аспабы – домбырамен танысуға шақырады. Дауыс үйлесімдері мен оқылған поэзия балалардың дарынын оятып ғана қоймай, оларды шығармашылыққа да ынталандырады. Оларды бүгінгі күні домбыра ұстаушы ақынды танысуы қызығушылықтары арттырады, ал балалар сол арқылы домбыраның ерекшеліктерін зерттеуге мүмкіндік алады.
Келесі кезеңде педагог домбыра туралы презентация көрсетеді. Балалар өздері көргендерін сараптайды, әрі назар аударылатын жайттар туралы айтады. Осындай тәсілдерді қолдану балалардың есте сақтау қабілетін дамытуда маңызы зор екендігін ескерген жөн. Сонымен қатар, берілген ақпараттарды қысқаша қорытындылап, домбыраның қазақ халқының мәдениетіндегі орны мен маңызын атап өту ұсынылады. Келесі қарқынмен, сергіту сәті өткізу арқылы балаларға көтеріңкі көңіл-күй сыйлайды, музыкалық саздарды кәдімгі домбыраның әуезімен өз әрекеттерімен байланыстырады.
Одан әрі педагог өзінің педагогикалық міндеттерін жүзеге асыра отырып, қауіпсіздік техникаларын сақтау бойынша балаларға есте сақтауға тиіс базалық жағдайларды көрсетеді. Педагог домбыраның құрылысын, оның бояу және суреттеу техникасын игерту бойынша тапсырмаларды әзірлейді. Негізгі этаптар мен өзгертулер қажетті материалдармен жүргізіле отырып, балалардың жеке шығармашылық қабілеттерін көрсетуге жағдай жасайды. Педагогтің жеткізуі арқылы балалар домбырада қалай ойнап, әуенде қалай келісілген саздарды шығара алатындығын зерделейді.
Технологиялық картаның рефлексивті кезеңінде, педагог балалармен бірлесіп, оларға үйренгендерін қорытындылап, үйренген сабақтары бойынша пайымдаулар жасауды ұсынады. Тәрбиешінің сұрақтары арқылы балалардың ой-пікірлері мен кейіпкерлерге деген қызығушылықтарын арттырады. Әліппе-альбомды қарау барысында балалардың жұмыстарын бағалау механизмдерін қолдану мүмкіндігін ұсынады, сонымен қатар шығармашылықтың нәтижелерін шынымен көрсетеді. Технологиялық картаны қолдану арқылы балалардың домбыра бейнесін түсінулері тереңдей түседі, олардың бойында өнерге деген құштарлықты оятады.
