Тылсымлы һыу: Бәләкәйҙәр өсөн уникаль өйрәнеү

Дәрес «Тылсымлы һыу»
Бәләкәйҙәр төркөмө өсөн дәрес өлгөһө.

Шаһимәрҙәнова Р.Н.

2016 йыл
ТЕМА : “ТЫЛСЫМЛЫ ҺЫУ”.
МАҠСАТ: Балаларҙы һыуҙың төп үҙенсәлектәре менән таныштырыу.
Һыу кеше, хайуан, үҫемлектәр өсөн мөһим күренеш, тигән
ҡараш формалаштырыу.Тормошта һыуҙың әһәмиәте, кеше
һәм үҫемлектәр тормошондағы роле тураһында белемдәрен
арттырыу;
Тәбиғәттәге һыу тураһында тәүге элементар белем биреү;
бөхтәлек, һыуға һаҡсыл ҡараш тәрбиәләү; ҡыҙыҡһыныуҙарын
үҫтереү,
Позитив эмоциялар,уйынға әүҙем ҡушылыу теләге уятыу
Хәрәкәт әүҙемлеген үҫтереүгә булышлыҡ итеү.
ЙЫҺАЗЛАНДЫРЫУ: балалар һанына ҡарап буш һәм һыулы стакандар,
Һөт менән стакан, төрлө төҫтәге таштар, йылы һәм һыуыҡ һыу
менән һауыттар, күк төҫлө гуашь, мамыҡлы таяҡсалар; ҡояш,
болот,үлән төшөрөлгән ватман, салфеткалар,магнитофон,
“ Ямғыр яуа “ йыры.
АЛДАН ЭШЛӘНГӘН ЭШ: ямғыр, күләүек, үҫемлектәрҙе күҙәтеү, К. Чуков-
скийҙың “ Мойдодыр “әкиәте менән танышыу,дидактик уйындар
“ Был ҡасан була?” , “Һыуҙа кем йәшәй? “

ДӘРЕС БАРЫШЫ.
Тәрбиәсе: Беҙҙең ишек төбөнә кемдер ошо ҡумтаны һалып киткән.Әйҙәгеҙ, нимә бар икәнлеген ҡарайыҡ.Тик иң алда бер йомаҡты сисәйек.
Ул болотта йәшәне,
Ә, болот була илаҡ.
Болот аҡырып илағас,
Төштө ул ергә ҡолап.
(ҡумтанан Тамсыны алып күрһәтә)
Тәрбиәсе: Хәҙер күҙҙәрҙе йомоғоҙ( башына тамсы- корона кейә), күҙҙәрегеҙҙе
асығыҙ. Мин Тылсымлы Тамсыға әйләндем. Хәҙер һеҙҙе һыу тураһында
белергә үҙем менән сәйәхәткә саҡырам.
Һыуһыҙ йыуына алмайбыҙ,
Ашамайбыҙ, эсмәйбеҙ.
Әйҙә, һин ҡулыңды йыу,
Беҙгә бик тә кәрәк......(һыу)
Хәҙер һыу тураһында тағы бәләкәй шиғырыбыҙҙы иҫкә төшөрәйек
Селтер- селтер һыу аға,
Ә беҙ һыуҙан ҡурҡмайбыҙ.
Иртәнсәк йыуынабыҙ
Әсәйгә йылмаябыҙ.
Тәрбиәсе: тағы ла нимә өсөн һыу кәрәк?
-Эсәбеҙ, ҡул йыуабыҙ, мунса төшәбеҙ, иҙән йыуабыҙ, ашарға бешерәбеҙ,
гөлдәргә һыу һибәбеҙ.
Тәрбиәсе: Афарин, балалар.
Беҙ һыуһыҙ йәшәй алмайбыҙ. Һыу төрлө була. Ул тылсымсы һымаҡ ямғырға,
ысыҡҡа, боҙға, ҡарға әйләнә ала. Һыу ул- йылғалар,күлдәр, диңгеҙҙәр.
(һүрәттәр ҡарау)
Балалар, уйлап ҡарағыҙ әле,кранға һыу ҡайҙан килә икән? Беҙ көн дә унда
йыуынабыҙ, ә ул бөтмәй аға ла аға. (балаларҙың яуаптары)
Тәрбиәсе: Кранда- йылға һыуы. Беҙ йыуынған һыу тамсылары иң элек йыл-
ғала аҡҡан, аҙаҡ, оҙон юлдар яһап беҙҙең торбаларға килгән.
-Балалар, ә һыуҙы һаҡларға кәрәк икәнен һеҙ беләһегеҙме? Ҡулды йыуғас та
кранды ябырға кәрәк.
-Балалар, әйҙәгеҙ, нисек йыуынырға кәрәк икәнен иҫкә төшөрәйек һәм күр- һәтәйек.
-Таҙа ғына һыу аға,
Беҙ йыуына беләбеҙ.
Ҡолаҡтарҙы, елкәне-
Матурайып китәбеҙ.
Бына ниндәй таҙа һәм матур булып киттек.
-Эй, балалар, онотоп торам.Бөгөн таҙалыҡтың төп хужаһы- Мойдодыр
беҙгә килергә йыйына ине.Әйҙәгеҙ, уны саҡырайыҡ.
Мойдодыр инә:
-Мин таҙалыҡтың төп хужаһы, хәҙер ҡарап сығайым әле, бөтәгеҙ ҙә таҙа,
бөхтәме икән? (балаларҙы ҡарай) Бөтәгеҙ ҙә таҙа икән.Хәҙер һеҙгә һорауҙар
бирергә мөмкинме?
- Таҫтамал менән ҡул йыуалармы?
- Тараҡҡа һөртөнәләрме?
- Теш щеткаһы менән һабынлайҙармы?
- Һабын менән тарайҙармы?
Мойдодыр: Һай, афариндар, бөтәһен дә беләһегеҙ икән.
Мин һеҙгә тағы ла кәңәштәр бирәйем әле:
Иртән йоҡонан торғас, йыуынығыҙ, ҡулдарығыҙҙы, битегеҙҙе, муйы –
нығыҙҙы йыуырға онотмағыҙ.
Йоҡлар алдынан көн дә ҡулдарығыҙҙы, аяҡтарығыҙҙы йыуығыҙ.
Тыштан ингәс, уйнағандан һуң, туалеттан һуң ҡулдарығыҙҙы йыуығыҙ.
Минең кәңәштәремде үтәрһегеҙме? (балаларҙың яуаптары)
Мойдодыр: әйҙәгеҙ, бергәләп уйнап алайыҡ.
Сәп-сәп-сәп итәбеҙ
Беҙ һыуҙы яратабыҙ
(ҡулдар менән һыуға һуғыу хәрәкәте эшләйҙәр)
Сәп-сәп-сәп итәбеҙ
Яланаяҡ баҫабыҙ
(атлау хәрәкәте эшләйҙәр)
Мойдодыр: миңә китергә ваҡыт,балалар. Һеҙ һыуҙы,таҙалыҡты яратығыҙ,
ауырымай үҫегеҙ!

Тәрбиәсе: балалар, беҙҙең өҫтәлдәрҙә һыу тора.Бер ҡулығыҙға буш,
икенсеһенә һыулы стакан алығыҙ.Нимә әйтерһегеҙ? (яуаптар)
Дөрөҫ, һыулы стакан ауыр, бушы-еңел. Тимәк, һыуҙың ауырлығы бар.
-Әйҙәгеҙ инде һыуҙы тәмләп ҡарайыҡ. Ул ниндәй:шәрбәтме, тоҙломо,
әсеме? (яуаптар)
-Уның тәме юҡ.
-Балалар, миндә ике стакан бар- һөт һәм һыу менән.Ҡайһы стаканда һөт?
(яуап) Ниңә улай уйлайһығыҙ?Һөт ниндәй төҫтә?(яуап)
-Һыуҙы аҡ тип әйтеп буламы?(яуап)
-Әйҙәгеҙ, әйбер йәшереп уйнайыҡ.Мин таштарҙы һыуҙа һәм һөттә йәшерәм,
ә һеҙ яуап бирегеҙ, мин ҡайһыныһында йәшерә алдым, ә ҡайһыныһында юҡ?
(яуаптар).Һыу төҫһөҙ, шуға унда йәшереп булмай.
-Һыу йылы йәки һыуыҡ була.Бармаҡтарығыҙҙы ике һауытҡа тығып ҡарағыҙ
әле.Йылға һәм күлдәрҙә лә шулай була.Ҡайһы бер балыҡтар йылы һыуҙа ғына
йәшәй алалар, ҡайһылары һыуыҡ һыуҙа.Һеҙ балыҡ булһағыҙ ниндәй һыуҙы
һайлар инегеҙ? (яуаптар)
-Әйҙәгеҙ, хәҙер ял итеп алайыҡ. Ямғыр яуа йыры яңғырай.Балалар тәрбиәсегә
эйәреп бейейҙәр, улар-ямғыр тамсылары.
-Афарин,ямғыр тамсылары, матур бейенегеҙ, күңелле итеп ямғыр яуып үтте.
Ә хәҙер беҙ үҙ портретыбыҙҙы- тамсыларҙы төшөрәйек.
Ҡарағыҙ әле, ҡояшты болот ҡаплаған,ә ямғыр юҡ.Үләндәр,сәскәләр ямғыр кө-
тәләр.Төшөрәбеҙме ямғырҙы?(яуаптар)
Балалар ватманға таяҡсалар менән төртөп ямғыр эшләйҙәр.
-Афарин, балалар, әйҙәгеҙ үҙебеҙгә ҡул сабайыҡ!
-Һеҙҙә ҡунаҡта ниндәй күңелле булды, миңә ҡайтырға ла ваҡыт етте.
Мин һеҙгә тағы ла килеп,фокустар күрһәтермен әле, бергәләп уйнарбыҙ.
Ә хәҙер күҙҙәрегеҙҙе йомоғоҙ( коронаны сисеп йәшерә),күҙҙәрегеҙҙе асы-
Ғыҙ.
Бына шулай,балалар, оҡшанымы сәйәхәт? Бөтәгеҙҙә афарин! Бөтәгеҙгә лә
рәхмәт!Һау булығыҙ!