Сурет салу: Білім беру саласындағы шығармашылық әдістер
«Шығармашылық» білім беру саласы балалардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға бағытталған үйрету әдістемелерін қамтиды. Сурет салу сабақтары - бұл балалар үшін қызықты әрі білім беруші процесс, өйткені олар арқылы олар өз идеялары мен сезімдерін қағаз бетіне түсіруге мүмкіндік алады.
Әр түрлі тапсырмалар арқылы балаларды қызықтыру, олардың шығармашылық қиялын дамыту - педагогтардың негізгі мақсаты. Біздің материалда балалардың сурет салу дағдыларын қалай дамыту керек екені туралы кеңес береміз, сондай-ақ нақты тапсырмалар мен техникалар ұсынамыз.
Сабақтар барысында балалардың қол икемділіктерін және өнерге деген қызығушылығын ояту үшін түрлі әдістер мен тәсілдер қамтылуы тиіс. Мысалы, қызықты суреттерді салу барысында дұрыс түстерді таңдай білу, қағазға жеңіл әрі әдемі сызықтар салу қабілеттері дамиды. Осы арқылы бала өз қиялын жүзеге асыруға мүмкіндік алады.
Сурет салу сабақтары - бұл тек ақыл-ой дамытушы сабақтар ғана емес, сонымен қатар балалардың эмоцияларын білдіру және әр түрлі материалдармен танысу жөніндегі сабақтар. Әр сабақ - бұл жаңа идеялар мен шабыт алу мүмкіндігі, сондықтан «Шығармашылық» білім беру саласындағы сурет салуға қатысты кеңестерімізді ұсына отырып, біз балалардың өсу жолында қажетті құралдар мен әдістемелер ұсынамыз.
Білім беру саласы «Шығармашылық»
Сурет салу
Сағат
саны
Күні
Мақсаты мен міндеттері
Қолданылатын материалдар мен көрнекіліктер
1
Қуыршақтың бөкебайы
1
Қылқаламды дұрыс ұстай білуді, керек бояуды дұрыс таңдап, штрихтау тәсілі арқылы қуыршаққа арналған бөкебайдың суретін салуды үйрету. Қол икемділіктерін дамыту.
Қуыршақ, бөкебайдың үлгі суреті, бояу, қылқалам, сүлгі.
2
Түрлі түсті түймелер
1
Дөңгелек пішінді түйменің суретін салып, таңдаған түспен бояуды үйрету. Ұсақ қол қимылдарын дамыту.
Қылқалам, акварель бояулар, сүлгі, қарындаш, түрлі түсті түймелер.
3
Әдемі сақиналар
1
Дөңгелек затты салуды үйрету. Тазалыққа, талғампаздыққа тәрбиелеу. Қиялдарын дамыту.
Су, сүлгі, гуашь, бояу, қағаз.
4
Жәмиләнің әдемі көйлегі
1
Қуыршақ Жәмиләнің көйлегін әшекейлеуге, лайықты бояу таңдай білуге үйрету. Бояу түстерін ауыстырып пайдалануға дағдыландыру. Ұқыптылыққа, талғампаздыққа тәрбиелеу. Қиялдарын дамыту.
Су, сүлгі, гуашь, бояу, үлгі, сорғыш, қағаз.
5
Күзгі жапырақтар
1
Қою сары және сары түстерді қолдана отырып, күзгі жапырақтарды салуды үйрету. Ұқыптылыққа, әдемілікті сезіне білуге тәрбиелеу. Қол икемділіктерін дамыту.
Бояу, сүлгілер, күзгі жапырақтардың үлгісі, су, қылқалам.
6
Көкөністер
1
Дөңгелек және сопақша заттарды салуға икемділіктерін арттыру. Тазалыққа, ұқыптылыққа тәрбиелеу. Ұсақ қол қимылдарын дамыту.
Қылқалам, сүлгілер, қияр мен қызанақтың үлгі суреттері, су, бояу.
7
Күзгі жаңбыр
1
Күзгі құбылыстар туралы мәлімет беріп, жаңбыр кезінде аспанды сұрғылт бұлт қаптайтыны туралы түсінік беру. Ұқыптылыққа, табиғаттың әдемілігін сезіне білуге тәрбиелеу. Қол икемділіктерін дамыту.
Күзгі жаңбыр үлгісі, сүлгі, бояу, қылқалам.
8
Жемістер
1
Дөңгелек және сопақша заттарды салуға үйрету. Білуге құштарлыққа тәрбиелеу. Ойлау қабілеттерін дамыту.
Лимон, алма үлгілері, су, қылқалам, сүлгі.
9
Моншақтарды тіземіз
1
Ойын арқылы дөңгелек заттың суретін салуды үйрету. әсемдікті сезіне білуге тәрбиелеу. Ұсақ қол қимылдарын дамыту.
Сүлгі, акварель, палитра, су, тізілген моншақтың үлгісі.
10
Түрлі түсті балықтар
1
Үшбұрыштар арқылы балықтардың суретін салуды үйрету. Түстерді дұрыс таңдай білуге, ұқыптылыққа тәрбиелеу. Ой-өрісін дамыту.
Қылқалам, су, сүлгі, гуашь, бояу, қарындаш, үшбұрыш пішіні.
11
Торғай
1
Құстар туралы жалпы мәлімет беріп, құстың суретін аяқтап салуға үйрету. Құсарға қамқорлық жасауға тәрбиелеу. Қиялдарын және ұсақ қол қимылдарын дамыту.
Су, сүлгі, гуашь, бояу, қарындаш, жіңішке және орташа қылқалам.
12
Ұзын құлақ сұр қоян
1
Әртүрлі тәсілдерді қолдана отырып, балаларға ақ қағаз бетіне ұзын құлақ сұр қоянның бейнесін салуға үйрету. Таза, ұқыпты жұмыс жасауға тәрбиелеу. Қиялдарын дамыту.
Су, бояулар, үлгі, қылқалам, сүлгі, қима қағаз.
13
Жапалақтап қар жауды
1
Көгілдір, жасыл, қара көк қағазға ақ бояумен ақша қарларды салуды үйрету. Таза, ұқыпты жұмыс жасауға тәрбиелеу. Қиялдарын дамыту.
Су, бояулар, үлгі, қылқалам, сүлгі, қима қағаз.
14
Қар жамылған ағаштар
1
Қыс мезгіліндегі қар жамылған ағаштарды бейнелеуге үйрету. Түстерді араластырмай бояту арқылы ұқыптылыққа тәрбиелеу. Ой-қиялдарын дамыту.
Су құйғыш, қылқалам, сүлгі, акварель, қағаз беті.
15
Аққала
1
Негізгі фонды таңдап, аққаланы ақ бояумен бояп, дөңгелектер арқылы бейнелеуге үйрету. Тазалыққа, ұқыптылыққа тәрбиелеу. Қол икемділіктерін дамыту.
Су құйғыш, қылқалам, сүлгі, акварель, қағаз беті, аққаланың үлгі суреті.
16
Жасыл шырша
1
Шыршаның суретін салып, түрлі түсті ойыншықтармен әшекейлеуге үйрету. Талғампаздыққа, ұқыптылыққа тәрбиелеу. Ұсақ қол қимылдарын дамыту.
Қылқалам, су, су құйғыш, сүлгі, қағаз, қарындаш.
17
Түрлі түсті шарлар
1
Түрлі түсті қарындаштарды қолданып дөңгелек шарларды салуға үйрету. Ұқыптылыққа тәрбиелеу. Ұсақ қол қимылдарын дамыту.
Үлгі, су, бояу, қылқалам, сүлгі.
18
Тұмарша
1
Тұмаршаны саусақпен салуға үйрету. Еңбексуйгіштікке тәрбиелеу. Ұсақ қол қимылдарын, қиялдарын дамыту.
Сүлгі, акварель, су құйғыш, қарындаш, тұмаршаның үлгі суреті.
19
Отшашу
1
Түрлі түсті бояуларды пайдалана отырып, отшашудың оотарын салуды үйрету. Ұқыптылыққа тәрбиелеу. Ойларын, қиялдарын дамыту.
Қағаз беті, гуашь, су, қылқалам, отшашудың үлгі суреті.
20
Кеме
1
Кеме туралы жалпы мәлімет беру, оның суда ғана жүзетінін түсіндіріп айту, кемені қағаз бетіне салуға үйрету. Ұқыптылыққа тәрбиелеу. Қол қимылдарын, қиялдарын дамыту.
Қарындаш, қылқалам, бояу, су, сүлгі, кеменің үлгі суреттері.
21
Әжем жіп шумақтады
1
Дөңгелектердің суретін салуды үйрету. Ұқыптылыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу. Қол икемділігін дамыту.
Бояу, сүлгілер, жіп шумақтарының үлгісі, су, қылқалам.
22
Шаңырақ
1
Шаңырақты қазақ ұлттық ою-өрнектерімен әшекейлеуге үйрету. Таза жұмыс істеуге, ұқыптылыққа тәрбиелеу. Қиялдарын дамыту.
Су, бояулар, үлгі, қылқалам, сүлгі, қима қағаз.
23
Алашаны өрнекте
1
Алашаны қазақ халқының ою-өрнектерімен өрнектеуге үйрету. Ұқыптылыққа, әдемілікті сезіне білуге тәрбиелеу. Ой-өрісін дамыту.
Қарындаш, су, сүлгі, бояулар, қылқалам, алашаның үлгі суреті.
24
Қуыршақтың орамалы
1
Қуыршаққа арналған тіктөртбұрышты орамалдың суретін салуға үйрету. Еңбексүйгіштікке тәрбиелеу. Қағаз бетінде бағдарлай білу қабілеттерін дамыту.
Қылқалам, акварель, бояулар, қағаз беті, қарындаш, орамалдың үлгі суреті.
25
Жаңбыр
1
Қылқаламды тік бағытта ұстау тәсілі арқылы жаңбырдың суретін салуға үйрету. Табиғатты сүйе білуге тәрбиелеу. Ұсақ қол қимылдарын дамыту.
Қарындаш, су, сүлгі, акварель бояуы, қылқалам, қағаз беті, жаңбырдың үлгі суреті.
26
Күннің көзі
1
Күн жайлы мәлімет беру, күннің көзі жарқырап тұрса, жылу беретінін түсіндіру. Күннің суретін салуға үйрету. Әдемілікке, талғампаздыққа тәрбиелеу. Бояу түстерін ауыстырып пайдалануға дағдыландыру, қиялдарын дамыту.
Қарындаш, су, сүлгі, акварель бояуы, қылқалам, «Күннің көзі» тақырыбына үлгі сурет.
27
Кемпірқосақ
1
Түрлі түсті сызықтар арқылы кемпірқосақтың суретін салуды үйрету. Әдемілікті сезіне білуге тәрбиелеу. Қиялдарын дамыту.
Су, бояу үлгі сурет, қылқалам, сүлгі, қима қағаз.
28
Ирек
1
Қағаз бетінен еріген қар суынан пайда болған жылғаның суретін салғызу. Табиғатты сүйе білуге тәрбиелеу. Ирек сызықтар арқылы жылғаның суретін салуға жаттықтыру.
Көктемгі табиғаттың суреті, қарындаш, су, сүлгі, гуашь, қылқалам, сурет дәптер.
29
Құстың ұясы
1
Құстардың ұясын пішіндер арқылы салуды үйрету. Құстарға мүмкіндегінше қамқорлық көрсетуге тәрбиелеу. Қиялдарын дамыту, ұсақ қол қимылдарын жаттықтыру.
Қағаздан жасалған құстар, қылқалам, су, сүлгі, гуашь, бояу, қарындаш, үшбұрыш пішіні.
30
Әдемі үй
1
Салынған үйді сызықтар, нүктелер арқылы бейнелеуге үйрету. Тазалыққа, ұқыптылыққа тәрбиелеу. Логиканы дамыту.
Қуыршақ, қарындаш, су, сүлгі, гуашь, бояу, қағаз беті.
31
Қала жолдары
1
Өздерінің көргендерін елестету арқылы бейнелеуге үйрету. Әдемілікке баулу. Қол қимылдарын дамыту.
Қылқалам, су, сүлгі, гуашь, бояу, қарындаш.
32
Мәшине
1
Ойыншық мәшиненің суретін салуға үйрету. Тазалыққа тәрбиелеу. Ойларын дамыту.
Түрлі түсті мәшинелер мен тұрақтар, су, бояулар, үлгі сурет, қылқалам, сүлгі, қима қағаз.
33
Отын таситын арба
1
Тіктөртбұрыш, екі дөңгелек пішіндерден тұратын арба бейнесін салуды үйрету. Ұқыпты жұмыс жасауға тәрбиелеу. Қиялдары мен ойларын дамыту.
Су, бояулар, үлгі, қылқалам, сүлгі, қима қағаз.
34
Бақбақтар
1
Нүктелер тәсілдерін арқылы бау-бақшаны бейнелеуге үйрету. Ұқыпты жұмыс істеуге тәрбиелеу. Ұсақ қол қимылдарын дамыту.
Үлгі, су, бояу, қылқалам, сүлгі.
35
Күн жарқырап, шөп шықты
1
Шөптерді қылқаламның ұшымен салу тәсілі арқылы бейнелеуге үйрету. Ұқыптылыққа, тазалыққа тәрбиелеу. Шығармашылығын дамыту.
Шөптердің үлгі суреті, су, бояу, қылқалам, сүлгі, тақырыптық сурет.
36
Бәйшешек гүлі
1
Әртүрлі әдістерді қолданып, бәйшешекті аяқтап салуды үйрету. Тазалыққа тәрбиелеу. Қол икемділіктерін дамыту.
Бейшешектің үлгі суреті, су, бояу, түрлі түсті қарындаш, сүлгі.
