Табиғат бұрышындағы су патшалығы
Бұл құжат балаларға арналған ұйымдастырылған оқу қызметінің технологиялық картасын ұсынады. Мұнда 18.11.16 күні ортаңғы топтағы «Балбөбек» балаларымен өткізілетін «Табиғат бұрышындағы су патшалығы» тақырыбындағы сабақтың жоспары сипатталған. Сабақ барысында балалар балықтар жайлы білімдерін кеңейтеді, оларды бақылау, талдау жасау, қорытынды шығару және осы тақырып аясында сөйлей білу дағдыларын дамыту мүмкіндігіне ие болады.
Сабақтың басты мақсаты - балаларды табиғат бұрышын бақылауға үйрету, соның ішінде аквариумдағы балықтарды, тоты құстарды және тасбақаларды тануға және оларды күтіп-баптауға баулу. Оқу қызметінің бірінші кезеңінде балаларды ынталандыру үшін әдемі сөздермен таныстыру әдісі қолданылып, тапсырмалар арқылы оқушылардың қызығушылықтары артады. Өйткені, бала үшін ойынды үйрену - таным процесінің ең тиімді әдісі.
Оқу материалы барысында аквариумдағы балықтардың өмір сүру жағдайын, олардың дене құрылысын, тіршіліктері жайлы айтылатын сұрақтарға балалардың жауап беруін ұйымдастырылған түрде жүргізу жоспарланған. Көрнекілік, сөздік, практикалық әдістер арқылы сабақтың интерактивтілігі арттырылады. Балықтарға күтім жасау мен оларға арналған тіпті әсіресе экологиялық жағдайларды қамтамасыз ету жөнінде практикалық тәжірибелер жүргізіледі.
Мұнда, сонымен қатар, балалардың есту, көру, қозғалу қабілеттерін дамыту, әлеуметтік қарым-қатынас, табиғатқа деген сүйіспеншілігін тәрбиелеу маңызды болып табылады. Әрбір балаға берілген тапсырмалардың қызықты әрі танымдық мәні бар. Жекелеген тапсырмаларды орындау барысында олар балықтарды тамақтандыру, олардың қозғалысын бақылау, акустикалық және визуалды стимулдарды түсіну бойынша жаттығулар өткізеді.
Сабақтың соңында балалар өздерінің алған әсерлері мен көңіл-күйлерін талқылап, бүгін үйренген жаңа нәрселері туралы пікір алмасады. Оқу қызметі аяқталғаннан кейін балалар балықтардың, олардың өмір сүру ерекшеліктері мен аквариумда күтім жасаудың маңыздылығын түсінеді. Жүргізілген сабақтың нәтижесінде балалар табиғатқа деген сүйіспеншіліктерін және экологиялық жауапкершіліктерін арттырады.
Ұйымдастырылған оқу қызметінің технологиялық картасы
Күні, айы, жылы: 18.11.16
Тобы: «Балбөбек» ортаңғы тобы
Білім беру саласы: «Таным»
Бөлімі: Жаратылыстану
Тақырыбы:«Табиғат бұрышындағы су патшалығы» (табиғат бұрышын бақылау)
Мақсаты: Балалардың балықтар туралы түсініктерін кеңейту, бақылау жүргізе білуді дамыту, талдау, қорытынды жасау, оларды сөйлегенде қолдану. Табиғат бұрышын мекендеушілерді бақылауға үйрету (тоты құс, балық, тасбақа). Балаларды табиғат бұрышын мекендеушілерге күтім жасауға қатыстыру.
Алдын-ала жүргізілетін жұмыстар: балықтар туралы әңгіме жүргізу.
Әдіс-тәсілдер: сөздік, көрнекілік, ойын, практикалық.
Қолданылатын көрнекі құралдар: суреттер, аквариум, шыны ыдысқа салынған шілтерқұйрық балығы, суреттер.
Қостілділік компонент: балық-рыба-fish, су-вода-water.
Шеңбер құру: «Жылы лебіз!»
Шарты: балалар шеңбер болып тұрады. Оң жаққа бұрылу арқылы бір-біріне әдемі сөздермен теңеу айтады. Мысалы: Айназ, сен әдемі қызсың. Батыр,сен ақылды баласың.
-Балалар мына суреттерге қараңдаршы, ненің бейнесін көріп тұрсыңдар?
-Балықтардың басқа жануарлардан айырмашылығы неде?
-Балалар балықтың денесі 3 бөліктен тұрады. Олар: Бас, кеуде және құйрық.
- Енді балалар аквариумға қараңдаршы, қандай балық жүзіп жүр?
-Дұрыс айтасыңдар, аквариумда алтын балық жүзіп жүр.Сендер алтын балық туралы білесіңдер. Бүгін бізге Алтын балық қонаққа келді.
- балалар қарандаршы, аквариумдағы балықтар мен Алтын балықтың қандай ұқсастықтар бар?
- Дұрыс айтасыңдар, балықтар осы жүзбе қанаттары арқылы суда еркін жүзе алады. Жүзуге арналған қанаттары қалай орналасқан?
- Балалар енді балықтың бас жағына назар аударыңдаршы, бүлк-бүлк етеді.
Бұл –балалар балықтың желбезегі. Олар осы желбезегі арқылы демалады. Аквариумда өсетін балықтар өзен- көлдерде тіршілік ете алмайды, себебі оларды басқа үлкен балықтар жеп қоюы мүмкін. Аквариумдағы балықтар да еркіндікті сезіну үшін, оларға жағдай жасау керек екен.
Ол үшін біздер аквариумға нелер орналастыруымыз керек? Жарық жақсы түсетін аквариумдардың тең жарымына өсімдік отырғызуға болады.
Балалар шеңбер болып тұрады. Бір-біріне әдемі сөздер айтуға тырысады.
-Балықтардың. Балалар көлеміне, түсіне байланысты жауап беруі мүмкін.
-Балықтар суда жүзеді, олардың аяқтары жоқ.
- алтын балық.
Балалар шыны ыдыстағы шілтер құйрық және аквариумдағы алтын балықты бақылап олардың қозғалысына мән береді.
-Арқасында, іш жағында қанаттары бар. Аузы, қабықтары ұқсайды.
-Кішкентай балықтар суда аквариумда болады.Олар- өзен- көлдерде тіршілік ете алмайды. Себебі, қоректерін тауып жей алмайды.
-тастар, құм, өсімдіктер. Арнайы өсімдіктер орналастыруымыз керек.
Іздену-ұйымдастырушы
Енді балықты тамақтандырсаңдар болады. Балыққа көп тамақ беруге болмайды. Мөлшермен береміз. Сол себепті кезек-кезекпен беріп отырамыз.
Қол-саусақ жаттығуы:
Балық жүзеді.
Балық қанаттарын желпиді.
Балық тамақ жейді.
Балықтар демалады.
Миға шабуыл: Қандай балық сусыз өмір сүре алады? Ойыншық балықтың қозғалыста болуы үшін не жасауға болады?
Екі бала шығып балықтарға тамақ береді.
Балалар саусақтары арқылы балықтың қалай жүзетінін, қанаттарын желпейтінін, тамақты қармап жейтінін көрсетеді. -Ойыншық балық сусыз өмір сүреді. Балалар өз ойларын айтады.
Рефлексивті коррекциялауы
Балалардан бүгінгі жиыннан алған әсерлерін, көңіл –күйлерін, немен айналысқандарын, не үйренгендерін сұрайды.
Балалар қойылған сұрақтарға жауап береді, өздерінің пікірлерін айтады.
Күтілетін нәтиже:
Жаңғырта алады: балық түрлері, олардың тіршілігі туралы, балықтың тек қана суда өмір сүретіндігін және аквариумда тіршілік ететін балықтарға жағдай жасау керектігін.
Түсінеді: балықтарды таныйды және оның алтын балықпен өзара ұқсастықтарымен айырмашылығын, аквариумдағы балықтарға адам күтімінің қажеттілігін.
Қолданады: балықтарды күтуді, қамқорлықпен қарауды.
Тәрбиеші: Магзомова А.А
