Қимылды ойындар: дене қозғалысы мен логиканы дамыту
Қимылды ойындар - балалардың дене қозғалысын дамыту мен интеллектуалдық қабілеттерін жақсартуға арналған тиімді тәсіл. Бұл ойындар әртүрлі мақсаттарға қызмет етеді: шапшаңдық, ептілік, есте сақтау қабілетін дамыту, қорғану дағдыларын қалыптастыру.
Мысалы, «Көңілді көбелектер» ойыны балалардың жылдам әрекет ету қабілетін және ес қабілетін жетілдіруге көмектеседі. Ойын барысында балалар көбелектің маскасын киіп, музыка үнімен гүлдерге қонады. Бұл уақытша шапшаң қозғалысты талап етеді, ал айналадағы ортадағы өзгерістерге бейімделу дағдыларын нығайтады.
Одан кейінгі ойын - «Кім бірінші» балаларды ептілікке және жылдамдыққа үйретеді. Бұл кезде балалар екі қарсы беттен доптарды алып жүруге және жарысқа түседі, ал жеңімпаз бірінші жеткен бала болады. Осындай бәсекелестік балалардың ынтасы мен жігерленуін арттырады.
«Өз орныңды тап» ойыны есте сақтау қабілетін дамытуға арналған. Балалар тербелісті тоқтатып, өз орындарын тез табу керек. Мұндай ойындар баланың әлеуметтік әрі психологиялық дамуында маңызды рөл атқарады.
Ойындардың әрқайсысы белгілі бір дағдыларды қалыптастыруға бағытталған, мысалы, жылдамдық, ептілік, есте сақтау. Ойын барысында балалар өзара әрекеттеседі, командада жұмыс істейді, яғни әлеуметтік тұрғыдан да дамиды.
Демек, түрлі қозғалыс ойындары балалардың физикалық даярлығын арттырып қана қоймай, логикалық ойлауын, зейінін, ептілігін және тапқырлығын жоғарылатуға да септігін тигізеді. Бұл оларды өсіріп, оқу-жазу белсенділігін арттырады, ал сонымен қатар достық және серіктестік дағдыларын қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Қимылды ойындар.
«Көңілді көбелектер» №1.
Мақсаты: Балаларды шап-шаң қимылдауға,есте сақтау қабілетін дамытуға дамыту.
Ойын шарты: Балаларға көбелек маскасын кигізіп,көңілді әуен үнін қосып ортаға гүлдер жасап тастау керек.Әуен тоқтағанда көбелектер ұшып гүлге қону қажет.Гүл тауып қона алмаған көбелек ойыннан шығады. Осылай ойын жалғасын табады.
«Кім бірінші» №2.
Мақсаты : балаларды епшіл болуға,жылдам қимылдауға,қимыл қозғалысын дамытуға баулу.
Ойын шарты: Екі қарсы бетке шығыршықтар тасталады,шығыршық ішіне кішкене шарик доптар қойылады.Екі баладан шығып жетекші белгісі бойыншы жүгіріп доптарды тасиды келесі беттегі шығыршық ішіне.Қай ойыншы бірінші тасып болса сол жеңімпаз болады.
«Өз орныңды тап» №3.
Мақсаты: Балаларда есте сақтау қабілетін қалыптасыуына арналған ойын.
Ойын шарты: Балаларға тәрбиеші орындар белгілеп береді.Әуен үнімен балалар билеп ,айналып көңілді жүреді.Тәрбиеші әуенді тоқтатып орынымызды табамыз дегенде балалар өз орындарын табу қажет.Осылай ойын жалғасын табады.
«Торғайлармен мысық»№4.
Мақсаты: Балаларды шап-шаң қозғалуға және қорғана білуге баулу.
Ойын шарты: Тәрбиеші бір балаға мысық маскасын кигізіп бұрышқа отырғызып қояды.Өзге балаларға торғайлар маскасын кигізіп ,торғайлар ұшып жүр,жем шоқып жейді,су ішеді -деп қимыл қозғалыс жасатады.Мысық келе жатыр торғайлар ұшты дегенде торғайлар ұшып қашып кету керек.Ұшып үлгермеген бала мысық жемі болып табылады.Ойын осылай жалғасын табады.
«Қонжықтар» №5
Мақсаты : Балаларды жылдам тез жүруге тәрбиелеу.
Ойын шарты: Тәрбиеші екі балаға аю маскасын кигізіп белгіленген орынды көрсетіп,мына бал құтыларын жылдам арғы бетке жинайсыз деп түсіндіреді.Балалар қонжық жүрісін салып бал құттыны жылдам тасиды.
«Көңілді сылдырмақ» №6.
Мақсаты: Балаларды епшіл болуға үйрету.
Ойын шарты: Екі орындық үстіне сылдырмақ қойып қарсы бетке екі бала тұрады.Тәрбиеші белгісі бойынша балалар доға астынан төрт аяқтап жүріп сылдырмаққа жетіп тұрады да сылдырмақты қатты сылдырлатып соғып кері қарай доға астынан өтіп қайтады.
«Көңілді тиындар»№7.
Мақсаты :Балалардың қимыл қозғалысының жылдам болуына араналған ойын.
Ойын шарты: Тәрбиеші бөлме ішіне жаңғақтар шашып тастайды.Екі баланы шығарып тиын маскасын кигізіп қолдарына шелек беріп тез жинауға белгі береді.Жылдам жаңғақты көп жинаған тиын жеңімпаз болып аталады.Осылай ойын жалғасын табады.
«Тиындар»№8.
Мақсаты балалардың саусақ маторикасын дамытуға, тез қимылдауға тәрбиелеуге арналған ойын.
Ойын шарты: Тәрбиеші жіп керіп қояды,жерге қағаздан қиылған жаңғақтарды шашып қояды.екі бала шығып жаңғақтарды жылдам жинап жіпке қыстырғышпен тізеді.Қай тиын көп жаңғақ ілсе сол жеңімпаз. Солай ойын жағасады.
«Қуыршаққа тез жет»№9.
Мақсаты: Балаларды шап-шаң қимылдатуға баулу.
Ойын шарты: Екі орындық қойып қуыршақтарды отырғызады.Екі баладан шығып төрт аяқтап жүріп қуыршаққа жылдам жетіп қуыршақты құшағына қысады да қайта қойып кері қайтып келеді төрт аяқтап.Осылай ойын жағасын табады.
«Доптар»№10.
Мақсаты: Балалардың көз мөлшерін дұрыс қалыптастыруға арналған ойын.
Ойын шарты:Екі баладан шығып қолдарына доп береді.Балалар допты алға қарай домалатып алдында тұрған кегельдерді құлатады.Ойын жалғасын табады.
«Тез жет»№11.
Мақсаты :Балаларды жылдам жүгіруге қалыптастыру.
Ойын: Тәрбиеші қарсы бетке жалау тігіп қояды.Балалар екеуденЖылдам жүгіріп жалауды айналып келу керек.Жылдам жүгіріп келген бала жеңімпаз болады.
«Пойыз» №12.
Мақсаты: Балаларды бір-бірінің артынан сапты бұзбай жүруге үйрету.
Ойын шарты: Балалар бірінің артынан бірі ұстап пойыз құрады.
Тәрбиеші пойыз кеттік ,пойыз чук-чук деп вагондарды алға қарай жүреді.Пойыз пукккк деп айқай салғызады.Пойыз станцаға келді дегенде балалар бытырай жан-жаққа жүгіреді.Тәрбиеші қайтадан пойыз чку-чук дегенде балалар саптарын құрып ары кетеді.
