Түрлі-түсті мұздар: Судың күйлері мен табиғи құбылыстар
Бұл материалда «Таным» білім беру саласындағы «Қоршаған ортамен таныстыру» тақырыбында өткізілетін сабақтың құрылымы мен мазмұны туралы сөз болады. Сабақтың мақсаты - балаларға судың сұйық және қатты күйдегі ерекшеліктерін түсіндіру, тәжірибе жасау арқылы олардың зейіндерін дамыту, жансыз табиғат туралы ұғымдарын қалыптастыру.
Сабақ барысында балалар түрлі түсті мұз жасау тәжірибесін өткізу арқылы суда болатын химиялық өзгерістер мен табиғи құбылыстарды өз көздерімен көреді. Түрлі түсті гуашь пен су араласқан кезде балалар қандай қызықты нәтижелер пайда болатынын бақылап, өз көздерімен түрлі түсті мұздар жасай алады.
Сабақтың мотивациялық кезеңінде балалар судың маңыздылығын және оның табиғаттағы рөлін жақсы түсіну үшін Африкада өмір сүретін керіктің қызығушылығын ояту арқылы атмосфераны қыздырамыз. Балалар су мен мұздың ерекшеліктері мен олардың табиғаттағы орнын зерттей отырып, сұрақтарға жауап беруге, пікір алмасуға мүмкіндік алады.
Атап айтқанда, судың сипаттамалары, оған тән ерекшеліктер мен қасиеттер, су мен мұздың өзара байланысы туралы айтылып, тәжірибелер жүргізілді. Балалар судың әртүрлі түсті күйге қалай өзгеретінін көре отырып, практикалық білімдерін тереңдетеді. Содан соң, олардың білімдерін бекіту мақсатында сұрақ-жауап кезеңі өтеді.
Сабақтың рефлективті кезеңінде балалар бүгінгі сабақтан не үйренгендерін және алған білімдері мен тәжірибелерін қалай қолдана алатындықтары туралы ой бөліседі. Нәтижесінде, балалардың су мен мұз туралы нақты және терең түсінік қалыптасады, әрі оларды тәжірибесіз айтып беруді үйренеді.
Білім беру саласы: «Таным»
Бөлімі: Қоршаған ортамен таныстыру.
Тақырыбы: Түрлі-түсті мұздар.
Мақсаты: а)Судың сұйық және қатты күйде болатындығын түсіндіру. ә)Тәжірибе жасау арқылы түрлі түсті судың түрлі түсті мұзға қалай айналатындығын көрсету арқылы зейіндерін дамыту.б) Жансыз табиғат туралы ұғымдарын қалыптастыру.
Қолданылатын көрнекі құралдар: 3 банкі су, қызыл, көк және сары түсті гуашь, қалыптар.
Сөздік жұмыс : мұз.
Билингвальды компонент : су-вода, мұз-лед.
Мотивациялық қозғаушы:
Күндей жадырап,
Айдай арайлап.
Жұлдыздай жарқырап,
Судай мөлдір таза көңілмен
Бүгінгі күнімізді бастайық.
Балалар сендер білесіңдерме,жербетіндегі ең көптараған зат-су.
-Тамаққа пайдаланамыз, шөлімізді басамыз, егін суарамыз, кіржуамыз. Өртсөндіруге пайдаланамыз. Жербетінде ауыз су тапшы. Оны үнемдеп жұмсау қажет.
1.Білімді өзектендіру.
-Балалар, бізге ғажайып қонақ – Африкада тіршілік ететін керік келді. Ол өмірінде қар ұшқындары мен түрлі түсті сүңгі мұздарды көрмепті. Кәне, біз оған түрлі түсті сүңгі мұзды қалай жасауға болатындығын көрсетейік.
Іздену-ұйымдастырушы:
Су тазалықтың досы. Көктемде күн жылынып, қар мен мұздар ери бастайды. Ағаштар бүршік жарып, жерге көкшығады, жан-жануарлар төлдейді, құстар елге оралады, табиғат керемет бір түске боянады.
2.Тәрбиеші, суы бар банкілерді көрсетеді.
-Балалар, банкілерге не құйылған?
-Су қандай?
-Мөлдірлігі соншалық, оның іші жақсы көрінеді. Кім мөлдір суды жақсы көреді? Оны қайда қолданамыз?
-Енді біз түрлі түсті су жасаймыз. Әр банкідегі суға түрлі бояуларды араластырамыз.
Тәрбиеші банкілердегі суға қызыл, көк және сары бояуды қосып араластырады.
-Енді түрлі түсті судан түрлі түсті мұз сүңгілерін жасаймыз.
-Суды мұзға айналдыруға бізге аяз көмектеседі. Өйткені су аязда қатады. Мына қалыптарға суды құйып, сыртқа шығарып қоямыз. Тәрбиеші қалыптарға суды құйып, оны терезе алдына шығарып қояды.
Рефлексивті коррекциялаушы:
Ойын: «Анықтамасын ата»
-Су қандай?
-Су не үшін қажет?
-Су қатама?
-Жарайсыңдар, балалар! Ал керікжан, қалай, ұнады ма?
Күтілетін нәтиже :
Білу: судың түрлі түсті етіп «бояуға» болатындығын.
Игеру: су және оның күйлері туралы ұғымды;
Меңгеру : тәжірибе жұмыстарын бақылай отырып, іс-тәжірибе дағдыларын.
Тақырыбы: Сылдырлайды мөлдір су (ІІ сәбилер тобы)
Білім беру саласы: Қатынас, таным
Бөлімі: Тіл дамыту, қоршаған ортамен таныстыру
Мақсаты: Балалардың жеке бас гигиенасы, тазалық, саулық туралы білімдерін бекіту Тазалықтың пайдасы туралы білімдерін жетілдіру. Балаларды жинақылықа, ұқыптылыққа тәрбиелеу
Қостілдік компонент: сабын – мыло
Сүлгі – полотенце
су - вода
Қажетті құралдар: суы бар құмыра, орамал, тарақ, айна. Жұмсақ ойыншықтар: күшік, тышқан, мысық, торай, ширма
Алдын-ала жүргізген жұмыстар: Менжанованың «Сылдырлайды мөлдір су» өлең тақпағын оқып-жаттау, К. Чайковскийдің «Кірқоймас» өлеңінің үзінділерін оқып беру, салауатты өмір сүру туралы әңгімелер жүргізу
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің барысы:
(ІІ сәбилер тобы) Балабақшадағы ашық сабақтар материалды тегін жүктеп сабақ барысында қолдануға рұқсат етіледі. Жарияланған материалға tarbie.org сайтының әкімшілігі жауапты емес
Білім беру саласы: Әлеуметтік орта. Таным.
Білім бөлімі: Қоршаған ортамен таныстыру/ экология.
Тақырыбы: Мамандықтармен танысайық.
Мақсаты:
Білімдік:Мамандықтар туралы түсініктерін кеңейту.
Дамытушылық: Мамандық түрлерімен таныстыру арқылы жаңа сөздермен сөздік қорларын толықтыру.
Тәрбиелік: Еңбекқорлыққа баулу.
Көрнекіліктер:мамандықтар бейнеленген суреттер, құрылыс материалдары, үлкен хатқалта.
Сөздік жұмыс: мамандық.
Іс-әрекет кезеңдері
Педагогтің іс-әрекеті
Балалардың
іс-әрекеті
Мотивациялық –
қозғаушылық
1.Педагог топқа үлкен хатқалта алып кіреді.
-Балалар, бізге «Мамандықтар қаласынан» хат келіпті. Тыңдаңдар.
«Құрметті балалар, біздің шеберлер қаласында мамандық түрлері өте көп, Сендер өскенде әрқайсысың бір мамандық иесі боласыңдар. Әзірше, сендер кішкентайсыңдар, сондықтан мен сендерді Мамандықтар қаласына қонаққа шақырамын».
Балалар, бұл қалаға бару үшін бізге сиқырлы кілем керек. Өйткені біз өзен-көл, тау мен ормандардың үстінен ұшып өтеміз.
Мамандық- адамның белгілі бір саладағы еңбегі. Мысалы, тіс дәрігері т.б.
Хатты мұқият тыңдайды.
Сиқырлы кілемшеге отырып, музыкамен мамандықтар қаласына жол тартады.
Ұйымдастыру-
шылық-ізденістік
2. Білімді өзектендіру:
(Тақтаға түрлі мамандықтар суреті ілінеді).
-Біздің қалада әртүрлі мамандық иелері тұрады. Мнемокесте арқылы балаларға мағлұмат беру.
Аспаз- ең басты мамандықтардың бірі.
Безендіріп үстелді,
Тәтті тамақ пісірер.
Аспаз дәмді тамақтың қаншама түрін пісіреді.
Сендерге қандай тамақ түрлері ұнайды?
Құрылысшылар зәулім үйлерді тұрғызады. Олардың бірі кірпіш қаласа, бірі ауыр жүктерді кранмен жеткізіп тұрады. Енді бірі дайын болған үйдің есік-терезелерін сырлайды.
Жүргізуші дегеніміз- көлік түрлерін жүргізетін адам. Мысалы: автобус жүргізушісі т.б.
3. Сөздік жұмыс: мамандық.
4.Сергіту сәтін өткізу.
Дидактикалық ойын: «Кімге не керек»
5.Пысықтау.
-Мамандықтар қаласында аурухана бар.
Ауруханада дәрігерлер жұмыс жасайды. Дәрігер ауру адамдарды емдейді.
Аспазшы дәмді тағамдар пісіреді.
-Міне, мамандықтар қаласынан қаншама мамандық түрлерімен таныстық. Өздерің өскен кезде тағы да көптеген мамандықтар туралы біліп, өздеріңе қажеттісін таңдайсыңдар.
6. Үлестірмелі материалдар.
7. Жеке жұмыс жүргізеді.
Балалар әңгімеге қатысып, сұрақтарға жауап береді.
Суреттер бойынша өздері білетін мамандық иелері туралы әңгімелейді.
Қайталайды.
Педагопен бірге қимылдар жасайды.
Дәрігерлер туралы білетіндерін айтады. Мысалы: тіс дәрігері ауырған тісіңді емдейді. Көз дәрігері көзді емдейді т.б.
Тапсырманы орындайды.
Рефлексиялық -түзетушілік
-Ал енді балабақшаға оралатын кез келді.
Кілемге отырыңдар, топқа ұшамыз.
-Балалар, біз қайда саяхаттадық? Қандай мамандық түрлерімен таныстық?
-Қай мамандық сендерге ұнады? Өскенде кім болғыларың келеді?
Балалар кілемге отырады.
Сұрақтарға жауап береді.
Күтілетін нәтиже:
Біледі: мамандықтар туарлы берілген тапсырманы.
Игереді:мамандықтар туралы мәліметті және тұрмыста мамандықтардың пайдасы бар екенін.
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық картасы
Білім беру саласы: «Шығармашылық», «Қатынас».
Бөлімдері: «Сурет салу», «Көркем әдебиет»
Тақырыбы: «Қысқы табиғаттағы шыршалар»
Мақсаты: Қыс мезгілінің құбылыстары мен қыс табиғатының ерекшеліктері туралы білімдерін толықтыру, балалардың белсенділігін, қызығушылығын, сөздік қорын, ой - өрісін дамыту, қар жапқан шыршалардың суретін салуға үйрету, аралас техникамен жұмыс істеуге баулу, қоршаған ортаға деген сүйіспеншілігін арттыру.
Билингвизм:Қайырлы таң-доброе утро-good morning-guten tag, қыс-зима-winter, қар-снег-snow, ақ-белый-white, жұмсақ-мягкий-soft, суық-холодный-cold, шырша-ёлка-christmas tree
Қажетті құралдар: Төртбұрышты фишкалар, теледидар (қыс мезгілдері туралы суреттер қарауға), ыдысқа салынған қар, мақта, шыршалар, сурет салуға: А4 форматта көкшіл түске боялған қағаз, қылқалам, гуашь, тіс пастасы, мақталы таяқшалар, картоп пен сәбізден дайындалған үшбұрышты пішіндер.
Іс-әрекет кезеңі | Тәрбиешінің әрекеті | Балалардың әрекеті |
Мотивациялық | Қайырлы таң, Алтын күн! | Балалар қонақтармен, достарымен |
Ұйымдастыру | Балалар бүгін кімде-кім қойылған сұрақтарға жауап беріп отырса, бір төртбұрышты фишкадан алып бағаланып отырады. Оқу іс-әрекеті соңында өздерің санап, кім көп жинағанын қарайсыңдар. | Балалар сұрақтарға жауап береді. Қар сөзін үш тілде айтады. Сұрақтарға жауап беріп, қардың түсін, жұмсақ-қаттылығын ажыратады. Балалар жұмбақты шешеді. Балалар кезекпен шығып суретке қарап әңгіме құрайды. Шырша ағашының аудармасын үш тілде айтады. Сұраққа жауап береді. Балалар тәрбиешінің айтқанын тыңдайды. Балалар білетін тақпақтарын кезекпен айтады. Балалар қимылды ойынды ойнап, сергіп алады. Балалар сурет салудың әдістерін тыңдап, түсініп алады. Балалар сурет салуға кіріседі. Сурет салып болған балалар қолдарын сүртіп, әдемі салынған суреттерді қарайды. |
Рефлексті түзету | Балалар бағанағы біздің тобымызда тұрған «қар» қандай өзгеріске ұшырады екен? Қарайықшы. | Балалар қардың қандай өзгеріске ұшырағанын қарайды. Сұрақтарға жауап береді. Кім көп төртбұрыш жинағандарын айтады. |
Күтілетін нәтиже:
Түсінеді: Аралас техникамен жұмыс жасауды, оқу іс-әрекетінде қолданылған сөздерді үш тілде айтуды;
Ұғынады: Қыс мезгілінің құбылыстары мен қыс табиғатының ерекшеліктері туралы ұғынады;
Қолданады: Ақ түсті бояу мен тіс пастасын пайдалану арқылы қар жамылған шыршаны бейнелей білуді және сурет бойынша әңгіме құрастыра білуді қолданады.
Сабақтың тақырыбы: Диван-кровать жиһаздарды құрастыру
Мақсаты: Білімділік: жұмсақ төсек атаулары мен құрам-бөлшектерінен мағұламаттар беру.Ағаш туралы түсінік-ұғымдарын молайтып, білімділікке жетелеу;
Тәрбиелік: адамгершілікке баулу, еңбекке сүйіспеншіліктері мен қабілеттерін арттыру, әрбір еңбекпен жасалған бұйымдарға ұқыптылықпен қарауға және қастерлеуге тәрбиелеу;
Дамытушылық: Оқушылардың ақыл-ойларын жетілдіріп, дүниетанымдарын молайту. Ұлттық құндылықтарға деген көзқарастарын қалыптастыру;
Сабақтың түрі: топпен жұмыс
• Құс төсек – құстың жүнінен жасалған жұмсақ төсеніш. Құс төсектің көлемі әр түрлі болады. Қалың матадан ұзындығы мен енін төсекпен бірдей етіп үлкен қанар тігеді де оның ішін құстың жүнімен толтырады, сыртын бір қабат асыл матамен тыстайды. Сондықтан оны жиі-жиі күн көзіне қойып, желге қақтырып отырады. Құс төсек тек жұмсақ қана емес, жылы болады.
• Ағаш төсектіңқазақ үлгісіндегі түрі қайқыбас төсек. Ол негізгі үш бөліктен: жоғарғы және төменгі басынан, алдыңғы және артқы қапталынан, шабағынан тұрады. Төсекті кептірілген қайың немесе емен ағаштың тегістеп, өңделген тақтайынан жасайды. Төсектің басы, аяқтары, оған көлбей бекітілген жастықша бөлігі қиюластырылып дайындалады. Ағаш төсек сәнді болу үшін шебер оның бетіне әр түрлі бояулармен өрнек салып сырлайды не өрнектелген сүйекпен әшекейлейді
