Тәрбиешілерге арналған психологиялық тренинг «Адамгершілік иірімдері»

Тәрбиешілерге арналған психологиялық тренинг:
«Адамгершілік иірімдері»
Мақсаты: өз бойымызға рухани адамгершілік қасиеттерді ұялату үшін мейірімділік, ақылдық, шыншылдық, қайырымдылық, адалдық тәрізді қасиеттерді игеруге ықпал ету мақсаты көзделеді.
Нақыл сөздер:
1.Дос кешірім сұрағанда илікпеген адамның күнәсі- ысырапшылдық күнәсімен бірдей.
2.Адамның адамшылығы – ақыл-ғылым, жақсы ата, жақсы ана, адал дос, ұлағатты ұстаздан болады.
Баяу музыка ойнап түрады.
«Адамгершілік иірімдері деген не?» деген сұраққа жауап беру үшін.
«Рухани бай адам» деген қандай адам, «рух» деген не? Деген сұраққа бірігіп жауап іздеп көрейік. «Рух» - адам бойындағы бір қуат. Ол қуат адам бойындағы кездесетін барлық жақсы қасиеттермен жасайтын барлық игі ісіміздің қайнар көзі.Жаратылыстын барлығы екі қарама-қарсы нәрседен тұрады. Ақ- қара, күн- түн, ыстық- суық, жақсы- жаман, тәтті- ашы. Ендеше, адам бойындағы жақсы қасиеттердің бәрі рухтан туындайды деген шешімге келдік. Ал, жаман қасиеттер нәпсінің көрінісі болып табылады.Адам денесі бір болғандықтан, оның ішінде билік үшін үнемі осы екі қуат, «рух пен нәпсі» күресі, жүріп жатады. Рухтың мекені не деп ойласыздар? Рухтың мекені – адамның жүрегі. Жүрек жылуы, махаббат, ар-ұят, қайрат, мейірімділік, жақсылық, адамшылық осы жүректен туындайды.Күн адамның рухы болса, күн сәулесі- ақыл. «Рухани бай адам» - қандай адам? «Рухани бай адам»- ең алдымен ,әділ, шыншыл, мейірімді, кешірімді, қанағатшыл, ақылды болады. Бойында осындай қасиеті бар адамды адамгершілігі мол рухани бай адам дейді. Адамгершілік ұғымында осы аталған қасиеттермен бірге аяушылық, сүйіспеншілік, т.б. көптеген сапалар кездеседі.Бүгінгі отырыста адам бойында болатын осы сапарлардын біразы туралы пікірлескенді жөн көріп отырмын.
Үлгі аларлықтай нақыл сөз, мақал-мәтел, өлен, қарасөздер айту. –Енді мына бір көрініске назар аударайық. Суреттен нені көріп тұрмыз? - Қарадақ, ноқа тт.б. -Кара дағы бар үлкен ақ кеңістік. Ия , біз, адамдар, өмірдің көптеген көріністеріне нақты аңғармай, көбіне дақты анғаратынымыз ақиқат.Былай айтқанда, әр адамның бойынан жақсы жақтарын ғана көрсек, неге оның кемшілігіне көніл аударамыз екен? Жақсыны айтудың орнына дау-дамай , өтірік- өсек т.б. рахаттана әнгімелейміз емеспе? Солай. Ол шындык. -Ал енді, сұксаусағымңзды шошайтып көрейікші. Не байқадындар? –Сұк саусақ пен басқаны көрсеткенде калған үшсаусактын өзімізге қарағанын байқаймыз. Сондықтан жанағы өздерің айтқан жақсы сөздерден ғибрат алып, тек қана тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін түйе білейік дегім келеді. Данышпан ұлы Абай атамыз : « Адамның адамшылығы-ақыл- ғылым, жақсы ата-ана , ұлағатты ұстаз» деген екен.
Сәлемдесу (дәстүрлі емес)
Мақсаты: Әрбір қатысушының сол топтың бір мүшесі екендігін сезінуі, бір-біріне
жылулық сыйлау.
Топтағы қатысушылар сыртқы және ішкі шеңберге бөлініп, бір-біріне қарама-қарсы тұрады. Содан кейін бір-бірімен мынадай қимыл-қозғалыстар арқылы сәлемдесіп шығады: алақанның сырт жағымен, саусақпен, шынтақпен, иықпен, тіземен, т.б.


«Сені көргеніме қуаныштымын...» жаттығуы
Мақсаты: Қатысушылардың жағымды жақтарын анықтау.
Жаттығу барысы
Әрбір қатысушы өз көршісіне келесі сөздерді айтады: «Мен сені көргеніме қуаныштымын, себебі ...». Бұл сөйлемді адамның сыртқы келбетіне байланысты сөзбен емес, мінез ерекшеліне байланысты сөзбен аяқтау керек.
Бұл жаттығуды орындау сізге қиын болды ма?
Көршіңіз «Мен сізді көруге қуаныштымын » деген сөзді айтқан кезде қандай сезімде болдыңыз?


Ата-ана, бала, махаббат, достык,адамгершілік, сүйіспеншілікке 4 жол өлен құрау.(баяу әумен 5 минут уақытберіледі, өлендерін оқыпбереді).
«Құнды қасиеттерді жинау» жаттығуы.
Ең алдымен жүргізуші бастайды. Жүрекшені алып, «Мен сізге жүрекшені беремін, себебі сіз ... қайырымды адамсыз». Әр қатысушы допты алып, жалғастырады. Сөйтіп барлық қатысушы өз ойын айтып шығуы керек.
Өміршендік ережесі.
Әр адамның ережесі-өз жүрек қалауымен жүру және батыл әрекет жасау. Сол сияқты иығыңды тіктеп, жарқын көңілмен іштей табысқа жетуге талаптанып,
Өміршеңдік ережелерін айтайық.
1. Жігер деген-Мен
2. Күш деген-Мен
3. Махаббат деген-Мен
4. Кешірім деген-Мен
5. Құдірет деген-Мен
6. Жасөспірім деген-Мен
7.Жастық шақ деген-Мен
8. Денсаулық деген-Мен
9. Адалдық деген-Мен

Қорытынды:
«Сиқырлы қобдиша»
Нұсқау: Мына сиқырлы қобдишада сыйлықтар бар. Сыйлықтар – қағазға жазылған адамгершілік қасиеттер.
Әр қайсыңыз мына сыйлықтарды бір - бірден таңдап алып, лайықты деген адамға сыйлаңыздар. Сыйлықтарды үлестіріп болсақ, өздеріңіздің қандай қасиеттеріңіз бар екенін айтып беріңіздер. Сыйлықтарыңыз құтты болсын!
Тренингті қорытындылау: Ал, енді тренингті қорытындылайық. Қандай әсер алдыңыздар? Жаңадан не білдіңдер? Не ұнамады?

« Жақсылыққа – жақсылық-әр кісінің ісі, жамандыққа- жаксылық-ер кісінің ісі» деген нақыл сөзді үнемі жадымызда ұстайық.