Театральная адаптация 'Су анасы' по Габдулле Тукаю
В представляемом материале рассмотрена театральная адаптация знаменитой татарской сказки Габдуллы Тукаева 'Су анасы'. Цель работы - развить творческие способности детей через искусство, вовлечь их в театр и научить правильно и красиво говорить на родном языке. Это важный научно-методический подход для педагогов, работающих в детских образовательных учреждениях.
Сказка 'Су анасы' включает в себя многоуровневое взаимодействие персонажей и яркие образы, что делает её привлекательной для детей. В процессе спектакля дети смогут не только наблюдать за игрой актёров, но и активно участвовать в спектакле, осваивая театральные навыки, такие как интонация, жесты и движения. Такие навыки помогут детям лучше воспринимать и понимать сценическое искусство, что в свою очередь положительно скажется на их общем развитии.
Реализация данной сказки в театральной форме позволит не только пробудить у детей интерес к литературе и культуре, но и сформировать безусловную любовь к родному языку. В ходе спектакля у детей возникнет желание изучать татарский язык и культуру, благодаря чему они смогут более полноценно участвовать в жизни своей громады.
Применяя элементы театра, можно эффективно работать над рядом педагогических задач: развитие речи, умение выражать и защищать свои мысли, а также умение работать в команде. Дети, участвующие в таком проекте, учатся учитывать мнения других, принимая участие в обсуждениях и решениях, что способствует формированию их личностных качеств и социумного кругозора.
Салимова Г.Ф татар теле тәрбиячесе. Татарстан Республикасы Алабуга муниципаль районы
35 нче катнаш төрдәге балалар бакчасы муниципаль бюджет
мәктәпкәчә белем һәм тәрбия бирү учреждениясе.
Габдулла Тукайның “Су анасы” әкиятенә нигезләнеп язылган
“Су анасы”әкияте эшкәртмәсе.
Максат: Г.Тукай иҗаты аша балаларның иҗади сәләтләрен ачу.
Бурычлар:1.Балаларны театр сәнгатенә тарту.
2.Сәхнәләштерүнең сәнгати чараларын(гәүдә торышы,интонация,хәрәкәтләр)кулланырга өйрәтү.
3.Балаларны ана телендә дөрес,матур итеп сөйләшергә өйрәтү,туган телебезгә мәхәббәт тәрбияләү.
Катнашалар:
- Су анасы
- малай - Булат;
- әни;
- күбәләкләр;
- йолдызлар.
- этләр
Беренче күренеш.
(Пәрдә ачыла. Сәхнәнең уң ягында су буе,сул ягында өй күренеше.Әкрен генә көй яңгырый,алып баручы чыга)
Алып баручы: Исәнмесез,балалар!
Балалар, сез әкият яратасызмы? Бүген без сезгә бөек шагыйребез Габдулла Тукайның «Су анасы» шигыренә нигезләнеп язылган «Су анасы» әкиятен күрсәтеп китербез. Пәрдә ачыла- әкият башлана!
Кечкенә генә бер татар авылында Булат исемле малай яшәгән. Аның дуслары бик күп булган. Алар бергәләшеп уйнаганнар,күңел ачканнар.
(Татар халык көенә,шау-гөр килеп балалар килеп керәләр).
Булат: Әй, рәхәтләнеп уйнадык! Сикердек һәм йөгердек! Әйдәгез, тагын бер уйнап алыйк әле!
Балалар:Нинди уен?
Булат: « Чума үрдәк,чума каз!»
Балалар:Әйдәгез!
(Татар халык уены җыры «Чума үрдәк, чума каз»уйнылар.уйнап бетергәч балалар кереп китәләр,алып баручы чыга)
Алып баручы: Балалар сикерәләр һәм йөгерәләр, кояш һаман югарырак үрмәли.Көн эсселәнә.Зәңгәр күктә кошлар сайрый,хуш исле чәчәкләр арасында, күбәләкләр оча.
«Күбәләкләр» биюе
Булат керә.
Булат: Уф, ничек эссе! Дусларым өйдә чакта, мин су коенып алыйм әле!
(Елгага таба килә, киемнәрен салып, битләрен, кулларын юа.)
Серле көй яңгырый.Басмада Су анасы утыра.
Алып баручы: Кинәт Булатның күзләре, басмада утыручы, Су анасына төшә.Ул алтын тарагы белән, үзенең озын чәчен тарап утыра. Булат куркып,агач артына кача һәм шуннан гына Су анасын күзәтә башлый. Су анасы чәчен тарап бетерә дә, суга чума,ә алтын тарагын басмада онытып калдыра.
Булат:Ох, җен алтын тарагын басмада калдырды. Кая бер кешедә күрмәгәндә алыйм әле,әнигә бүләк итәрмен .
Алып баручы: Булат алтын таракны тиз генә ала да,өенә таба чаба башлый.Су анасы үзенең алтын тарагының юклыгын күрә дә, Булат артыннан куа башлый.
Су анасы:Тотыгыз каракны!Тотыгыз!Бир минем алтын таракны!
Алып баручы: Курыккан Булат өенә кайтып җитә.Аның каршысына өреп этләр чыга
(Этләр чыга,Су анасын куалар).
Алып баручы: Су анасы куркып кирейогерә.
Булат: Уф,көчкә котылдым!
( Булат өйгә кереп китә)
Икенче күренеш.
(Өй.Өйдә Булатның әнисе оекбашлар бәйләп утыра).
Алып баручы:Өйдә Булатны әнисе көтә..
Әнисе:Улым, нәрсә булды?
Булат:Әни, мин алтын тарак таптым, каты чаптым, ардым, сусадым. Кара әле, әни,матурмы алтын тарак?
Әнисе:Әйе, матур тарак. Кем югалтты икән аны?
Булат:Белмим шул.(Башын селки)
(Әнисе Булатны өстәл янына чакыра.).
Әнисе:Улым утыр, мә аш аша, чәк-чәк белән чәй эч.Тәмлеме улым? (Булат өстәл янына утыра,ашый)
Булат: Бик тәмле!Рәхмәт әни.
Әнисе:Улым, кил монда, йокларга ят. (Әнисе Булатны йокларга яткыра).
Алып баручы: Кич җитте. Булат йокларга ятты. Ләкин бик озак йоклый алмыйча, йолдызларга карап ятты.
«Йолдызлар»биюе
Йоклый алмый. Куркыныч Булатка. Кинәт тәрәзәгә кемдер шакый: тук та тук.
Әнисе:Кем анда? Син кем?
Су анасы: Су анасы мин.Ачыгыз!Бирегез минем алтын таракны.Синең карак улың көндез алып качты минем таракны.
Әнисе:Мә,ал, кирәкми безгә синең алтын тарак!
( Таракны әнисе тәрәзәдән бирә,Су анасы ала таракны, кире китә)
Алып баручы: Су анасы китүгә,әнисе малаен бик каты орышты.
Әнисе: Улым, син бит кеше әйберсен алгансың,алай ярамый!
Булат: Шул коннән башлап,мин дә кеше әйберсенә, сорамый тими башладым.
