«Алтын күз» - Күз мерекесінің қызықты сәттері

Алтын күз
Жарияланды 12-06-2014, 07:07 Категориясы: Тәрбие сағаты 
Алтын күз (Ортаңғы топ үшін)
Мақсаты: Күз мезгілінің ерекшеліктерін ұғындыру. Күз өнімдерімен таныстыру, олардың ағзаға пайдасын түсіндіру. Мерекелік көңіл – күй орнату. Балаларды ән салуға, би билеуге, түрлі іс - әрекеттерге тарту, бейімділіктерін арттыру. Шығармашылық ой - қиялдарының дамуына ықпал ету. Ата - аналар қауымымен тығыз қарым – қатынас қалыптастыру.
Барысы: Бөлме мерекеге сай безендірілген. Ортаға 3 бала шығады:
1 - бала: Қуаныштың ағайын
Қоңырауын қағайын
Қуандырып біздерді
Өлкемізге күз келді!
2 - бала: Айнала сары ала
Қырманға дән тола
Жемістер пісіпті
Қоймаға түсіпті!
3 - бала: Ендеше не тұрыс
Болмасын жан қалыс
Тойлайық, күлейік
Қуанып билейік!
Би "....................."
(Музыка жетекшісінің шешімімен жалпы би қойылады. Барлық балалар шығып көңілді би билейді. Би аяқтала бергенде бір бала әлсірей құлайды)
1 - бала: Тоқтаңдар, тоқтаңдар!
Бойымнан әл құрып
Көздерім бұлдырап
Басым айналып барады!
(Басқа балалар көмектесіп, демейді)
2 - бала: Енді, енді не етеміз?!
(Құлаған баланың атын атайды) қалай көмектесеміз?
3 - бала: Сабыр сақта, саспайық
Дәрігер шақырайық!
1 - бала: Жо - жоқ! Дәрігер керек емес!
Қазір өзім тұрамын тез!
4 - бала: Онда дәрі ішіп ал,
Менде міне, көп дәрі бар!
5 - бала: Ауырмау үшін суық суға шомылу керек
Бұл - дәлелденген рецепт!
1 - бала: Ах!
Бәрі бірге: Дәрігер, дәрігер! ("Жедел жәрдем" машинасының дыбысы естіледі. Дәрігер киімін киген бала келеді)
Дәрігер: Мені неге шақырдыңдар,
Қандай шағым, арыздар бар?
Бәрі бірге: (Әлсіреп құлаған баланы атайды) дәрігерлік көмек керек!
Дәрігер: Қазір қарап шығайын,
Неден ауырғанын ұғайын... (Фонендоскоппен кеудесін тыңдайды)
Дәрігер: - А - а - а - деп қане, аузыңды ашшы...... (Тексереді)
Тістерің орнында, тамағың іспеген
Қол - аяғың әлсізденген
Қызуың ыссы екен
Білдім, неден ауырғаныңды...!
Жеткілікті мөлшерде ағзаңа
Дәрумендер жетіспеген!
1 - бала: Енді не істеймін?
Дәрігер: Дәрумендер табиғи болғаны дұрыс,
Көп - көп көкөніс, жемістер жеуге тырыс!..
6 - бала: Қазір күз мезгілі түсті ғой,
Жемістер де, көкөністер де пісті ғой!
Қоймаға қоңырау шалайық
Күз өнімдерін осында алдырайық!
7 - бала: Дұрыс айтасың! (Қалта телефонымен қоңырау шалады)
- Алло, алло! Қойма ма?
Бізге жемістер мен көкөністер керек
Машинаға тиеп жіберіңіз
Мүмкін болса тезірек!
(Машинаның дыбысы естіліп, руль ұстаған жүргізуші бала жемістер мен көкөністерді «тиеп» алып келеді)
Алма: Мен - алмамын, алмамын
Таңдандырар бал дәмім
Пісіп толдым, мінекей!
Баптап ерек бағбаным
Өрік: Мен - өрікпін, өрікпін
Дәміммен тәтті еліттім
Сүйіктімін сәбилерге
Айтпасам да бөліп тым
Жүзім: Мені бәрі жүзім дер
Бір - бірлеп дәмдеп үзіп жер
Қызықтырам көркіммен
Қатар - қатар тізілген
Шие: Мен шиемін, шиемін
Күннің көзін сүйемін
Қажеттімін адамға
Оны жақсы білемін!
Қияр: Мен қиярмын, сәндімін
Салаттардың сәнімін
Дәруменім мол менің
Жегенге қуат сыйлаймын!
Асқабақ: Таңдандырар бәрін
Асқабақпын дәмді
Кептірілген дәнім
Таптырмайтын дәрі!
Картоп: Мен картоппын, картоппын
Бір қарасаң - доппын?!
Немен жесең де жағам
Мені қоссаң тәтті болар тағам!
Қызанақ: Менің атым - қызанақ
Тұзды сеуіп молырақ
Банкілерге салыңыз
Аузын мықтап жабыңыз
Тағамға дәм қосамын
Қыста тәбет ашамын
Тәрбиеші: Бойға қуат нәрі
Таптырмайтын дәрі
Өнімдерді ортаға ала
Тойлайық енді шаттана!
Ән «Алтын күз»
Тәрбиеші: Алтын күз, жаңбырлы күз, жомарт күз, суығы шыңдайтын, сұлулығы арбайтын мәрт күздің тойында
- шаршауды білмеуге!........ (Балалар қайталайды)
- көңілді би билеуге!....... (Балалар қайталайды)
- әсем сазды ән салып, (Балалар қайталайды)
- бір - бірімізге жақсы тілек тілеуге ант етейік!
Балалар: Ант етеміз, ант етеміз, ант етеміз!
Тәрбиеші: Қане онда.....
Қызықтайық бірге, сүйінелік,
Қолшатырлы қыздар биіне еріп!
Би «Қолшатырлы қыздар биі»
(Би аяқталғанда үнтаспадан желдің дыбысы естіліп жапырақтар ұшады)
Тәрбиеші: Тентек жел шашып кетіпті
Жапырақтарды сан алуан
Тезірек жинап алайық
Қане, қане кім жылдам?!
Ойын «Кім жылдам?»
Тәрбиеші: Қызыл, жасыл, сары алтындай
Жапырақтар күздің көркі
Ойланайық, толғанайық
Күз туралы әнге елтіп!
Ән «Күз»
Тәрбиеші: Жарнамаға құлақ түріңіздер
Жаңалықтарды біле жүріңіздер...
- Әп - сәтте ақ қағазға күзгі табиғатты, күз кереметтерін бейнелеген ата - анаға үлкен сыйлығымыз бар. Асығыңыздар, асығыңыздар, асығыңыздар! (Бірнеше ата - аналар мальбертте сурет сала береді)
Тәрбиеші: Әсем әнсіз той бола ма?
Ән арнайық күзге жаңа!
Жеке ән «Сәлем, сәлем Алтын күз!» муз: А. Еспенбетова
Тәрбиеші: Сән әлемінен сырттап, құр қалмаңыздар,
«Күз - 2013» сәнді киімдер шеруін тамашалаңыздар!
Сәнді киімдер шеруі
Тәрбиеші: Вокалды топ бүгін бізде қонақта
Келіпті күзге ән арнамаққа!
Жеке ән « Егін жинау» Муз: А. Филиппенко
Тәрбиеші: Енді бір сәт назар сап
Мақтау менен сыйға лайық
Сурет өнерін тамашалайық!
(Күз тақырыбына сурет салған ата - аналар ортаға шығып өз туындыларын қорғайды)
Тәрбиеші: Өнерлеріңізге ризамыз
Суретші екенсіздер нағыз
Сыйлығымыз сіздер үшін!
(Күз тақырыбына дайындалған жапсыру, картина, жұмсақ ойыншық түрінде жасалған жеміс немесе көкөніс т. б. сыйға тартылады)
Тәрбиеші: Жарнама, тағы жарнама!
Жаңалықтан құр қалма!
Тілек айтқанға сыйлық бар
Күзге арнап ортада!
(Балабақша меңгерушісі - мен 1 ата - анаға сөз беріледі, сыйлықтар беріледі)
Тәрбиеші: Күз тойын осыменен тамамдайық
Тағы да жомарт күзге ән арнайық!
Ән «Жомарт күз»
 
 
 
 
 
Берекелі Алтын күз
Мақсаты: Балаларға жыл мезгілдерінің айырмашылығы барын түсіндіру Олардың әрқайысы өз қызығымен ерекше. Күз айларының халыққа молшылық әкелетінін қуаныш сыйлайтынын жеткізу. Табиғатты сүюуге тәрбиелеу. Өнерге қызығушылықтарын дамыту,сөздік қорларын байыту.
Көрініс.
Балалар әдемі сазды әуенмен саз залына кіріп орналасады.
Жүргізуші: Келді міне алтын күз,
Сары шашты жарқын жүз.
Мол өнімді ісімен,
Таңдандырып халқын күз.
Армысыздар, ағайын, Сәлеметсіздер ме, қадірлі қонақтар! Бүгінгі ортаңғы «Балбала» тобының дайындаған «Берекелі алтын күз» атты ертеңгілігіне қош келдіңіздер! Сіздерге әрқашан осы күз мезгіліндегідей молшылық тілейміз! Ал балалар, берекелі де ырысты алтын күз құрметіне арналған мерекемізді бастаймыз.
1-ші бала: Аспанды сұрғылт бұлт
Жан-жақтан жабады.
Күн бірте суытып
Жауын көп жауады.
2-ші бала: Көк майсалы көрікті
Алқаптағы көп егін
Бұл күндері киіпті,
Сары жібек көйлегін
3-ші бала: Ағаштарды жамырап
Ұшты кенет жапырақ
Құстар қайтып барады
Көк аспанды қалықтап.
«Ән» «Күзде»
Би: «Саңырауқұлақ»
Жүргізуші: Жарайсыңдар, балалар! Балалар, тыңдандаршы, бұл не шу? (Осы кезде әдемі әуенмен Күз ханшайымы келеді. Қолында жеміске толы себет, үсті толы сары жапырақ, басында жеміс тағылған әдемі бас киім. Қасында көкөністер бар.
Күз ханшайымы: Сәлеметсіздер ме балалар!
Балалар: Сәлеметсіз бе!
Күз ханшайымы: Уа, халайық, дархан далам армысын.
Табиғатым,жаны жайсаң тал мүсін.
Ханшайымы күздің бүгін келіп тұр,
Алмақшы боп бар халқымның алғысын.
Мен –Күз ханшайымымын, сіздерді көргеніме қуаныштымын.
Жүргізуші: қымбатты Күз ханшайымы!Біздің балалар да күз туралы тақпақтар мен өлеңдер айтады. Сіз жайланып отырып, балалардың өнерін тамашалаңыз (Балалардың қазақша, орысша, тақпақтары )
Күз ханшайымы: Рахмет Мен өзіммен бірге ойын алып келдім. Кәне ойын ойнауға қалай қарайсыздар балалар.
Ойын: « Егін жинап аламыз»
Ән: « Күз»
Би «Жапырақтар» биі.
Жүргізуші: Күз ханшайымы, балалардың өнері ұнады ма?
Күз ханшайымы: Иә балалардың өнері ұнады ма?
Күз ханшайымы: Ия, балалардың барлығы да өнерлі екен. Ал ендеше ойын ойнайық.
Ойын: «Кім тез»
Күз ханшайымы: Жарайсыңдар, балалар! Енді балалар, сендерге жұмбақтар жасырайын, шешуін табыңдар.
1.Жазда інге тығылып,
Жатқан қызыл түлкіні.
Құйрығынан қызыл түлкіні.
Құйрығыннан суырып,
Әкелді әжем бір күні (сәбіз)
2.Жайлы жұмсақ төсегім
Домаланып өсемін
Қабат-қабат тоным бар.
Қалай оны шешемін
Бұл не? ( Орамжапырақ)
3. Қалың киім ұнатады
Шешіндірсең жылатады. ( пияз)
Күз ханшайымы: Жарайсыңдар, балалар! Жұмбақты шеше алдыңдар.
Жүргізуші: Берекесін сыйлауға,
Өлкемізге күз келді.
Жемістерін жинауға.
Шақырады біздерді.
( Осы кезде әуен ойналып Шалқан ертегісі басталады.)
Тәрбиеші: Ерте, ерте, ертеде. Бір кемпір мен шал өмір сүріпті. Олар үй шаруашылығымен айналысыпты. Ата есіктің алдына шалқан егіпті. Күндердің бір күнінде шалқан күнің ыстық сәулесімен үлкен болып өсіпті. Осы кезде Атай шалқанға тамсанып қарайды.
Ата: Ой бәрекелді, менің еккен шалқаным үлкен болып өсіп қалыпты ғой.
Тәрбиеші: Осылай ата енбегіне қуанып шалқанды тартпақшы болады. Әрі тартады, бері тартады шалқанды жұла алмайды.Сөйтіп көмекке кемпірін шақырады.
Ата: Ойбай,шаршап кеттім, белім де ауырды. қой көмекке, кемпірмді шақырайын.
Кемпірім, кемпірім,келші қарашы шалқанымыз үлкен болып өсіпті, жалғыз өзім тарта алмай қалдым.Кел екеуміз бірге тартайық.
Кемпір: Ой шынында да, үлкен болып өсіпті ғой, кел тарсақ тартайық.
Тәрбиеші: Осылайша атаның артынан ұстап әрі тартады. Бірақ шалқанды орынан қозғалта алмайды. Кемпір қызың көмекке шақырады.
Кемпір: Қызым, қызым, бізге көмекке келші. Атаң еккен шалқанды жұла алмай жатырмыз.
Қыз: жарайды апа сізге көмектесейін.
Тәрбиеші: қыз көмекке келіп, шалқанды рет ретімен тартады. Бірақ күштері жетпейді. Сонымен көмекке итін шақырады.
Қыз: Ақтөс, ақтөс, көмекке келші.
Ит: Аф, аф, аф, көмектес, десендер көмектесейін.
Тәрбиеші:Ит қыздың етегінен, қыз кемпірдің етегінен, кемпір шалдаң, шал шалқаннан ұстап ары тартады, бері тартады, бірақ шалқанды суыра алмайды. Енді ит көмекке ит мысықты шақырады.
Ит: мысық, мысық бізге көмекке келші, атам еккен шалқанды жұла алмай жатырмыз.
Мысық: мияу, мяу, көмектесіп жіберейін.
Енді мысық көмекке тышқанды шақырады.
Тышқан: әрине көмектесіп жіберемін.
Олар, тарта, тарта шалқанды суырып алады.
Күз ханшайымы: Рахмет, балалар! Міне, меңін сыйлығым бір себет күз сыйы. Сендерге денсаулық шаттық және әкелсін!
Жүргізуші: Күз ханшайымы, саған мың алғыс. Бүгінгі сыйлығына рахмет. Бізге жыл айналып тағы келіңіз, біз сізді сағына күтеміз. Балалар, күз сыйлығын топқа барғасын бөлісеміз.
Осы кезде әуен ойналып Күз ханшайымы қоштасып, шығып кетеді.
( Осы кезде найзағайдың күркірі естіледі)
Балалар, Күн жауғалы тұр, біз жауынан қорықпаймыз. Ән саламыз «Осень»
Жүргізуші: Күздің кереметі,байлығы өте көп. Біздің дастарханымыз дәнді дақылдарға, көкөністерге, жеміс-жидектерге толы болады,бірақ осы байлыққа жету үшін, көп енбек ету керек. Сондықтан сіздер енбекшіл, болуларыңыз қажет. Бүгінгі күз мерекесін жақсы тойладық.Әр отбасына бақ, береке әкелсін! Осымен «Берекелі алтын күз» атты ертеңгілігіміз аяқталды, сау болыңыздар!
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Сабақтың тақырыбы: Алтын күз
Оқу іс-әрекетінің мақсаты: 1.Балалардың күз туралы білімін қалыптастыру.Күзгі табиғат ерекшеліктерімен таныстыру. Көкөністер мен жемістерді ажырата білуге үйрету. Табиғатқа қамқор болуға, оны аялауға тәрбиелеу.
Сөздік жұмысы: сары алтындай жайқалған, жиын-терін, берекелі күз, жомарт күз.
Оқу іс-әрекетінің көрнекіліктері: күз мезгілінің суреттері,бақшадағы көкөністер,баудағы жемістер суреттері.
Әдіс-тәсілдер:сұрақ-жауап,әңгімелеу, тыңдау.
1-жүргізуші: Құрметті қонақтар,ұзтаздар және оқушылар. Бүгінгі «Алтын күз» атты ертеңгілігімізге хош келдіңіздер. Күз жыл мезгілінің бірі. Күз мерекелі,берекелі ай. Бүлдіршіндеріміз бұл мезгілде алғаш рет білім ордасына қадамдарын басады. Әрбір шаңырақта той тойланып, көңілдері қуанышқа толы болады. Олай болса күздеріңіз мерекелі де берекелі болсын.
2-жүргізуші: Армысыздар көпшілік өнер сүйер.
Тамашаға тоярлық болар бір ел,
Біздің топтың балалары көрерменге,
Құрметпенен сәлем беріп басын иер.
Алтын күзді қарсы алып,
Би билейміз ән салып
Ұлы тойдай ұлы есім,
Жаралған ел жыр үшін- деп кезекті балаларымыздың тақпақтарына береміз.
1-жүргізуші:Құлақтан кіріп бойды алар
Әсем ән мен,тәтті күй.
Көңілге түрлі ой салар,
Әнді сүйсең,менше сүй-деп
Ән: «Күз» Ұлболсын, Айнура
2-жүргізуші: Ал кімнің өнері бар қаншалықты
Би билеп,ал біреулер ән салыпты
Бүгінгі «Алтын күз» мерекеге
Бүлдіршіндер аямай жан салыпты.- деп кезекті « Көкөністер айтысына» береміз
Қызылша: Көкөністің ішінде
Менің атым қызылша
Денсаулығын нығайтып
Қызмет етем адамға
Қызанақ: Қызара піскен бақшада
Қызанақты білерсің
Шырыныммен етіме
Тояттап-ақ жүрерсің
Сәбіз: Қызыл-сары сәбізбін
Жер бетінде бұрымым
Көзге берер күш қуат
Дәруменнің бірімін
Қияр: Бақшада көп өсетін
Мен кәдімгі қиярмын
Жұлып алып жесеңіз
Қырт-қырт етіп тұрамын.
1-жүргізуші: Жоғары шық кел төрлет
Абыройың, бағың бұл
Көңілдерді ән тербеп
Арнадық саған бұл кешті
Хор: «Күз жомарт»
2-жүргізуші: Қазақтың түрлі-түрлі дәстүрі бар
Оның сырын ашқанға жұрт қызығар
Жауаптарын табар ма екен бүлдіршіндер
Сол себептен қоятын жұмбақтар бар.
Ойын: «Шар жару» шардағы жұмбақтарды шешу
1-жүргізуші: Сәл демалып тынығып ал,
Тақпақ тыңдап ұғып ал-деп кезекті балаларымыздың тақпақтарына береміз.
2-жүргізуші: Баршаға өнер сүйер жар саламыз
Би билейтін бүлдіршіндерді қарсы аламыз
Күйге енейік баршамыз ерекше бір
Сіздер үшін би билеп, ән саламыз.
Би: «Шакира»
1-жүргізуші: Қазір біз сіздермен « Күз мезгілі неде?» деген ойын ойнаймыз. Мен күз мезгіліне қатысты сөздер айтамын, сіздер аяқтайсыздар.
- Күзде жапырақтар (сарғаяды)
- Күзде күн (суытып, жаңбыр жауады)
- Күзде құстар (жылы жаққа ұшып кетеді)
Күзде көкөністер мен жемістер ( піседі)
2-жүргізуші: Жандары жақсылыққа тұнып дәйім
Жол берсін қақ жарылып қырық қайың
Құрметпен ортаға шақырайық
Бір топ өнерлі бишілерді.
Би: Флешмоб
1-жүргізуші:Алтын нұрдай тамшылап
Жапырақтар төгілді
Біздің өмір таң шуақ
Біздің өмір көңілді
2-жүргізуші: Табиғат әсемдіктің төркінісің
Ән саламыз бір сенің көркің үшін
Жан-жануар табынып бір өзіңе
Сенен алып тұрғандай бар тынысын
Хор: «Біз балдырған баламыз»
1-жүргізуші: Ата-аналарға арналған ситуациялық сұрақтар .
2-жүргізуші: Табиғат алтын күнім, асыл айым,
Шашылған жұлдыз меруерт жастайынан
Үңілем таңнан тұрып терезеге
Ашық па жабық па деп қас-қабағың.
Егемендік нышаны жарқын жастық
Болашаққа сеніммен қадам бастық
Көркейтейік туған жер табиғатын
Кең даламда жайқалсын алтын астық
Табиғаттан нәр алған ғой жанымыз
Жер бетінің ажары ол сәніміз
Туған жер табиғатын аялап
Ұсынайық жүрек нұрын бәріміз.-деп бүгінгі «Алтын күз» атты ертеңгілігімізді аяқтаймыз. Мереке құтты болсын. Күз молшылық алып келсін. Қатысқандарыңыз үшін көп-көп рахмет. Хош сау болыңыздар.

Күз мерекесіне арналған әсем әуен орындалады, балалар әдемі киінген күйі залға кіреді.
Жүргізуші . Құрметті қонақтар, балабақша қызметкерлері,балалар,сіздерді «Жұлдыздар»-тобының күз мерекесіне арналған «Алтын күз» атты ертеңгілігімізді тамашалауға шақырамыз .Қош келдіңіздер!
Тоңазып отырып
Көп жеміс піседі,
Сарғайып жапырақ
Судырап түседі.
Үстінде егін жай
Салқын жел соғады,
Гүл жапырақ шөптерде
Қурап, қурап салады
Айтыңдаршы балалар
Бұл қай мезгіл болады.
Балалар: Күз мезгілі ,(Балалар орындарынан тұрып ән айтады.)
Ән. «Күзге сәлем»
Балалар орындарына жайғасады,жақсы музыка әуені орындалады, осы кезде «Күз ханшайымы» кіреді.Балалармен амандасады.
«Күз ханшайымы» Амансыңдарма балалар,
Ерінбестен еңбек етіп келетін
Еңбекшіл бар жемісін беретін,
Мен Күз ханшайымымын
Ынтымақты елімнің,
Берекелі ырыс болып келетін ,мен сендерге құр келген жоқпын, өзіммен бірге піскен жеміс ала келдім, сондықтан алдымен сендермен ойын ойнайын, солайма балалар:
Ойын .
Шарты:Балалардың көздерін байлап, қандай нәрсе екенін, сипау арқылы немесе иіскеу,дөңгелекпе, сопақпа ,қандай жеміс екенін сұрау.(3-4 балаға ажыратқан баланы мақтап мадақтау.)
Жүргізуші.Күз ханшайымы біздің балалардың, сізге дайындап келген жақсы тақпақтары бар соны тыңдағыңыз келмейме?
«Күз ханшайымы» Жарайды, жақсы демалып қалатын болдым.
Аруна. Шиемін мен шиемін
Піскен тонды киемін
Бала келсе қасыма
Басымды мен иемін.
Амина. Мен жүзіммін жүзіммін
Моншақ болып тізілдім
Сары күзде үзіліп
Себетке кеп тізілдім.
Расул. Алақай, алақай
Шаттанады балақай.
Санжар.
Инаия Көрініп еліме
Күндері мереке
Келді ғой жеріме
Күз дейтін мереке.
Әмірхан. Асханадан шықпайтын
Атым пияз бұқпайтын
Көзден жасты шығарып
Тұмауданда сақтаймын.
Аян. Алтын сары, қызыл көк
Алуан алуан жапырақ
Іңкар
Ершат Күзгі бақта күлімдеп
Көз тартады жапырлап.
Айгерім, Картоп біздің атымыз
Жер астында жатырмыз
Бір тамырдан тараған
Ағайынбыз бәріміз.
Күз ханшайымы: (Балаларды мақтап мадақтайды, орындарына жайғастырып отырғызады, осы мезгілде есік қағылады,)
Жүргізуші. Балалар біздің топқа біреу қонаққа келе жатқан сияқты кім болды екен, осы кезде қолында үлкен сәбізі бар қоян кіріп келеді.
Қоян. Балалар сәлематсыздарма мен сендерге қонаққа келдім, сендерге Күз ханшайымы келіпті ғой –қандай тамаша , олай болса мен сендермен ойын ойнағым келіп тұр ойнаймызба? Алдымен шартын тыңдаңдар.
Шарты: Менің қолымдағы себетте жемістермен көкөністер бар оларды жерге шашып тастаймын , ал менің жейтінім тек сәбіз ғана .Сондықтан осылардың арасынан тек сәбізді жинап, менің себетіме салып берсеңдер , мен қуанып қалар едім.Кәне балалар ойынды бастайық.(ойын 3-4 рет қайталанады.)
Ән. «Жау –жаңбыр»
«Күз ханшайымы мен Қоян» : Балаларға риза болып рахметтерін айтып «Күз ханшайымы қолындағы жемістерді балаларға таратып бередіде қоян екеуі қоштасып шығып кетеді.
Жүргізуші. Жел тұрады жалықпайды
Күн жылытып жарытпайды,
Жапырықтар жерге қарай
Қалықтайды, қалықтайды—дегендей біздің тобымыздың дайындаған мерекелік ертеңгілігіміз аяқталды.
Қош сау болыңыздар!!!

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Зал іші мерекеге сай безендірілген.
  Жүргізуші:
Қарсы алайық бәріміз,
Жасымызбен кәріміз.
Қырдан кепті қыдырып,
Алтын күз бізге нұр төгіп.
Тілегім аман болсын ел іргесі,
Алтын күз қайта келді берекесі.
Молшылықтың жаршысы бола білді,
Алтын күз-ырыс, береке, бірлік ала келді.
Жүргізуші: Армысыздар ағайын! Сәлеметсіздер ме, қадірлі қонақтар! Бүгін біз жыл мезгіліндегі ең тамаша-«Алтын күз, әсем айналам, Еліне береке сыйлаған» атты ертеңгілігімізге қош келдіңіздер!
Күн суытып келеді,
Жапырақтар түседі,
Астық жеміс жиылды,
Қамбамызға құйылды.
Ардақты күз мың алғыс,
Алдық өнім сыйыңды.
Ән «Жомарт күз»
Жүргізуші:
Бұлттар төгіп жерге шөгіп,
Дымқыл тұман басады.
Шөп сарғайып, өңі тайып,
Дала сұры қашады.
Бой жаза алмай, ойнай алмай,
Денең мұздап тоңады.
Бөбектерім айтыңдаршы,
Бұл қай кезде болады?(Күз).
-Балалар қазір жылдың қай мезгілі?
Күз мезгілі.
-Күз мезгілінің қай айы.
Қазан айы.
Дұрыс айтасыңдар балалар. –Мінекей күз де келіп жетті.
-Күзде қандай өзгерістер, құбылыстар болады.
-Жаңбыр жиі жауады.
-Күн суыта бастайды, адамдар жылы киінеді.
-Құстар жылы жаққа ұшып кетеді.
«Көк майсалы көрікті, алқаптағы көп егін,
Бұл күндері киіпті, сары жібек көйлегін»- Бұл не, балалар? (Күз)
Осы кезде Күз ханшайымы себетке салған жемістерімен ,билеп кіреді.
Күз ханшайымы:
Сәлем менің достарым,
Өмірге көп қосқаным.
Күз сыйлығын алыңдар,
Сыйлығына қаныңдар.
Молшылыққа кенеліп,
Шаттық әнге салыңдар.
Күз ханшайымы: -Балалар, мен сендерге жұмбақ жасырайын сендер шешуін табыңдар.
Өрік, алша,
Шие алма.
Жидек, жүзім піседі.
Қауын, қарбыз,
Қияр, сәбіз,
Дүкендерге түседі.
Бұл қай кезде болады?(күз мезгілінде)
-Жарайсыңдар балалар!
«Күз ханшайымы» біздің балалардың сізге арнаған өлең, тақпақтары,шағын көріністері бар екен. Бізбен бірге тамашалайсыз ба?
Кішкентай бүлдіршіндеріміздің сізге арнаған тақпақтарын тыңдайық.
Арыстан.
Ой  балалар,  балалар,
Қоңырқай күз болыпты.
Қурап жапырақ солыпты,
Ел егінін орыпты.
Ой балалар, балалар,
Ойнайықта күлейік.
Тайр
Берекесін сыйлауға,
Өлкемізге күз келді.
Жемістерін жинауға,
Шақырады біздерді.
Евфимий
Листопад, листопад,
Осыпается наш сад.
Листья желтые летят,
Под ногами шелестят.
Бауыржан
Жайдарлы күз, жарқын күз,
Аяулы күз, алтын күз.
Дәнге толды ең далам,
Дариядай шалқып жүр.
Мейірлі күз, мырза күз,
Сыйлығыңа ризамыз.
Аппақ қардай таңыңда,
Шомыламыз нұрға біз.
Жүргізуші:
Алып келді мереке,
Астық жеміс береке,
Батырлыққа жараса,
Көбейді той тамаша!
Ән салады өзен, тал құрақ,
Шашу болды жапырақ.
Би: « Жапырақтар» «Жапырақтарды кім тез жинайды».
 
Нұрәлі
Сыңғырлайды қоңыраулар,
Қыркүйектің айында.
Жас ұландар бара жатыр,
Өнер білім бағында.
Дарина
Қазан айы басталды,
Құстар қайта бастады.
Туыстық адал достықпен,
Бейбіт өмір жалғасты.
Алиман
Күздің қараша айында,
Жиын-терін бітеді.
Жапырақтар сарғайған,
Сыбдыр-сыбдыр түседі.
Юлия
Кружит, кружит в воздухе,
Пестрый хоровод.
Красные, желтые,
Ветер листья рвет.
Жүргізуші:
Ән салыңдар күліңдер,
Жайнап гүлдей жүріңдер.
Күздің тойын тойлайық,
Би билейік, ойнайық.
Би:»Көбелектер»
Мирали 
Алтын,сары, қызыл, көк,
Алуан, алуан жапырақ.
Күзгі бақта күлімдеп,
Көз тартады атырап.
Ой,алақай тамаша,
Шашу шашты жапырақ.
Інжу
Алтын,алтын, сары алтын,
Алтын күзде нұр жатыр.
Өрік, шие, балы бар,
Қауын, қарбыз, көбейді,
Жегің келсе бәрін ал.
Ярослав
Осень наступила,
Высохли цветы.
И глядят уныло,
Голые кусты.
Туча небо кроет,
Солнце не блестит.
Ветер в поле воет,
Дождик моросит.
Ростислав
Гонит осень в небо тучки,
Пляшут листья во дворе.
Гриб, надетый на комочки,
Тащит еж к своей норе.
Таңжарық
Нан атасы-бидаймын,
Елге астық сыйлаймын.
Жүргізуші:
«Күз ханшайымы» балалардың  сізге арнаған кішкене көрінісі бар екен.
Көрініс: «Саңырауқүлақ саясында».
-Қане, бәріміз бірге тамашалайық.
Құрбақа-Арыстан
Құмырсқа-Нұрәлі
Көбелек-Аружан, Дарина
Тышқан-Евфимий
Қарға-Макар
Қоян-Бауыржан
Түлкі-Ерасыл
Әсел
Ел егінді жинайды,
Қырманға дән сыймайды.
Біздің дала бай дала,
Алтын астық айнала.
Аружан
Астық дала сәулеті,
Астық Отан дәулеті.
Біздің дала бай дала,
Алтын астық айнала.
Ерасыл
Берекесін сыйлауға,
Өлкемізге күз келді.
Жемістерін жинауға,
Шақырады біздерді.
«Күз ханшайымы» сіздің әкелген жемістеріңізбен балалар ойын ойнағысы келіп отыр.
Күз ханшайымы:-Бәрекелді, керемет!
Ойын: «Жемістерді пішініне қарай ата».
Шарты: Ортаға бір баланы шығарып, көзін таңамыз. Алдына жемістерді қоямыз. Жемістерді сипап көріп, пішініне қарай ажыратады.
Жүргізуші: Күз ханшайымы, біздің балалар жемістерді сипап көріп, пішініне қарай ажырата алатынын білесізбе?
Күз ханшайымы: Білмейді екем…
Ділназ
Іші толған шәрбат,
Дәмі қандай әйбат.
Үзең бірдей жүзі,
Оның аты жүзім.
Сырты қандай қатты,
Дәні сондай тәтті
Шағып қарап таңдап,
Оның аты жаңғақ.
Жүргізуші:
Ақтарады мырза күз,
Уылжыған жемісті.
Күзге бізде ризамыз,
Аянбаған ел үшін.
Көбейді құт береке,
Астық толы қамбамыз.
Құтты болсын мереке,
Алтын күзді тойлаймыз.
Өлең: «Урожай собирай»
Макар
Осень добрая пришла,
Нам подарки принесла.
Яблоки душистые,
Персики пушистые,
Груши золотистые
Осень принесла.
 
Елнұр
Көкөністі көп ектік,
Өссін, піссін деп ектік.
Көктемде еккен көкөніс,
Күзде берді көп жеміс.
Арайлым
Күзде жиып беретін,
Біздің дала- бай дала.
Ел егінді жинайды,
Қырманға дән сыймайды.
«Күз ханшайымы».
-Балалар өнерлерің көп екен. Сендерге риза болып тұрмын. Ал, сау болып тұрыңдар. Әкелген жемістерін балаларға таратады.
Жүргізуші:
 Рақмет саған « Күз ханшайымы».Жыл сайын молшылыққа кенеліп,құт береке болсын. Сау болып тұрыңыз.
Жүргізуші:
-Құрметті ата-аналар, қонақтар,  бүгінгі «Алтын күз, әсем айналам, Еліне береке сыйлаған» атты ертеңгілігімізді аяқтай отырып,күз берекелі, астықты болсын демекпіз.
«Берекелі бақ дәулет,
Арта түссін тойланып.
Сау болыңдар қонақтар,
Келгенше жыл айналып».
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 «Жомарт күз» ертеңгілік сценарийі
Мерекеге сай безендірілген зал. Әдемі сазды әуен ойналып тұрады. Балалардың қолдарында жапырақтар. Жапырақтарын екі қолдарына ұстап, әуенмен еріп, аяқтың ұшымен тамаша көңіл – күймен балалар залға кіріп келеді. (тәрбиеші бірге).
1-Тәрбиеші: Құрметті қонақтар, ата- аналар бүгінгі біздің «Жомарт күз» атты мерекелік ертеңгілігімізге қош келдіңіздер. Ал ендеше не тұрыс? Біздің өнерлі де ,білімді балаларымыздың шығармашылығын тамашалаңыздар. 
2-Тәрбиеші: Армысыздар халайық,
Бармысыздар, халайық
Күзгі тойды жұп бұзбай, 
Келіңіздер қарсы алайық.
1-тәрбиеші. Ал, балалар, балалар
Енді бері қараңдар
Бізге қонақ келмекші
Сендерді бір көрмекші
2-тәрбиеші: Әуелі жұмбақ жасырам.
Таба алсаңдар шешімін, 
Ортаға қонағымды шақырамын. 
«Көк майсалы көрікті, алқаптағы көп егін, 
Бұл күндері киіпті, сары жібек көйлегін» 
Балалар: - Күз.
Күз ханшайымы: Сәлем менің достарым.
Өмірге көп қосқаным
Күз сыйлығын алыңдар,
Молшылыққа кенеліп, 
Сыйлығына қаныңдар
Шаттық әнге салыңдар.
1-тәрбиеші: Қош келдіңіз Алтын күз. 
2-тәрбиеші: Ал, балалар біздің қонақжай екенімізді танытып, бар өнерімізді көрсетіп, мерекелік іс – шарамызды тойлайық.
Қ. Азиза: Берекесін сыйлауға 
Өлкемізге күз келді
Жемістерін жинауға 
Шақырады біздерді.
Т.Ерхан: Қуандырып біздерді
Кел жемісті Алтын күз
Жерімізге күз келді.
Кемелденсін халқымыз.
Р.Аида: Көбейді құт мереке.
Астық толы қамбамыз
Құтты болсын мереке
Алтын күзді тойлаймыз. 
1-тәрбиеші: Ән салыңдар, күліңдер
Жайнап гүлдей жүріңдер
Күздің тойын тойлайық
Би билейік – ойнайық – деп «Алтын күз» әні орындайтындар 
Бақдәулет ұлдарыңызбен, Мадина және Аяулым қыздарыңыз.
Күз ханшайымы: - Жарайсыңдар, балалар мен сендердің өнерлеріңді тамашалап жатырмын. Ал енді сендерге жұмбақ жасырғым келіп тұр. 
Ағайынды – бәрі, 
Шықса жасыл, түссе сары. Бұл не?
- Жапырақ.
-Дұрыс, ендеше мен өзіммен алтын жапырақтарымды ала келдім. Әр жапырақта тапсырмалар орналасқан. Егер де тапсырмаларымды орындасаңдар, мен өте қатты қуанатын боламын. 
2-тәрбиеші: Әрине қымбатты, күз ханшайымы. Біздің балалар күз туралы өлең, тақпақ, жұмбақтарды шеше алады. 
1-тәрбиеші: Сіз жайланып отырыңыз, күз ханшайымы. Біздің балалардың өнерін тамашалаңыз. 
Хор: «Алтын дән» өлеңі. 
1-тәрбиеші: Ал, балалар ендеше, Күз ханшайымының тапсырмаларын орындайық. 1-сұрақ: Күз мезгілі нешеге бөлінеді?
-үш
-Күз айларын ата?
-Қыркүйек, қазан, қараша.
2-тәрбиеші: Ендеше ортаға күз айларын шақырайық. 
Асылжан: Бірінші қыркүйек
Білімге бастады,
Мал мен аң жүр билеп, 
Құс шарлап аспанды.
Мансұр: Жаңартқан ғаламды
Жаңбырлы ғажап ай,
Осынау заманды
Орнатқан қазан ай.
Ерасыл: Мол байлық тергені 
Шаттығы қаншалық
Қарашы, өрледі
Қараша ән салып
1-тәрбиеші: Мінеки балалар, біз күз айларымен таныстық. 
2-т: Өнім биыл тамаша,
Көз тоймайды қараса.
Сәбіз, пияз, қияр, картоп
Бұршақ, асқабақ, қызылша
Қызанақ, орамжапыраққа қарашы
Көкөністер бір жерде жиыла қалып дауласты.
Лұқман: Жиналып қаппыз бәріміз,
Қайсымыз ең дәмдіміз?
Ішімізден адамға 
Тиеді көп пайдамыз? 
Шахназ: Кішкене түймедеймін мен
Ұнаймын мен бәріне 
Дәмді тағамдарымен 
Сый жасаймын бәріңе!
Адина: Мен де бір сөз айтайын 
Мақтанайын сіздерге. 
Менсіз борщ болмайды 
Винегрет те үстелде. 
Бақдәулет: Мақтанғаннан не пайда? 
Менсіз дәмді щи қайда? 
Мені қосса самсаға, 
Бәрі жейді тамсана. 
Ислам: Дәмім тілді үйірген 
Мен тұздалған күйімде! 
Жаңа піскен кезімде 
Жейді бәрі сүйсіне! 
Мадина: Кім білмейді шалқанды? 
Талайлар маған таң қалды. 
Бәріне сый боламын
Тауып көр менен дарханды.
Ж.Аида: Кім бар сәбіз шырынын 
Жастайынан ішпеген? 
Мені жеген адамдар 
Кем болмайды күшке де! 
Аяулым: Өсем бақша-бауында
Қатты ұқсаймын қауынға 
Жемек болып шикідей 
Күлкі болмай қауымға. 
К.Азиза: Піскен кезде қызанақ 
Көз тартар қызыл түсімен 
Бар ма адам сүйсінбей,
Томат шырын ішпеген? 
Бейбарыс: Боламын мен дәмдеуші 
Барлық-барлық тағамға 
Көкөністер ішінен 
Мен пайдалы адамға.
Аяла: Мен ұялшақ картоппын
Мен емеспін мақтанар 
Мені жақсы көреді 
Үлкендер мен балалар. 
1-Тәрбиеші: Көкөністер бәріде
Денсаулыққа пайдалы 
Мұны жақсы біліңдер, 
Оларды жақсы көріңдер 
Хор: «Алмалар әні».
2-Тәрбиеші: Күз ханшайымы, балалардың өнерлері ұнады ма?
Күз ханшайымы: Иә, балалардың бәрі өнерлі екен. Қане, балалар, осындай молшылық Күз айында бір ойын ойнап жіберейік. Ол ойын «Кім жылдам?» деп аталады. Ойын шарты бойынша ұлдар бір себетке көкөністерді жинайды, ал қыздар екінші себетке жемістер жинайды. Ойын: «Кім жылдам?» Тәрбиеші: Күз ханшайымы, балалардың ойынына баға беріңіз. 
Күз ханшайымы: Жарайсыңдар, балалар! Көкөністер мен жемістерді дұрыс ажыратып жинадыңдар. Енді екінші тапсырмамды тыңдаңдар, жұмбақ шешу. 
2-тапсырма:1.Жазда інге тығылып, 
Жатқан қызыл түлкіні 
Құйрығынан суырып, 
Әкелді әжем бір күні.Бұл не? (Сәбіз) 
2. Жайлы, жұмсақ төсегім, 
Домаланып өсемін 
Қабат-қабат тоным бар 
Қалай оны шешемін. Бұл не? (Орамжапырақ) 
3. Қалың киім ұнатады,
Шешіндірсең жылатады. Бұл не?(Пияз)
Күз ханшайымы: Жарайсыңдар, балалар!Жұмбақты да шеше аласыңдар. 
«Қолшатыр» биі
1-Тәрбиеші: Берекесін сыйлауға
Өлкемізге Күз келді. 
Жемістерін жинауға 
Шақырады біздерді. 
2-тәрбиеші: Жемістерді қарсы алайық. (Осы кезде әуен ойналады. Ортаға жемістер шығады.) 
(Алмұрт) Мен алмұртпын, алмұртпын, 
Аузындамын бар жұрттын. 
(Алма) Мен алмамын, алмамын, 
Таңдай жұлар бар дәмім. 
Диляра: Бұтақтан үзілген 
Жарылса анармын 
Моншақтай тізілген, 
Дәндерін аламын. 
Дана: Мен жүзіммін, жүзіммін
Моншақ болып тізілдім.
А.Азиза: Өрікпін, мен өрікпін, 
Бау-бақшаға көрікпін 
Баптап мені күткен соң, 
Талды бойлап өріппін. 
Айым: Мен шиемін, шиемін,
Күннің көзін сүйемін.
Қышқыл шырын менде бар, 
Төмен бас иемін. 
Күз ханшайымы:-Өте тамаша,балалар!Қазір менімен ойын ойнайсыңдар ма? Бұл ойын «Қай жеміс?» деп аталады.Көздеріңді жұмып,жемісті жеп,қай жеміс екенін айтасыңдар.(Бір ыдыста туралған әр түрлі жемістер.
Жарайсыңдар өрендерім, сендер жұмбақты жақсы шешеді екенсіңдер, Ал енді қонақтарымызды сынап көрейік. «Ұйқасын тап» ойыны ойнайық. 
Ойын: «Ұйқасын тап».
1. Пісетін кезі дәл 
Күзде Мезгілсіз оны үзбе. 
Аузыңнан кетпес бал дәмі 
Оның аты-(шабдалы) 
2. Кіп-кішкене болса да,
Ағаштың басын иеді. 
Жемістерін айырып, 
Танисың ба...?(шиені) 
3. Жапырақты тасалап, 
Өсетін жері- бақша-бақ. 
Күрең қызыл шіркін-ай, 
Оның аты....(таңқұрай) 
1-тәрбиеші: -Рахмет құрметті қонақтар, ата-аналар. Ендігі біздің балаларымыздың «Саңырауқұлақтар» биін қабыл алыңыздар. 
Күз ханшайымы: Рахмет, балалар! Өнершіл - өрендерім! Міне, менің сыйлығым бір себет Күз сыйы. Сендерге денсаулық, шаттық және байлық әкелсін. Тәрбиеші: Күз ханшайымы, саған мың алғыс! Бүгінгі сыйлығына рахмет . Бізге тағы кел, біз сені сағына күтеміз. 
Күз ханшайымы: Берекелі бақ дәулет Артта түссін тойланып. Сау болыңдар, балалар, Келгенше жыл айланып. (Осы кезде әуен ойналады, Күз ханшайымы қоштасып кетеді) Қош бол,Күз ханшайымы. 
2-тәрбиеші: Күздің кереметі, байлығы өте көп. Күзде біздің дастарханымыз дәнді дақылдарға, көкөністерге, жеміс-жидектерге толы болады, бірақ осы байлыққа жету үшін көп еңбек ету керек. Сондықтан сендер еңбекшіл болыңдар. 
1-тәрбиеші: Міне, балалар осымен «Жомарт Күз» атты ертеңгілігіміз аяқталды.Сіздерді Күз мерекесімен құттықтаймын, әр отбасыларыңызға бақыт, береке тілеймін. Тәрбие оқу ісінің меңгерушісіне сөз беру. Ата-аналардың бүлдіршіндерге құттықтау сөзі. Шашу шашылып, мереке аяқталады