Портфолио воспитателя детского сада
  1. Главная
  2. Занятия с детьми
  3. Ийи Соок-Ирей: Сценарий для празднования Нового года

Ийи Соок-Ирей: Сценарий для празднования Нового года

Саая Чойганмаа Кан-ооловна
Саая Чойганмаа Кан-ооловна
DOCX
906
24

Сценарий «Ийи Соок-Ирей» представляет собой увлекательное и волшебное действие, которое погружает участников в атмосферу новогоднего праздника. Он раскрывает традиции и обычаи, свойственные уругам, создавая множество возможностей для вовлечения детей и взрослых в активно-игровую форму. Все персонажи — уруглар — осваивают праздничный дух через забавные хороводы и пляски.

Ключевыми моментами сценария являются не только песни и танцы, но и взаимодействие персонажей, которые помогают создать нужное настроение. Участники могут наслаждаться моментами радости и веселья, подчеркивая семейные и культурные ценности. Программа позволяет каждому почувствовать себя частью этого торжества, вместе принося радость и свет новогодней ночи.

Завораживающие стихотворные строки и мелодии продолжают создавать ощущение праздника, а также укрепляют связи между участниками и их культурой. «Ийи Соок-Ирей» — это не просто сценарий, но уникальный путь к тому, чтобы рассказать о красоте народных традиций через исполнение лирических произведений и игры.

Важной частью являются также костюмы и атрибуты, которые делают праздник ярче и интереснее. Использование различных реквизитов и участие родителей и детей добавляют живости и задора. Сценарий насыщен интерактивными моментами, поощряя участников к размышлениям и действию, что создает особую атмосферу единства и взаимоподдержки.

Таким образом, сценарий «Ийи Соок-Ирей» является великолепным выбором для организации новогоднего мероприятия, которое запомнится всем участникам надолго, объединяя их в праздничный хоровод радости и счастья!

Предпросмотр

Улуг болук уругларынга Чаа-Чыл байырлалынын сценарийи «Ийи Соок-Ирей»
Сорулгазы: Байырлалдын белеткелинге уругларнын идепкейин. улуг-хуузун кириштирер, байырлалга киржирге оорунчуг, солунун чедирер; оюн хогжумнуг кылдыныгларга демниг болурун чедип алыр.
Киржикчилер: Харжыгаш, Соок-Ирей – Бору, Соок-Ирей – улуг кижи, уруглар каас чараш хептерлиг.
Чорудуу:
Уруглар «илчирбелей» четтинчип алгаш залче хоглуг аялгага маннапжып кирип кээр. Шиви долгандыр туруп туруп алыр. Оларны Харжыгаш уткуп алыр.
Хар-гаш: Богун уруглар эрги чыл тонуп турар. Календарьнын соолгу хуннеринин саазыннары декабрь айнын будуунда халанайнып чайганып турар. Чаа-Чылдын уези бисче далаштыг кел чор. Чаа-Чылдын Шивизинин инелери чайынналып, кыланайнып тур!
Уруглар( очередь аайы-биле). Как хорошо, что в этом зале, Мы снова встретились с тобой! Мы этот праздник долго ждали, И он пришел в мороз, зимой!
2 уруг: Новый год стучится в двери С песней, сказкою, добром, Каждый нынче в чудо верит, Ждет подарков каждый дом!
3 уруг: Пусть звучат стиъхи и песни, Пусть звенит ребячий смех, Да и взрослых с нами вместе Позабавиться не грех!
4 уруг: День сегодняшний чудесный Не растает без следа, Мы веселый праздник этот Не забудем никогда!
5 уруг: В круг скорее становитессь, Крепче за руки беритесь! Тот. Кто хочет, чтоб веселым Получился Новый год – Пусть сегодня вместе с нами песню звонкую поет!
Хоровод «Новый год нас зовет»
Уругларнын шулуктери
Хороводтуг ыры «Новогодняя хороводная»
Харжыгаш: Шупту чыылган бис бе, шупту келген бис бе: улуглар база чаштар. Ам чуу дээш бисте кырган-ачай Соок-Ирей келбейн турар чоор? Соок-Ирей ам бо уеде кайда чоор? Бисти ол утупкан эвес бе? Эргим кырган-ачай , баштак, тенекпей, Бистин Байырлалывысче дурген чедип кел!
Почтальон бир уруг(оол)дурген чедер чагаа! Дурген чедер чагаа! Чагаанын дораан чедер база шын адрези: Тээли суур, Карл Маркс кудумчузу бажын «Белек» уруглар сады.
Хар-гаш: Кымдан чагаа боор ол? (номчуур)Силерже кээр дээш дыка далажып кел чор мен уруглар. Хат-шуурган кедергей хадып тур. Шупту оруктарны билдинмес кылдыр хадып каапкан. Мээн арга чурттуг оорлерим аргадан унер оруумну тып чадап кагдылар…» (уруглардан дилег кылыр) Уруглар кырган-ачавыска дузалажыр бис бе, уруглар Кажан мен он талакы холум кодуреримге:»Унуп кел, унуп кел!, а бир эвес солагай холум кодурзумзе- «чедип кел, чедип кел!» Аалчылар база биске дузалажыр болза кончуг эки. Чаа, белеткенип аалынар… Целый год тебя мы ждали…(поднимает правую руку)
Уруглар: Выходи! Выходи!
Хар-гаш: Елку пышную убрали… (поднимает левую руку)
Дети: Приходи! Приходи!
Хар-гаш: (дыннааланыр, хомудап) Ам-даа келбейн турар…(оорушкулуг): А мен билип кааптым, чуге келбейн турарын. Бистин бо залда изиг аппарган, Соок-Ирей изигге ынак эвес, ынчангаш ол келбейн турар… Харжыгаштар, кайда силер ужуп келинер, долганып самнаалынар! Ужуп келинерем, Харжыгаш эжинер силерни кыйгырып тур!
Сам «Аккыр оннуг ховаганнар»
Соок-Ирейнин ырызынын аялгазы дынналыр.
Хар-гаш: Аргада кым ырлап турар чоор. Соок-ирей бээр кел чор. Мен шиви артынче чаштына берейн. Кырган-ачам тыппайн баар боор! (шиви артынче чаштына бээр) (ийи удур залдын эжиинден хары угда ийи Соок-Ирей кирип кээр. Олар аялга аайы биле щвинин чанынга ужуражып кээр, бот-боттарын коргеш хайгап турар.
1 Соок-Ирей(шын Соок-Ирей): Сен кым сен?
2 Соок-Ирей(кеттинип алган Соок-Ирей): А сен чуу деп кижи сен?
1-гизи: Мен – Соок-Ирей дир мен!
2-гизи: Мен база Соок-ирей-ле дир мен!
1-гизи: Канчап ындыг боор чувел! Бо байырлалда чаштар мени манап турар!
2-гизи(каттырып-чошпээрежип): Чаа, ындыг –дыр, ийи –даа домей болгай-ла бис. Чангыс кырган-ачай – эки. А йий Соок-Ирей – оон-даа эки болгай!
(Бирги Соок-Ирей канчаар аайын тыппайн чопшээрежир, улаштыр олар денге чугааланырлар)
Ийелээн: Кым-на шивижикти чараштыр каастап алгаш. Мени мында манап урар чоор… Кым чел ол? Коступ келем. Кырган-ачан биле таныжып ал!
(Шын Соок-Ирей денге чугаалангаш кайгап, хорадаксап турар)
Хар-гаш(шиви артындан): Ку-ку!
Ийелээ: Ында кымыл?
Хар-гаш: Мен-дир мен! (шиви артындан унуп кээ)
Ийелээ: А, Харжыгажым мээн… Эр-хей, четтирдим, уруум. Билир мен сени – чалгаапай эвес сен. Зал иштин арыдыр аштап каан сен… Чуг-ле шиви чырывайн турар!
Хар-гаш(кайгап): Кайызы мээн кырган-ачамыл? Канчап билип алырыл? Шивини чырыдыптарын ийелдирзинден дилээр бе? Ынчан бис билип кааптар бис, кайызы мээн кырган-ачамыл. База шын харыыны бис тып алыр бис!
(Соок-Ирейлерже хамаарыштыр): Силер ийи алышкы шыырак-тыр силер. Ийи Соок-Ирей эр-хей силер. Бичии чаштарны хогледири биле бистин шививисти чырыдып корунерем!
Ийи Соок-Ирей: Экии, бичии чаштар, эргим уругларым!(уруглар мендилежирлер). Ам шивини чырыыдыптар бис. Силер биле сырлап самнаар бис.
(Ийелээн маргыжып турарлар, кым шивинин алдын одун чырыдарын, бот-боттарынга чайлап берип турарлар, ийелээн денге чугаалап турарлар – шиви чырывас)
Хар-гаш: силерге бичии харжыгаштар дузалажыр дээш далажып турлар, Оларнын кылан хеви чырып турлар!
Оолдар самы «Самчылар хар оолдары»
(оларнын самы доостурга шиви чайынналып чырып кээр.)
1-ги Соок-Ирей: Кандыг кончуг – чараш шиви боор! Карактарым чылчырыктай берди! Чаа-Чыл биле шуптунарга байыр чедирип тур мен. Кадык-шыырак болурунарны кузедим. Витаминниг чемден чип турар силер уруглар, ава-ачанарнын чагыын дыннап чорунар! Кезээде хоглуг-омак болунарны, кажан-даа ыглап мунгараванар чаштар!
2-ги Соок-ирей: Силерге мен ковей баштак-каткы эккелдим. Орук дургаар оларны чогааттым. Ол баштакты дыннааш силернин база мээн ишти баарым согулдур каттырынарны кузедим. Мен янзы-буру ойнаарактар ады адаар мен.Ындыг ойнаарактар шивини каастап турар болза часкаар силер , а кажан ындыг херекселдер шивиде чок болза адыштарынар часкавас силер, зал иштин оожум байдал бургей бээр. Че, дыннанар…
Аскыр-дагаа(часкаар) Кашалыг горшок …
Петенька-петрушка(часкаар) Эрги кадушка …
Орук самдар идик… Ак харжыгаштар(часкаар)
Кызыл фонарьлар(часкаар) Хлебтин кадып калганы …
Яблоктар-шишкалар(часкаар)
Петянын чувуру…
1-ги Соок-Ирей: Менде база силерге оюн бар:
Мен силерге шулук чугаалаар мен.
Мен, эгелээр мен, а силер тондурер силер-
Хором денге харыылаар силер!
!. На дворе снежок идет,
Скоро праздник … (Новый год)
2. Мягко светятся иголки,
Хвойный дух идет от елки…(елки)
3. Кто в трубе порой ночною
Зиму всю протяжно воет,
Пурги лучшая подруга,
А зовется она …(вьюга)
Скоро праздник Новый год,
Становитесь в хоровод!
Сам»Елки, шарики, хлопушки»
Хар-гаш(кыдыынче коргеш) Шынап-ла удавас Чаа-Чыл, а бис ам-даа билбес бис, кайызы шын Соок-Ирейин(Дынзыдыр Соок-Ирейлерге чугаалаар) Кырган-ачай Соок-Ирейлер, а бис силерни долгандырывыыс иштинден ундурбес бис, самнаарын силерден дилеп тур бис, бис адыштан силерге часкап бээр бис.(оожум , бир кыдыынче чугааланыр) Самнаптарга, чажыт ажыттына бээр он.(Соок-Ирейлер долгандырыгдан уне чуткуп турар, уруглар быжыдыр тутунчуп алган ундурбестер)
1-ги Соок-Ирей: Мен – Кызыл думчуктуг Соок-Ирей мен
Ак салдыг ирей мен
Кырган-даа болза
Самнаарынга дыка ынак мен!
2-гизи база денге чугааланыр: Менээ самнаары белен чуул-дур
Эх, сагыш-сеткилим 90 чыл аныяксый берди!
Хол-хавымны часкап тургаш, кидистеримни тепсенир мен…
Самнап хоглеп билир мен, силерден-даа чыдып кагбас мен!
Соок-Ирейлернин самы
Хар-гаш: Сеткилинерден самнадынар, Ийелээн самнаарынар тергиин-дир!
Кайызы мээн кырган-ачамыл
Кайызы Соок-Ирейил?
Сандай биле оюнга чер-ле илеретинип келир боор!
Соок-Ирейлернин оюнну «Сандайга дурген олур»(3 катап ойнаарлар)
( 1 дугаарында – Соок-Ирей – бору сандайны тудуп алгаш маннапуруп бээр; 2 дугаарында – ортузунга дээр маннааш дедир –даа маннап кээр; чуг-ле 3 дугаарында оюннун дурумун ийи Соок-ирей сагыыр, олар ийелээ денге маннажып кээр. Хаоржыгащ ийилдирзин сандайларга олуртуп алыр.)
Соок-Ирейлер: Чаа-чыл биле, уруглар
Кым биске шулук чугаалай кааптарыл?
Уругларнын шулуктери
Хар-гаш: Четтирдим, эргим шулукчулер,
Силерни мен мактап тур мен, силер – эр-хейлер силер!
Силерге мен дыка идегеп тур мен
Байырлалды тондурер уе база келди
А бис ам-даа билбес бис,
Кырган-ачавыс кайызыл?
1-ги Соок-Ирей: Шивижигеш дугайында ырыдан бис ырлаалынар,
Ынчан шупту чуве ол-ла дораан билдине бээр!
(2-ги Соок-Ирей ырлап эгелээрин ол негээр.)
Соок-Ирей-Бору(бодунга бузурел чок ырыны ырлап эгелээр»В лесу родилась елочка» Муз. Бекман)
В лесу родилась телочка,
В лесу она росла.
Зимой и летом дойная…
Хар-гаш(хорадап): Стройная!
Соок0Ирей-Бору(дыка дурген ылап эгелээр) Дойная и стройная.
Хар-гаш: Чок. Чок, мээн эвес-тир!
Бору: А бистин шуптувустун дийн!
Ырлаарын уламчылаар: В трусишках зайка серенький…
Хар-гаш: Канчаар. Кандыг?
Бору: Ой, в колготках зайка серенький…
Под елочкой скакал…
(Хар-гаш, кайгап турар, шын Соок-Ирей мунгарап бажын чайгаар)
Бору: Чаа, зарядка кылып турган…( улаштыр ырлаар)
Порою волк, сердитый волк
С косою пробегал.
Чуть свет по лесу частому,
А в дровнях мужичок.
Срубил он нашу елочку.
На сани и в мешок!(кудуруун чидирип аар)
Соок-Ирей: Дыка ковей чылдарда мен чурттап келдим
Уруглар, шын ырлады бе?
База кымнын кудуруу дужуп калганы ол?
Бору кудуруу –ла хевирлиг
Хар-гаш: Оо. Соок-Ирей! Борунун кудуруун чидирип алган!
Бору(шиви артындан унуп кээр): Мен дуун арга иштинге кылаштап чорааш, бо тонну тып алган мен. Уруглар садынче баар-дыр деп бодап алган мен.Сиелр биле ойнап хоглээр дээштин. Бохун карнавал байырлал болур ийик бе, уруглар?
Уруглар: Картнавал!
Бору: Экизин, мен озалдаваан шээй мен!
Соок-Ирей: Уруглар садында уезинде чедип келген силер. Дыка солун кылдыр кетттинип алгаш,Мээн уруум безин бисти ылгап чадап шаг болду!
Бору: Менче хоравадавайн корунерем, оон орнунга ойнап хоглээлинер! Эй, оорушкулуг бичии чаштар, каткы-хоглуг тенекпейлер! Шупту бээр унуп келинер, бисти хоглединер!
Хар-гаш: Уруглар Соок-Ирей кырган-ачавыска шивижигеш дугайында ырыдан ырлажыылынарам!
Ыры «Шивижигеш»
Соок-Ирей: Уругларым чараштарын, ам силер биле самнаалынар!
Ба-чы: Ойнап хоглеп , чалгаараар чай-ла чок-тур бис! Тыва чоннун «Челер-ой» самын самнаалынар! Шупту туттунчупкаш самнаар «Челер-ой»
Ам силерге Чаа-чылдын оожум самы – Вальс
Сам» Вальс»
- Ох, хоглуун, чер-ле ындыг болур
Дынзыг аялгалыг - полька дынналы-дыр! (Шупту четтинчипкеш Чаа-чылдын маадырлары биле самнаар)
- Бистер чер-ле могап-шылаваан бис. Соок-Ирей «тангону» самнай берди.
- Хоюг оожум аялгага хороводтап самнаалынар! Хоровод «маленькой елочке»
- Буттарывыс чангыс черг доктаавайн тур. Бистер одуректерге домей-дир бис! «Одуректер самы»
Соок-Ирей: Чаштарны хоглеткештин, бодум база хоглеп алдым! Силерге байырлал солун болду бе, уруглар?
Уруглар: Ийе, солун-дур!
Соок-Ирей: Силер биле байырлажып чоруурда
Мен силерге чугаалаайн:
Силерге белээм бар:
Белээм кайдазын ам билип аар силер. (3 катап даянгыыжы биле соктаар, база чугаалаар):
Коступ кел чараш чырык, Чаа-чылдын белээ!»
Бору сундук ундуруп экээр, база «Песенка крокодила Гены» деп ырынын аялгазынга ырлап турар:
Я пришел к вам на елку.
На веселый ваш праздник
Интересный любого кино,
С Новым годом поздравить
И конечно оставить
Вам подарок одно эскимо! (сундуктан бичии чангыс эскимо уштуп экээр)
Хар-гаш: Шуптузунга чангыс эскимо бе? Оон бичиизин? (арай мунгаргай оозун дедир сундукче суп каар)
Соок-Ирей: Эскимо анаа бодуун эвес, хуулгаазынныг! (дээш илбилеп эгелээр)
Хар, шуурган, долу, дамды!
Мында шупту эскимо чиксеп турарлар-дыр,
Эскимо, оссун, оссун,
Шупту чаштарга четсин, чизиннер!
(Ынча дээш сундуктан улуг эскимо уштуп экээр, ында уругларга шуптузунга белектер бар боор. Белектерни уругларга улээр)
Хоровод ыры «Ырлап берээл, Соок-Ирей!
Соок-Ирей: Ам бистер хулээлгевис куусеттивис
Силер биле байырлажыр уе чедип келди.
Силерге турарга солунну –даа холчек тур.
Харжыгаш уруум биле ам аргаже дедир чанар бис.
Силерге кузээрим болза
Силерден чоруурда
Келир чылын база катап солун байырлалга
Силер биле ужуражыр бис.
Хар-гаш, Соок-Ирей база Бору Байырлыг ырыны кууседирлер.
До свиданья, друзья, до свиданья.
Мы уходим в свой сказочный лес.
Вам хотим пожелать на прощание
Год улыбок и радостных встреч!
Вашим семьям, друзья,
Пожелать хотим мы счастья.
Будем сказку беречь,
До свиданья, до новых встреч!