Наурыз тойы - қазақ халқының ежелгі мейрамдарының бірі. Бұл мереке тек қана жаңа жылдың басталуы емес, сонымен қатар достық, сыйластық, еңбекқорлық, адамгершілік құндылықтарын дәріптейтін ерекше шара. Наурыз кезінде халық сән-салтанатпен, ұлттық дәстүрлер мен рәсімдер арқылы бір-біріне тілек білдіріп, қуаныштарын бөліседі.
Наурыз мейрамы көктемнің алғашқы күні тойланады. Бұл кезде күн мен түн теңеледі, жердің қайта жандану үдерісі басталады. Адамдар табиғаттың жаңаруы мен көркеюін тойлайды. Мереке аясында жасалатын басты тағам - наурызкөже, оны жиі наурыздың келгенін білдіріп, береке символы ретінде дайындайды.
Наурыз тойы барысында балалар мен үлкендер ұлттық ойындар мен түрлі шаралар ұйымдастырады. Бұл шаралар халық арасындағы байланысты күшейтіп, орындалатын дәстүрлерді, тарихты жаңғыртуға мүмкіндік береді. Осындай сәттерде адамдар бір-біріне жылы лебіздерін білдіріп, достық, тыныштық, бірлік үшін дұға етеді.
Көктемнің келгенін білдіретін Наурыз тойы, әсіресе, ауылды жерлерде ерекше дүрмектің үстінде өтеді. Адамдар бал дәурендерін еске ала отырып,шынайы мәдениеті мен әдет-ғұрпын жаңартады. Міне, осы тұрғыдан қарағанда, Наурыз мерекесі қазақ халқы үшін тек қана әдемі той емес, сонымен қатар рухани таза сезімдердің, ұлттық құндылықтардың, достық пен адами байланыстардың мейрамы болып табылады.
Білім саласы: Қатынас 14.04.2016
Ұйымдастырылғаніс-әрекеті: Көркем әдебиет
Тақырыбы: Наурыз тойы
Мақсаты:
Білімділік: Наурыз мерекесі жайлы оның иқалай тойланатыны жайлы түсінік алады
Дамытушылық:Қиялын, ойлауын, зейінін дамыту.
Тәрбиелік:Адамгершілік, достық, жауапкершілік , еңбекқорлыққа тәрбиелеу.
Әдіс-тәсілдер:түсіндіру,көрсету,әңгімелеу,сұрақ-жауап.
Көрнекі құралдар: желілі суреттер,көркем әдебиет кітаптары
Іс-әрекет кезеңдері | Тәрбиеші іс-әрекеті | Балалар іс-әрекеті |
1.Ұйымдастырушы қозғаушы қызмет кезеңі
2.Ұйымдастырушы ізденушілік кезең
Рефлексия | Шаттық шеңбері: Жүрекше
Шарты: Жылы лебіздермен, ыстық
Оқу іс-әрекетінің барысы: Ұйымдастыру кезеңі.
1.Кіріспе әңгіме Балалар шаттық шеңберіне тұрады.
Көктем, көктем, көктемде,
Құстар келіп жеткенде.
Қуанып бір қаламыз,
Әнмен қарсы аламыз. Қазір жылдың қай мезгілі? Көктем мезгілі неше айдан тұрады? Көктем мезгілінде қандай өзгерістер болады? Наурыз айында қандай ұлттық мерекені тойлаймыз?
2.Дәптермен жүмыс: Сурет бойынша әңгіме құрастыру.
Ә. Табылдының «Наурыз тойы» өлеңін балаларға жаттату.
Күн менен түн теңелді,
Күн шуаққа кенелді,
Соны тойлар ел енді.
Наурыз тойы — салтымыз,
«Көгерсін», - деп халқымыз,
Көшеге тал егеміз.
Наурызда күн мен түн теңеледі. Байырғы қазақ күнтізбесі бойынша, наурыздың алғашқы күнін жаңа жылдың басы деп, ұлыстың ұлы күні деп атаған.
Тыныштық сәті: Баяу музыка әуенімен балалар көздерін жұмады. Көз алдарына көктем мезгілін елестетеді. Жер-әлем жап-жасыл. Күн шуағын төгіп түр. Сылдырап су ағып жатыр. Киіз үйлер қаз-қатар тізіліп түр. Балалар алтыбақан ойнап, аналар наурызкөже пісіріп жатыр. Наурыз тойы басталды.
Көзімізді ашайық. Көңіл күйлерің қалай болды? Наурыз тойы несімен ұнады?
3.Дидактикалық ойын: «Бұл қай салт-дәстүр?»
Ойын шарты: Қазақ халқының бірнеше салт-дәстүрінің суреттері көрсетіледі.
4.Сергіту сәті: Қарды ерітіп жылғасы,
Наурыз келді - жыл басы.
Шуақ төкті жарық күн
Мейрамында халықтың.
(Қимылмен көрсетеді).
5.Дәптермен жүмыс: Наурызкөжеге қосылатын дақылдарды сызық арқылы қос.
Үлттық ойын: «Қамшы алу».
Ойын шарты: Балалар екі топқа бөлінеді. Әр топтан екі немесе төрт баладан ортаға шығады. Бір-біріне арқаларын тіреп тұрады, қамшыны аяқтарының ортасына қояды. Берілген белгі бойынша қамшыны жылдам алып, жоғары көтеру керек. Кім тез алып көтерсе, сол баланың епті болғаны.
Қорытынды: Наурыз мерекесі қандай мереке? Наурызкөжені кімдер пісіреді? Наурыз тойы сендерге несімен ұнайды
| Балалар шаттық шеңберін ұйымдастыру
Көктем, көктем, көктемде,
Құстар келіп жеткенде.
Қуанып бір қаламыз,
Әнмен қарсы аламыз.
Қазір жылдың көктем мезігілі.
Көктем мезгілі 3 айдан тұрады.
Көктемде қар ериді, жылғалардан су ағады.
Наурыз айында ұлыстың ұлы күні наурыз мерекесін тойлаймыз.
Сурет бойынша әңгіме құрастырады.
Күн менен түн теңелді,
Күн шуаққа кенелді,
Соны тойлар ел енді.
Наурыз тойы — салтымыз,
«Көгерсін», - деп халқымыз,
Көшеге тал егеміз.
Баяу музыка әуенімен балалар көздерін жұмады. Көз алдарына көктем мезгілін елестетеді.
Балалар көздерін ашады.
Тапсырмалар орындады
Балалар бұл қай салт-дәстүр екенін табуы керек. Ол туралы толық айта білуі керек.
Қарды ерітіп жылғасы,
Наурыз келді - жыл басы.
Шуақ төкті жарық күн
Мейрамында халықтың.
(балалар қимылмен көрсетеді).
Наурызкөжеге қосылатын дақылдарды сызық арқылы қосады.
Балалар бір-біріне арқаларын тіреп тұрады, қамшыны аяқтарының ортасына қояды. Берілген белгі бойынша қамшыны жылдам алып, жоғары көтеру керек. Кім тез алып көтерсе, сол баланың епті болғаны.
Наурыз қазақтың ұлттық мерекесі.
Наурыз көжені апаларымыз,аналарымыз пісіреді.
Наурыз тойыда алтыбақан, киіз үй көреміз. |
Күтілетін нәтиже: Наурыз мерекесі жайлы түсінік алады.
Тақырыбы: Наурыз тойы
Білім саласы: Қатынас
Ұйымдастырылғаніс-әрекеті: Көркем әдебиет
Мақсаты:
Білімділік: Наурыз мерекесі жайлы оның иқалай тойланатыны жайлы түсінік алады
Дамытушылық:Қиялын, ойлауын, зейінін дамыту.
Тәрбиелік:Адамгершілік, достық, жауапкершілік , еңбекқорлыққа тәрбиелеу.
Әдіс-тәсілдер:түсіндіру,көрсету,әңгімелеу,сұрақ-жауап.
Көрнекі құралдар: желілі суреттер,көркем әдебиет кітаптары
Іс-әрекет кезеңдері | Тәрбиеші іс-әрекеті | Балалар іс-әрекеті |
1.Ұйымдастырушы қозғаушы қызмет кезеңі
2.Ұйымдастырушы ізденушілік кезең
Рефлексия | Шаттық шеңбері: Жүрекше
Шарты: Жылы лебіздермен, ыстық
Оқу іс-әрекетінің барысы: Ұйымдастыру кезеңі.
1.Кіріспе әңгіме Балалар шаттық шеңберіне тұрады.
Көктем, көктем, көктемде,
Құстар келіп жеткенде.
Қуанып бір қаламыз,
Әнмен қарсы аламыз. Қазір жылдың қай мезгілі? Көктем мезгілі неше айдан тұрады? Көктем мезгілінде қандай өзгерістер болады? Наурыз айында қандай ұлттық мерекені тойлаймыз?
2.Дәптермен жүмыс: Сурет бойынша әңгіме құрастыру.
Ә. Табылдының «Наурыз тойы» өлеңін балаларға жаттату.
Күн менен түн теңелді,
Күн шуаққа кенелді,
Соны тойлар ел енді.
Наурыз тойы — салтымыз,
«Көгерсін», - деп халқымыз,
Көшеге тал егеміз.
Наурызда күн мен түн теңеледі. Байырғы қазақ күнтізбесі бойынша, наурыздың алғашқы күнін жаңа жылдың басы деп, ұлыстың ұлы күні деп атаған.
Тыныштық сәті: Баяу музыка әуенімен балалар көздерін жұмады. Көз алдарына көктем мезгілін елестетеді. Жер-әлем жап-жасыл. Күн шуағын төгіп түр. Сылдырап су ағып жатыр. Киіз үйлер қаз-қатар тізіліп түр. Балалар алтыбақан ойнап, аналар наурызкөже пісіріп жатыр. Наурыз тойы басталды.
Көзімізді ашайық. Көңіл күйлерің қалай болды? Наурыз тойы несімен ұнады?
3.Дидактикалық ойын: «Бұл қай салт-дәстүр?»
Ойын шарты: Қазақ халқының бірнеше салт-дәстүрінің суреттері көрсетіледі.
4.Сергіту сәті: Қарды ерітіп жылғасы,
Наурыз келді - жыл басы.
Шуақ төкті жарық күн
Мейрамында халықтың.
(Қимылмен көрсетеді).
5.Дәптермен жүмыс: Наурызкөжеге қосылатын дақылдарды сызық арқылы қос.
Үлттық ойын: «Қамшы алу».
Ойын шарты: Балалар екі топқа бөлінеді. Әр топтан екі немесе төрт баладан ортаға шығады. Бір-біріне арқаларын тіреп тұрады, қамшыны аяқтарының ортасына қояды. Берілген белгі бойынша қамшыны жылдам алып, жоғары көтеру керек. Кім тез алып көтерсе, сол баланың епті болғаны.
Қорытынды: Наурыз мерекесі қандай мереке? Наурызкөжені кімдер пісіреді? Наурыз тойы сендерге несімен ұнайды?
| Балалар шаттық шеңберін ұйымдастыру
Көктем, көктем, көктемде,
Құстар келіп жеткенде.
Қуанып бір қаламыз,
Әнмен қарсы аламыз.
Қазір жылдың көктем мезігілі.
Көктем мезгілі 3 айдан тұрады.
Көктемде қар ериді, жылғалардан су ағады.
Наурыз айында ұлыстың ұлы күні наурыз мерекесін тойлаймыз.
Сурет бойынша әңгіме құрастырады.
Күн менен түн теңелді,
Күн шуаққа кенелді,
Соны тойлар ел енді.
Наурыз тойы — салтымыз,
«Көгерсін», - деп халқымыз,
Көшеге тал егеміз.
Баяу музыка әуенімен балалар көздерін жұмады. Көз алдарына көктем мезгілін елестетеді.
Балалар көздерін ашады.
Тапсырмалар орындады
Балалар бұл қай салт-дәстүр екенін табуы керек. Ол туралы толық айта білуі керек.
Қарды ерітіп жылғасы,
Наурыз келді - жыл басы.
Шуақ төкті жарық күн
Мейрамында халықтың.
(балалар қимылмен көрсетеді).
Наурызкөжеге қосылатын дақылдарды сызық арқылы қосады.
Балалар бір-біріне арқаларын тіреп тұрады, қамшыны аяқтарының ортасына қояды. Берілген белгі бойынша қамшыны жылдам алып, жоғары көтеру керек. Кім тез алып көтерсе, сол баланың епті болғаны.
Наурыз қазақтың ұлттық мерекесі.
Наурыз көжені апаларымыз,аналарымыз пісіреді.
Наурыз тойыда алтыбақан, киіз үй көреміз. |
Күтілетін нәтиже: Наурыз мерекесі жайлы түсінік алады.
Түзетушілік жұмыс: Оралова Нұрайға сурет бойынша әңгіме құрастыртып үйрету.
Тақырыбы: Наурыз тойы
Білім саласы: Қатынас
Ұйымдастырылғаніс-әрекеті: Көркем әдебиет
Мақсаты:
Білімділік: Наурыз мерекесі жайлы оның иқалай тойланатыны жайлы түсінік алады
Дамытушылық:Қиялын, ойлауын, зейінін дамыту.
Тәрбиелік:Адамгершілік, достық, жауапкершілік , еңбекқорлыққа тәрбиелеу.
Әдіс-тәсілдер:түсіндіру,көрсету,әңгімелеу,сұрақ-жауап.
Көрнекі құралдар: желілі суреттер,көркем әдебиет кітаптары
Іс-әрекет кезеңдері | Тәрбиеші іс-әрекеті | Балалар іс-әрекеті |
1.Ұйымдастырушы қозғаушы қызмет кезеңі
2.Ұйымдастырушы ізденушілік кезең
Рефлексия | Шаттық шеңбері: Жүрекше
Шарты: Жылы лебіздермен, ыстық
Оқу іс-әрекетінің барысы: Ұйымдастыру кезеңі.
1.Кіріспе әңгіме Балалар шаттық шеңберіне тұрады.
Көктем, көктем, көктемде,
Құстар келіп жеткенде.
Қуанып бір қаламыз,
Әнмен қарсы аламыз. Қазір жылдың қай мезгілі? Көктем мезгілі неше айдан тұрады? Көктем мезгілінде қандай өзгерістер болады? Наурыз айында қандай ұлттық мерекені тойлаймыз?
2.Дәптермен жүмыс: Сурет бойынша әңгіме құрастыру.
Ә. Табылдының «Наурыз тойы» өлеңін балаларға жаттату.
Күн менен түн теңелді,
Күн шуаққа кенелді,
Соны тойлар ел енді.
Наурыз тойы — салтымыз,
«Көгерсін», - деп халқымыз,
Көшеге тал егеміз.
Наурызда күн мен түн теңеледі. Байырғы қазақ күнтізбесі бойынша, наурыздың алғашқы күнін жаңа жылдың басы деп, ұлыстың ұлы күні деп атаған.
Тыныштық сәті: Баяу музыка әуенімен балалар көздерін жұмады. Көз алдарына көктем мезгілін елестетеді. Жер-әлем жап-жасыл. Күн шуағын төгіп түр. Сылдырап су ағып жатыр. Киіз үйлер қаз-қатар тізіліп түр. Балалар алтыбақан ойнап, аналар наурызкөже пісіріп жатыр. Наурыз тойы басталды.
Көзімізді ашайық. Көңіл күйлерің қалай болды? Наурыз тойы несімен ұнады?
3.Дидактикалық ойын: «Бұл қай салт-дәстүр?»
Ойын шарты: Қазақ халқының бірнеше салт-дәстүрінің суреттері көрсетіледі.
4.Сергіту сәті: Қарды ерітіп жылғасы,
Наурыз келді - жыл басы.
Шуақ төкті жарық күн
Мейрамында халықтың.
(Қимылмен көрсетеді).
5.Дәптермен жүмыс: Наурызкөжеге қосылатын дақылдарды сызық арқылы қос.
Үлттық ойын: «Қамшы алу».
Ойын шарты: Балалар екі топқа бөлінеді. Әр топтан екі немесе төрт баладан ортаға шығады. Бір-біріне арқаларын тіреп тұрады, қамшыны аяқтарының ортасына қояды. Берілген белгі бойынша қамшыны жылдам алып, жоғары көтеру керек. Кім тез алып көтерсе, сол баланың епті болғаны.
Қорытынды: Наурыз мерекесі қандай мереке? Наурызкөжені кімдер пісіреді? Наурыз тойы сендерге несімен ұнайды?
| Балалар шаттық шеңберін ұйымдастыру
Көктем, көктем, көктемде,
Құстар келіп жеткенде.
Қуанып бір қаламыз,
Әнмен қарсы аламыз.
Қазір жылдың көктем мезігілі.
Көктем мезгілі 3 айдан тұрады.
Көктемде қар ериді, жылғалардан су ағады.
Наурыз айында ұлыстың ұлы күні наурыз мерекесін тойлаймыз.
Сурет бойынша әңгіме құрастырады.
Күн менен түн теңелді,
Күн шуаққа кенелді,
Соны тойлар ел енді.
Наурыз тойы — салтымыз,
«Көгерсін», - деп халқымыз,
Көшеге тал егеміз.
Баяу музыка әуенімен балалар көздерін жұмады. Көз алдарына көктем мезгілін елестетеді.
Балалар көздерін ашады.
Тапсырмалар орындады
Балалар бұл қай салт-дәстүр екенін табуы керек. Ол туралы толық айта білуі керек.
Қарды ерітіп жылғасы,
Наурыз келді - жыл басы.
Шуақ төкті жарық күн
Мейрамында халықтың.
(балалар қимылмен көрсетеді).
Наурызкөжеге қосылатын дақылдарды сызық арқылы қосады.
Балалар бір-біріне арқаларын тіреп тұрады, қамшыны аяқтарының ортасына қояды. Берілген белгі бойынша қамшыны жылдам алып, жоғары көтеру керек. Кім тез алып көтерсе, сол баланың епті болғаны.
Наурыз қазақтың ұлттық мерекесі.
Наурыз көжені апаларымыз,аналарымыз пісіреді.
Наурыз тойыда алтыбақан, киіз үй көреміз. |
Күтілетін нәтиже: Наурыз мерекесі жайлы түсінік алады.
Түзетушілік жұмыс: Рыспаев Амирханға сурет бойынша әңгіме құрастыртып үйрету.
