Циклограмма: балаларды тәрбиелеудің тиімді жолдары
Циклограмма – бұл балалардың тәрбиесі мен өмірін ұйымдастыруға арналған бағытталған іс-шаралар тізбегі. Бұл құжат балалардың күн тәртібін тиімді құруға мүмкіндік береді, сонымен қатар тәрбиелеуші іс-шаралардың тізімін қамтиды. Циклограмма балалардың меңгеруі үшін қажетті дағдыларды дамытуды көздейді, олардың танымын кеңейтеді, шығармашылық қабілеттерін арттырады және денсаулығын нығайтады.
Мақаламызда циклограмма үрдісіндегі әр күннің үлгісіне тоқталып, әрбір амалдың мақсатын анықтаймыз. Дүйсенбіден бастап, жексенбіге дейінгі күндер үшін ұсынылған шараларды, гигиеналық талаптарды орындауды, таңғы жаттығулар мен серуендерді ұйымдастыруды қарастырамыз. Балалардың әртүрлі тақырыптарды үйрену, танымдық ойындар мен жетекшілермен бірлескен жұмыс арқылы өзара қарым-қатынасты дамыту мүмкіндігіне ие болулары ерекше маңызды.
Циклограмма негізінде балалардың арасында достық қарым-қатынасты нығайту, өзара сыйластықты, пәндердің қызығушылығын арттыру маңызды. Бұл іс-шараларға отбасына бағытталған ойындар, табиғатқа экскурсиялар, сауықтыру шаралары кіріп, балалардың белсенділігін арттырады және жауапкершілік сезімін нығайтады. Сонымен қатар, циклограмма балаларды еңбек етуге, қоршаған ортаға қамқорлық жасауға, табиғатпен үйлесімде өмір сүруге тәрбиелейді. Ата-аналармен бірігіп өткізілетін шаралар арқылы белсенділік пен қызығушылықты арттыру жоспарланады.
Мақаланың соңғы бөлімінде циклограмма тиімділігін талдай отырып, оның балалардың психоэмоционалды дамуына, әлеуметтік дағдыларының қалыптасуына қалай ықпал ететінін қарастырамыз. Циклограмма – тек педагогтарға ғана емес, сонымен қатар ата-аналарға да арналған тамаша құрал, себебі оның көмегімен отбасылық тәрбие мен оқу үрдісін үйлестіруге болады.
Циклограмма
Балалардың өмірі мен тәрбиесін ұйымдастыру.
Күн тәртібінің үлгісі және оның қысқаша мазмұны
Дүйсенбі
01.12.15. Сейсенбі
02.12.15. Сәрсенбі
03.12.15. Бейсенбі
04.12.15. Жұма
«Қатынас»
«Шығармашылық»
«Денсаулық»
«Қатынас»
«Таным»
«Денсаулық»
«Шығармашылық»
«Денсаулық»
«Таным»
«Шығармашылық»
«Таным»
«Әлеуметтік орта»
«Сәлеметсіңдер ме,балалар!»
Таңертеңгілік шеңбер.
Ойындар.
Таңертеңгілік жаттығулар. Гигиеналық шаралар.
Топ қарым-қатынас: қызықты қысқа және ұзақ мерзімді жұмыстардың бірлескен жобасы.
Таңғы ас.
Сәлеметсіздер ме, балалар!
Таңертеңгілік шеңбер.
Жалпы жетілдіруші жаттығулар.
Гигиеналық шаралар.
Таңғы ас!
Сәлеметсіздер ме, балалар!
Таңертеңгілік шеңбер.
Жалпы жетілдіруші жаттығулар.
Гигиеналық шаралар.
Таңғы ас!
Сәлеметсіздер ме, балалар!
Таңертеңгілік шеңбер.
Жалпы жетілдіруші жаттығулар.
Гигиеналық шаралар.
Таңғы ас!
«Табиғатпен біргеміз»
Серуенге дайындық.
Серуен: табиғатпен таныстыру, ойындар, еңбек.
Серуеннен қайту.
Гигиеналық және шынықтыру шаралары. Түскі ас.
Серуенге дайындық.
Торғайларды бақылау Мақсаты:
Қыстап қалатын құстар жайлы білімдерін толықтыру;Қыс мезгіліндегі құстардың мінез-құлықтарындағы өзгешеліктер туралы түсініктерін қалыптастыру;
құстарға қамқор болуға тәрбиелеу.
Қимыл-қозғалыс ойын:
«Нысанаға тигіз».
Мақсаты: қшып бара жатқан заттың бағытын бақылау, қозғалыстың дұрыс орындалуын есептей білу.
Еңбек: торғайларға жем шашу
Мақсаты: балаларды еңбекке баулу.
Серуеннен қайту.
Гигиеналық шаралар.
Жеке баламен жұмыс. (Әнуар Әбілмансұр)
Мақсаты:ана тілінде таза сөйлеуге, ойын толық жеткізуге үйрету.
Түскі ас.
Серуенге дайындық.
Ауладағы ағаштарды бақылау
Мақсаты : ағаштар туралы білімдерін молайту;ағаштардың қысқы бейнесін бақылауды жалғастыру
Қимыл-қозғалыс ойын:
«Автомобильдер»
Мақсаты: кеңістікті бағдарлай білуге үйрету. Алға,артқа,оң жақ,сол жақ ұғымдарын қалыптастыру,сыйластыққа тәрбиелеу.
Еңбек: Тәрбиешімен бірге ауланы сыпыру.
Мақсаты: үлкендер еңбегін бағалауға тәрбиелеу.
Серуеннен қайту.
Гигиеналық шаралар.
Жеке баламен жұмыс. (Антюфеев Ильяс)
Мақсаты:ана тілінде таза сөйлеуге, ойын толық жеткізуге үйрету.
Түскі ас.
Серуенге дайындық.
Аула тазалаушы еңбегін бақылауМақсаты:
Аула тазалаушының еңбегін бақылауды жалғастыру;
Сөздік қорларын байыту;
Үлкендер еңбегіне деген сүйіспеншілік және құмет сезіміне тәрбиелеу;
Табиғатқа және айнала қоршаған ортаға деген сүйіспеншіліктерін арттыру
Қимыл-қозғалыс ойын:
«Торғайлар мен мысық»
Мақсаты: кейіпке еніп, олардың қимылын салу дағдысын қалыптастыру. Аяқтың ұшымен, қолдарын жандарына созып жүре білуге үйрету.
Еңбек: жапырақтарды тәрбиешімен бірге жинау.
Мақсаты: еңбек туралы айту, түсіндіру.
Серуеннен қайту.
Гигиеналық шаралар.
Жеке баламен жұмыс. (Ақбай Даниал)
Мақсаты: ойын толық жеткізуге үйрету.
Түскі ас.
«Оянамыз, оятамыз»
Ұйқыдан тұру.
Сергіту гимнастикасы. Шынықтыру шаралары. Бесін ас.
Балаларды ұйқысынан ояту.
Ұйқыашар гимнастикасы.
Тамақтану кезінде дұрыс отыруды қадағалау.
Бесін ас.
Балаларды ұйқысынан ояту.
Ұйқыашар гимнастикасы.
Пижамаларын бүктеп қоюды үйрету.
Бесін ас.
Балаларды ұйқысынан ояту.
Ұйқыашар гимнастикасы.
Киімдерін жинауды қадағалау.
Бесін ас.
«Алақай! Ойын!»
Сюжеттік-рөлдік шығармашылық және дидактикалық ойындар.
Серуенге дайындық.
Серуен, қимылды ойындар.
Балалардың еркін өзіндік іс-әрекеті.
Сюжеттік-рөлдік ойын: «Отбасы»
Мақсаты:
Отбасы мүшелерін сыйлауға баулу.
Дидактикалық ойын: «Ленталар»
Мақсаты: ұзын-қысқа ұғымын бекіту.
Серуенге шығу.
Еркін ойындар.
Сюжеттік-рөлдік ойын: «Құрылысшы»
Мақсаты:
Құрылыс бұйымдарымен таныстыру.
Дидактикалық ойын: : «Қай ағаш ұнайды?» Мақсаты:: Ойынның шарты бойынша балалар шеңбер жасап тұрады да, бір-бір ағаштың атын иемденеді.
Серуенге шығу.
Еркін ойындар.
Сюжеттік-рөлдік ойын: «Шаштараз»
Мақсаты:
Шаштараз құралдарымен
таныстыру.
Дидактикалық ойын: Пантомимо ойыны Мақсаты: дене мүшелерін ымдап, ишарамен көрсетеді. Әрбір дене мүшенің қызметін айтып бередіСеруенге шығу.
Еркін ойындар.
«Сау бол, балабақша!»
Ата-аналармен, балалармен әңгімелесу. Еркін ойындар.
Ата-аналармен әңгімелесу.
Балалардың құралдары туралы айту.
Балалардың еркін ойындары.
Ата-аналармен әңгімелесу.
Балалардың тәртібі туралы айту.
Балалардың еркін ойындары.
Ата-аналармен әңгімелесу. Күнді қалай өткізгендігі туралы айту.
Балалардың еркін ойындары.
