Балалар театрының түрлері мен тәрбиелік маңызы
Балалар театры - бұл мектепке дейінгі жастағы жеткіншектердің жан-жақты дамуына үлкен үлес қосатын ерекше өнер. Бала тәрбиесіндегі театрдың маңызы зор, себебі ол балалардың жеке тұлғасын қалыптастырып, олардың шығармашылық қабілеттерін ашуға көмектеседі. Театр арқылы бала әр түрлі эмоцияларды сезінеді, қоғамда өз орнын табу дағдыларын меңгереді.
Балалар театрының бірнеше түрлері бар, мысалы, ойыншықтар театры. Бұл театрда балалар қысқа тақпақтарды жаттап, қуыршақтардың көмегімен кішкене спектакльдер ойнайды. Айналасындағы ойыншықтар рөлдердегі кейіпкерлер болып табылады, бұл олардың ойлау қабілетін, қиялын дамытуға мүмкіндік береді. Ойыншықтар театры балаларға шығармашылық белсенділікті оятады.
Саусақ театры - балалардың сөйлеу дағдыларын дамытуға арналған. Саусақтардың көмегімен әр түрлі ертегілерді сахналау кезінде бала қуанышқа бөленеді. Бұл театр арқылы сөйлесуге және өзін-өзі көрсете білуге деген ынта артады. Балалар саусақ театрының спектакльдерін қызығушылықпен қабылдайды, бұл олардың сөздік қорын ұлғайтады.
Үстел үстіндегі театр да балаларға керемет көңіл-күй сыйлайды. Бұл театрда үстелде орналасқан ойыншықтар арқылы балалар ұйымшылдықты үйренеді. Тақпақ пен қысқа өлеңдерді ойнау барысында балалардың көркем сөздерге деген сезімталдығы артады. Мұндай ойындар балаға тәрбие беру мен оның эстетикалық шыққан білімдерін арттыру үшін пайдалы.
Суреттер театры мен көлеңкелі театр да балалардың шығармашылық қабілеттерін дамытып, олардың әлемге деген қызығушылығын арттырады. Тәрбиелеудің үнемі жаңа тәсілдерін қолдану арқылы, бала өзінің әлеуетін ашуға мүмкіндік алады. Кәсіби тәрбиешілер балалардың тақырыптарға деген қызығушылығын бір сәтте арттырып, алып келе жатқан білімдерін тәжирибе жүзінде көрсетеді.
Осы аталған театр түрлері баланың тұлғалық және шығармашылық дамуында ерекше рөл атқарады. Мәліметтерге сүйенсек, театр әрекеттері арқылы балалардың есту, көру, сөйлеу және қиялдау қабілеттері алға шығады, нәтижесінде, бала дүниетанымы кеңейіп, өзін-өзі бағалау деңгейі жоғарылайды.
Мектепке дейінгі мекемелердегі балалартеатры
Әдетте адамның жеке басының қасиеттері бес жасқа жейін қалыптасады. Сондықтан да баланың жан-жақты қалыптасуы үшін жектеп жасына дейінгі бүлдіршендердің бойына жақсы, жағымды қасиеттерді сіңіре білу керек. Бала әр нәрсеге құмар, қызыққыш, ол өзінің айналасында болып жатқан өзгерісті, тамаша құбылыстарды сезінуге тырысады. Сондықтан балалар театрының маңызы зор.
Балалар театрының бірнеше түрі бар:
Ойыншықтар театр
Бұнда балалар қысқа тақпақтарды жаттап, оның өзіне тән, орындау кезінен бастап – ақ кішкене көлемді спектакльдер ойнайды. Ондағы адамдар рөлін ойыншықтар ойнайды. Жіптің көмегімен басқарылатын қуыршақтарды – маринеткалар дейді. Оларды әр түрлі материалдардан жасайды. Жұмсақ ойыншықтарды да қолданға болады.
Саусақ театры
Саусақтардың көмегімен қандайда бомасын ертегіні немесе өлең – тақпақ шумағын сахналау болып табылады. Саусақ театры арқылы баланың сөйлеуге деген талпынысы, қабілеті дамып, ынтасы аратды және шығармашылық әрекетіне жол ашылады.
Үстел үстіндегі театры
Сәбилер тобынан бастап – ақ тақпақ пен қысқа өлеңдерді айтқызғанда көркем сөздер әсерлі естілу үшін стол үстіндегі театрды қолданған жөн. Мұнда үстелде құламай тұратын және қозғалтқанда еш кедергісіз жүретін ойыншықтар қолданылады.
Суреттер театры
Декорация мен кейіпкердің -суреттері. Олардың әркеттері шектелген. Ойнаушының дауыс ырғағы арқылы кейіпкердің мінез-құлқы беріледі. Кейіпкер әрекет барысында пайда болады, балалардың қызығушылығын арттырады.
Көлеңкелі театр
Жарық өтек жақсы түскен экранда адамдар, жануарлар және құстардың пішіндерінің қозғалысына қарауды балалар өте жақсы көреді. Ертегі, әңгіме, өлең, әндерді көлеіке театры арқылы айтуға болады. Көлеңке театрыдың қойылымын көрсетуге 3 тәрбиеші қатысады. Біреуі мазмұнын оқиды, екеуі көріністі көрсетеді.
Осыған орай 2ші бетте балалар театрында қолдануға болатын саусақтар театры мен үстел үсті театрының ойыншықтары көрсетілген
Саусақ театрының ойыншықтарының жасалу жолы:
Қандай жануар жасағымыз келсе, сол түстен картон парақты аламыз. Оған керек мүсінді сызамыз, қайшының көмегімен кесіп, керек жерлерін желіммен жабыстырамыз.
Үстел үсті тетарының ойыншықтарына бір рет қолданылатын стақандарды қолдануға болады. Оған картон бетіне қай ертегінің кейіпкерлері керек болса, соны сызып, кесіп аламыз. Шыққан суретті стақанның бетіне жабыстырамыз желімнің көмегімен.
