Портфолио воспитателя детского сада
  1. Главная
  2. Занятия с детьми
  3. Жеті қазынаның бірі: Ертегінің тәрбиелік мәні

Жеті қазынаның бірі: Ертегінің тәрбиелік мәні

Абакаева Молдир Кайратовна
Абакаева Молдир Кайратовна
DOCX
1803
31

Бұл құжатта қазақ халқының «Жеті қазына» деген даналық идеясы негізінде жазылған «Жеті қазынаның бірі» ертегісі туралы сөз болады. Ертегі балаларға тек қызықты мәліметтер ғана емес, сонымен қатар тәрбиелік мәні бар сабақтар да ұсынады. Мұнда жеті санының киелі сан болып есептелетіні, сонымен қатар жеті қазынаның не екенін білу үшін орындау қажет іс-әрекеттер мен сұрақ-жауаптар берілген.

Ертегі барысында балаларға «жеті қазынаның бірі» ұғымы насихатталып, адам, денсаулық, ақ жаулық, бала, көңіл, жер, ит секілді өмірде маңызды және қажетті элементтер туралы мағлұмат беріледі. Әрбір элементтің қаншалықты құнды екенін және олардың қоғамдағы рөлін айқындау арқылы балалардың дүниетанымын кеңейтеміз.

Сыныпта өткізілетін іс-әрекет барысы балалардың есту және көріп түсіну қабілеттерін жақсартуға бағытталған. Оқу іс-әрекеті интерактивті әдістермен, шерулермен, суреттермен және басқа да көрнекі құралдармен дайындалады. Мысалы, жеті қазынаның суреттері балалардың назарын аударады және түсінушіліктерін арттырады, сонымен қатар, сұрақ-жауап кезеңі арқылы олардың белсенділігін ынталандырады.

Ашылған тақырыптар әртүрлі жаңалықтар мен баяндалған ертегінің мағынасы тұрғысынан тереңдетілген түрде ұсынылады. Балалар қазақ халқының мәдениетін, дәстүрлерін, бәрінен бұрын, жеті қазынаның идеясының маңыздылығын түсініп, қорытындылайды. Бұл материал тек сабақ барысында ғана емес, сонымен қатар қазақ тілін дамытуға арналған басқа да іс-шараларда пайдалы болуы мүмкін.

Предпросмотр

Білім беру саласы: қатынас.
Түрі: Тіл дамыту.
Тақырыбы: «Жеті қазынаның бірі» ертегісі
Мақсаты: 1) Балаларға «жеті қазынаның бірі» ертегісінің мазмұнын түсіндіру..
2) Ертегі бойынша желісі бойынша сұрақтарға толық жауап бергізу арқылы анық,
мәнерлі сөйлеуге үйрету, тілін дамыту.
3) Жеті санының киелі сан және жеті қазынаға не жататынын түсіндіру арқылы халқымыздың өсиет-танымының көптігін айтып, олардың тәрбиелік мәнін ұғындыру.
Көрнектілігі: Жеті қазына мен жеті санына байланысты суреттер,интерактивті тақта,
Әдіс-тәсілдер: сұрақ- жауап, түсіндіру, әңгімелеу,

Іс-әрекет кезеңдері

Тәрбиешінің іс-әрекеті

Баланың іс- әрекеті.

Ұйымдастыру, сезімді ояту.






Ұйымдастырушы , ізденуші

1)Шаттық шеңбері
Қуанамын мен де,
Қуанасың сен де.
Қуанайық достарым
Арайлап атқан күнге.
-Бүгінгі күн сәтті болсын!
-Бәріңе сәттілік тілеймін!
Оқу іс- әрекет барысы:
2)Ұйымдастыру кезеңі. Сұрақ қоюдан бастаймын.
-Балалар,бір аптада неше күн бар?
-Кім апта күндерін атап берер екен? Балалар, бүгінгі әңгімелейтін тақырыбымыз жеті санына байланысты.
Біздің қазақ халқы жеті санын «киелі сан» -деп есептейді..Мысалы: жеті ата, жеті шелпек, жеті қазына. Байқап отырған боларсыңдар бәрі жеті санына байланысты айтылады.Ал бүгін біз жеті қазына деп нені айтады екен , соны біліп үйренеміз.Кәнеки, жеті қазынаны мына суреттерден көріп танысайық.

1.Жүйрік ат-қанаты, адам баласын баратын жеріне жеткізеді, көлік.


2.Құмай тазы-абыройын асырар сенімді серігі, көмекшісі, аң аулауға өздерімен бірге ертіп алып жүретін ит.
3.Қыран бүркіт-қуаты,құстың мықтысы, қорғаушы, аң аулауға пайдаланады.

4.Берен мылтық-қаҺарлы оты, аң аулау, құс атуға көмекші құрал, қару

5.Қақпан-серті, аңшының көмекші құралы.

6.Майланғыш ау-әдіс-айласы, балық аулап, күн көру , кәсіп қылу үшін керек, тор(сетка)

7.Өткір кездік- сұсы, ер жігіттің керек құралдарының бірі, пышақ.


-Қазақ халқы жеті қазынаны «Жеті ырым » деп те атайды.
Адам –ақылды ойы-санасы бар
Денсаулық-байлық
Ақ жаулық- ер адамның сыңары.
Бала- ұрпақ жалғасы.
Көңіл
Жер- асыраушы ана
Ит- сенімді серік.
3)Негізгі бөлім:
а) «Жеті қазына» ертегісін оқып беру.
ә) Сөздік жұмыс.
Мадақтады- жақсылығын айту,дәріптеу.
Аластату-қуып тастау.
Жағымпаздана- жағыну, жалбақтау.
Сергіту сәті.
Музыка әуенімен би қимылын жасату.
б)Дәптермен жұмыс.
***Ақылды адам айтпай біледі,
Қыран құс қақпай іледі.
-Балалар мақалды хормен қайталап айтайық.
Мақалдың мағынасын түсіндіріп кетемін.



Шеңберге тұрады.
-Балалар бір-біріне жылылық сыйлайды,қуанады.

-1 аптада 7 күн бар.
-дүйсенбі, сейсенбі,сәрсенбі, бейсенбі, жұма, сенбі, жексенбі.




Тақтадағы суреттерді тамашалайды.





























Ертегіні тыңдайды.
Кейіпкерлерді атап отырады.
Сөзікті тыңдайды, үйренеді.

Музыка әуенімен қимыл жасайды.
Мақалды хормен қайталап айтып жаттайды.

Рефлексивті реттеушілік.

Оқу іс-әрекетін қорытындылау.
-Енді балалар, ертегіні еске түсіріп алайық.
-Ертегі қалай аталады?
-Арыстан қандай сұрақ қойды?
-Аңдар қалай жауап берді?
-Арыстан неге ашуланды?
-Ит не деп жауап берді? ( Мен үшін дүниедегі қайратты, әрі ақылды, ол тек-адамзат)
-Неге итті «жеті қазынаның бірі» дейді екен?
-Осы ертегідегі ти, арыстан және түлкінің не айтқанын қайталап берер екен?
-Жеті қазынаға нелер жатады екен?
-Балалар, сандерге бүгінгі іс-әрекетіміз ұнады ма?
Балаларды мадақтау.

-Жеті қазынаның бірі.
-Әлемде ең қайратты, ең ақылды,әрі епті кім?-деп сұрады.
.- Түлкі:Бұл өмірде сізден қайратты, ақылды, епті жан жоқ деді.
-Ит ештеңе деп айтпағасын ашуланды.
- Мен үшін дүниедегі қайратты, әрі ақылды, ол тек-адамзат-деп айтты.
-Ит адамға көмекші, ол адамның досы.
Рөлге бөліп аңдардың сөздерін айтады.

Күтілетін нәтиже:
Нені білу керек: Жеті қазынаның түрлерін ажыратып, атауын айта алуды.
Нені игеру керек:Ертегі желісін түсініп, кейіпкерлердің сөзін есте сақтауды игереді.
Нені қолдана алады:
Сұрақтарға жауап бере алады, ертегіні мазмұндай алады..
Жеті қазынаның бірі
(Ертегі)
Баяғыда аң патшасы Арыстан қызметшісі Жолбарысты шақырып: «Ормандағы барлық аңдарды жина», - деп бұйырыпты. Арыстан патша әлемде ең қайратты, ең ақылды әрі епті кім екенін білгісі келіпті. Лезде Арыстан апанының алдына аңдар жинала қалады. Арыстанның сөзін естіп болған соң Түлкі алға шығып:
- О, әлемде теңдесі жоқ патшам! Бұл өмірде Сізден қайратты, ақылды, епті жан жоқ. Сондықтан да біз патша етіп сайлағанбыз! Сіздің қайырымыңыз шексіз, - депті.
Барлық аңдар өз пікірлерін айтып Арыстанға жағымпаздана, оны дүниедегі ең күшті, ең ақылды деп лепіреді. Мақтау сөздерге мәз болған Арыстан бір бұрышта құлағы салбырап, өзі маужырап жатқан Итті байқайды. Дереу гүрілдеп Итке төне түседі:
- Әй, сен, оңбаған, мыналардың не айтып жатқанын есті - дің бе өзі!? Неге сен үн қатпайсың?
Ит салмақты қалпын бұзбастан:
- Ә, сен бе едің ... Сонша немене орманды басына көтересің? Менің сені мақтап бас ұруым керек пе еді? - деп басын көтерместен сөйлейді.
- Ал сонда, - дейді Арыстан, - дүниеде ең қайратты, ең ақылды, ең әділ, епті кім?
- Мен үшін дүниеде қайратты әрі ақылды да тек - адамзат.
Арыстан одан бетер ысқырып, дереу Жолбарысқа:
- Ит иттігін жасап, адамды мақтады. Біздің арамызда оған бұдан былай орын болмауға тиіс. Дереу арамыздан алас - татыңдар! - депті күндей күркіреп.
Бұл сөзден соң Ит мүлде көңілі қалып, олардың арасынан біржолата қара үзіп, кете барған екен.
Содан бері Ит адамның досы, көмекшісі болыпты. Бер - тін келе, «Ит - жеті қазынаның бірі» деген қанатты сөз қалыптасыпты.


-         Көрдіңдер ме, балалар, «Ит – жеті қазынаның бірі» екен. Содан бері ит адамның досы, серігі, қорғашысы болыпты.