Жыл басы – Наурыз!
Наурыз – көктемнің алғашқы күні, табиғаттың қайта жаңаруының символы. Бұл мереке бүкіл әлемде тойланады, әсіресе Қазақстанда. Балаларға Наурыздың маңызы мен оның ерекшеліктері туралы түсінік беру мақсатында өткізілетін осы мерекелік шарада ұлттық салт-дәстүрлерді дәріптеу басты назарда болады. Мерекеге қатысты іс-шаралар ұйымдастырылады, яғни ұлттық ойындар, әндер мен билер, көріністер көрсетіледі.
Келетін қонақтар мен балалардың мерекеге дайындықтары алдын ала жүргізіледі. Мейрам өтетін орын ұлттық нақышта безендіріледі, балалар ұлттық киімдермен келеді. Мереке барысында балалардың өнер көрсетуі, ән айтулары, халық әндері мен билерін орындаулары – бұл Наурыздың ерекшелігі. Әр бұрышта ұлттық тағамдармен, оның ішінде Наурыз көжемен, дәм татып, жақындарын құттықтауға мүмкіндік болады.
Тәрбиеші мен балалар Наурыздың маңызы мен ерекшелігі туралы айтып, Өнер, достық, бірлік және сыйластық сынды құндылықтарды дәріптейді. Әр қатысушы өзінің өнерін көрсетіп, өзінің салт-дәстүрлерін ұстауға, сақтауға ұмтылады. Наурыз мерекесі – отбасылық, ұлттық, мәдени құндылықтарды қадірлеуге, елін, жерін сүюге тәрбиелеу болып табылады.
Тақырыбы: «Жыл басы – Наурыз!»
Мақсаты: Балаларға ұлыстың ұлы күні туралы мағлұмат беру; Балаларды елін, Отанын сүюге, ұлттық салт-дәстүрін дәріптеуге тәрбиелеу; Имандылық, инабаттылық, ізеттілік қасиеттерін қалыптастыру.
Алдын ала жүргізілетін жұмыстар: Мейрам өтетін жер салт –дәстүрге байланысты жабдықталады.Балалар ұлттық киімдерімен келеді.
Тәрбиеші: Армысыздар құрметті қонақтар. Ұлыс күндеріңіз құтты болсын!
Құрметті қонақтар, сіздерге арналған бақша бүлдіршіндерінің «Алтын сақа » ертегісінің желісімен қойылған «Жыл басы- Наурыз» атты ертеңгілігімізді тамашалауға шақырамыз.
Көрініс. (Шал қолында қамшысы бар, қой жайып жүреді)
Шал: Шек, шеку , ей кебенек! Мына ешкілер әбден мазамды алды. «Қой бақтым қоңырау тақтым, ешкі бақтым еңіреп бақтым » деген осы екен ғой. Уһ, әбден шаршадым, дем алайыншы,- деп малдас құрып отыра кетеді.Сол кезде артынан Мыстан кемпір келіп шалды қылқындыра бастайды. Мыстан: Уһ, бәлем қолыма түстің бе?
Шал: Ойбай, ойбай жіберші, қылқынып барамын.
Мыстан: Сен маған не бересің?
Шал: Бір отар қой беремін.
Мыстан: Жоқ маған қой керек емес, балаңды бер әйтпесе жібермеймін. Шал: Жәрәйді, жалғыз Кенжебек деген ұлым бар еді , соны ал.
Мыстан: Онда келісімін, оны қалай бересің?
Шал: Баламның жақсы көретін алтын сақасы бар , соны саған беріп кетейін, балам алтын сақасын іздеп келгенде өзің ұстап ал. - Міне, алтын сақа,- деп қалтасынан алтын сақасын алып береді де өзі кетіп қалады. Мыстан алтын сақаның жанында отырады. ( Бала сақасын іздеп шығады)
Бала: Апа, апа анау сақамды алып беріңізші? Мыстан: Ой, мен отырсам тұра алмаймын, тұрсам отыра алмаймын, өзің ал. Бала еңкейіп сақаны ала бергенде мыстан оны шап беріп ұстап алады. Осы кезде қыздар Әлтайырды іздеп шығады. Қыздар: Әлтайыр, Әлтайыр қайдасың? Біз сені іздеп жүрміз. Осы кезде ортаға Мыстан атын шығып, қыздарды қорқытады. Қыздар қорқып бірінің артына бірі тығылады.
Мыстан: Сендерге Әлтайыр керек болса , менің шартымды орындаңдар. Қыздар: Орындаймыз, апа орындаймыз.
Мыстан: Онда маған Наурыз туралы тақтақ айтып беріңдер. (Балалар Наурызға байланысты жаттаған тақпақтарын айтады)
Мыстан: Жарайсыңдар!
Қыздар: Апа ,енді Әлтайырды жібересіз бе?
Мыстан: Жоқ, маған енді өнерлеріңді көрсетіңдер ( Балалар Наурызға арналған ән, билерін ортаға салады)
Мыстан: Ой, рахмет, көңілім көтеріліп қалды ғой.
Қыздар: Енді, жібересіз бе?
Мыстан: Жоқ, менің билегим келіп отыр. Бишилерің бар ма? ( Би өнерін көрсетеді)
Мыстан: Өй, сендерде бишілерің де бар екен ғой.
Қыздар: Әлтайырды енді жібересіз бе?
Мыстан: Жібермеймін, (ойланып тұрып) қане ұлдарыңның күшін сынып көрейінші( белінен арқан шешіп береді) Ұлттық ойындар ойналады.
Мыстан: Қандай күшті балалар. Бірақ мен Әлтайырды жібере алмаймын, менің қарным ашты.
(Қыздар жиналып ақылдасады) Мыстан кемпірге «Наурыз көжені» ұсынады
Мыстан: Бұл тағы немене?
Тәрбиеші: Бұл «Наурыз көже» деп таныстырады
Қыздыр: Апа, мынау ұялы телефон , мұнымен барлық жермен сөйлесе аласың,өлең тыңдайсың, ойын ойнайсың, суретке түсесің.
Мыстан: Қане, бері әкел көрейін. Мыстан телефонды алып бұрышқа қарай барғанда қыздар !Әлтайырды алып шығып кетеді.
Мыстан: Әй,әй тоқтаңдар.. - Алло, Таусоғар, Желаяқ ұстаңдар аналарды!
Тәрбиеші: Мына атпен шауып келе жатқан батыр кім болда екен?
Махамбет: Мына халық не үшін жиналған? Ел басына тағы қандай күн туды деп ат басын бұрып едім.
Тәрбиеші: Дұрыс жасағансыз батыр. Бізде Наурыз мерекесі өтіп жатыр. Төрге шығып тойымыздың қадірлі қонағы болыңыз.
- Балалар Бұл кісі Махамбет батыр , өзі ақын, ел басына небір ауыр күн туғанда ел қорғаған батыр ағамыз осы кісі
Тәрбиеші: балалар бүгінгі мейрамға бізге бата беруге арнайы Қызыр атамыз да келіпті. Келіңіз, ата төрлетіңіз. Қызыр ата батасын береді.
