Отбасылық салт-дәстүр мен мәдениетті жаңғырту
«Отбасылық салт-дәстүр» тақырыбы ата-аналармен балабақша арасындағы байланыстарды нығайтуға, ұлттық мәдениетіміздің байлығын түсінуге және оны балалармен бірге зерттеуге бағытталған. Бұл материалда ата-аналардың ұлттық салт-дәстүрлерге деген сүйіспеншілігін арттыру, оларға көне сөздер мен ырымдар жайында мағлұмат беру мақсаты көзделген. Көрнекілік құралдардың қолданылуы, яғни бесік, үй суреттері және сиқырлы қоржын сияқты материалдар арқылы оқыту процесін интерактивті ету көзделеді.
Ата-аналар мен балалар арасындағы қарым-қатынас пен өзара түсіністікті арттыру үшін арнайы жүргізілетін конкурстар мен сайыстар мақсаты да анық. Конкурстар барысында, мысалы, «Сәлем беріп, отбасын таныстыру» және «Білгенге маржан» секілді сайыстар қолданылатын болады. Олар арқылы ата-аналар ұлттық мәдениеттің құндылықтарын танытып, балалармен бірге қатынасып, олардың бір-біріне деген көзқарасын кеңейтеді.
Сонымен қатар, ұлттық құндылықтарды насихаттау мақсатында «Сиқырлы дорбадан» тапсырмалар алу, «Өнерлі саусақтар» деп аталатын кезеңде қолөнер қабілеттерін көрсету, сондай-ақ «Қонақжайлық – дәстүрі» атты соңғы сынақтың арқасында әр отбасының үйдегі қызметі мен құндылықтарын көрсетулері мүмкіндігі беріледі. Осылайша, салт-дәстүрлерді жаңатудың маңыздылығы артып, балалардың ұлттық мәдениетке деген сүйіспеншілігі оянады.
Қорытындылай келе, ата-аналардың балабақшадағы белсенділігі мен қатысуы арқылы олардың балаларымен жақсы қарым-қатынас орнатуы, отбасындағы құндылықтардың нығаюы мақсатымен «Отбасылық салт-дәстүр» бағдарламасы іске асырылып, осы жерде ұлттық құндылықтардың мәні мен маңызы тереңдетіліп түсіндіріледі.
Тақырыбы: «Отбасылық салт-дәстүр»
Мақсаты: Ата-аналармен балабақша арасындағы қарым-қатынасты
ұлғайту. Ата-аналардың өз ұлттық салт дәстүріне деген
сүйіспеншілігін арттыру.
Ата-аналаға қазақтың көне сөздері және ырым, тыйым
сөздері жайында мағлұмат беру.
Ата-аналардың бір-біріне деген көз қарасын кеңейту.
Көрнекілік құралдар: Бесік, үй суреттері, сиқырлы қоржын, асықтар,
гүлдер, сыйлықтар т.б., билеттер дайындау,
хабарлама жасау.
Әдіс-тәсілдер: сұрақ-жауап, ойын.
Ұйымдастыру барысы: Жылу беру «Жылы лебіз» Төрт топқа бөлу, әр топ өздеріне ат қою.
Армысыздар, ардақты ата-аналар, құрметті қонақтар, қымбатты балабақша қызметкерлері, балалар!
Бар асылын халықтың
Құйған сана ойына
Туған тілім өркенде
Баса берші күшті, көркемде
деп өзіміздің тілімізді, салт-дәстүрімізді зор әлтипатпен бағалап, ұмытылып бара жатқан дәстүрімізді жаңантырп, білмегенімізді білейік. Ата-бабамыз айтқандай «Алты жыл аш болсаі да, атаңнын салтын ұмытпа дегендей бүгінгі салт-дәстүр отбасында» - атты сайысымызды бастайсыз.
Бірінші сайыс – «Сәлем беріп, отбасын таныстыру» - ерекшелігін тоқталып, тәрбие мен мәдениетінің ұстанымын жарнамалайды.
1.Әлия Мұсақызы – Даниялдың мамасы.
2. Сәуле Құдіретқызы – Думанның мамасы.
3. Айнагүл Талғатқызы – Айзаданың мамасы.
4. Марфуға Тәженқызы – Назымның мамасы.
Енді қатысушыларды (ойынға) сараптаушы әділ-қазылар алқасын сайлап алайық.
1. А.Р.Елтайқызы – Балабақша меңгерушісі.
2. Жібек Ғизатқызы – Балабақша әдіскері.
3. Гауһар Хакенқызы – даярлық топтың тәрбиешісі
Екінші сайыс: «Білгенге маржан»
Алдын ала дайындалған үш-төрт конвенртке мақалдың бір қатары ғана жазылған, «Ердің аты...», «Еңбенктің ...», «Ел болам десең...», «Анасын көріп...», т.б. жалғасын табу керек.
Қазылар алқасы сайысты бағалайды.
Сайыс арасында ән шашу «Қазақы дастарханым»
Үшінші сайыс : Сиқырлы дорбадан нөмірленген асық алып, тапсырма беру.
1. Киіз үй жабдықтарын атаңыз. Осы жалпы үйге байланысты ырым-тыйым айтыңыз.
2. Бесіктін қасиеті, оны неден тұратыны атау. Баланы бесікке салу дәстүрін көрсету. Осыған байланысты ырым-тыйым сөздер.
3. Қазақтың ұлттық киімдерін атау. Мақал-мәтелдер киімдерге байланысты.
4. Зергерлік бұйымдарды атау. Қол өнеріне байланысты мақал-мәтелдер. Қазылар алқасы сайысты бағалағанша қыздардың орындауында «Аққу» биі орындалады.
Төртінші сайыс: «Өнерлі саусақтар»- әр отбасының 7 минут арасында өз қолымен бәр зат жасап қолөнер қабілетін көрсету қажет.
Таза мінсіз асыл тас,
Су түбінде жатады.
Таза мінсіз асыл сөз,
Ой түбінде жатады.
Жел жалқытса шығады,
Ой түбінде жатқан тас
Шер толқытса шығады.
Келесі бесінші сайысымыз: (Берілген сөздің мағынасын тауып айтып, түсіндіру керек. Қоржыннан асық алу).
1. Көгентүн – туыс, ілілк, жұрағат адамдардың қазаққа келгенде, оның баласына ескерткіш ретінде, сый ретінде берілетін мал, қозы т.б. Бұл бала үшін сый, қуаныш болса, ата-аналар ушін құрметтеудің белгісі.
2. Байлау – «Бері кел, бала мынаны!» соғып алған анды, олжаны, тауып алған затты әр адам жанындағы кісілерге сыйға тарту. Мұны «байлау» дейді.
3. Қарғыбау – қыз сұрап құда түсуге кеоген адам көздеген жеріне алдымен «жаушы», яғни құдалық жолын сөйлеуші беделді адамды жібереді. Екі жақ келіскен жағдайда алдағы той, қалың мал мөлшері анықталады. Жаушы қыз әкесіне «Қарғыбау» ұсынады.
4. Жасау – ұзатылған қызға берілетін дүние мүлік «жасау» деп аталады. Жасауды – қыздың еншісі демеде болады. Халық өыздың жасауына аса зор көніл бөліп, «жасауды алты жастан жинасаң асады, жеті жастан жинасаң жетеді» деген екен.
Сайыс арасында бүлдіршіндердің орындауында ән мен ритмикалық жаттығулар және белсенді ата-аналардың арасында ән орындалады.
Ақылы мен күші тең
Сөз мен ісі тең – дегендей енді
«Қонақжайлық – дәстүрі» Алтыншы сайыс: Әр отбасы 10 минутта бір салат жасап көрсетуге тиіс, онда апаның, әкенфң, баланың іс-әрекеті бағаланады.
Қазылар алқасы сайысты қорытындылағанша, ойын «Мақтау» («Комплимент»).
Тәрбиеші: Құрметті ата-аналар, қонақтар, балалар біріншіден сіздерге рахмет, осы сайысқа уақыт тауып келгендерініз үшін, тіл байлықтарыңызбен, шеберлігініз үшін, сөз байлығы – тіл байлығы. Тіл байлығы - ақыл байлығы демекші.
Сіздердің белсенділіктеріңіз арта берсін деп, отбасыларыңызға, амандық, дендеріңізге саулық тілейміз!
Қазылар алқасының төрайымы балабақша меңгерушісі А.Р.Елтайқызына сөз береміз.
Өнегелі отбасы, шебер отбасы, өнерлі отбасы, білімді отбасы денгейі бойынша сыйлықтармен марапаттайды.
Диплом тапсыру, сыйлықтар беру.
