Ұрпақ тәрбиесі: Отбасындағы тәрбие мен жауапкершілік
Отбасы – адамның қалыптасуына, қоғамда өзін-өзі танытуына негіз болатын алтын бесік. Адам ең алғаш дүниеге келген сәттен бастап, отбасының тәрбиесімен өсіп, дамиды. Сондықтан, отбасының рөлі – адамзаттың болашағы үшін аса маңызды. Отбасы – тәрбиенің басты ошағы, әрі дәстүрлеріміздің сақтаушысы. Отбасында алынған тәрбиенің бала өміріндегі рөлі ерекше, себебі «Ел болам десең, бесігіңді түзе» деген нақыл сөз осының дәлелі. Нағыз тәрбие ең әуелі отбасынан басталады.
Отбасының тәрбиесі тек баланың мінез-құлқын қалыптастырып қоймай, оның өмірлік ұстанымдарын, мәдениеті мен адами құндылықтарын да сенімді түрде қалыптастырады. Ата-анаға баланың өнегелі, адами қасиеттермен сусындауына жауапкершілік жүктеледі. Ата-ана өз отбасын нығайта отырып, балаларына өмірлік маңызы бар сабақтар береді. Отбасындағы рөлдер мен жауапкершіліктер, сондай-ақ, балалардың тәрбиесіне әсер етіп, олардың болашақтағы өмірлеріне ықпал етеді.
Отбасында мейірімділік пен адалдық, жауапкершілік пен кешірімділік секілді құндылықтарды қалыптастыру – ата-ананың маңызды міндеті. Бала ең алдымен отбасынан сүйіспеншілік, қамқорлық, және ізгілік көріп, соны өз өмірінде көшіріп алады. «Ұяда не көрсең, ұшқанда, соны ілерсің» деген мақалда айтылғандай, отбасының атмосферасы баланың болашағына әсер етеді. Әкенің дана істері мен ананың мейірімі арқылы балада адалдық, жауапкершілік, және басқа да құнды қасиеттер қалыптасады.
Заман талабына сай отбасының рөлі өзгеріп отыр, бірақ оның негіздері өзгермейді. Отбасының ішкі бірлігі, оның мүшелерінің бір-біріне құрмет көрсетуі, сонымен қатар, өзара қолдауы маңызды. Отбасында орын алатын қиындықтар мен кедергілерді табысты еңсеру – балалардың бойында күштілік қасиетін қалыптастыруға әсер етеді. Ата-ана мен балалар арасындағы сенімді қарым-қатынастардың болуына назар аудару – отбасылық тәрбиенің негізі болып табылады.
Әйел мен ердің арасындағы өзара сыйластық, бала тәрбиесіне деген бірлестігі отбасында үлкен орын алады. Жанұяда әйелдің рөлі ғана емес, ерлі-зайыптылардың өзара қарым-қатынастары да балалардың мінез-құлқына ықпалын тигізеді. Сондықтан, отбасында қалыптасқан тәрбие мен әдептілік нормалары үлкен маңызға ие. Отбасы – бұл жай ғана әлеуметтік бірлік емес, ол – адамгершілік, мейірімділік, махаббат бастауы. Нақтырақ айтқанда, отбасындағы тәрбиенің нәтижесі – баланы мейірімді, жауапкершілікті және адал тұлға етіп тәрбиелеу.