«Ә дыбысы мен әрпі» тақырыбында ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық картасы мектепалды даярлық тобына арналған. Бұл құжатта «Ә дыбысы мен әрпі» тақырыбында сабақ жоспарланған. Сабақ барысында балалардың сөйлеу қабілеттерін дамыту, сөздік қорларын молайту, табиғатты қорғау керек. Сабақтың мақсаты – балалардың ә дыбысы жайлы білімдерін нығайту және әріпті таныстыру, дыбыстық талдау жасау.
Сабақтың өткізілуі қызықты ұйымдастырылған, балалармен амандасу кезеңінен басталады. Психологиялық дайындықтың нәтижесінде баланың күнделікті көңіл-күйі көтеріліп, рухани жай-күйі жақсарады. Балаларға тапсырмалар беру арқылы, оларды әр түрлі жұмбақтар мен сұрақтарға жауап беруге шақырады. Бұл сабақ үш кезеңнен тұрады: ұйымдастыру, психологиялық дайындық, және үй тапсырмасын бекіту.
Сабақтың барысында балалар Апайлар мен Әженің көмегін сұрайды. Әжесі балалардан көмек сұрау арқылы сабаққа белсенді қатыстыруды мақсат етеді. Балаларға Ә дыбысының және әрпінің ерекшеліктері мен маңызын әңгімелеп беру арқылы, олардың қызығушылығы артады. Ә әрпінен тұратын сөздер ойлап, тапсырмаларды орындау процессін қызықты етеді.
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті шеңберінде балалар қабілеттерін көрсете отырып, жануарлармен танысады. Жануарлар арқылы берілген тапсырмаларды орындау, балалардың логикалық ойлау қабілеттерін дамытады. Олар Аю, Қасқыр, Кірпі сияқты кейіпкерлер арқылы сабақ барысына атсалысады. Балалардың жақсы оқуына ынталандыру үшін өлеңдер оқытып, сергіту жаттығуларын жасату ұсынылады.
Соның нәтижесінде, балалар «Ә дыбысы мен әрпі» туралы толық ақпарат алып, допустимый түрде сөйлеу мен жазу дағдыларын дамытады. Сабақтың соңында балалар білімдерін бағалап, мадақтаумен және жұлдызшалармен марапатталады. Күтілетін нәтиже бойынша, әр бала қайталанбас жетістіктерге жетуге ұмтылады, білімін жоғары деңгейде көрсетеді.
Ұйымдастырылған іс-әрекеттің технологиялық картасы
Білім беру саласы; Қатынас
Тобы: Мектепалды даярлық «А» тобы
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекет түрі: Сауат ашу
Тақырыбы: Ә дыбысы мен әрпі
Мақсаты: Ә дыбысы туралы алған білімдерін толықтыру, ә әрпіне байланысты сөздерді буынға бөлу, дыбыстық талдау жасату, сөйлеу қабілетін дамыту, сөздік қорын молайту, табиғатты аялауға, қорғауға тәрбиелеу.
Баланың әрекеті
Бейімдеушілік қозғау салушылық
I. Ұйымдастыру бөлімі.
- Сәлеметсіздерме балалар. Бүгінгі сауат ашу сабағы өзгеше өткелі отыр, оған себеп, бүгін бізге қонаққа
Апайлар келіп отыр. Солармен амандасып алайық.
II. Психологиялық дайындық.
1. Қайырлы таң досым
Қайырлы күн болсын
Жеті күннің әр кезі
Сәттілікке толсын
Біздің алар бағамыз, кілең бестік болсын!
Шаттық шеңберінде тұрып жаттығу жасайды.
Ұйымдастырушылық ізденушілік
Апайлармен бірге бізге қонаққа әже де келіп отыр. Ол кісі сендерден көмек сұрай келіпті. Әженің Әсет және Әсел деген екі немересі бар екен. Екі бала ауыл сыртындағы орманға саңырауқұлақ теруге шығып адасып кетеді. Сол балаларды тауып беруіміз керек. Қане. әжемізге көмектесеміз бе?
- Иә
- Ол үшін балалар сендер менің сұрағымды мұқият тыңдап, жауап беріп отырыңдар
ІІ. Үй тапсырмасын бекіту. «Кім зерек?» ойыны (сұрақ-қауап)- Өткенде қай әріппен таныстық?
- І дыбысы дауысты ма, дауыссыз ба?
- Неге дауысты дыбысқа жатқызамыз?(ереже)
- Қане, сол І дыбысына сөздер ойлап жіберіңдерші (слайд)
- Жуан айтылып тұр ма, жіңішке айтылып тұр ма?
- - Дыбыс деген не? (Дыбысты естиміз, айтамыз)
- Әріп деген не? (Әріпті жазамыз, көреміз, оқимыз)Өте дұрыс, біз әжемізге көмектесуге дайынбыз
- - Әжеміз келе жатса алдынан бір үлкен өзен шығыпты. Бұл кісіні өзеннен өткізу үшін тапсырма орындауымыз керек.
«Өзеннен өту»(слайд өзеннің суреті)
Жұмбақтың шешуін дұрыс шесшеңдер әже өзеннен өтедіБұрап қойған сағаттай,
Айқайлайды таң атпай. (әтеш)
Жарайсыңдар балалар біз әжемізді өзеннен де өткіздік
- Әтеш. Әтеш сөзі қай дыбыстан басталып тұр?
- Ә дыбысынан -Бүгінгі өтетін тақырыбымыз Ә дыбысы мен әрпі.
- Ә дыбысы дауысты ма, дауыссыз ба? Бұны білу үшін бәріміз Ә деп әндетейік.
- Қандай дыбыс екен? - Дауысты
- Ә – Ауыз мол ашылып, тіл мен иектін төмен түсуінен пайда болатын жіңішке дауысты дыбыстың таңбасы. Көбінесе сөздің бірінші буынында қолданылады
Өзеннен де өтіп орманға келдік
- Орманды кәне көз алдымызға елестетейікші
- ( балалар өз ойларын айтады)
- Қандай аңдарды білетін едік.
- Олай болса әжеге кедергі келтіріп тұрған аңдардың тапсырмасын әрі қарай орындап біз әжеге көмектесейік.
1 - ші аң – қасқыр: Ол қандай аң?
Қасқырдың тапсырмасы: Ә әрпінен сөз ойлау, дыбыстық талдау жасау, буынға бөлу.
- Қасқырдың тапсырмасын орындаймыз. Ә әрпінен басталатын сөздер ойлап, дыбыстық талдау жасаймыз. (дыбыстық талдау)
- Ән, дәрі, әтеш, әке - Өте жақсы.
- Қасқырдың сыйластық жақсы сөзі: Жолың болсын!
Сергіту жаттығуы:Орнымыздан тұрайық,
Көгершінге ұқсайық.
Көгершін боп ұшып ап,
Кәне, қанат қағайық
Орнымызды табайық
Әдемі етіп жазайық.
Келесі кедергіде тұрған аң - қоян.
Оқулықпен жұмыс:
Кірпінің сыйластық сөзі: «Саған сәттілік тілеймін!»
Келесі кездесетін аң – аю
Аюдың тапсырмасы: «Ажырату»
а) Сөздерді буынға бөліп көрсет.
Әншілер, әпкелер, бәйшешек.
Ә) Буындардан сөз құрау
ән - ші
Аюдың сыйластық сөзі: «Рахмет сау бол!»
Дыбысты біз айтамыз, естиміз.
Әріпті біз жазамыз, көреміз.
Әріптің баспа, жазба түрі бар. Біз мектеп алды даярлық тобында баспа түрімен танысамыз.
Ә әрпін енді кәне мен тақтаға салып көрсетемін сендер соны мұқият қараңдар:
Жоғарыдан -
Ә - бас әрпімен сөйлемнің басында, адамның аты, қаланың аты келеді, кіші әрпімен сөйлемнің соңында, ортасында жазамыз.
Ауада жазу, тақтаға жазу.
Дәптермен жұмыс
Жазу кезінде кеудені тік көтеріп дәптерді қиғаштап, қаламды дұрыс ұстап жазамыз.
Балалар үй тапсырмасын берілген дыбыстарды еске түсіріп, дауысты, дауыссызын ажыратады. Сұрақтарға жауап береді.
Релексивті коррекциялаушы
- Мінеки, балалар, біз сендер мен әжеймен немерелеріне көмектестік. Біз әрқашан әже ақылын тыңдап, әдепті, әдемі, мейірімді болып өсеміз. Сабаққа жақсы қатысқан оқушылар білімін бағалап, мадақтап Әженің сыйлығы ретінде жұлдызша тарату.
Мадақтау, бағалау.
Мұғалімнің айтқанын
Мықтап миға тоқимыз.
Бар ынтамен тыңдасақ,
Кілең беске оқимыз.
Күтілетін нәтиже:
Баланың білуі: Ә дыбысы мен әрпі туралы ақпарат алды.
Баланың меңгеуі: дауысты дауыссызын ажырату әдісін меңгерді.
Баланың жасай алуы: Өз бетімен оқуды, жазуды үйренді..
