Көктем мен білім: Жаңаөзен ауданындағы білім беру тәжірибесі
Бұл құжатта Жаңаөзен қаласының №18 орта мектептегі бастауыш сынып мұғалімі Б. Н. Баскараеваның ұйымдастырған көктем тақырыбындағы оқу іс-әрекеті туралы толық ақпарат берілген. Оқу іс-әрекетінде балаларға көктем мезгілінің ерекшеліктері, табиғаттың өзгерістері, туған жерді сүю және табиғатқа қамқорлық жасау тақырыптары бойынша сабақтар өткізілген. Мұғалімнің әр сабағы балалардың қызығушылығын арттыра отырып, эмоциялық түрде бай, мазмұнды format-та ұйымдастырылған.
Сабақтың мақсаты - балаларға көктем мезгіліндегі табиғат құбылыстарын түсіндірумен қатар, олардың тіл байлығын арттырып, шығармашылық қабілеттерін дамыту болып табылады. Шығармашылық жұмыстар мен өнер сабақтарын ықпалдастыру арқылы, балалардың үйлесімді дамуына ықпал ету көзделген. Мұғалім сабақ барысында балаларға шаттық шеңберінде тұрғызу, қызықты жұмбақтар жасыру, шығармашыл ойындар мен топтық жұмыстар ұйымдастыру арқылы сабақтың сапасын арттырды.
Көктемнің келуімен табиғат оянып, жан-жануарлар мен жәндіктер қыстай ұйқыдан оянады. Осы сәттерді балалармен бірге атап өтудің маңызы зор, себебі оқу іс-әрекеті арқылы олар көктемнің әсем сәттерін, оның символдарын - бәйшешек, құстардың оралуын, жердің жасаруын көре алады. Сабақта балалар көктем туралы өлеңдер оқып, табиғатқа деген сүйіспеншіліктерін білдіріп, көңілді әндер айтып, түрлі жаттығуларды орындап, топтық жұмыстар жүргізеді.
Қорытындыда, сабақтың нәтижелілігі мен балалардың белсенділік танытуы мұғалімнің шығармашылық тәсілдері мен қолданған әдіс-тәсілдерінің тиімділігімен байланысты. Осындай сабақтар білім беру саласына жаңалықтар енгізіп, балалардың табиғат пен айналадағы дүниеге деген көзқарасын қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Көктем мезгілін түсініп, оны бағалауды үйрену арқылы балалар туған жердің табиғатын сүю мен қорғауға тәрбиеленеді.
Маңғыстау облысы Жаңаөзен қаласы
№18орта мектеп мемлекеттік мекемесі.
Бастауыш сынып мұғалімі Баскараева Бибатпа Найзабековна.
Білім беру саласы; «ҚАТЫНАС». «ТАНЫМ».
Ұйымдасқан оқу іс-әрекеті; Тіл дамыту. Құрастыру.
Мақсаты; балаларға көктемдегі табиғат өзгерістері туралы түсінік беру. Баларды өз туған жерін сүюге, табиғатын аялай білуге тәрбиелеу.Көктем жайлы өлеңдерді мәнерлеп айтуға, тіл байлығын, ой-өрісін кеңейтуге үйрету.
Көрнекілігі; көктем мезгілігінің үлгі суреттері.
Әдіс-ңәсілі; түсіндіру, көрсету, сұрақ-жауап, әңгімелеу.
Балаларды шаттық шеңберіне тұрғызамын;
Күлімде , күн, күлімде,
Жер жасарып көктесін.
Кешегідей бүгін де
Қанат қақсын көгершін.
Күлімде, күн, күлімде,
Күлсін барлық бала шал
Берекелі бүгіндей.
Бейбіт болсын болашақ.
Тәрбиеші балаларға жұмбаұ жасырады;
Күн күлімдеп оянып,
Сауле шашты сиқырлы
Алуан түске боялып,
Жердің беті құлырады. (Қай мезгіл?).
-Дұрыс айтсаңдар осы жылдың көктем мезгілі екн..
- Көктем куні күркіреп,
Жаңбыр жауды сіркіреп.
Шыға,келді қыр гүлдері.
Көктем күні шуақты,
Көктем күні қуатты.
Мал жағалап суатты,
Сай-саламен су ақты.
Балалардың назарын суретке аударымын.
Суретке қарай отырып, «Кқктем» туралы түсінік беріп, өтемін.
Қар еріді,күн жылынады,өзен көлдерде мұз еріп, жылғалардан су ағады.
Туған жерге құстар ұшып келеді, кар ерігеннен киін жер бетіне қылтыйып алдымен бәйшешек гүлі шығады,ағаштар бүршік жарады,жеміс ағаштары гүлдейді. Жануарлар мен жәндіктер қысөы ұйқыдан ойанды, қорада мал төлдейді. Көктемде егістік жерлерді тұқым себуге дайындайды.
Балалар екі топқа бөлініп отырады; «әдебиет» және «өнер». Ортадағы «әдебиет» топ балалары тақпақтарын айтйп береді.
1-бала; Көктем, көктем, көктемде,
Құстар келіп жеткенде.
Қуанып бір қаламыз
Әнмен қарсы аламыз.
2-бала; Сансыз көкек сұнқылдап,
Көктем келдіертелеп.
Нәзік үнмен сыңқылдап,
Бұйра бұлақ еркелеп.
Көктен бұлтар күркіреп,
Жерге төкті нісерін.
3-бала; Көкке бөлеп өңірді,
Көктем келді көңілді.
Бау-бақшада, орманда,
Құстар әні төгілді.
4-бала; Көктем қандай көңілді,
Көктен жаңбыр төгілді.
Мөлдір аспан ашылып,
Күннің көзі көрінді.
Жарайсыңдар балалар!
Балалар кезек-кезек суретке қарап әңгіме құрастырады.
Тақырыбы; «Көрікті көктем».
Топқа қонаққа «Қағаз ханшайымы» келді.
ОЛсендерге тапсырма ала келіпті.
«Қағаз ханшайымы». Сендер өте ақылды, білімді балалар екнсіңдер. Көктем мезгілі туралы көп біледі екнсіңдер.Ендеше маған мына қиынды пішіндерден көктемде өсіп шығатын қызғалдақ гүлін құрастырып берсеңдер деймін.
Балалар; Жарайды.
«Өнер» тобының балалары «Қызғалдақ» гүлін құрастырып береді.
Олар жұмыстарына «Жаңбырдан киінгі қызғалдақ гүлі» деп ат қояды.
Сергіту сәті; Шаршағанда ырғалып
Гүлге ұқсап дем алам.
Қанатымды бір қағып
Гүлдей болып жайқалам.
«Кім тапқыр» ойыны.
Шарты; Суретке қарап не бейнеленгенін айтады, соған байланысты мақал-мәтел ойлап табу керек. Балалар кезек-кезек шығады.
Ағаш көркі –жапырақ.
Бала -көңілдің гүлі, көздің нұры.
Жылқы -малдың патшасы, түйе -малдың қасқасы.
Істі ине тікпейді, икемді қол тігеді.
Балапан ұяда не көрсе, ұшқанда соны алады.
Батыр туса -ел ырысы, жаңбыр жауса -жер ырысы.
Балалар «Көктем» әнімен ұйымдастырылған ашық оқу іс-әрекетін аяқтайды.
Қортындылау,мадақтау, бағалау.
