Мектеп жасына дейінгі баланы еңбекке баулу
Бұл материалда мектеп жасына дейінгі баланы еңбекке баулудың маңызы мен механизмдері қарастырылады. Бала өмірінің алғашқы кезеңінде еңбекке қатысу олардың рухани және адамгершілік тәрбиесіне ықпал етеді. Еңбек арқылы бала айналасындағы әлемді түсініп, әрбір іс-әрекеті арқылы жетістіктерге жетудің жолдарын біле бастайды.
Еңбек – бұл тек физикалық іс-әрекет емес, сонымен қатар баланың ақыл-ойын, сезімі мен есте сақтау қабілеттерін дамытуға бағытталған процесс. Мысалы, 2-3 жастағы балалардың өз бетімен тамақтануы, киімдерін жинауы секілді жетістіктер - олардың күнделікті еңбекке деген қызығушылығы мен қажеттілігін айқындайды.
Баланың ойын әрекеті арқылы да еңбекке баулу маңызды. А. С. Макаренко айтқандай, бала ойнап жүргенде, болашақтағы еңбек ету қабілеттері мен дағдыларын қалыптастырады. Ойын - бұл баланың тұлғасын дамыту әрі оны еңбекке, адамгершілікке тәрбиелейтін таңғажайып құрал. Сондықтан үлкендердің балалардың ойындарын қолдауы және бағыттауы өте маңызды.
Сондай-ақ, балабақшадағы еңбек әрекеттері балалардың ұжымдық ынтымақтастық, жауапкершілік пен еңбекке деген дұрыс көзқарасын қалыптастыруда шешуші рөл атқарады. Балалардың еңбегін бағалай білу, олардың кәсіби болашағына ықпал ете алады. «Еңбек түбі – зейнет» қағидатына сүйене отырып, мынадай хәлдерді ескеру қажет: өз-өзіне қызмет ету, түсіністік пен бір-біріне көмек көрсету, еңбек сүйгіштікке тәрбиелеу.
Мақсатты білім беру жекелеген еңбек түрлерімен таныстырғаннан кейін, балаларды ұжымдық жұмыс істеуге үйрету – еңбекке қарай жол ашатын маңызды фактор. Еңбек ету барысында балалардағы қызығушылықты оята отырып, олардың шығармашылық қабілеттерін дамыту, мақтаныш сезімін қалыптастыру, еңбек мәдениетін меңгеру - маңызды мақсат болып табылады.