Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық карталары
Бұл құжатта балалардың оқу іс-әрекеті үшін ұйымдастырылған жоспардың вариациялары мен бағдарламалары ұсынылған. Негізгі мақсат – балалардың танымдық, шығармашылық қабілеттерін дамытуға, тіл байлығын жоғарылатуға, ұсақ қол моторикасын жетілдіруге, әлеуметтік дағдыларын қалыптастыруға көмек көрсету. Әр сабақ пен ойын арқылы балаларға түрлі түсті заттармен жұмыс істей отырып, олардың түстерді жақсы тануына, пішіндер мен көлемдер арасындағы айырмашылықтарды сезінуге, сондай-ақ қоршаған ортаға деген жауапкершілікпен қарауға үйретіледі.
Мысалы, «Құлыншаққа арналған жол» атты сабақта балаларға түстермен жұмыс істей отырып, жеке бұйымдарды сәйкестендіріп, оларды топтастыру іскерліктерін дамытады. «Кірпілер» сабағында балалардың тактильді сезіну мен эстетикалық мәдениетін дамытуға бағытталған тапсырмалар қарастырылады.
Әр сабақ барысында балалар ойнай отырып, жаңа білім алып, өздерінің шығармашылық қабілеттерін жүзеге асыра алатын мүмкіндікке ие болып, әртүрлі техникаларды игереді. Оқу процесінде ерекше көңіл балалардың өзара қарым-қатынасына, шығармашылық ойындарға және топтық жұмыстарға бөлінеді. Нәтижесінде, балалардың өміріндегі өздік жұмыстың, топтық серіктестіктің және жаңа нәрсені үйренуге деген қызығушылықты оятуға баса назар аударылады.
Кйесімшарттық қайталанатын білімдер мен дағдылардың жиналып, қолданысқа енуімен байланысты мақсаттарға жету балалардың әрі қарайғы дамуына негіз болып табылады. Дамушы оқу іс-әрекеттері жаңа тұрпатқа көшетін озық идеялар мен шығармашылық бағыттарды қамтиды.
ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН ОҚУ ІС-ӘРЕКЕТІНІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ҮЛГІ ЖОСПАРЫ
Қыркүйек
1
«Құлыншаққа арналған жол»
Мақсаты мен міндеттері: балаларға 4 мүмкіндіктің ішінен 2 берілген түс бойынша (қызыл, көк) затты таңдауға үйрету;заттарды түсі бойынша топтастыру іскерлігін бекіту, спектрде түстер бояуларын араластырудың ретімен таныстыру. Ойыншықтармен ұқыпты ойнауға тәрбиелеу.
6-7 бала, әр түстен 24 дана түрлі түсті (қызыл, көк, сары, жасыл) қатты қағаздан жолақшалар.
2
«Шуақты күн»
Мақсаты мен міндеттері: шеңберден шықпауға, олардан қарапайым композиция жасауға, таныс пішіндерді бейнелеуге үйрету; ауызекі сөйлеу тілін дамыту; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
6-7 бала, әр түстен 24 дана түрлі түсті (қызыл, көк, сары, жасыл) қатты қағаздан жолақшалар.
3
«Терезелі үй»
Мақсаты мен міндеттері: балаларды 2 әртүрлі фигураны (дөңгелек, шаршы) мен 2 әртүрлі көлемдегі (үлкен, кішкентай) заттарды таңдауды жүзеге асыра отырып оларды пішініне және көлеміне қарай топтастыруға үйрету; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Сыналары және тесіктері бар 2 үйден (бір балаға), 4 үлкен дөңгелек пен шаршы және 4 кішкентай дөңгелек пен шаршы
Қазан
4
«Қорапшаларға орналастыр»
Мақсаты мен міндеттері: 2 әртүрлі пішінді (тіктөртбұрыш, үшбұрыш) және 2 әртүрлі көлемді (сөздік нұсқауы бойынша үлкен, кішкентай) заттарды таңдауды жүзеге асырып, заттарды көлемі мен пішініне қарай топтастыруға үйретуді жалғастыру; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Қайырымдылыққа тәрбиелеу.
Матрешка, тіктөртбұрыш пен үшбұрыш (әртүрлі көлемде) бейнеленген 2 қорапша, 3 үлкен және кішкентай тіктөртбұрыш пен үшбұрыш
5
«Әтешті құрастырамыз»
Мақсаты мен міндеттері: көлемі бойынша сақиналарды таңдай отырып, пирамиданы жинауға үйрету; үлкен және кішкентай сақинаны тапқызу; ұжымдаса әрекет ете отырып, пирамиданы жинауды орындату; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Балаларды үй құстарын қамқорлық көрсетуді тәрбиелеу.
4 баладан тұратын топқа: әтештің басы тәріздес қақпағы бар 8 түрлі түсті сақинадан тұратын пирамида және 4 түсті сақина (пирамидадағы түстер саны бойынша)
6
«Иттер - менің достарым»
Мақсаты мен міндеттері: балалардың назарын әртүрлі көлемдегі заттарға аудару, үлкен және кішкентай сөздерінің мағынасын түсінулерін қалыптастыру; балаларды үлкен және кішкентай заттарды көрсете білуге, сөздерді дұрыс айтуға жаттықтыру; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Үй жануарларына қамқор болуға тәрбиелеу.
Үлсел көлемі бойынша айырмашылықтары бар ойыншықтар: 2 күшік; 2 ұй, 2 бант, 2 доп, 2 тарелке, күшіктердің көлемдеріне сәйкес «сүйек», сабын көпіршіктері.
7
«Үйшік»
Мақсаты мен міндеттері: заттарды өлшемі бойынша (беттестіру және қасына қою) салыстыру тәсілін балаларға үйрету; заттардың өлшемін сөзбен білдіру; пішіні бойынша геометриялық фигураларды топтастыру икемділігін бекіту; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Оқу іс-әрекетіне деген қызығушылыққа тәрбиелеу.
Қалташа, шар, аңдар бейнесі (аю, қасқыр, түлкі, қоян, тышқан), әртүрлі өлшемдегі шаршылар (5 дана).
8
«Кірпілер»
Мақсаты мен міндеттері: «көп», «аз», «біреу» ұғымдарын қалыптастыру; заттарды түстері бойынша топтауды, заттың көлемін ажыратуды үйрету; кеңістік түсініктерін дамыту; сөйлеу тілінде заттың орнын білдіруші кеңістік ұғымдарын қолдана білу (астында, үстінде, жанында); жалпы және ұсақ қол моторикасын жетілдіру; тактильді түйсікті, эстетикалық мәдениетті дамыту; жануарларға деген қамқорлық пен сүйіспеншілікке тәрбиелеу.
Ұзындықты беттес-тіріп салыстыруға арналған жолақша-жолдар (ұзыны жасыл және қысқасы - көк); әр балаға әртүрлі түстен 1 машина; түрлі ұзындықтағы бантиктер; «әр балаға дәл жолдар-дың түсіндей үй суреті бейнеленген 2 данадан карточ-калар»
Желтоқсан
10
«Жоғары- төмен»
Мақсаты мен міндеттері: кеңістіктік қатынастармен танысу; «жоғары-төмен» сөздерінің мағынасын түсінуге үйрету және педагог соңынан қайталап айту; ұсақ қол моторикасын жетілдіру; сөйлеу тілдерін жетілдіру, естіп, қабылдауды дамыту. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Әртүрлі жұмсақ ойыншықтар, текшелер.
11
«Көкөністер»
Мақсаты мен міндеттері: дөңгелекті сопақшадан ажырата білуге, сәйкес пазылдарға пішінді орналастыра отырып, дөңгелекті («қызанақ») сопақшадан («қияр») ажырата білуге үйрету; жазықтықта үлкен көлемді геометриялық фигураларды салыстыра білуге:қияр-сопақша, қызанақ-дөңгелек; балалар ойларына қосымшаларды қосуды жалғасытру (қатты қағаздан қосымша қағаздар).Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Бір түсті трафереттер (30х20 см). Пішіні және өлшемі бойынша дөңгелек пен сопақшаға (әр балаға сәйкес болатын дөңгелек шеңбер диаметрі-4см) және сопақша (сопақша диаметрі 2х4 см) ойықтар. Бір трафаретте: балаға салу үшін 3 дөңгелекпен 3 сопақша сәйкес келеді, 3 сопақша және 3 дөңгелек қиынды. Ойыншықтар жинағы: «көкөністер»-қияр (10 дана), қызанақ (10 дана).
12
«Шырша бізге қонаққа келді»
Мақсаты мен міндеттері: «Шыршаны әсемде» дидактикалық ойынын қолдана отырып, балаларда белгілі бір түстен ілгішті орналастыру дағдысын дамыту; балалардың көңілді шеңбермен жүру дағдысын жетілдіруді жалғастыру; ұсақ қол моторикасын жетілдіру; оқу іс-ірекеттерінде шығармашылық, психологиялық жағымды атмосфераны тудыру.
Ойыншықтар: тиін, шырша, әр балаға қызыл, жасыл, сары, көк түстерден түрлі түсті қысқыштар
Қаңтар
13
«Қуыршақ Әйгерімге арналған моншақтар»
Мақсаты мен міндеттері: балаларды өлшемі мен түсі бойынша әртүрлі геометриялық фигураларды кезектестіруге үйрету; жеке қызыл, көк түстер туралы түсінікті бекіту; «түсі бойынша әртүрлі» деген, «үлкен, кішкентай» деген түсініктерді дұрыс қолдану; ұсақ бөлшектерді бауға тағуды орындай отырып, ұсақ қол моторикасын дамытуды жалғастыру. Ойыншықтармен ұқыпты ойнауға тәрбиелеу.
Қуыршақ Әйгерім; моншақтар мен баулар салынған себет; әрбір балаға 4 үлкен қызыл және 4 кішкентай көк түсті моншақтар; әр бала үшін бір жақ ұшында қатты бекітпесі мен екінші жағында ілгіші бар бау.
14
«Қақпақтар»
Мақсаты мен міндеттері: екі түрлі түсті біркелкі заттарды топтастыру және салыстыруға үйрету; берілген түске сәйкес сары және жасыл түстер; зейінділікті, ұсақ қол моторикасы мен қимыл үйлесімділігін дамыту; ауызекі сөйлеу тілін дамыту. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Ойыншық жүк машинасы, екі түсті: сары және жасыл түсті құмыралардың қақпағы; дәл осындай түспен боялған немесе жапсырылған 2 қорапша.
15
«Қиылған суреттер»
Мақсаты мен міндеттері: балалардың сенсорлық қабілеттерін: бөлшектерден бүтінді шығару дағдысын дамыту; қол қиымылының икемділігі мен көз арқылы бейнені жүргізу дағдысын дамыту; суретте бейнеленген затты тануға және оны атауға үйрету; сәйкес суреттерді табу; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Заттық суреттер-екі жинақ. Әрбір жинақтан бірдей суреттер таңдалады (2дана). Бір сурет қатаң түрде ортасынан бөлінеді, екінші сурет жинақ үшін үлгі ретінде бүтін күйінде қалады. Тігінен бөлінгенде бірдей бөліктер жасалатын суреттер қолданылады: қосқан кезде олар бір бүтінді құрайды (алма, апельсин, пирамида, сәбіз, шалқан және т.б.), тіршілік иелері мен адымның бейнесін қолдануға болмайды.
Ақпан
16
«Көжекті жасыр»
Мақсаты мен міндеттері: мүмкіндіктің ішінен екі берілген нысанды таңдауға үйрету; түстері бойынша нысандарды топтастыру дағдысын бекіту; сары, көк, жасыл, қызыл түстермен балаларды таныстыруды жалғастыру; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Ойыншықтар: түлкі, қоян, қорап, ортасынан екі түске бөлінген карточкалар; «алаңқайлар»: қызыл-көк, көк-сары, сары-жасыл, жасыл-қызыл (бір-бірден әр балаға, оқу іс-әрекеті барысында карточкалармен ауысуы мүмкін); көжектер: 12 данадан (әр түстен 3 данадан).
17
«Сақинаны ал»
Мақсаты мен міндеттері: балаларда заттық-жабдықтық әрекетті қалыптастыру: таяқтың көмегімен түрлі түсті заттарды өзіне қарай жылжыту; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Ауызекі сөйлеуде тілдерін дамыту. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Ұзындықтары 30-35см таяқшалар, қалыңдығы 0,5 см-ден 1 см-ге дейінгі түсті сақиналар. (Пластикалық пирамидаларды қолдануға болады)
18
«Тауық және оның балалары»
Мақсаты мен міндеттері: түс әртүрлі заттардың белгісі болып табылатынына және олардың сипатын білдіру үшін қолданылуы мүмкін екендігіне балалардың назарын аудару; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Балаларды үй құстарына қамқорлық көрсетуге тәрбиелеу.
Мозайка немесе ақ және сары түсті қатты қағаздан шеңберлер.
Наурыз
19
«Құртақандарға арналған үй»
Мақсаты мен міндеттері: түстің әр түрлі заттардың белгісі болып табылатынын және олардың сипатын білдіру үшін қолданылуы мүмкін екенін көрсете отырып, ұсақ қол моторикасын жетілдіру; балалардың назарын заттардың түстік қасиеттеріне аудару. Қайырымдылыққа тәрбиелеу.
Сегіз бұрышты бөлшектерден тұратын мозайка (немесе өатты қағаздан материал). Қорапта 10 ақ және 10 қызыл бөлшекті мозайкалар бар, тапсырманы орындауда қолданысқа керек болмаса да қосымша 3 сары, 3 көк, 3 жасыл бөлшектер салынады.
20
«Дөңгелек күн»
Мақсаты мен міндеттері: балаларға таныс геометриялық фигуралар (үшбұрыш, дөңгелек, шаршы) туралы білімді бекіту; тапсырыс пен сөздік мағынасы бойынша, заттар түсіне бағыттала заттарды іріктеп таңдауды үйрету; балалардың түс пен пішін жайлы білімдерін бекіту; қабылдауды, есте сақтауды, көрнекі-бейнелік ойлауды дамыту; балаларды әртүрлі сенсорлық сезінулермен байыта отырып, қоршаған ортада бағдарлау тәжірибесін кеңейтіп, талпынушылық пен білуге құмарлыққа тәрбиелеу.
Құрсау, геометриялық фигураларға ұқсас заттар бейнеленген суреттер; геометриялық фигуралар (дөңгелек, үшбұрыш шаршы) бейнеленген карточкалар; геометриялық фигуралар салыынған қапшық.
21
«Шыршалар мен саңырауқұлақтар»
Мақсаты мен міндеттері: балалар назарын түстің әртүрлі заттарды бейнелеу үшін қолданылуы мүмкін екеніне аудару; түстері бойынша нысандарды алмастыруды үйрету; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Мозаикалар салынған шелектер: 10 жасыл, 10 қызыл, 5 ақ, 5 сары, 5 көк мозаика.
22
«Бақбақ гүлдер»
Мақсаты мен міндеттері: Фланеле-графта түрлі түсті геометриялық пішіндерді-шеңбер мен үшбұрышты орналастыруды үйрету; балалар назарын белгілі бір түстегі фигура әртүрлі заттарды бейнелеу (бақбақ гүлді) үшін қолданылуы мүмкін екеніне аудару; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Табиғатты аялауға тәрбиелеу; ұсақ қол моторикасын жетілдіру.
Бақбақ гүлдерінің суреттері; фланелеграф, жасыл тіктөртбұрыштар – өсімдіктің жапырақтары сары шеңберлер-бақбақ гүлдері. Көрсетуге арналған үлестірмелі парақтар. Бақбақтың сабағының суреті салынған алаңқай, сары шеңберлер-бақбақ гүлдерге арналған тәрелкелер.
Сәуір
23
«Сурет құрастыр»
Мақсаты мен міндеттері: перцептивтік модельдеу әрекетін үйрету (бірнеше бөліктен тұратын зат пішінін көрнекі талдау және жинақтау); геометриялық пішіндерді атауды, оларды салыстырып, түстерін атай білу дағдысын дамыту; ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Ойыншық жолбарыс, геометриялық фигуралардан құрастырылған суреттер үлгілері: шырша, үй, машина; әр балаға – түрлі түсті шеңберлер, тіктөртбұрыштар.
24
«Қуыршаққа арналған таратулар» (Әртүрлі көлемдегі бірдей заттарды 2 топқа бөліп қою)
Мақсаты мен міндеттері: балалар назарын заттардың өлшеміне аудару, оларда өлшем айырмашылығы мен ұқсастықты орнатудың қарапайым тәсілдерін қалыптастыру; «осындай», «мұндай емес», «үлкен», «кішкентай» сөздерінің мағынасын түсінуге үйрету; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Ойыншықтармен ұқыпты ойнауға тәрбиелеу.
Әрбір балаға 5 үлкен пиала 5 кішкентай пиала (жапсырмалар).
Мамыр
25
«Түрлі түсті шалғын»
Мақсаты мен міндеттері: әртүрлі заттарды өлшемі бойынша салыстыруды және оларды үлгідегідей орналастыруды үйрету; ойлау қабілетін дамыту; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Балалар санына қарай түрлі түсті пирамидалар. Қатты қағаздан жасыл түсті шеңбер – 15 – 20 см.
26
«Ұшатын көбелектер»
Мақсаты мен міндеттері: заттардың түстері жайлы білімдерін, заттарды түстері бойынша іріктеу ептілігін бекіту; спектердің барлық түстеріне (қызыл, көк, сары, жасыл, ақ, қара) қарай педагогтің белгісінен кейін қимылдауға үйрету; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Түрлі түсті қағаздан орындалған: 7 гүл, 7 көбелек. Гүлдердің түсі көбелектің түсіне сәйкес келуі керек: гүлдердің диаметрі 20 см, көбелектірдің диаметрі 10х15 см.
27
«Көңілді балықшылар»
Мақсаты мен міндеттері: балаларды әртүрлі тәсілдермен судан затты алу дағдысына жаттықтыру. Суменойын ойнату арқылы жағымды сезімді жеткізу; балаларды судың қасиетімен таныстыру (тұнық, жылы, сұйық және т.б.), сумен ойналатын ойындар үшін керек жабдықтарды даярлауға, оны жинауға балаларды үйрету; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Ұсақ заттар-балықтар (теннис доптары, қақпақтар, киндер шоколадының жұмысртқасы); тегешпен су, елеуіштер; аквариумның суреті; шелектер.
ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН ОҚУ ІС-ӘРЕКЕТІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТАЛАРЫ
№1 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы:таным, қатынас.
Бөлімі:Сенсорика.
Тақырыбы: «Құлыншаққа арналған жол».
Мақсаты: балаларға 4 мүмкіндіктің ішінен 2 берілген түс бойынша (қызыл, көк) затты таңдауға үйрету; заттарды түсі бойынша топтастыру іскерлігін бекіту; спектрде түстер бояуларын араластырудың ретімен таныстыру. Ойыншықтармен ұқыпты ойнауға тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: 6-7 баладан тұратын топқа әр түстен 24 дана түрлі түсті (қызыл, көк сары, жасыл) қатты жолақшалар.
Сөздік жұмыс: түрлі түсті жолақтар.
Билингвальды компонент: қызыл-красный, көк-синий.
Мотива- циялық- қозғау-шылық
Ойындық жағдаят.
Балаларға қонаққа құлыншақ келді.
Ол балаларға өзімен бірге түрлі түсті жолақшаларды сыйлыққа ала келіпті.
Балаларға құлыншақпен амандасып, әкелген сыйлықтары үшін алғыстарын айтады.
Үлестірмелі материалдармен жұмыс.
Балалар, қараңдаршы, құлыншақ бізге қандай әдемі, ашық, түрлі түсті жолақшалар әкелген.
Сөздік жұмыс: түрлі түсті жолақтар.
Педагог қызыл және көк телпектері бар 2 қуыршақты әкеледі (көйлектер, шаш буғыштары және т.б бар)
Кәне,балалар, қызыл телпегі бар қуыршаққа арналған жолақшаны таңдап көрейкші.
Ал екінші қуыршағымызға да дәл басындағы телпегінің түсі сияқты- көк түсті таңдайық.
Билингвальды компонент: қызыл-красный, көк-синий.
Педагог балалардың әрекетін «дәл осындай түстен» сөзімен түсіндіреді. Балалармен жеке жұмыс жүргізеді.
Балалар қарайды.
Қайталайды: түрлі түсті жолақтар.
Балалар алдымен қызыл түсті бір жолақшаны таңдап алып (дәл сондай) үстіне қою арқылы немесе қарап отырып басқа да түсті жолақшалармен салыстырып, оны қызыл телпекті қуыршақтың қасына қояды. Екінші қуыршақпен де дә осындай жұмыс жүргізеді.
«Дәл осындай түстен» сөзін қайталайды.
Рефлекциялық-
түзетушілк
«Жол сал» дидактикалық ойыны.
Педагог балаларға құлыншаққа арнап түрлі түсті жолақшалардан (қызыл және көк) жол салуларын ұсынады.
Педагог балалардың жұмысын мадақтап, құлыншақпен қоштасады.
Балалар алдарына жолақшаларды қызыл-көк, қызыл- көк ретпен орналастырады. Құлыншақпен қоштасады.
Күтілетін нәтежелер:
жасайды: 4 мүмкіндіктің ішінен 2 берілген түс бойынша затты таңдауды;
түсінеді: 2 түсті: (қызыл, көк);
қолданады: түстер бойынша заттарды топтастыру дағдысын.
№2 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, шығармашылық.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Шуақты күн».
Мақсаты: шеңберден шықпауға, олардан қарапайым позиция жасауға, таныс пішіндерді бейнелеуге үйрету; ауызекі сөйлесу тілдерін дамыту; ұсақ қол моторикасын дамыту. Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: фланелеграф, әртүрлі түсті шеңберлер (қызыл, көк сары, жасыл) әртүрлі түсті доптар (дәл шеңберлердің түсіндей). Сөздік жұмыс:шуақты күн.
Билингвальды компонент: доп-мяч, дөңгелек-круг.
Мотива- циялық- қозғау-шылық
Ойындық жағдаят.
Балаларға қонаққа ит келеді, ол өзімен әртүрлі түсті шеңберлер ала келеді және онымен ойнауды ұсынады.
Балалар итпен
амандасып ,
оны сипалайды.
Педагог фланелеграфқа бұлт пен күннің суретін жапсырады да тақпақ оқиды:
Бұлт тығылып орманға,
Шықты күнім аспанға,
Сондай таза, сәулелі,
Жетсе егер қолымыз,
Даярмыз аялап ұстауға.
Педагог тақпақты тағы бір рет қайталап оқып шығады.
Сөздік жұмыс: шуақты күн.
-Кәне, балалар, күнімізге күліп және оны ауа арқылы сүйіп, қол бұлғайық.
-Балалар , күннің түсі қандай?-Міне, мынадай сары түсі.
-А мынадай түстен не болуы мүмкін?
Балалар тақпақты тыңдайды.
Қайталайды: шуақты күн.
Педагогтің айтқанын жасайды.
-Сары түсті.
-Ағаш жапырағы.
Билингвальды компонент:доп-мяч, дөңгелек-круг
-Ал, мынадай түстен қызыл
бізде гүлдер болады. Фланелеграфқа қояды.
-Балалар, бізде не сары түсті?
-Ал көк түсті ше?
-Ал жасыл түсті ше?
-Ал қызыл түсті ше?
Балалармен жұмыс жүргізеді.
-Күн.
-Аспан.
-Шөп.
-Гүлдер.
Рекциялық-
түзеушілк
Түрлі түсті доптар.
Педагог әртүрлі түсті доптармен ойнауды ұсынады.
Педагог мына сөздерді айта отырып, допты балаға қарай лақтыралы:
«Қағып ал менің қызыл (сары, жасыл, көк) добымды,
Маған лақтыр, жасырма оны!» Педагог әрбір баламен жеке-жеке ойнайды.
Секір добым асықпай,
Ойнасын барлық балақай!
Балаларды мадақтайды.
Бала педагогтің алдындағы бос орынға отырады.
Бала допты кері қарай педагогке домалатады. Балалар доптың екпінімен секіреді.
Күтілетін нәтежелер:
жасайды: композициядағы түсті ажыратуды, белгілеуді;
түсінеді: қимыл-қозғалыстағы ептілік пен үйлесімділік дағдысын;
қолданады: түрлі түсті шеңберлермен композиция жасауды.
№3 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы:таным, қатынас.
Бөлімі:Сенсорика.
Тақырыбы: «Терезелі үй» (пішін, көлемі).
Мақсаты:балаларда 2 әртүрлі фигура (дөңгелек, шаршы) мен 2 әртүрлі көлемдегі (сөздік нұсқау бойынша –үлкен, кішкентай) заттарды таңдауды жүзеге асыра отырып пішініне және көлеміне қарай топтастыру үйрету; ұсақ жол моторикасын дамыту. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар:сыналары және тесіктері бар 2 үй (бір балағы), 4 үлкен дөңгелек пен шаршы және 4 кішкентай дөңгелек пен шаршы.
Сөздік жұмыс: тегіс, сүйір.
Билингвальды компонент: үй-дом, шаршы-квадрат.
Мотива- циялық- қозғау-шылық
Жағдаятты сомдау. Карлсон балаларға қонаққа ұшып келді. Ол өзімен бірге терезелерінің әйнегі жоқ ерекше үйлер ала келді.
Балалардың Карлсонмен амандасады. Әйнегі жоқ үйді қарастыра бастайды.
Ұйымдыстырушылық- ізденістік
Үлестірмелі материалдармен жұмыс. –Балалармен,Карлсон үйдің терезелеріне әйнек қойып беруді сұрайды.Бізге мынандай дөңгелек таңдау керек (педагог дөңгелектерді көрсетеді).
-Ал мыналарының пішіні басқа (шаршылар көрсетеді).
Билингвальды компонент: үй-дом, шаршы-квадрат.
Сөздік жұмыс: тегіс, сүйір.
-Мына дөңгелек терезелерді қолдарыңа алып, шеттерін саусақтарыңмен жүргізіп көріндерші, олар тегіс, бұрыштары жоқ.
-Ал енді басқа терезесін көрейік, шаршы пішінді терезенің шеттерін саусақтарыңмен жүргізіңдерші, оның бұрыштары бар және үшкір.
-Ал енді терезелерге фигураларды- үлкен дөңгелектер мен үлкен шаршыларды;
Кішкентай дөңгелектермен кішкентай шаршыларды қояйық. Осылайша үйдің терезелерін жабайық. Балалармен жұмыс жүргізеді.
Балалар терезелерді қарап шығады: дөңгелек және шаршы.
Қайталайды: тегіс, сүйір. Балалар фигураларды қолдарына алып тексереді.
Балалар қайсысы дөңгелек, ал қайсысы шаршы екекін көрсетеді.
Балалар фигураларды көлемінің үлкендігіне және кішкентайлығына қарай қояды.
Рекциялық-
түзеушілк
Оқу іс-әрекетін қортындылау:
-Біз қандай әдемі, ерекше терезелері бар үйлер жасадық.
-Корсетіндерші, қай жерінде үлкен дөңгелек терезе, ал қай жерінде кішкентай дөңгелек терезе.
Балалар үлкен дөңгелек және кішкентай дөңгелек пішінді терезелерді көрсетеді.
Күтілетін нәтежелер:
жасайды: заттардың көлемдеріне қарай отырып, оларды топтастыруды;
түсінеді: 2пішінді (шаршы,дөңгелек) және 2өлшемді (үлкен, кішкентай);
қолданады: «осындай», «мұндай емес», «артүрлі», «бірдей», «үлкен», «кішкентай» сияқты сөздер туралы түсініктерді.
№4 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Қорапшаларға орналастыр»
Мақсаты: 2 әртүрлі пішінді(тіктөртбұрыш, үшбұрыш) және 2әртүрлі көлемді (сөздік нұсқау бойынша үлкен, кішкентай) заттарды таңдауды жүзеге асырып, оларды көлемі мен пішіндеріне қарай топтастыруға үйретуді жалғастыру; ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Қайырымдылыққа тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: матрешка, тіктөртбұрыш пен үшбұрыш (әртүрлі көлемді)бейнеленген 2 қорапша, 3үлкен және кішкентай тіктөртбұрыш пен үшбұрыш.
Сөздік жұмыс: тіктөртбұрыш, үшбұрыш.
Билингвальды компонент: тіктөртбұрыш- прямоугольник, үшбұрыш- треугольник.
Мотива- циялық- қозғау-шылық
Жағдаяттан шығу: Матрешка балаларға қонаққа келеді, оларға геометриялық пішіндері бар қорапшалар сыйлайды.
Балалар матрешкамен амандасып, сыйлығы үшін алғыстарын айтады.
-Балалар, матрешка пішіндердің барлығын қорапшаларға салып , ретке келтіруімізді сұрайды.
Сөздік жұмыс: тіктөртбұрыш, үшбұрыш.
-Қорапшалардың сыртында пішіндер суреті жапсырылған, сол бойынша біз пішіндер тауып, қажетті қорапшаға салумыз керек.
-Біз мына қорапшаға тіктөртбұрыш пішіндерді саламыз.
Олар үлкен және кішкентай.
-Оларды тауып, осындай суреті бар қорапшаға салындар.
Ал мына қорапшаға басқа пішіндерді саласыңдар, мынандай үшбұрыштарды. Олар да үлкен және кішкентай.
Билингвальды компонент: тіктөртбұрыш- прямоугольник, үшбұрыш- треугольник.
Балалармен жұмыс жүргізеді.
Балалар қорапшаларды және пішіндерді қарайды. Балалар
«тіктөртбұрыш», «үшбұрыш» сөздерін қайталайды.
Балалар тіктөртбұрышты пішіндерді алып (үлкен және кішкентай) тіктөртбұрыштың суреті белгіленген қорапшаға салады. Үшбұрыштарды да осылай салады.
Рекциялық-
түзеушілк
Дидактикалық ойын. «Матрешкадан
тығылайық!» Педагог: «тығылайық!»-деп бұйрық береді, содан кейін: «қыдырайық!»- деп бұйрық береді.
Балалар тізе бүгіп отыра қалып, бет терін қолдарынмен жабады. Келесі бұйрықта топ ішінде қыдырып жүоеді.
Күтілетін нәтежелер:
жасайды: заттардың көлемі мен пішіміне қарай топтастыру.
түсінеді: бірлесе жұмысты орындау дағдысын;
қолданады: 2жаңа фигураны (тіктөртбұрыш, үшбұрыш) және 2көлемді фигураны (үлкен және кішкентай).
№5 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы:таным, қатынас.
Бөлімі:Сенсорика.
Тақырыбы:«Әтешті құрастырамыз»
Мақсаты:көлемі бойынша сақиналарды таңдай отырып, пирамиданы жинауға үйрету; үлкен кішкентай сақинаны тапқызу; Балаларды үй құстарына қамқорлық көрсетуге тәрбиелеу. Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: Ең жоғары бөлігі әтештің басы тәріздес 8 түрлі түсті сақинадан тұратын пирамида, 4түстен тұратын сақина және 4 баладан тұратын топ (пирамидағы түстер саны бойыеша).
Сөздік жұмыс: алтын айдар.
Билингвальды компонент: әтеш- петух.
Мотивациялық- қозғаушылық
Тағажайып сәт: Педагог матамен жабылған ойыншықты алып келді. Матаның астыннан: «ку-ка-ре-ку!» деген дауыс естіледы.
-Бізге не келгенін білдіңдерме?
: «ку-ка-ре-ку!» деп не ән салады? Мата алынып, ойыншық көрсетіледі.
Билингвальды компонент: әтеш- петух.
Сөздік жұмыс: алтын айдар.
Балалар қызығушылықпен педагогті қоршап алады.
Балалар кезекпен әтешті айдарынан сипалайды және онын даусына еліктеп дауыстайды.
Қайталайды: алтын айдар.
Ұйымдыстырушылық- ізденістік
-Бүгін біз сендермен әтешті құрастырамыз. Педагог үстелге жоғарғы бөлігі жоқ пирамиданы қояды.
Пирамида шеңбер бойынша бір баладан екінші балаға жылжиды.
Қалып қойған сақина қайтадан шеңбер бойынша баладан-балаға жылжиды.
Ең үлкен сақинаны тауып, жіңішке қадаға кигізіңдер.
-Ал енді кішкентай сақинаны кигізіндер.
-Енді, міне, пирамидамыз үстіне дейн толды. Педагог жоғарғы жағына ең соңғы бөлігі-әтештің басын кейгізеді.
-Бұл не?
-Дұрыс,әтеш. Әтештің «қораз» депте атайды.
-Әтеш қалай шақырады? Педагог балаларға Ермек Өтетілеуұлының қораз туралы өленің оқып береді:
Мен қоразбын,қоразбын,
Жалқаулармен аразбын.
Таңды бұрын қарсы алып,
Елді оятамын жар салып!
«ку-ка-ре-ку!»
Әрбір бала пирамиданың жоғарғы жағынан бір сақинадан шешіп отырады, сонда әр балаға пирамида екірет түседі.
Әрбір балада екі сақинадан болады: бірі-үлкен және екіншісі- кішкентай.
-Әтеш.
-«ку-ка-ре-ку!» деп шақырады. Балалар оны әр қырынын қарайды.
Балалар бар ынталарымен өлеңді тыңдайды.
Рекциялық-
түзеушілк
Әтештер дидактикалық ойын. Педагог балаларға әтешті бейнелеп көрсетулерін сұрайды.
Балалар жүреді, қанаттарын қағады, аяқтарынмен жерді қағып, тұмсықтарымен шоқып дән іздейді, тауықтары мен балапандарын сызылта «ку-ка-ре-ку!» деп шақырады.
Күтілетін нәтежелер:
жасайды: үлкен және кішкентай сақинаның айырмашылығын.
түсінеді: ұжымда жұмыс жасау дағдысын;
қолданады: көлемі бойынша сақинаны таңдай отырып пирамиданы жинауда .
№6 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы:таным, қатынас.
Бөлімі:Сенсорика.
Тақырыбы:«Иттер-менің достарым»
Мақсаты: балалардың назарын әртүрлі көлемдегі заттарға аудару, үлкен және кішкентай сөздерінің мағынасын түсінулерін қалыптастыру; балаларды үлкен және кішкентай заттарды көрсете білуге, сөздерді дұрыс айтуға жаттықтыру; ұсақ қол моторикасын жетелдіру. Үй жануарларына қамқорлық болуға тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: Үстел, көлемі бойынша айырмашылықтары бар 2 ойыншық күшік; 2үй ; 2 доп, 2бантик,
Сөздік жұмыс: сүйек.
Билингвальды компонент: ит-собака
Мотивациялық- қозғаушылық
Ойындық жағдаят.
-Балалар, қатты үріп жатқан не? ӘУП-ӘУП. Иә,дұрыс, бұл –ит қой үріп жатқан, ол бізге қонаққа келіпті.
Билингвальды компонент: ит-собака.
-Ал ақырын үріп жатқан не?
-әуп-әуп. Ия, бұлда-ит, бірақ ол әлә кішкентай екен
-бұлар бізге қонақ болып келіпті.
Қарайды, тыңдайды: «Бұл-ит»,-деп жауап берді.
-бұл да ит.
Ұйымдыстырушылық- ізденістік
-Маған үлкен итті көрсетіндерші. Енді маған кішкентай итті көрсетіндерші.
-Балалар, қараңдаршы, мына үйшіктер тұр. Мұнда иттер тұрады.
-Бұл қандай үй?
-Ал мынау ше?
-Бұл қандай ит?
-Ол қандай үйде тұрады?
Көрсетіндерші.
-Ал мына ит қандай?
-Ол қандай үйде тұрады?
Көрсетіндерші.
-Кәнеки, иттерімізге бантик сыйлайық. Міне, бізде үлкен және кішкентай, бантиктер бар.
-Мынау қандай бантик?
-Ал мынау қандай?
-Үлкен бантик қай итке сыйлаймыз, ал кішкентай бантикті қай итке сыйлаймыз?
-Қараңдаршы, біздің иттер әдемі болды.
-Үлкен және кішкентай иттеріміз доппен ойнап жүріп оларды жоғалтып алыпты, ал мен допты тауып алдым, олар-мінеки.
(Үлкен және кішкентай доптарды көрсетеді).
-Бұлар-үлкен және кішкентай доптар.
Маған үлкен допты көрсетіндерші?
Маған кішкентай допты көрсетіндерші?
-Үлкен допты қай итке береміз?
-Ал кішкентай допты қайсысына береміз?
Сергіту сәті:
-Ал енді балалар орындықтарының қасына тұра қалындар. Иттер сияқты секіріп көрейкші.
Біздің үлкен және кішкентай итіміздің қарыңдары ашқан
Балалар үлкенін де кішкентайын да көрсетеді.
-Үлкен үй.
-Кішкентай үй.
-Үлкен ит.
-Ол үлкен үйде тұрады.
Көрсетеді.
-Ол кішкентай ит.
-Ол кішкентай үйде тұрады. Көрсетеді.
Балалар қызығушылық танытып үкен кішкентай деп қайталайды.
-Үлкен бантик.
-Кішкентай бантик.
Балалар үлкен итке үлкен бантик, ал кішкентай итке кішкентай бантик сыйлайтындарын айтады. Кішкентай итті көрсетеді.
Балалар үлкен және кішкентай допты көрсетеді.
Балалар үлкен допты үлкен итке, ал кішкентай допты кішкентай итке беретіндерін айтты.
Балалар сергіту жаттығуын орындайды.
екен.
-Міне үлкен және кішкентай тарелкені қоямын.
-мынау қандай тарелке?
-Ал мынау ше?
-Үлкен тарелкені қай иттің алдына қоямыз?
Көрсетіңдерші?
Сөздік жұмыс: сүйек.
Бұлар-үлкен және кішкентай сүйектер.
-Мынау қандай сүйек?
-Үлкен сүйекті біз қай итке береміз?
Көрсетіңдерші?
-Ал мынау қандай сүйек?
-Кішкентай сүйекті қай итке береміз?
Көрсетіңдерші?
-Жарайсыңдар.
Балалармен жұмыс жүргізеді.
-Үлкен тәрелке.
-Кішкентай тәрелке.
-Үлкен иттің алдына қоямыз.
Көрсетеді.
Қайталайды:cүйек.
-Үлкен сүйек.
-Үкен итке береміз.
Көрсетеді.
-Кішкентай сүйек.
Кішкентай итке береміз.
Рекциялық-
түзеушілк
-Міне, біз үлкен итті де , кішкентай итті де тамақтандырдық. Олар үлкен және кішкентай үйшіктерді тұрады, ойнайды, үлкен және кішкентай тәрелкеден үлкен және кішкентай сүйекпен тамақтанады, ал біз оларға үлкен және кішкентай бантиктерді сыйлыққа тарту еттік. Иттеріміз енді біздің сабын көпіршіктерін қалай ұстап алатынымызды тамашаласын. Маған үлкен және кішкентай сабын көпіршіктерін көрсетіңдерші.
Жарайсыңдар!
Қызығушылығын көрсету.
Балалар сабын көпіршіктерімен ойнайды.
Күтілетін нәтежелер:
жасайды: заттар атауын: бантик, тәрелке, сүйек, доп, ит, үйшік
түсінеді: заттар көлеміне қарай үлкен және кішкентай болатынын;
қолданады: үлкен заттарды кішкентай заттардан ажырата білуді.
№7 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы:таным, қатынас.
Бөлімі:Сенсорика.
Тақырыбы:«Үйшік»
Мақсаты: Заттардың өлшемі бойынша (беттестіру және қасына кою) салыстыру тәсілін балаларға үйрету. Заттардың өлшемін сөзбен бідіру.пішін бойынша геомитриялық фигураларды топтастыру икемділігін бекіту.ұсақ қол моторикасын жетілдіру. Оқу іс-әрекетіне деген қызығушылық пен ынтаны тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: қалташа, шар, аңдар бейнесі (аю, қасқыр, түлкі, қоян, тышқан) әртүрлі өлшемдегі шаршылар (5дана).
Сөздік жұмыс: ғажайып.
Билингвальды компонент: үйшік-теремок.
Мотивациялық- қозғаушылық
Ойындық жағдаят:
Бөлмеге хат байланған шар ұшып келді. Педагог хатты алып оқиды: «қымбатты балалар, сендерге хат жазып отырған- аңдар». Бізге үйшік салуға көмектесіндерші. Біз оны тұрғызған болатынбыз, бірақ ол қайта-қайта құлап бұзыла берді.
-Балалар аңдарға көмектесеміз бе?
-Ондай болса, орманға барайық, ол жай орман емес, ғажайып орман.
Сөздік жұмыс: ғажайып.
-Бұл не үшін? Біреулер ұрысып жатқан сияқты(шымылдырықты ашады).
-Бұл аңдар екен ғой.
-Сәлеметсіңдер ме, балалар, келгендерің жақсы болды. Сендер біз жіберген хатты алдыңдар ма?
-Иә,
Көмектесеміз.
«Ғажайып» сөзін қайталаймыз.
Балалар аңдармен амандасады.
-Хаттарыңызды алдық. Біз сіздерге үйшік тұрғызуға көмектесуге келдік.
Ұйымдыстырушылық- ізденістік
-Кәнеки, балалар, аңдарды бойына қарай тұрғызайық.
-Аңдардың ішіндегі ең үлкені не?
-Кәне, аюды салыстырайықшы, ол шынымен де бәрінен үлкен бе? Аюды түлкінің, қасқырдың, қоянның, тышқанның қасына қояйық.
-Иә, ол ең үлкені екен.
-Кәне, Назгүл, оны алып ең шетіне қой.
-Ал қалғандарының ішіндегі ең үлкені ше?
-Кәне тексеріп көрейік. Басқа аңдарды салыстырып көрейік. –Қалғандарының ішіндегі ең үлкені не?
-Ең кішкентайы болып не қалды?
-Қараңдаршы, аңдар қалай тұр:
Ең үлкені, кішкентайы, одан да кішкентайы, ең кішкентайы.
-Ал енді шаршылардан аңдарға арнап үйшік тұрғызайық.
-Аю үшін ең үлкен шаршыдан тұрғызамыз. Ең үлкені табыңдаршы.
-Ал енді тексерейік. Шаршыны екінші шаршының үстіне қояйық.
(үстіне қою әдісі арқылы тексереміз және т.б)
-Оны жеке қоямыз.
- Қалғандарының ішінен ең үлкенін табайық және т.б.
-Ал енді ең кішкентайы қалды. Оны ең жоғары жағына қояйық.
-Енді аңдарды үйшікке орналастырамыз. Ең үлкені аюды, одан кішкентайына қасқырды, одан да кішкентайына, ең кішкентайына қоянды кіргіземіз.
Қалған ең кішкентайына тышқанды кіргіземіз.
-Міне, қандай үйшік шықты үлкен, кішкентай, одан кішкентай, одан да
-Аю.
Балалар салыстырып, аңдарды атап, оларды бойына қарай тұрғызады.
Балалар ең үлкенін табады.
Балалар шаршыларды іздеп және оларды өлшем бойынша басқалармен салыстырады.
Балалар педагогтің айтқандарын орындайды.
Аңдарды өлшемі бойынша сәйкес шаршы-үйлерге қоныстандырады.
кішкентай, ең кішкентайы.
Билингвальды компонент: үйшік-теремок.
-Балалар біздің аңдарымыздың достары көп екен, оларда өздеріне біздің дәл осындай үйшік салып бергенімізді қалайды. Сендерсіз олар үйшік тұрғыза алмайды, оларға көмектесеміз бе?
-Сендердің үстелдерінің үстінде де шаршылар бар. Олардан өз үйшіктеріңді тұрғызыңдар.
Балалар жұмыс жүргізеді.
-Әрине, көмектесеміз.
Баалар өз шаршыларынан үйшік тұрғызады.
Рекциялық-
түзеушілк
-Жарайсыңдар! Біз қандай керемет үйшіктерді тұрғыздық. Астында үлкен шаршы, сосын адан кішкентай, оданда кішкентай, сосын ең кішкентайы.
-Аңдардың барлығына риза болып, алғыстарын айтады. Міне сендер қандай әдемі үйшіктер құрастырдыңдар. Ал енді үйлеріңмен және аңдармен ойнауларына болады.
Балалар еркін түрде аңдарды және құрастырған үйлерімен ойнайды.
Күтілетін нәтежелер:
жасайды: аңдар атауын:аюды, қасқырды, түлкіні, қоянды, тышқанды.
түсінеді: өлшемі бойынша заттарды саыстыру дағдысын(үстіне қою, қасына қою);
қолданады: пішіні бойынша геометриялық фигураларды топтастыру.
№8 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: ”Кірпілер”.
Мақсаты: «көп», «аз», «біреу» ұғымдарын қалыптастыру; заттарды түстері бойынша топтауды, заттың көлемін ажыратуды үйрету; кеңістіктік түсініктерін дамыту; сөйлеу тілінде заттың орнын білдіруші кеңістік ұғымдарын қолдана білу (астында, үстінде, жанында); жалпы және ұсақ моториканы, тактильді түйсікті, эстетикалық мәдениетті дамыту; жануарларға деген қамқорлық қатынас пен сүйіспеншілікке тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: ойыншық кірпі, кірпіні жасауға арналған ермексаз, күнбағыс дәні, мүсіндеуге арналған тақтайша мен сүлгі.
Сөздік жұмыс: тікенекті.
Билингвальды компонент: кірпі – ежик, жасыл – зелёный, сары – желтый.
Педагогтың іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
«Кірпінің балаларын тап»дидактикалық ойыны:
-Балалар қараңдаршы, кірпі-ана бізге қонаққа келді. Бірақ ол көңілсіз сияқты. Қалай ойлайсыңдар, неліктен? Кірпі-ана маған кішкентай балаларының одан тығылып қалғанын айтты. Ол балаларын табуға сендерден көмек сұрайды.
-Кірпінің балалары қайда жасырынып қалғанын білесіңдерме?
Билингвальды компонент: кірпі – ежик, жасыл – зелёный, сары – желтый.
Балалар жауаптары.
Балалар кірпінің балаларын іздейді (үстелдің орындықтың астынан, себеттің ішінен, төсектің астынан)
Ұйымдастырушылық-ізденістік
Кірпілер қандай? Дидиактикалық ойыны.
Кірпі қандай?
Ал кірпінің балалары қандай?
Кішкентай кірпілер қаншау?
Ал үлкені ше?
Қараңдашы, жасыл көгалда қанша кірпі отыр?
Ал қанша кірпі сары көгалда отыр?
Балалар жұмыс жүргізеді.
Сергіту сәті.
Тікенекті кірпі келеді,
Шыршаға ұқсап жайқала.
Жинап жеміс-жидекті,
Асығар үй-жайына!
Сөздік жұмыс: тікенекті
“Тікенек жаса”дидактикалық ойыны.
-Ал қазір, балалар, үстелдеріңе жақындаңдар. Қараңдаршы, сендердің үстелдеріңнің үстінде кірпілер кірпілер жатыр. Бірақ олар бір түрлі екен. Оларда не жоқ?
-Кірпілердің арқаларына тікендерін қайтаруға көмектесейік пе?
Үлкен.
Кішкентай.
Көп.
Біреу.
Көп.
Аз.
Қимыл-қозғалыстар жасайды.
Қайталайды:
тікенекті.
Үстелге жақындайды.
-Тікенек жоқ. Бәрі келіседі. Балалар күнбағыс дәндерінен тікендер жасайды.
Рефлексиялық-түзетушілік
Жарайсыңдар, балалар! Кірпілеріміз тамаша болды. Кірпілерімізді арқаларынан сипайықшы. Олар қандай болып шықты?
-Тікенекті болды.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: арқасы тікенекті кірпіні;
түсінеді: кірпі тікенекті болатынын; “аз”, “біреу“және “көп” ұғымдарын;
қолданады: кірпі туралы және оның өмір сүру ортасытуралы білімді.
№9 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Ұзын – қысқа».
Мақсаты: «ұзын», «қысқа» ұғымдарымен таныстыру; беттестіру (бетіне қою) әдісі арқылы ұзындықты салыстыруды үйрету; сондай-ақ заттармен тәжірибелік әрекет барысында ұзындық туралы білімді қолдана білуге үйрету; қашықтан заттарды ұзындықтары бойынша салыстыруды, көз мөлешерді дамыту; саусақтың ұқсас бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру.
Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Қолданылатын құрал-жабдықтар мен көрнекіліктер: ұзындықты беттестіріп салыстыруға арналған жолақша-жолдар (ұзыны –жасыл және қысқасы – көк); әр балаға әртүрлі түстен 1 машина; түрлі ұзындықтағы ленталар; әр балаға жолдардың түсіндей үйдің суреті бейнеленген 2 данадан карточкалар.
Сөздік жұмыс: ұзын, қысқа.
Билингвальды компонент: үй – дом, жол – дорога.
Педагогикалық іс-әрекеті
Балалардың
іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
Саусақ жаттығуы.
Бас бармаққа қонаққа,
Үй есігі алдында,
Балаң үйрек, ортан терек,
Шылдыр шүмек асыға,
Ең ақыры кішкентай бөбек,
Есік қақты жайлана.
Бірге жүрсе саусақтар – мәңгі достар,
Бір – бірінсіз күні жоғын ұғынды олар!
Бір уақытта екі қолдың да саусақ ұштарын мәтіндегі сөзге сәйкес кезекпен қосады.
Ұйымдастырушық ізденістік
«Жол салу» дидактикалық ойыны.
Балаларға жолақша-жолдар, үйлер және машиналардың суреті бар карточкалар үлестіріліп беріліді.
Билингвальды компонент: үй – дом, жол – дорога.
Балаларға сұрақтар қойылады.
-Жолдар бірдей ме?
-Айырмашылығы неде?
-Олардың қайсысы ұзынырақ?
-Жолақшалардың ұзындығын бір-бірінің үстіне қою арқылы білеміз.
Сөздік жұмыс: ұзын, қысқа.
-Қай жол ұзынырақ; үстіңгісі ме, астыңғысы ма?
Ұзын жолды жасыл үйге қоямыз, ал қысқасын көк үйге қоямыз.
-Машина қай жолмен үйге тез жетеді?
Балалармен жеке жұмыс жүргіеді.
Карточкаларды таратып алады.
Балалар жолдарды салыстыра қарайды, тапсырманы орындап, педагогтің сұрақтарына жауап береді.
Қайталайды:
Ұзын,қысқа.
Жауап береді.
Рефлексиялық түзетушілік
«Ұзын және қысқа таспаны тап»
Дидактикалық ойын.
Әртүрлі ұзындықтағы таспалар
салынған қорапты ортаға қояды.
Балалар педагогтің айтуы бойынша барлық қысқа таспаны немесе барлық ұзын таспаны таьуға тиіс.
Күтілетін нәтижелер:
Жасайды: «ұзын», «қысқа» таспаларды салыстырады;
Түсінеді: заттардың ұзын, қысқа болатынын.
Қолданады: заттардың ұзын, қысқалығын білу үшін беттестіреді.
№10 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: ”Жоғары-төмен”.
Мақсаты: кеңістік қатынастармен танысу; ”жоғары-төмен” сөздерінің мағынасын түсінуге үйрету және педагог соңынан қайталап айту; саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру; тілді түсінуді жетілдіру, естіп, қабылдауды дамыту. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: әр түрлі жұмсақ ойыншықтар, текшелер.
Сөздік жұмыс: жоғары, төмен.
Билингвальды компонент: жоғары – вверх , төмен – вниз.
Педагогтың іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
Жағдаяттың сомдалуы:
Топ балаларына әртүрлі жұмсақ ойыншықтар салынған сәлемдеме келеді. Педагог балаларға ойыншықтарды таратады.
Ойыншықтарды таратып алады.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
”Жоғары-төмен”дидактикалық жаттығуы.
Педагог текшелерден баспалдақ тұрғызады. Онымен ойыншықтар жүреді:жоғары-жоғары-жоғары; төмен-төмен-төмен.
Сөздік жұмыс: жоғары, төмен.
Билингвальды компонент: жоғары – вверх , төмен – вниз.
Жеке жұмыс жүргізеді.
Балалар педагогтің әрекетін бақылап, онымен бірге қайталады.
Қайталайды: жоғары, төмен.
Рефлексиялық-түзетушілік
Дидактикалық жаттығу.
Педагог ойыншықты өзінің басына қояды. Қараңдаршы “көжек менің басымда”(түсіндіреді)
Өздеріңнің ойыншықтарыңды бастарыңа қойындаршы.
Ал енді оны еденге құлатайық, ол төменге құлады.
Балалар педагогтің көрсеткенін орындайды.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: ”жоғары-төмен”сөздерінің мағынасын;
түсінеді: әрекетті орындай отырып, оны атай алу дағдысын:
қолданады: педагогтің үлгісі бойынша тапсырманы қайталау және орындауды.
№11 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, шығармашылық.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Көкөністер».
Мақсаты: дөңгелекті сопақшадан ажырата білуге, сәйкес пазылдарға пішінді орналастыра отырып, дөңгелекті (қызынақ) сопақшадан (қияр) ажырата іріктеуге үйрету; жазықтықта үлкен көлемді геометриялық фигураларды салыстыра білуге : қияр – сопақша, қызанақ – дөңгелек; балалар ойындарына қосымшаларды қосуды жалғастыру (қатты қағаздан қосымша қағаздар ). Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Қолданылатын құрал-жабдықтар мен көрнекіліктер: бір түсті үлгіқалып (30х20 см); пішіні және өлшемі бойынша дөңгелек пен сопақшаға ( әр балаға) сәйкес болатын диаметрі 4 см дөңгелек шеңбер) және сопақша ( сопақша диаметрі 2х4 см) ойықтар; бір үлгі қалыпта: балаға салу үшін 3 дөңгелек пен 3 сопақша сәйкес келеді, 3 сопақша және 3 дөңгелек қиынды; Ойынға арналған жинақ; «көкөністер» қияр (10 дана), қызанақ (10 дана).
Сөздік жұмыс: сопақша, дөңгелек.
Билингвальды компонент: қызанақ – помидор, қияр – огурец.
Педагогикалық іс-әрекеті
Балалардың
іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
Ойындық жағдаят.
Педагог балаларды көжек пен қонжыққа қонаққа баруға шақырады.
-Оларға біз не сыйлаймыз?-Мен көжек қиярды ұнататынын, ал қонжық қызанақты жақсы көретінін білемін.
Билингвальды компонент: қызанақ-помидор, қияр-огурец.
Балалар аңдарға қонаққа бармақшы болып шешеді.
Ұйымдастырушық ізденістік
-Қараңдаршы, міне қиярлар (көрсетеді) және қызанақтар (көрсетеді).Көжегіміз бен қонжықты тамақтандырайқ.
-Балалар, қолдарыңа ойыншық көкөністерді алыңдар: қызанақтар қызыл, әр домалақ.Ал қиярлар жасыл, сопақша.
Педагог үстелге көжек пен қонжықты отырғызады, әрқайсысының алдына тәрелке қойып, былай деп ескертеді:
-Көжекке-қияр, қонжыққа-қызанақ.
Көжек пен қонжық дәмді сыйлықтар үшін алғыс айтып, бірге ойнауды ұсынады.
Сөздік жұмыс: сопақ, дөңгелек.
Балалармен жұмыс жүргізеді.
«Көкөністерді жасырып қой!»
Дидактикалық ойыны.
Педагог қосымша қатты қағаздарды көрсетеді.
-Бұл – қызанақтар (дөңгелектер), ал мынау-қиярлар (сопақша).
Сәйкес келетін ойықтарға саламыз:
«Көкөністер тығылды!» (Қосымша қатты қағаздар үлгіқалып түсімен бірдей болып шықты).
Балалар тексере қарайды: бір қолынан екінші қолына ауыстырады, саусақпен шеттерін жүргізеді, алақандарында қысады.Балалар кезекпен ойыншық көкөністерді тәрелкеге салады.Көжекке қияр, қонжыққа қызанақ береді.
«Сопақ»,
«дөңгелек»
Сөздерін қайталайды.
Ойындық әрекет үрдісінде балалар көкөністер атауын қайталайды.
Рефлексиялық түзетушілік
-Балалар, қараңдар, көжек пен қонжық не істеп жатыр екен? Көрініс: аңдар көкөністерді жеп, бір-бірін сыйлап және балаларға алғыстарын айтады.
Балалар көжекпен, қонжықпен қоштасады.
Күтілетін нәтижелер:
Жасайды: дөңгелекті сопақшадан ажырата алады;
Түсінеді: толықтырушы заттармен жұмыс жасау дағдысын (қосымша қатты қағаз);
Қолданады: көкөністердің атауын және олардың түстерін.
№12 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: ”Шырша бізге қонаққа келді”.
Мақсаты: балаларда әртүрлі түстегі ойыншықтарды шыршаға дұрыс орналастыру дағдысын дамыту; балалардың көңілді шеңбермен жүру дағдысын жетілдіруді жалғастыру; саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру; оқу іс-әрекеттерінде шығармашылық, психологиялық жағымды атмосфераны тудыру;
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: ойыншықтар: тиін, шырша; шыршалардың кескіндері; әр балаға қызыл, жасыл, сары, көк түстерден түрлі түсті қысқыштар, шырша ойыншықтары.
Сөздік жұмыс: инелер.
Билингвальды компонент: шырша-ёлка,тиін-белка.
Педагогтың іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
Ойындық жағдаят.
Педагог балалардың назарын есік сыртындағы сықырға аударады. Педагог есіктен шығып топ бөлмесіне тиін мен шыршаны алып келеді.
Тиін: Сәлеметсіңдер ме, балалар, мен ешкімді шошытқым келген жоқ, тек сендерге сыйлыққа орманнан шырша ала келдім.
Билингвальды компонент: шырша-ёлка,тиін-белка.
Педагог:
Балалар, кәне тиінімізге әкелген шыршасы үшін алғысымызды айтайық. Тиін неліктен сен бізге мұндай сыйлық жасайын деп шештің?
Тиін:- Балалар, жақында қандай мереке болады, ол қалай аталатынын айтыңдаршы?
Педагог балаларға тиіннің орманнан қалай жеткенін айтып береді.
Педагог: - Жаңа жыл мерекесінде шыршаны әсемдейді.Орманда мынадай үлкен шыршалар көп өседі.(Суретін көрсетеді.)
Бірақ тиін сендерге арнап ең кішкентай шыршаны таңдап алыпты, міне мынадай (суретін көрсетеді). Орманнан тиін бізге қарай ұзақ жүріпті, шұңқырлардан секіріп өтіпті, міне, (былай педагог әрекетті көрсетеді), жолдармен жүгіріп, әрең дегенде балабақша балаларына жетіпті.
Балалар тиінмен амандасып, өз ойларымен бөліседі.
Алғыс айтады.
-Жаңа жыл!
Балалар аяқтарының ұштарымен тұрып, қолдарын жоғары созады. Балалар педагогтің барлық әрекетін қайталайды.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
-Балалар,шыршаның инелерін ұстап көрсеңдер болады, тек байқаңдар, саусақтарыңа кіргізіп алмаңдар.
Сөздік жұмыс: инелер.
Педагог:- Тиін, біздің балалар шыршаныойыншықтартармен безендіре алады.
“Шыршаны безендір” дидактикалық ойыны.
Педагог шыршаны балаларға таратып береді де оны ойыншықтармен безендіруді ұсынады.
Тиін:- Балалар, мен сендерге сыйға тарту еткен ағаш қалай аталады?
Оның инелерінің түсі қандай?
-Сендер қандай түсті ойыншықтармен шыршаны безендірдіңдер?
Балалармен жеке жұмыс жүргізеді.
“Инелер”сөзін қайталайды.
Балалар тапсырманы орындайды және ойыншықтардың түстерін атайды.
-Шырша. Инесінің түсі жасыл.
Қызыл,көк, жасыл, сары.
-Жаңа жыл мерекесіне.
Рефлексиялық-түзетушілік
-Балалар, кәнеки, қонағымызға шырша туралы қандай әндер білетінімізді көрсетейік.-Балалар, тиін бізге Жаңа жылымызға сыйлыққа шырша алып келді, енді біз оған жаңғақтан дәм таттырайық.
Тиін:-Балалар,сендерде қонақта болу маған ұнады, бірақ маған қайтадан өзімнің қысқы орманыма оралуым керек.
Сау болыңдар, балалар.
Балалар педагогпен бірге безендірілген шыршаны айнала көңілді шеңбер құрып, ән айтып жүреді.
Балалар тиінге жаңғақтан дәм таттырады.Тиінмен қоштасады.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: шыршаны қызыл, сары, жасыл, көк түстерді ойыншықтармен безендіруді;
түсінеді: жаңажылдық ойындар, шаттық шеңбері туралы түсінікті;
қолданады: шыршаны безендіру үшін түрлі түсті ойыншықты іледі.
№13 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, шығармашылық.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Қуыршақ Әйгерімге арналған моншақ».
Мақсаты: балаларды өлшемі мен түсі бойынша әртүрлі геометриялық фигураларды кезектестіруге үйрету; қызыл, көк түстер туралы түсінікті бекіту; «түсі бойынша әртүрлі», «өлшемі бойынша әртүрлі» деген ұғымдар мен «үлкен – кішкентай» деген түсініктерді дұрыс қолдану; ұсақ бөлшектерді бауға тағуды орындай отырып, саусақ ұштарының моторикасын дамытуды жалғастыру.Ойыншықтармен ұқыпты ойнауға тәрбиелеу.
Қолданылатын құрал-жабдықтар мен көрнекіліктер: қуыршақ Әйгерім; моншақтар мен баулар салынған себет; әрбір балаға 4 үлкен қызыл түстен және 4 кішкентай өлшемді көк түстен моншақтар; әр бала үшін бір жақ ұшында қатты бекітпесі мен екінші жағында ілгіші бар бау.
Сөздік жұмыс: тізіледі.
Билингвальды компонент: моншақ – бусы.
Педагогикалық іс-әрекеті
Балалардың
іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
Ойындық жағдаят.
- Қараңдаршы, сендерге қонаққа қуыршақ келді, оның есімі Әйгерім.Балалар, Әйгеріммен амандасайық.
Қуыршағымыз өзімен бірге түрлі түсті моншақтар мен баулар ала келіпті.Оған мерекеге арналған сәндік моншақ керек екен. Ол сендердің оған көмектесулеріңді сұрайды.
-Балалар, қуыршаққа мерекеге арналған моншақты жасауға көмектесемізбе?
Билингвальды компонент: моншақ-бусы
Балалар қуыршақпен амандасады.
Ұйымдастырушық ізденістік
-Моншақтардың түсі қандай?-
Өлшемдері қандай?
-Моншақтар неге тігіледі?
Сөздік жұмыс: тізіледі.
-Қараңдар, мен бір қолыма бауды аламын,ал екінші қолыма үлкен қызыл моншақты аламын,енді бауға ақырын өткіземін. Сосын кішкентай көк моншақты аламын және тағы да бауға өткіземін.
Мен қазір әрқайсысыларыңа жеке келіп, моншақты бауға қалай дұрыс тізу керектігін үйретемін. Сонымен аяғына дейін барлық моншақты тізіп біткенше жалғастырамыз.
Моншақты тізіп біттік, енді ұшын байлап қоямын. Қуыршағымызға моншақты кигізейік.Әйгерімге біздің жасаған моншағымыз өте ұнады.
Сергіту сәті.
Көзге арналған жаттығу. Педагог отырып 3-5секунд көзін қатты жұмады. 5-рет қайталайды.
Қазір мен сендерге бауларды таратып беремін. Ең алдымен үлкен қызыл түсті, сосын кішкентай көк моншақты өткізу керектігін, одан кейін қайтадан үлкен моншақты өткізу керектігін естеріңе сақтаңдар. Жұмыс барысында балаларға көмек көрсетеді.
-Қызыл,көк.
-Үлкен және кішкентай.
Жіпке тізіледі.
Қайталайды: тізіледі.
Балалар кезекпен педагогтің көмегімен 2 моншақтан өткізеді.
Педагогтің көрсеткенін балалар қайталайды.
Балалар өздігінен немесе педагогтің көмегімен жұмысты орындайды.
Рефлексиялық түзетушілік
«Қуыршақтардың мойнына моншақ тағамыз»
дидактикалық ойыны.
Балалар, жасаған моншақтарымызды топтағы қуыршақтарға тағайық, мен сендерге көмектесемін.
Топтағы барлық қуыршақтардың мойнына монашқтар тағылады.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды:қуыршақтардың мойнына тағатын моншақтарды тізеді;
түсінеді: “үлкен”, “кішкентай “түсініктерін;”түсі бойынша әртүрлі” сөздерінің мәнін; қызыл,көк түстер туралы ұғымды;.
қолданады: моншақтарды өлшемі және түсі бойынша кезектестіре тізуді.
№14 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: ”Қақпақтар ”.
Мақсаты:екі түрлі түсті біркелкі заттарды топтастыру және салыстыруға үйрету; берілген түске сәйкес сары және жасыл түстер; зейінділікті, қол моторикасы мен қимыл үйлесімділігін дамыту. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: ойыншық жүк машинасы, сары және жасыл түсті құмыралардың қақпағы, дәл осындай түспен боялған немесе жапсырылған 2 қорапша.
Сөздік жұмыс: қақпақтар.
Билингвальды компонент: сары-желтый, жасыл-зеленый.
Педагогтың іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
Ойындық жағдаят:
-Балалар, айтыңдаршы әртүрлі жүк тасымалдайтын машина қалай аталады?
Дұрыс айтасыңдар.
Бұл жүк машина жүк машинасы деп аталады.
Сергіту сәті.
Бип-бип-бип дейді,
Жол шетіне шық дейді.
Бип-бип-бип дейді,
Жол шетінде күт дейді,
Келіп еді өзін бір
Машинама мінгізгім.
Келіп еді өзін бір
Ары-бері жүргізгім.
Қарап маған алара
Тастады да төңкеріп,
Қашып кетті далаға.
Қараңдашы, біздің топқа қандай машина келді. Ол бізге не әкелді екен?
-Жүк машинасы деп аталады.
Қимыл-қозғалыстар жасайды.
Балалар машинаны және оның не әкелгенін қарай бастайды.
Балалар топтың бір шетінен екінші бір шетіне қолдарына рульді жай елестете ұстап қозғалады.
Бұрылыс жасап,қарама-қарсы жаққа қарай жылжиды.
Сап түзеп жүреді.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
-Бұл-түрлі түсті қақпақтар. Жолда олардың барлығы араласып кетіпті.
Сөздік жұмыс: қақпақтар.
-Бізге бұл қақпақтарды өз қораптарына салу керек.
-Мұнда қандай түсті қақпақтар жатыр?
-Қорапшалардың түсі қандай?
-Сары қақпақты қай қорапты қай қорапқа саламыз?
-Жасыл түсті қақпақты қай қорапқа саламыз?
Билингвальды компонент: сары-желтый, жасыл-зеленый.
Жеке жұмыс жүргізеді.
“Қақпақтар” сөзін қайталайды.
Қ
-Cары және жасыл.
-Cары және жасыл.
-Сары қорапқа.
-Жасыл қорапқа.
Рефлексиялық-түзетушілік
“Қақпақтар”дидактикалық ойыны.
Қазір ойын ойнаймыз. Мен барлық қақпақтарды араластырамын, ал сендер менің белгімнен кейін оларды түстері бойынша қорапқа жинастыруларың керек.
Балалар педагогтің белгісінен кейін қақпақтарды екі қорапқа түстері бойынша жинайды.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: түстері бойынша заттарды іріктеуді және топтастыруды;
түсінеді: негізгі түстерді: сары және жасыл;
қолданады: үлкеннің бұйрығы бойынша жұмыс жасау дағдысын.
№15 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Қиылған суреттер».
Мақсаты: балалардың сенсорлық қабілетттерін: бөлшектерден бүтінді шығару дағдысын дамыту; қол қимылының икемділігі мен көз арқылы бейнені жүргізу дағдысын дамыту; суретте бейнеленген затты тануға және оны атауға үйрету; сәйкес суреттерді табу. Саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: заттық суреттер – екі жинақ. Әрбір жинақтан бірдей ұқсас суреттер таңдалады (2 дана). Бір сурет қатаң түрде ортасынан бөлінеді, екінші сурет жинақ үшін үлгі ретінде бүтін күйінде қалады. Тігінен бөлінгенде бірдей ұқсас бөліктер жасалатын суретте қолданылады: қосқан кезде олар бір бүтінді құрайды (алма, апельсин, пирамида, сәбіз, шалқан, бант және т.б.), тірі тіршілік иелері мен адамның бейнесін қолдануға болмайды.
Сөздік жұмыс: қосу.
Билингвальды компонент: алма – яблоко, сәбіз – морковь.
Мотивациялық қозғаушылық
Ойындық жағдаят:
Балаларға қонаққа келеді, ол өзімен бірге суреттер (бүтін( ала келіпті, бірақ олардың атауын білмейді екен. Қонжық балалардан оған көмектесуін сұрайды.
Балалар қонжықпен амандасады.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
Қараңдаршы, мынау ненің суреті?
Міне, жасыл қиярым, өзі нәзік, ширағым!
Міне, сары шалқаным, өзі қатты, әрең тапқаным!
Сәбізім, сәбізім,
Сарғыш мұрынды,
Жасыл құйрықты.
Сақинадан құралған,
Пирамида тәрізді
Педагог дәл осындай, бірақ екіге бөлінген суреттерді көрсетеді.
Балалар, «бүтін қияр», «бүтін алма» және т.б. шығу үшін суретті дұрыстап жинау керек.
Педагог бүтін суреттегі бейнені құрастырудың жолын көрсетеді. Педагог әр балаға 2 бейнеден береді, мысалы қияр және қызанақ, апельсин және шелек, матрешка және доп, бантик немесе пирамида.
Билингвальды компонент: алма – яблоко, сәбіз – морковь
Сөздік жұмыс: қосу.
Жеке жұмыс жүргізеді.
Қиярдың.
Балалр суретте не салынғанын атайды. Суреттерді қарап, көрсету үрдісі барысында балалар (педагогтің көмегімен) суреттегі бейнеленген заттың шеттерін саусақтарымен жүргізіп шығады. Әр бала пішіні мен түсі бойынша бірдей бейнелерді біріктіріп жинайды, мысалы: қызанақ – қызылғ дөңгелек. Қияр сопақ және жасыл
Қайталайды: қосу
Рефлексиялық-түзетушілік
«Ормандағы тоқылдақ» дидактикалық ойыны.
Педагог тақпақ оқиды.
Орманның біз емшісіміз,
Тоқ, тоқ, тоқ!
Құрт біткенді жоқ етеміз,
Жоқ, жоқ, жоқ!
Тоқ, тоқ, тоқ!
Жоқ, жоқ, жоқ!
Балалар мәтіндегі сөздерге сәйкес қимылдар жасайды
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: қиылған суреттермен жұмыс жасауды;
түсінеді: суретте бейнеленген заттар атауын, сәйкес суреттерді табуды;
қолданады: біртіндеп бөліктерден бүтінді орнына келтіруді: бейнені саусақпен шеттері бойынша жүргізуді.
№16 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Көжекті жасыр».
Мақсаты: төрт мүмкіндіктің ішінен екі берілген нысанды таңдауға үйрету; түстері бойынша нысандарды топтастыру дағдысын бекіту; қызғылт сары, көк, жасыл, қызыл түстермен балаларды таныстыруды жалғастыру; саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: ойыншықтар: т.лкі, қоян; қорап; ортасынан екі түске бөлінген қарточкалар («алаңқайлар»): қызыл – көк, көк – қызғылт сары, қызғылт сары – жасыл, жасыл – қызыл (бір-бірден әр балаға, оқу іс-әрекеті барысында карточкалармен ауысуы мүмкін); көжектер: әр балаға 12 данадан (әр түстен 3 дана).
Сөздік жұмыс: ұзын құлақ.
Билингвальды компонент: көжек – зайчонок.
Мотивациялық қозғаушылық
Ойындық жағдаят:
Есік қағылады, есіктің алдында қорап тұр.
Балалар, қораптың ішінде бір нәрсе тықырлататын сияқты, кәне қарайықшы.
Ой, бұл не?
Қараңдар, оның үсті су, көжекті иесі жаңбыр астында ұмытып кетіпті.
Билингвальды компонент: көжек – зайчонок
Ал ойыншықты жаңбыр астына қалдыруға бола ма? Кәне, көжегімізді еркелетіп, оған ол туралы тақпақ айтып берейік.
Тыңдаңдар:
Мен кішкентай көжекпін,
Қорқақ емес – өжетпін.
Маған зорға тигені-ай,
Үлкендердің кезектің
Қ.Мырза Әли
Қызығушылықтары туады
Бұл – көжек
Тақпақты мұқият тыңдайды.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
Көжекке сәбилер тобында қонақта болғаны ұнағаны соншалық, ол тіпті өзінің достары – кішкентай көжектерді шақырады.
Балалар, сендердің көжектеріңнің түсі қандай?
Көжектің айтуы бойынша, осы маңда қу түлкі жүрген сияқты. Ол көжектерді ұстап алғысы келеді. – Кәнеки, біз оларды алаңқайға тығып қояйық (түрлі түсті қатты қағаз беттерін көрсетеді).
Қараңдаршы, қандай алаңқайда түлкі қызыл көжегімізді байқамай қалады? – Қызыл алаңқайда ма, жасыл алаңқайда ма?
Демек, бізге көжекті дәл оның түсіндей алаңқайға жасырып қою керек.
Тезірек өз көжектеріңді тығып қойыңдар, ал түлкі оларды іздейтін болады.
Міне, қалай жақсы етіп көжектеріңді тығып қойғансыңдар, тіпті түлкі оларды таба алмай қалды. Ал қалған көжектер орманға қашып үлгереді, түлкі оларды таба алмай қалатын болады.
Сөздік жұмыс: ұзын құлақ.
Жеке жұмыс жүргізеді.
Сары, жасыл, қызыл, көк.
Қызылда.
Балалар төрт түстің ішінен тек керек екеуін таңдай отырып, көжектерді тығып қояды.
Қайталайды: ұзын құлақ.
Рефлексиялық-түзетушілік
«Түлкі және көжектер» дидактикалық ойыны.
Ал енді ойын ойнайық, мен түлкі боламын, ал сендер көжек боласыңдар. Түлкі сендерді қуу керек, ал сендер – көжектер, менен қашып, тығылып қалуларың керек
Балалардың барлығы «көжек» болып түлкіден тығылады.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: төрт мүмкіндіктің ішінен екі берілген түсті нысанды топтастыруды және салыстыруды;
түсінеді: орман аңдары туралы түсінікті: түлкі, қоян;
қолданады: негізгі түстерді: қызыл, көк, қызғылт сары, жасыл түстерді; педагогтің көрсетуі бойынша әрекет етуді..
№17 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Сақинаны ал».
Мақсаты: балаларда заттық-жабдықтық әрекетті қалыптастыру; таяқтың көмегімен түрлі түсті заттарды өзіне қарай жылжыту. Саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру. Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: диаметрі 0,5 см-ден 1 см-ге дейінгі жұмыр таяқша, түрлі түсті сақиналар (пластикалық пирамидаларды қолдануға болады).
Сөздік жұмыс: таяқша.
Билингвальды компонент: сақиналар - колечки.
Мотивациялық қозғаушылық
Таңғажайып сәт.
Ит балалрдан пирамиданы жинасуға көмектесулерін сұрайды.
Балалар амандасып, итке көмектесуге келіседі.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
Сөздік жұмыс: таяқша.
Педагог итті еденге отырғызып, балаларға кезекпен сақиналарды таяқшамен итке қарай жылжытуды ұсынады.
Педагог өзі жасап көрсетеді. Барлық сақиналар жылжытылып болғанда, педагог оларды көлемі бойынша «бір тізбекке» қоюды ұсынады, сәбилерге сақиналарды өткізу үшін ортасындағы таяқшасын береді.
Билингвальды компонент: сақиналар - колечки
Жеке жұмыс жүргізеді.
Қайталайды: таяқша.
Балалар өз беттерімен сақиналарды таяқпен жылжытуды үлкенінен бастап кішкентайымен аяқтайды. Ең үлкен сақинаны назарларына ала отырып, балалар пирамиданы көлемі бойынша толықтай жинайды
Рефлексиялық-түзетушілік
«Иттің қайда тығылғанын тап?» дидактикалық ойыны.
Педагог иттің үстелдің астына, орындықтың артына, шкафтың ішіне және т.с.с. тығып қояды.
Балалар педагогпен бірге итті тауып алып, оны қайдан тапқандарын талқылайды. Ойынды тамаша ойнағанын айтады.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: пирамиданы жинаудың жүйелілігін;
түсінеді: ұжыммен жұмыс жасау дағдысын;
қолданады: заттық-жабдықтармен ойнауды.
№18 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Тауық және оның балапандары».
Мақсаты: түсі әртүрлі заттардың белгісі болып табылатынына және олардың сипатын білдіру үшін қолданылуы мүмкін екендігіне балалардың назарын аудару; саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру. Балаларды үй құстарына қамқорлық көрсетуге тәрбиелеу..
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: мозаика немесе ақ және сары түсті қатты қағаздан дөңгелектер..
Сөздік жұмыс: мозаика.
Билингвальды компонент: тауық – курица, балапандар – цыплята.
Мотивациялық қозғаушылық
Т. Волгинаның «Балапандар» әні.
Көркем сөз.
Ертіп сары балапандарын –
Айдарлы әсем шықты тауық.
«Кетпеңдер ұзап, балапандарым»,
Қыт-қыт, - дейді ауық-ауық.
Билингвальды компонент: тауық – курица, балапандар – цыплята
Балалар әнді тыңдайды
Ұйымдастырушылық-ізденістік
Үлестірмелі материалдармен жұмыс.
Балалар, біздің тауығымыз мынадай ақ түсті болады.
Педагог ақ дөңгелекті (немесе мозаиканы) бекітеді.
Сөздік жұмыс: мозаика.
Ал мынадай басқа түстен біздің балапандарымыз болады, олар – сары. Педагог ақ дөңгелектің артынан сары мозаиканы (немесе дөңгелекті) қояды. Педагог тағы бір рет тауықтың ақ түстен болатынын, ал басқа сары түстен балапандары болатынын ескертеді.
Балалар, енді сендер қораптан тағы бір балапанды табыңдар және оны тауықтың соңына қойыңдар.
Балапандар тауықтың артында тізіліп тұрады.
Жеке жұмыс жүргізеді.
Балалар көрнекілік және үлестірмелі материалдарды қарайды. «Мозаика» сөзін қайталайды.
Балалар кезекпен балапандарды тауып, тауықтың артына қояды.
Рефлексиялық-түзетушілік
Міне, біз тауықпен және балапандармен қалай жақсы ойнадық.
Тауық балапандарын қалай шақырады?
Балапандар қалай шиқылдайды?
«Ку-ка-ре-ку» деп не ән салады?
Шип-шип-шип.
Шиқ-шиқ-шиқ.
Әтеш.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: сары дөңгелекті табу және оны тауықтың артынан рет-ретімен қоюды;
түсінеді: мозаикамен жұмыс істеу дағдысын;
қолданады: түстің әр түрлі заттар сипатын білдіру үшін қолданылатынын.
№19 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Құртақандарға арналған үй» (жұптастырып, түстер бөлшектерін араластыру).
Мақсаты: түстің әртүрлі заттардың белгісі болып табылатынын және олардың сипатын білдіру үшін қолданылуы мүмкін екенін көрсете отырып, саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру; балалардың назарын заттардың түстік қасиеттеріне аудару. Қайырымдылыққа тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: сегіз бұрышты бөлшектен тұратын мозаика (немесе қатты қағаз). Қорапта 10 ақ бөлшекті және 10 қызыл бөлшекті мозаика бар, тапсырманы орындауда қолданысқа керек болмаса да қосымша 3 сары, 3 көк, 3 жасыл бөлшектер салынады.
Сөздік жұмыс: құртақандар.
Билингвальды компонент: ақ – белый, қызыл - красный.
Мотивациялық қозғаушылық
Жағдаяттың сомдалуы.
Балаларға қонаққа құртақандар келеді.
Сөздік жұмыс: құртақандар
Педагог құртақандар туралы тақпақ оқиды:
«Құртақандар кішкентай,
Үйсіз тұрар орманда.
Көмектесіп оларға,
Үй салайық кішкентай!»
Балалар құртақандармен амандасады. «Құртақандар» сөзін қайталайды. Балалар құртақандарға үй салуға көмектесуге келіседі.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
Үлестірмелі материалдармен жұмыс.
Балалар, біздің үйлеріміз мынадай түстен болады (ақ түсті көрсетеді).
Ал мынадай түстен үйіміздің шатыры болады (қызыл түсті көрсетеді).
Билингвальды компонент: ақ – белый, қызыл – красный
Педагог өз қалауыгша үйлерді панелге тұрғызады, ал қызыл шатырды үйлердің үстіне қояды.
Балалар, ұмытпаңдар, әрбір ақ үйге қызыл түстен шатыр керек.
Егер балаға көмек қажет болса, онда педагог оған көмектеседі.
Жеке жұмыс жүргізеді.
Балалар қораптан алдымен үйді тауып алады және оны панелге орналастырып, сосын қызыл түстен шатырын жабады.
Рефлексиялық-түзетушілік
«Өз үйіңе кір» дидактикалық ойыны.
Құртақандармен ойын ойнайық.
Педагог еденге 2 құрсауды (обруч) тастайды.
Балалар «жаңбыр!» деген бұйрықта құрсау – үйлерге тығылады, ал «күн!» деген бұйрықта топ ішінде қыдырып жүреді.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: 5 мүмкіндіктің ішінен берілген 2 түсті (ақ, қызыл) таңдауды;
түсінеді: түстің заттың белгісін білдіру үшін қоданылатыны жайлы түсінікті;
қолданады: заттардың түстік қасиеттерін.
№20 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Дөңгелек күн».
Мақсаты: балаларға таныс геометриялық фигуралар (үшбұрыш, дөңгелек, шаршы) туралы білімді бекіту; тапсырыс пен сөздік мағынасы бойынша, заттар түсіне бағыттала заттарды іріктеп таңдауды үйрету; балалардың түс пен пішін жайлы білімдерін бекіту; қабылдауды, есте сақтауды, көрнекі-бейнелік ойлауды дамыту; балаларды әртүрлі сенсорлық сезінулермен байыта отырып, қоршаған ортада бағдарлау тәжірибесін кеңейтіп, талпынушылық пен білуге деген құмарлыққа тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: құрсау, геометриялық фигураларға ұқсас қаттардың суреті; геометриялық фигуралар (шеңбер, үшбұрыш, шаршы) бейнеленген карточкалар; геометриялық фигуралар салынған қапшық.
Сөздік жұмыс: дөңгелек.
Билингвальды компонент: дөңгелек - круг.
Мотивациялық қозғаушылық
Ойындық жағдаят.
Педагог балалардың дөңгелек сызық бойына тұруын сұрайды.
Сөздік жұмыс: дөңгелек.
Балалар, қараңдаршы, біздің дөңгелек қандай үлкен. Ол күнге ұқсай ма?
Кәнеки, біздің күнімізге сәулелер жасайық. Оң қолдарыңмен құрсауды ұстаңдар, ал сол қолдарыңды сыртқа қарай соқыңдар. Міне, біз сәулелер сияқтымыз:
Балаларға әткеншек ойнау ұсынылады.
Күн, құрсау қандай пішінге ұқсайды?
Билингвальды компонент: дөңгелек - круг
Балалар дөңгелек сызық бойына тұрады.
«Дөңгелек» сөзін қайталайды.
Иә, күнге ұқсайды.
Педагогтің айтқанын орындайды.
Дөңгелекке
Ұйымдастырушылық-ізденістік
Үстелде геометриялық пішіндерге ұқсас заттардың суреттері қойылған. Балалардан сұрайды:
Заттар қандай пішіндерге ұқсайды?
Әр балаға кез келген затты таңдап және сәйкес белгісіне қарай (пішіні бойынша) үстелге қоюды ұсынады. Балалардан заттардың түсі мен өлшемін анықтап сұрайды. Заттың пішінін саусақпен жүргізіп шығуларын ұсынады. Балалардың заттарды дұрыс орналастырғанын тексереді.
Жеке жұмыс жүргізеді.
Сергіту сәті.
Келе жатты үйлеріне үш аю,
Ең үлкені іштерінде әке-аю.
Сәл аласа бойыменен ана-аю.
Ал ұлдары болды ғой тым кішкентай,
Жүрген еді, сылдырмақты тастамай.
Балалардың жауаптары:
дөңгелекке.
Саусақтарымен заттарды айналдыра жүргізіп шығады.
Қимыл-қозғалыстар жасайды.
Рефлексиялық-түзетушілік
«Қапшықтан алып шық» ойыны.
Үстел үстіне бір фигураны қояды. Балалардың біреуі шығып, қапшықтың ішінен дәл сондай фигураны табуларын сұрайды.
Бүгін біз геометриялық пішіндерді ажыратуды үйрендік, олардың неге ұқсайтынын білдік. Сонымен қоса, олардың әртүрлі түстер мен өлшемнен болатынын білдік. Жарайсыңдар!
Сипап ұстау арқылы қапшықтың ішінен алып шыққан фигураның атауын бала атап, сосын түсі мен өлшемін анықтайды.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: геометриялық пішіндерге ұқсас заттардың атауын; пішіндер атауын (шеңбер, шаршы, үшбұрыш);
түсінеді: пішіндердің түсі және пішіні бойынша салыстыру дағдысын;
қолданады: көрсетілім мен сөздік сипаттамаға бағыттала отырып, заттарды жинақтауды.
№21 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Шыршалар мен саңырауқұлақтар».
Мақсаты:балалар назарын түстің әртүрлі заттарды бейнелеу үшін қолданылуы мүмкін екеніне аудару; түстері бойынша нысандарды алмастыруды үйрету. Саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру. Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: мозаикалар салынған щелектер: 10 жасыл,10 қызыл, 5 ақ, 5 сары, 5 көк мозаикалар.
Сөздік жұмыс: шырша.
Билингвальды компонент: шырша – ёлка.
Педагогтың іс-әрекеті
Балалардың
іс-әрекеті
Мотивация- лық- қозғаушылық
Жұмбақ жасыру:
Өзіне шап-шақ,
Киген қалпағы аппақ,
Балалар тұр қарап.
(саңырауқұлақ)
Жұмбақтың шешуін айтады: саңырауқұлақ.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
Үлестірмелі материалдармен жұмыс.
Педагог балаларға мозаиканы көрсетеді.
Сөздік жұмыс:шырша.
Билингвальды компонент:шырша-елка
Шыршалардың түстері (жасыл).
Педагог өзінің панеліне жасыл түсті бөлшектеп қояды.
Саңырауқұлақтардың түсі қандай болады (қызыл).
Педагог өзінің панелінде шыршаны,саңырауқұлақты араластырады.
Педагог былай дейді:
«Салтанатты шыршалар,
Тұра қалды бір қатар.
Әрбір шарша артында,
Қызыл саңырауқұлақ тұра қалар».
«Шырша» сөзін қайталайды.
Балалар педагогтың жұмысын бақылайды.
Әрбір бала педагогтың панеліне:
Шыршаны, саңырауқұлақты кезектестіріп қояды.
Рефлекциялық-түзетушілік
«Жаңбыр және саңырауқұлақтар» дидактикалық ойыны.
Балалар, жаңбырдан кейін орманда саңырауқұлақтар жақсы өседі. Кәнеки, «Жаңбыр және саңырауқұлақ» ойынын ойнап көрейікші.
Балалар ортаңғы алаңқайға және саусақтарымен еденді «тырс-тырс-тырс» сөздерін айта отырып тықылдатады, сосын «көгалмен» бастарында «саңырауқұлақ» тұрғандай қолдарын жоғары көтере жүгіреді.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: логикалық қатармен түстері бойынша заттарды кезектестіріп қоюды;
түсінеді: саңырауқұлақтармен шыршалар түсі туралы ұғымды;
қолданады: түстің әртүрлі заттарды бейнелеу үшін қолданылатынын.
№22 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Бақбақ гүлдері».
Мақсаты: фланелеграфта түрлі түсті геометриялық пішіндерді – шеңбер мен үшбұрышты орналастыруды үйрету; балалар назарын белгілі бір түстегі фигураны әртүрлі заттарды бейнелеу (бақбақ гүлді) үшін қолданылуы мүмкін екеніне аудару; саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру. Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: бақбақ гүлінің суреті, фланелеграф, жасыл жолақшалар, көрсетуге арналған сары дөңгелектер «бақбақ гүлдер), үлестірмелі қағаздар – өсімдіктер бейнеленген алаңқай, әрбір балаға бақбақ гүлдерге арналған сары дөңгелектер (тәрелкелер).
Сөздік жұмыс: бақбақ.
Билингвальды компонент: бақбақ - одуванчик.
Мотивациялық қозғаушылық
Бақбақ туралы тақпақ оқу:
«Үлбіреп бақбақ,
Шалғынды сазда
Өседі қаптап».
Бақбақтың суретін қарау.
Сөздік жұмыс: бақбақ.
Билингвальді компонент: бақбақ – одуванчик.
Бақбақ гүлінің түсі қандай?
Гүлді не ұстап тұр?
Балалар тақпақты тыңдап, бақбақтың суретін қарастырады.
«Бақбақ» сөзін қайталайды.
Сары.
Гүлдің сабағы.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
Балалар, бүгін біз сендермен өз бақбақ гүлімізді жасаймыз. Қараңдаршы, мынау қандай пішін және оның түсі қандай?
Бұл сабағы болады.
Ал, мынау қандай пішін және оның түсі қандай?
Бұл – бақбақ гүлі болады.
Үлестірмелі материалдармен жұмыс.
Балалар, алаңқайға қараңдаршы, онда өсімдік сабағы бар, бірақ бақбақ гүлінің күлтешелері жоқ.
Кәне, балалар, бәріміз бірге алаңқайымызды толықтырайық. Тәрелкелердегі пішіндер қандай? Әрбір сабаққа бір-бірден бақбақ гүлін орналастырыңдар.
Жеке жұмыс жүргізеді.
Қараңдаршы, біз қандай әдемі бақбақ гүлі өсіп тұрған алаңқай жасадық.
Жасыл түсті жолақша
Сары, дөңгелек.
Сары дөңгелектер.
Балалар жұмысты орындайды.
Рефлексиялық-түзетушілік
«Гүлдер шешек атты» дидактикалық ойыны.
Педагог балаларға бақбақ гүлінің қалай ашылатынын бейнелеп көрсетулерін сұрайды.
Қолдарын бастарына қойып тұрады (гүл жабылды), қолдарын ашып жаяды (гүл ашылды).
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: пішіндерден бақбақ гүлін жасайды;
түсінеді: өсімдікті сабағы ұстап тұратынын;
қолданады: бейне шығатындай етіп түрлі түсті геометриялық пішіндерді орналастыруды.
№23 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, шығармашылық.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: “Суретті құрастыр”.
Мақсаты: перцептивтік модельдеу әрекетін үйрету (бірнеше бөліктен тұратын зат пішінін көрнекті талдау және жинақтау);геометриялық пішіндерді атауды, оларды салыстырып,түстерін атай білу дағдысын дамытуды; саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру.Ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: ойыншық жолбарыс, геометриялық пішіндерден құрастырылған суреттер үлгілері: түрлі түсті шеңберлер, шаршылар, тіктөртбұрыштар.
Сөздік жұмыс: төртбұрыш,үшбұрыш.
Билингвальды компонент: үшбұрыш – треугольник.
Педагогтің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
Ойындық жағдаят.
Есікті қаққан дыбыс шығады.Педагог есіктің сыртына шығып кетіп, кішкентай жолбарысты алып келеді.
-Балалар, бізге қонаққа жолбарыс келді.ол жылап тұр екен. Оған бірдеңе болған сияқты. Кәне, балалар, жолбарыстан оның неге ренжіп тұрғанын сұрайықш. «Жолбарысым, саған не болғанын айтып берші балаларға? Неге сен көңілсізсің?»
Жолбарыс:
-Балалар! Мен сурет салғанды сондай ұнатамын, менде не қылқалам, не бояу жоқ. Мен не истесем екен?
-Жылама, жолбарыс!Біздің балалардың қолдарынан келмейтіні жоқ. Олар саған осы біздің топта өмір сүретін адам-фигуралардың көмегіен сурет салуды үйретеді. Балалар,
Балалар жолбарысқа аяушылықпен қарайды
қандай адам-фигуралар біздің топта өмір сүреді?
-Тақтаға қараңдаршы.Онда пішіндерден құралаған суреттер бар. Маған суретте не салынғанын, қандай пішіндерден құрастырылғанын айтып беріңдерші?
Сөздік жұмыс: төртбұрыш, үшбұрыш.
Машина қандай пішіндерден тұрады?
(екі дөңгелек, бір тіктөртбұрыш, үш шаршы).
Билингвальды компонент: үшбұрыш-треугольник.
-Үй қандай пішіндерден құрастырылған?
Ал үшбұрыштардың барлығы бірдей ме?
-Ал қандай пішін үстелді бейнелейді?
-Қазір сендер әрқайсыларын өз орындарыңда жұмыс жасайсыңдар, тәрелкеде жатқан пішіндерден машинаны құрастырасыңдар. Ал жолбарыс сендердің жұмысиарыңа қарап отырады, қылқаламсыз, бояусыз сурет салуды үйренеді.
Жеке жұмыс жүргізіледі.
Балалар машинаның суретін қарайды.
«Төртбұрыш», «үшбұрыш» сөздерін қайталайды.
Үшбұрыштардан құралған.
Олар әртүрлі.
Тіктөртбұрыш.
Балалар тәрелкедегі
пішіндерден машина құрастырады.
Рефлексиялық-түзетушілік
-Балалар,тамаша жұмыстарыңды көрсетіңдерші!
-Ал,жолбарыс, саған біздің балалардың жұмыстары ұнады ма?
Сен өзің адам-фигуралардың көмегімен қалай сурет салу керектіген
үйрендің бе? Міне саған қалташадағы пішіндер, сен оларды өзіңмен бірге алып кет және өзің де сурет салуға тырысып көр.
-Ал,балалар, сендер тәрелкедегі пішіндерді алып кет және өзің де сурет салуға тырысып көр.
-Рахмет, балалар! Сау болыңдар, -деп жолбарыс кетіп қалады.
-Ал, балалар, сендер тәрелкедегі пішіндерді алып, басқа да суреттер салуларыңа болады.
Балалар жұмыстарын көрсетеді.
Балалар жолбарыспен қоштасады.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды:геометриялық пішіндерден машинаны құрастырады;
түсінеді: бірнеше бөліктен тұратын зат пішінін көрнекті талдау және жинақтау;
қолданады: геометриялық пішіндерді атауды, оларды салыстыруды, түстерін атауды.
№24 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Қуыршаққа арналған тарту». (Әртүрлі өлшемдегі заттарды 2 топқа бөлу).
Мақсаты: балалар назарын заттардың өлшеміне аудару, олар өлшем айырмашылығы мен ұқсастықты орнатудың қарапайым тәсілдерін қалыптастыру; «осындай», «мұндай емес», «үлкен», «кішкентай» сөздерінің мағынасын түсінуге үйрету.Саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру.Ойыншықтармен ұқыпты ойнауға тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: әрбір балаға 5 үлкен кесе және 5 кішкентай кесе (жапсырмалар), қуыршақ.
Сөздік жұмыс: кесе
Билингвальды компонент: кесе-пиала.
Оқу іс-әрекетінің
кезеңдері
Педагогтің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
Жағдаяттың сомдалуы.
Балаларға қонаққа Гүлнұр атты қуыршақ келді.
Педагог қуыршақ туралы тақпақ оқиды.
Қуыршақ
Апам маған дүкеннен
Бір қуыршақ әкелді.
Ерегіспес үлкенмен,
Мазақтамас бөпемді.
Ойнатамын оны мен,
Жылатпаймын түртіп те.
Ең жақсысы менімен
Таласпайды конфетке.
Адырбек Сопыбеков.
Балалар қуыршақпен аммандасады.
Тақпақты бәрі қызыға тыңдайды.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
Үлестірмелі материалдармен жұмыс.
-Балалар, Гүлнұр бізге кеселер салынған қорапты сыйлады.
Сөздік жұмыс: кесе
-Қараңдаршы,олар қандай?
Үлкен бе, кіші ме?
-Ал манадан да үлкені бар ма? Тауып алып үстелдің үстіне қойыңдар.
-Ал кішкентай кесені басқа үстелге қойыңдар.
Билингвальды компонент: кесе-пиала.
Жеке жұмыс жүргізіледі.
«Кесе» сөзін қайталайды.
-Әртүрлі, үлкен және кішкентай.
Балалар үлестірмелі материалдармен жұмыс жасайды.
Рефлексиялық-түзетушілік
«Қонақта» өздік жұмысы.
Педагог балаларға Гүлнұрды шайға шақыруды ұсынады. Бәрі бірге шай ішеді
Балалар қуыршақ Гүлнұрға алғыстарын айтып, оған арнап үстелге шай қояды.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: әртүрлі өлшемдегі заттарды 2 топқа бөледі;
түсінеді: «осындай» «мұндай емес», «үлкен», «кішкентай» сөздерінің мағынасын;
қолданады: өлшем айырмашылығын орнатудың тәсілін.
№25 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенсорика.
Тақырыбы: «Шалғын».
Мақсаты: әртүрлі заттарды өлшемі бойынша салыстыруды және оларды үлгідегідей орналастыруды үйрету; ойлау қаблетін дамыту; саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру. Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Қоланылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: балалар санына қарай барлық түстен пирамидалар; жасыл түсті қатты қағаздан диаметрі 15-20 см-лік шеңбер.
Сөздік жұмыс: шалғын.
Билингвальды компонент: шалғын-луга, шөп-трава.
Оқу іс-әрекетінің
кезеңдері
Педагогтің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
Жағдаяттың сомдалуы.
«Жап-жасыл алаңға,
Барамыз біз ойнауға.
Көңілді ойнайық.
Жинап алып сақина
Үлестірмелі материалдармен жұмыс
-Балалар қараңдаршы, менің пирамидам қандай әдемі.Өзеріңе ұнаған пирамиданы таңдап алуға болады.
Пирамиданың түстері қандай?
-Ал, енді пирамиданың сақиналарын шешіп, мен сияқты өз алдарыңа пирамиданы қайтадан тұрғызыңдар. Педагог жасыл түстен қатты қағазды қояды:
-Бұл*-жасыл шөптер өсіп тұрған шалғын. Мұнда сақиналар ойынын ойнауға келеді.
Сөздік жұмыс: шалғын.
Билингвальды компонент: шалғын-
Балалар тақпақты тыңдайды.
Балалар өз таңдаулары бойынша пирамиданы таңдайды.
Түстерін айтады.
Балалар пирамиданы бұзып, педагог қойғандай етіп қайтадан тұрғызады.
«Шалғын» сөзін қайталайды.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
лужок, шөп-трава.
Педагог пирамиданың ең кішкентай сақинасын шалғынның дәл ортасына қояды:
-Шалғынға келіңдер,
Тұра қалып шеңберге.
Педагог сақинаның бірін алып, сақина үлгіге салады:
-Қараңдаршы, олар өлшемі бойынша бірдей ме екен, бізге келген сақиналар ма екен, тексеріңдерші.
Жеке жұмыс жүргізеді.
Балалар үлгі сақинаны жасыл шеңбердің ортасына қойып және осындай өлшемдегі сақиналарды шеңберге жиналуға шақырады.
Рефлексиялық-түзетушілік
«Тапқыштар» дидактикалық ойынын ойнауды ұсынады.
Балалар бір-бірінің қолдарынан ұстап, шеңбер бойымен жүріп, қимылдар жасайды.
Күтілетін нәтежелер:
жасайды: заттарды үлгіге сәйкес орналастырады;
түсінеді: өлшемі бойынша салыстыруды;
қолданады: «бірдей», «бірдей емес», «әртүрлі», сөздерін.
№26 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенссорика.
Тақырыбы: «Ұшатын көбелектер».
Мақсаты: заттардың түстері жайлы білімдерін, заттарды түстері бойынша іріктеу ептілігін бекіту; спектрдің барлық түстеріне (қызыл, қызғылт сары, сары, көгілдір, күлгін) қарай педагогтің белгісінен кейін қимылдауға үйрету. Саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру. Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: түрлі түсті қағаздан орындалған: 7 гүл, 7 көбелек. Гүлдер түсі көбелектің түсіне сәйкес келуі керек : гүлдердің диаметрі – 20см, көбелектер – 10х15см.
Сөздік жұмыс: көбелек.
Билигвальды компонент: көбелек-бабочка, қанаттар-крылья.
Оқу іс-әрекетінің
кезеңдері
Педагогтің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
Таңғажайып сәт.
-Балалар, қараңдаршы, бізге қонаққа көбелектер ұшып келіпті, оның кез-келгенін өздеріңе алыңдар.
Сөздік жұмыс: көбелек.
Балалар өздеріне көбелектерді таңдайды.
«Көбелектер» сөзін қайталайды.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
Педагог әр баладан қандай көбелекті таңдап алғандарын сұрайды.
Егер балалар түсті атаудан қиналса, педагог өзі көмектеседі.
-Балалар, әр көбелектің қанаттарының түсіндей өзінің гүлдері бар.
Билингвальды компонент: көбелек –бабочка, қанаттар –крылья.
-Көбелектерге өз гүлдерін таңдауға көмектесіңдерші?
Әр баладан көбелегінің гүлі қандай екендігі сұралып шығады.
Жеке жұмыс жүргізіледі.
Жауап береді: қызыл, сары, көк.
Балалар педагогтің айтқанын мұқият тыңдайды.
Көбелектерге өз гүлдерін табуға көмектеседі.
Жауап береді
Рефлексиялық-түзетушілік
«Күн және жаңбыр» дидактикалық ойыны.
Педагогтің «Күн!» деген белгісінен кейін көбелектер ұшады, ао «Жаңбыр!» деген белгіде көбелектер өз гүлдеріне қарай ұшады.
Балалар педагогтің белгісінен кейін көбелектер болып ұшады және өз гүлдеріне қонады.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: заттарды түстеріне сәйкес орналастыруды;
түсінеді: педагогтің қолындағы затпен белгі берілгенде әрекет жасау дағдысын;
қолданады: спектрдің барлық түстерін.
№27 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА
Білім беру саласы: таным, қатынас.
Бөлімі: Сенссорика.
Тақырыбы: «Көңілді балықшылар».
Мақсаты: балаларды әртүрлі тәсілдермен судан затты алу дағдысына жаттықтыр, суммен ойын ойнату арқылы жағымды сезімді жеткізу; балаларды судың қасиетімен таныстыру (тұнық, жылы, сұйық және т.б ), сумен ойналатын ойындар үшін керек жабдықтарды даярлауға, оны жинауға балаларды үйрету; саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру. Табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Қолданылатын көрнекіліктер мен құрал-жабдықтар: ұсақ заттар-балықтар (теннис доптары, қақпақтар, киндерсюрприз); тегештегі су, елеуіштер; аквариумге иллюстрация; шелектер.
Сөздік жұмыс: қармақ.
Билигвальды компонент:балық-рыба, қармақ-удочка.
Оқу іс-әрекетінің
кезеңдері
Педагогтің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық-қозғаушылық
Таңғажайып сәт.
Педагог аквариумның суретін және әртүрлі балықтарды көрсете отырып, былай дейді:
Біз жүреміз оң жаққа
Біз жүреміз сол жаққа.
Шоршимыз көл астында
Ыршимыз кө үстінде.
Тұңғиыққа батамыз
Тәтті ұйқыға жатамыз.
Балалар суретті қарастырады.
Балалар балық болып жүзеді.
Ұйымдастырушылық-ізденістік
«Кішкентай балықшы» демонстрациялық ойыны.
Ұсақ заттар тегешке тасталады.Бұлар «балықтар» болады. Балықты аулау үшін сабы ұзын «қармақ» беріледі. Сондай-ақ балықты қасықпен де ұстауға болады. Ұстаған балықтарды шелектерге салады.
Сөздік жұмыс: қармақ.
Жеке жұмыс жүргізіледі.
Сергіту сәті. Саусақтарға арналған жаттығу.
«Балықтар таза жылы суда көңілді болып бейлейді, ары жылжып, бері жылжып су түбіндегі құмғада кіреді».
Билингвальды компонент: балық-рыба, қармақ удочка.
Балалар балықтарды аулап, шелекке салады.
«Қармақ» сөзін қайталайды.
Балалар балықты бейнелеп, саусақтарын біресе жұмып, біресе ашып жаттығулар жасайды.
Рефлексиялық-түзетушілік
Педагог оқу іс-әрекетін қорытындылайды.
-Қанша балық ауладыңдар?
-Қандай балықтар?
-Көп.
-Үлкен және кішкентай.
Күтілетін нәтижелер:
жасайды: әртүрлі тәсілдермен судан затты алу; сумен ойын ойнату арқылы жағымды сезімді жеткізу;
түсінеді: судың қасиетін: жылы, тұнық, сұйық және т.б.;
қолданады: спектрдің барлық түстерін.