Театр әлемінде: балалардың актерлік өнерге қызығушылығын дамыту
Ұйымдастырылған оқу қызметінің технологиялық картасы ересек «Б» тобына арналған. Бұл материалды жүзеге асыру балалардың білімін қоршаған шындықпен байланыстыра отырып, оларды театр әлемі мен актер өнерімен таныстыруға бағытталған. Оқу барысында балалардың шығармашылық қолдауы, қиялдары мен коммуникативік дағдыларын дамыту мақсаты көзделген.
Театрдың сиқырлы әлемінде балалар әр түрлі ертегі кейіпкерлеріне айнала алады, бұл олардың көңіл-күйін көтеріп, өздерін өнер әлемінде еркін сезінуге мүмкіндік береді. Білім беру саласы «Қатынас» аясында ұйымдастырылатын сабақтарда тыныс алу, дауыс жаттығулары мен қимылдарды орындау сияқты әдіс-тәсілдер пайдаланылады.
Алдын ала дайындық кезеңінде балалар «Қызыл телпек» ертегісінің атрибуттарын жасап, декорацияларды дайындау арқылы сабаққа қызығушылықтарын арттырады. Сабақта қолданылады: қуыршақтар, афишалар, карточкалар, театр суреттері және басқа құралдар. Бұл көрнекі материалдар балаларды театр өнеріне толығымен бейімдеуге көмектеседі.
Театр мен драма сабақтарында балалар рөлдерді сомдауға, этюдтер көрсетуге, сондай-ақ әр түрлі театр түрлерін танып білуге мүмкіндік алады. Олар актер болу жолындағы алғашқы қадамдарын жасап, шығармашылық қабілеттерін дамытуға дайын екендіктерін көрсетеді.
Соңында, балалар таныс ертегілерді сахналап, өздерінің алған білімдерін практикада қолданады. Бұл олардың жетістіктері мен тәжірибелерін нығайтып, білім деңгейлерін арттыруға бағытталған тамаша мүмкіндік болып табылады.
Ұйымдастырылған оқу қызметінің технологиялық картасы
Ересек «Б» тобы
Білім беру саласы: «Қатынас»
Кіші сала: Драма.
Тақырыбы: «Театр әлемінде»
Мақсаты:
-Балалардың білімін қоршаған шындықпен қалыптастыру: балаларға театрдағы актер туралы ойларын кеңейту.
-Өз жұмысында этюдті орындау кезінде, дене, мимика, қимылды меңгеріді үйрету, мәнерлі орындауға жұмыс жасау.
-Шығармашылық қиялдарын дамыту, ойын бейнесін өзі құрай білу, қайталанбастыққа ынталандыру.
-Назарларын, қиялдарын, шыдамдылық пен коммуникативік дағдыларын дамытуда жалғастыру.
-Ұжымда ынтымақтастыққа, өзара іс-қимылды істей білуге ойларын қалыптастыру.
-Сахналық өнерге деген қызығушылыққа тәрбиелеу.
Алдын-ала жұмыс және дайындық:«Қызыл телпек» ертегісінің атрибуттарын, ертегі декорациясын дайындау. «Қызыл телпек» ертегісін оқып, мазмұндау, балалармен жеке жұмыс жасағанда рөлдегі сөздерін жаттау.
Көрнекіліктер: көрме, сандық, афиша, қуыршақтар, фломастер, желім, гүлдер, айна, карточкалар, театр суреті, зұлым сиқыршы дауысы т.б.
Балалармен музыка залына кіреміз.
-Балалар қараңдаршы қандай әдемі көрме, бұл қандай көрме?
-Сендер қандай қуыршақ театрының түрлерін көріп тұрсындар?
-Ал, қандай театр түрлерін білесіңдер?
Балалардың назарын тақтаға аудару.
-Қараңдаршы, сендер кімдерді көріп тұрсыңдар, қандай ертегі кейіпкерлерін көріп тұрсыңдар?
-Балалар рөлдерді сомдайтын адамдарды біз кім дейміз?
-Дұрыс айтасыңдар.
-Балалар ал, сендер актер болғыларың келеме?
-Онда балалар бүгін біз сендермен театрға барамыз. -Барасыңдар ма?
-Ол үшін барлығымыз шеңберге тұрамыз.
-Қазір біз кішкентай сиқыр жасаймыз.
-Қане, көзімізді жұмамыз.
1,2,3 -сиқырды біз бастаймыз.
Балалар музыка залына кіреді.
-Қуыршақ театрының көрмесі.
-Конус, саусақ, қолбақ, бибабо, маска т.б. театрын көріп тұрмыз.
-Драма, қуыршақ, опера және балет театры.
-Мыстан кемпір, буратино, қызыл телпек, қар патшайымы, қасқыр мен жеті лақ ертегісінің кейіпкерлері.
-Актер дейміз.
-Ия келеді.
-Барамыз.
Балалар шеңберге тұрады.
Балалар көздерін жұмады.
Музыка қосылады.
Сиқырды күтеді.
Ұйымдастырушылық ізденісі
-Балалар біз сендермен қуыршақ театрында пайда болдық.
-Балалар актер қандай болу керек?
-Театр – бұл сиқырлы әлем, мұнда барлық актерлер нағыз сиқыршылар. Олар кез-келген ертегі кейіпкеріне, жануарларға, кейде затқа да айнала алады.
-Балалар бүгін біз актер болу үшін көп дайындықтардан өтуіміз керек.
-Балалар актер әр түрлі қимылдарды жасай алу керек, қазір біз сендер сөзсіз жұмбақтар шешеміз.
Сөзсіз жұмбақ:
Екі-үш балатәрбиешіге жақындап, заттың, жануардың атын айтады, басқалары не көрсетіп жатқанын айтады. (жел,ұшақ, түлкі)
-Жарайсыңдар! Тамаша!
-Балалар сендер білесіңдер мен актер сонымен қатар тапқыр болу керек.
Сендер актер болуға дайындалып жатырсыңдар ғой? Ендеше, мен сендердің тапқырлықтарың мен шапшандылықтарыңды тексерем.
Ойын:«Ертегіні құрастыр»
Үстел үстінде ертегі суреттері, балалар бір-бір суреттен алып, іліп құрастыру.
Ертегі құрылымын дұрыс құрастыру.
-Бұл ертегі кім туралы?
-Ертегі дұрыс құрастырылды ма?
-Міне, балалар сендер актерге ұқсап келе жатсыңдар.
-Ал, енді балалар біз актер секілді әдемі қимыл жасап, бетіміздің мимикасын жасап көрейік.
-Ол үшін біз қазір сендермен этюд көрсетеміз.
-Кім біледі, этюд – деген не?
-Дұрыс, Этюд-кішкентай әңгімелер.
-Ендеше, қазір біз «Қаршық» этюдін көрсетеміз.
Этюд: «Қаршық»
Қыс. Таза ауамен дем алу. Ұлпа қар жауып тұр. Біз тоңдық.
Балалар далада қаршық атып ойнайды. Біздің қолымыз тонды.
-Өте жақсы орындадыңдар берілген тапсырманы.
-Балалар актер сахнаға шығар алдында, дауысын, тамағын, тілін жаттықтырады. Бізде сахнаға шықпас бұрын тілімізді жаттықтырып алайық.
Артикуляциялық жаттығу: «Айна»
Қолымызға айнамызды ұстап, тілге әр түрлі жаттығу жасату.
-Міне енді біз нағыз актермыз. Сахнаға шығуға дайынбыз.
-Біз сендермен ертегі үзінділерін сахналаймыз. Көрмедегі ұнаған театр түрін таңдап алып, еретегі сахналауға дайындаламыз.
-Бәрімізде дайынбыз ғой.
-Ендеше ертегімізді бастаймыз.
Қоңырауды сылдырлату.
1.«Мысық, әтеш және түлкі» еретегісінің үзіндісі.
2. «Қызыл телпек» еретегісінің үзіндісі.
3. «Үйшік» ертегісінің үзіндісі.
Балалар ертегіні сахналап болған соң, «Достық» биін орындайды.
-Актер дұрыс дем алып, таза сөйлеп, әдемі қимылдар жасау керек.
-Актер болуға дайынбыз.
Балалар дайындалады.
Үш бала айтқан заттарды көрсетеді.
Жел қалай соғады, ұшақ ұшады, түлкі қалай жүреді.
Ия, дайындалып жатырмыз.
-Мақта қыз бен мысық туралы.
-Дұрыс құрастырылды.
Балалар назарларын көрмеге аударады.
-Ол кішкентай әңгіме.
-Ия.
Музыка қосылады. Балалар, әңгіме бойынша қимылдарды жасайды.
Балалар айнаны алып, «Күрекше», «Сағат», «Төбешік» жатығуын жасайды.
Балалар көрмедегі ұнаған театр түрін тандап, дайындыққа кіріседі.
-Дайынбыз.
Балалар өз орындарына барып ертегіні сахналайды. Бибабо театры.
Қасық театры.
Маска театры.
Рефлексивтік түзетуші
-Біз бүгін сендермен кімдер айналдық?
-Сендерге ұнады ма?
-Міне, балалар біздің енді балабақшаға оралатын уақытымыз келді. Шеңберге тұрамыз, көзімізді жұмамыз.
Сиқырлы музыка қосылады.
1,2,3 -сиқырды біз бастаймыз.
-Актерге.
-Өте ұнады.
Балалар көздерін жұмып, балабақшаға оралып, топқа қайтады.
Күтілетін нәтиже:
Ұғынады: -Таныс ертегілерін сахналай білуге үйрену, этюд, гимнастикалық жаттығулар арқылы барлық қимылдарты жасай білуге;
Түсінеді: -Этюд не екенін, кейіпкерлердің эмоциялық жағдайын ыммен, дене қимыл арқыла көрсетуге болатынын;
Қолданады: -Таныс қимылдарды әр-түрлі ойын жағдайында орындай білу;