Халык авыз иҗаты: татар халкының рухи байлыгы
Халык авыз иҗаты татар халкының күп гасырлар дәвамында формалашкан иҗади мирасын тәшкил итә. Ул – безнең рухи дөньябызның, мәдәниятебезнең аерылгысыз өлеше. Кешенең теләкләрен, омтылышларын һәм хис-кичерешләрен чагылдырып, халык авыз иҗаты үткәннәрнең байлыгын киләчәктәге буыннарга тапшыручы мәгънәле чыганак. Татар авыз иҗаты төрле жанрларда иҗат ителгән: бишек җырлары, әкиятләр, табышмаклар, мәкальләр һәм башка күп кенә формада. Барысы да халыкның гомере буе тупланган гыйлем, тәҗрибә һәм әхлакый кыйммәтләрне үз эченә ала.
Яңа буын өчен татар халык авыз иҗаты – рухи илаһи дөньяга ишек ача. Ул безгә, зур теләк һәм ихтыяҗ белән, үзебезне табарга ярдәм итә. Ярты гасырлар арасында халык авыз иҗаты белгечләре, мәгърифәтчеләр, галимнәр тарафыннан зур әһәмияткә ия булган әсәрләрне җыю, өйрәнү һәм нәшер итү өчен күп тырышлык куелган. Фольклор жанрлары халыкның күңел ризалыгын табарга һәм күтәрергә һәрдаим ярдәм итә: алар безнең гореф-гадәтләребезне, яшәү рәвешебезне, мәдәни кыйммәтләребезне чагылдырып, безнең белән һәрвакыт бергә яши.
Татар халык әкиятләрендә тормыш фәлсәфәсе, этик кыйммәтләр һәм һәрбер хыялда гүзәллек төшенчәсе гәүдәләндерелгән. Алар балаларга һәм зурлар өчен дә күп дәресләр бирә, начар һәм яхшы якларны аерырга, мәрхәмәтлелек, дуслык, батырлык ише сыйфатларны тәрбияли. Халык авыз иҗаты – бу безнең җәмгыятьтә үз урыннарын таба алучы, аны байытучы, үстерүче һәм рухландыра алучы уникаль халык мирасыр.
Татар халкының җыр сәнгате, шул исәптән лирик һәм социаль җырлар, безнең образлы фикерләү, хис-тойгылар һәм милли горурлыкны чагылдырырга ярдәм итә. Җырлар безгә яшәүне көтәргә, сөенергә һәм сагынырга, гомумән, тормышны тулы кыйммәттә тоярга ярдәм итә. «Җырсыз кеше – канатсыз кош» – бу халыкның җырның киммәтен уртаклаша. Бүген дә халык авыз иҗаты, татар милли мәдәниятенең мөһим бер өлеше буларак, безнең өчен актуаль һәм ихтирамлы булып кала. Шуңа күрә, без бу мирасны сакларга, өйрәнергә һәм киләчәк буыннарга мәгълүмат итеп тапшырсаң яхшы булыр.
