Ертегі «Шалқан»: Балаларға арналған шығармашылық қойылым
МКҚК «Таңшолпан» балабақшасының тәрбиешісі Секеева Б.Т. балалармен бірге «Шалқан» ертегісін сахналы түрде көрсету мақсатында жұмысты жүргізеді. Бұл қойылымның негізгі мақсаты – балаларды ертегі кейіпкерлерінің мінез-құлықтарына, дауыс ырғағына, сондай-ақ шығармашылық қабілеттерін дамытуға үйрету. Бала өзінің ішкі дүниесін ашып көрсетіп, сахнада өз ойларын жеткізе алу үшін мүмкіндік алады.
Ертегі бойынша, Жігер ата мен Айерке әже шалқанды әлекке салып тартады. Бірақ шалқан жұлынбайды. Нәтижесінде, олар немерелері мен достарын көмекке шақырады. Бала бұл процесте достық пен бірліктің, сондай-ақ әр адамның бір-біріне қаншалықты көмектесуі маңызды екенін түсінеді. Ертегі бойынша dәйектемелер арқылы тәрбиелік мәнділік ұсынылады.
Балалар кейіпкерлер арқылы мейірімділік, қайырымдылық және достық сезімін тереңірек түсінеді. Сахнада әрбір кейіпкердің әрекеті мен сөйлеген сөзі, сонымен қатар заманауи аспаптармен көмелденуі балаларды қызықтырады. Сондықтан, бұл қойылымдары арқылы жас ұрпақты ұлттық құндылықтарға тәрбиелеу – балабақша қызметкерлерінің маңызды міндеті болып табылады.
Қойылымдардың соңында балалар шалқанды қолға түсіріп, дәмді ботқа дайындалады. Осылайша, көпшіліктің қуанышын бөліп, отбасы мүшелері мен кішкене достары арасында достық, ынтымақтастық, және бақыт сезіміне ие болады. Сонымен қатар, әрбір бала осы музыкалық ертегі барысында өздерінің артистік қабілеттерін дамытады.
МКҚК «Таңшолпан» балабақшасы
«Бекітемін» ____________
балабақша әдіскері
Л.Қ.Тұрдақынова
«Шалқан»
(үстел үсті ертегісі)
Тәрбиеші:Секеева Б.Т.
Жаркент қаласы
Мақсаты:Балаларға ертегіні сахналауға үйрету. Ертегі кейіпкерлерінің жүріс-тұрысын, дауыс ырғағын келтіруге, өлең-тақпақтарды жатқа айтуға, пішіндегі бейнені құрастыруға үйретіп, іскерлік дағдыларын дамыту. Кейіпкерлердің іс-әрекетін бағалауға, қайырымдылыққа, мейірімділікке, бірлікке, достыққа тәрбиелеу.
Тәрбиеші:Балалар, біздің қандай ертегілерді білеміз?
Балалар: «Бауырсақ», «Үш аю», «Шалқан» т.б.
Тәрбиеші: Осы ертегілердің ішінен «Шалқан» ертегісін сахналап көрсетеміз.
Автор:Ерте,ерте, ертеде, атай көктемде шалқан тұқымын егіп, оны жаз бойы күтіп-баптап, суарып күзде жинамақшы болады.Шалқан үлкен болып өсіпті, ата таң қалып, шалқанды жерден тартып жұлмақшы болады.Шалқанды сабағынан әрі-бері тартады.Ол шықпай қояды.
Жігер ата:Кемпір, әй кемпір мұнда кел, маған көмектесші, мына шалқанды шығарып алайық.
Айерке әже:Жарайды шалым,келе жатырмын көмектесейін.
Автор:Әже атаның белінен ұстап,атасы шалқанның сабағынан ұстап,әрі-бері тартады, шалқан жұлынбайды.
Әже:Немере қызым, мұнда кел, бізге көмектес.
Кәусар қызы:Жарайды әже, келе жатырмын көмектесейін.
Автор:Немере қызы әжесінің белінен, әжесі атасының белінен ұстап, атасы шалқанның сабағынан ұстап, әрі-бері тартады, шалқан жұлынбайды. Қызы күшігін көмекке шақырады.
Қызы:Күшігім, достым менің,бізге көмектесші.
Ұлан күшік: Ав-ав-ав, жарайды көмектесейін.
Автор:Күшік қыздың етегінен ұстап,немере қызы әжесінің белінен, әжесі атасының белінен ұстап, атасы шалқанның сабағынан ұстап әрі-бері тартады, шалқан жұлынбайды.
Олар мысықты көмекке шақырады.
Күшік:Мысығым досым, мұнда кел бізге көмектес.
Айдана (мысық):мияу-мияу жарайды, көмектесейін.
Автор:Мысық күшіктің құйрығынан, күшік қыздың етегінен тарта, немере қызы әжесінің белінен, әжесі атасының белінен ұстап, атасы шалқанның сабағынан ұстап көмекке шақырады.
Мәди (тышқан): Пи-пи-пи жарайды, көмектесейін.
Автор:Тышқан мысықтың құйрығынан, күшік қыздың етегіне, немере қызы әжесінің белінен , әжесі атасының белінен, атасы шалқанның сабағынан ұстап тарта бастаған кезде, шалқанды жерден суырып алады. Олар қуанып, шалқанды үйге апарып, дәмді ботқа пісіреді. Сөйтіп, бірліктің, достықтың,арқасында отбасы мүшелері мен кішкене достары жеңіске жетеді.
