Ата-аналармен жүргізілетін жұмыстың тиімді тәсілдері
Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу мен дамыту мәселесі бүгінгі таңда ерекше өзектілікке ие. Ата-аналар мен балабақша арасындағы өзара әрекеттестік тиімділігі бала дамуына тікелей әсер ететіндігін ескергенде, олардың арасындағы байланыс ерекше маңызды. Мектепке дейінгі ұйым мен отбасының ынтымақтастығы «Балабақша-отбасы» бірыңғай білім беру кеңістігін құру мақсатында жүргізіледі. Бұл мектеп жасына дейінгі балалардың психикалық, эмоционалдық және әлеуметтік дамуына арналған жақсы негізді қамтамасыз етеді.
Ата-аналар алғашқы педагогтар болғандықтан, олардың мектепке дейінгі ұйыммен қарым-қатынасы елеулі рөл атқарады. Педагогтар ата-аналармен тығыз байланыс орнату арқылы олардың тәрбиелік мәдениетін арттыруды көздейді. Бұл бағытта ата-аналарға арналған семинарлар, кеңестер мен жиналыстар тұрақты түрде өткізіліп тұрады. Балабақша мен отбасы арасындағы бірлескен іс-шаралар балалардың тәрбиесіне үлкен әсер етеді және ата-аналардың білімін кеңейтеді.
Ата-аналармен жүргізілетін жұмыстың жоспары әр оқу жылының басында дайындалады. Ата-аналар үшін әр топта «Ата-аналар бұрышы» ұйымдастырылып, онда балаларды тәрбиелеу мен сауықтыру мәселелері бойынша маңызды ақпарат беріледі. Тәрбиешілер, медицина қызметкерлері және психологтар бірге ата-аналармен жұмыс жүргізіп, оларға көмектесу мақсатында түрлі бағыттар бойынша кездесулер ұйымдастырады.
Ата-аналардың балабақша өміріне қатысуы олардың балаларымен қарым-қатынасын жақсартуға мүмкіндік береді. Жағдайды өзгерту арқылы, ата-аналар арнайы психологикалық тренингтерге, семинарларға қатысып, балаларымен бірге ойындар ойнап, тәрбиелік жұмыстар атқара алады. Мұндай іс-шаралардың нәтижесінде ата-аналар балаларының қажеттіліктерін тереңірек түсініп, педагогтармен тиімді байланыс орнатуға мүмкіндік алады.
Мектеп жасына дейінгі балалардың ата-аналармен жүргізілетін жұмыс нысаны
Мектепке дейінгі ұйым мен отбасының өзара әрекеттесу мәселесі өзекті болып табылады. Қазіргі заман жағдайында мектеп жасына дейінгі баланы тәрбиелеу үшін жүйелі тәсіл, мәселені тұтастай және оның болашағын көре білу қажет. Осы мақсатта педагогтар ата-аналармен мұқият қарым-қатынасқа бағытталған, олармен араласудың жаңа тәсілдерімен танысулары және мақсатын түсінулері, сондай-ақ өзара әрекеттесудің көзделген мақсаттарына қол жеткізулері керек. Ата-аналар алғашқы педагогтар болып табылады. МДҰ-да және әрбір жекелеген топта тәрбиеленушілердің ата-аналармен бірлескен қызметтің жоспары әзірленеді. Балабақша мен отбасы баланың дамуы үшін ортақ кеңістік құруға ұмтылулары тиіс. Іс-шара МДҰ-ның міндеттеріне, ата-аналардың мүддесі мен қажеттіліктеріне және педагогтардың мүмкіндіктеріне жауап беретіндей болып құрылады.
Мақсаты: «Балабақша-отбасы» бірыңғай білім беру кеңістігін жасау.
Міндеттері:
- ата-аналардың педагогикалық мәдениетін арттыру;
- отбасы тәрбиесінің үздік тәжірибесін оқып-үйрену және жинақтау;
- ата-аналардың балабақша өміріне қатысуға араласуы.
Қойылған міндеттерді шешу үшін әр оқу жылының басында ата-аналармен жүргізілетін жұмыстың перспективалық жоспары жасалып, мынадай бағыттарда жазылады:
- Баланы балабақшада тәрбиелеу және оқыту;
- Балалардың денсаулығын сақтау мен нығайту.
Оқу жылының басында әр жас тобында топтық жиналыстар өтеді, онда ата-аналарды сол оқу жылындағы балаларды тәрбиелеу мен оқыту міндеттерімен таныстырады. Топтарда «Ата-аналар бұрышы» безендіріліп, онда балаларды сауықтыру мен тәрбиелеу мәселелері жөнінде кеңестер орналастырылады. Тәрбиешілер әр айдың басында күнтізбелік жоспар жасаған кезде ата-аналармен жұмысты жазып отырады, онда жеке және топтық кеңестердің тақырыптары, көрнекі ақпараттың тақырыбы, ата-аналар комитетімен жұмыс көрсетіледі. Жыл бойы меңгеруші, медицина қызметкері, логопед, психолог, дене шынықтыру жөніндегі нұсқаушы ата-аналармен кеңестер жүргізеді.
Ата-аналармен неғұрлым тиімді жұмысты қамтамасыз ету үшін оқу жылының басында ата-аналар әлеуметімен жұмыстың неғұрлым тиімді әрі қолайлы нысандарын анықтау мақсатында сауалнама жүргізіледі.
Ата-аналармен жүргізілетін жұмыс әдістері әр түрлі болуы мүмкін, бірақ бірдей міндетті шешуге бағытталған:
- Балаларды тәрбиелеу мен дамытудың өзекті проблемаларын талқылау;
- Жағдайды құбылту- ата-аналарды психологиялық ұғымдардың қарапайым элементтеріне оқыту;
- ата-аналармен бірге балалар ойындары.
Ата-аналармен жүргізілетін жұмыстың мазмұны сан алуан нысандар арқылы жүзеге асырылып отырады. Педагогтың мектеп жасына дейінгі балалардың ата-аналарымен қарым-қатынасының дәстүрлі және дәстүрлі емес нысандары бар. Олардың мәні- ата-аналардың педагогикалық білімдерін байытады.
Ата-аналармен жүргізілетін жұмыстың дәстүрлі нысандары: ата-аналар жиналысы, конференция, дөңгелек үстел және т.б енетін ұжымдық нысандар болып табылады. Ата-аналар жиналыстарында сөйлеуге балабақша мамандары (дәрігер, логопед, психолог) қатысады. Ата-аналармен жүргізілетін жұмыстың дәстүрлі нысандарының ерекшілігі- тәрбиеші мен ата-аналардың белсенді қатысуы болып табылады. Әңгімелесу барысында ата-аналар мектеп жасына дейінгі баланы оқыту мен тәрбиелеу мәселелері бойынша жаңа білім алуы тиіс.
Көрнекі- ақпараттық әдіс ата-аналарды балалар тәрбиесінің талаптарымен, міндеттерімени таныстырады, балабақшаның рөлі туралы практикалық көмек көрсетеді. Бұл- фотосуреттер, балалар жұмысының көрмелері, буклеттер т.б. болып табылады. Ата-аналармен қарым-қатынастың дәстүрлі емес нысандары кеңінен қолданылады. Олар ойын сауық бағдарламаларының түрі, ойын түрінде құрылып, олардың назарын балабақшаға аударуға бағытталған. Ата-аналар өз балаларын жақсырақ біле бастайды, педагогтармен тығыз қарым-қатынаста болады. Ата-аналар мен балалардың бірлескен жұмысының көрмесін ұйымдастыра біледі. Менің ойымша әр педагог ата-аналармен күн сайын қарым-қатынас жасап, отбасының балабақшаға деген қызығушылығын арттыра білуі тиіс. Тәрбиеші ата-аналармен қарым-қатынас жасай отырып, олардың жағдайларын, көңіл-күйі кандай екенін сезінуі тиіс. Мұнда тәрбиешінің ата-аналардың алаңдаушылығын басуға, кез келген жағдайда балаға қандай көмек беруді бірге ойлауға қатысты адами және педагогиклық қабілеті іске асады. Қазіргі таңда ата-аналар сауатты, бәрінен хабардар және, өз балаларын қалай тәрбиелеуді жақсы біледі. Ата-аналармен жұмыстағы кез келген өткізілетін шағын іс-шараның өзін мұқият және байыппен дайындау қажет. Нашар дайындалған ата-аналар жиналысы немесе семинар мекеменің оң беделіне жағымсыз әсерін тигізуі мүмкін. Күн сайын педагогтардың ата-аналармен тілектестік ниеттегі өзара әрекеті жеке түрде жақсы өткізілген іс-шараға қарағанда маңызды рөл атқарады.
