Эксперимент әдістерінің отбасыдағы рөлі: Салтанат бөбекжай-бақшасы

«Салтанат бөбекжай-бақшасы» МКҚК
 
 
 
 
 
 
Ақыл-кеңес:«МББМ-дегі эксперимент әдістерін жүзеге асырудағы
 отбасының рөлі»
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Тәрбиеші: Д.Т.Румова
 
 
 
                              Петропавл қаласы 2017-2018 оқу жылы
Тек қана ата –аналармен бірге ,жалпы күш жігерді біріктіру арқасында  педагогтар балаларға үлкен адамдық ,бағыт беруі мүмкін.В.А.Сухомлинский.
«МББМ-дегі эксперимент әдістерін жүзеге асырудағы отбасының рөлі»
Отбасы адамзат бесігінен өрбіткен ұя болса,баланың бас ұстазы ата-ана.Болашақ ұрпақ тәрбиесі үшін кез-келген мекеме үшін отбасымен жұмысты тиісті дәрежеде ұйымдастырудың маңызы өте зор.Себебі,отбасы баланың түпкі тамыры,болмысын қалайтын мекен.Отбасымен жұмыс мүмкін педагогтардың жүргізетін жұмыстарының ең қызықты бір бағыты.Бір жағынан бұл жұмыс аса шеберлікті,құпиялықты,мәдениетті,білімді,тәжірибені қажет ететін жұмыстардың бірі.Өйткені отбасымен жұмыс жүргізген кезде түрлі адамдармен,түрлі түсініктермен,түрлі мінез-құлықтармен,түрлі қиыншылықтармен қарама-қарсы кездеседі.Сол себепті мектепке дейінгі мекемеде отбасымен жүргізілетін эксперименттік жұмыстар әдістемелік жағынан орынды ұйымдастырудың маңызы өте зор.Отбасымен жүргізілетін жұмыстарды әдістемелік жағынан белгілі бір ретпен,жүйелі түрде ұйымдастыру жүргізілген жұмыстың нәтижесіне әсер етеді.Эксперимент әдістерінде басты шарттардың бірі оқу-тәрбие үдерісіне отбасын белсенді араластыру болып табылады.Осының негізінде мектепке дейінгі мекемеде жұмыстың жаңа түрлері жарық көреді.Бұл жұмыстар алдыңғы уақытта жүргізілетін жұмыстарға ұқсамайтын,және жаңашыл бағытта болады.Яғни,оның негізінде отбасымен ашық қарым-қатынас жатады.Бүгінгі таңда эксперименттік жұмыстар заманның талабына сай,баламен отбасының қажеттігіне сай өзгертіліп,әртараптандырылып отырылады.Бірнеше жылғы іс-тәжірибе мектепке дейінгі мекемеде отбасымен жүргізілетін жұмыстардың белгілі бір тұрақтылығы мен заңдылығының қалыптасуына әкеледі.Эксперимент әдістерін жүзеге асыру жұмыстары төмендегідей бағыттарда мектепке дейінгі мекемелерде жүзеге асырылады:
1.Мектепке дейінгі мекеме ішінде отбасымен жүргізілетін эксперимент жұмыстардың жоспарын құру
2.Педагогпен отбасы арасындағы эксперимент әдістерін жүзеге асыру шеберлігін дайындау
3.Отбасымен жүргізілетін эксперимент әдістерін жүзеге асыруда жаңа бағыттарды үздіксіз игеру.
Мектепке дейінгі мекеме ішінде отбасымен жүргізілетін эксперимент әдістерінің жоспар-мақсаты – отбасымен қарым-қатынастың тиімді,оңтайлы түрлері арқылы отбасын мектепке дейінгі мекемеде белсендіре араластыру,бала тәрбиесіне деген қызығушылықтарын арттыру болып табылады.Отбасымен жүргізілетін эксперименттік әдістер үздіксіз өзгерістерді қажет етеді.Себебі,бүгінгі күннің ата-аналары жаңа заманның,озық технологияларының адамдары.Сондықтан,ата-аналар қауымының мектепке дейінгі мекемеде эксперимент жұмыстарымен таныстыру бірден-бір жолы,яғни бала тәрбиесіне белсендіре араластыру болып табылады.Ал,ол үшін ата-аналарды мектепке дейінгі мекемеде әртүрлі эксперимент әдістеріін жүзеге асыруда қызықтыра білу керек.
1-тәжірибе:
Қар неге ұқсайды?
Мақсаты: Айналамен таныстыру.Қыс мезгілінің ерекшелігі жайлы түсінік беру.Эксперимент әдісін жүзеге асыру арқылы мұздың қасиетімен таныстыру.
Қалай ойлайсыңдар қар дегеніміз не?
Қар-кішкентай мұз кристаллдарынан тұрады.Қар суық аязды күні қиыршық түрінде болады.Күннің жылы кезінде қар жапалақтап түседі.Аязды күні аяқ астында қар сықырлайды.
Қар неге ұқсайды?
Қар ақ болса оны жеуге болатын шығар.
Жоқ жеуге болмайды.Қарда көп микроптар болады.Тамағың ауырып қалады.
Микроптар болатынын қайдан білеміз?
Қар ерігенде суға айналады.Содан көруге болады.
Ал суды қатырсақ не болады?
Мұз пайда болады.
Жұмбақ шешу:
Суда қалқиды,жылыда балқиды (Мұз)
Мұздың қасиеттерін зерттеу
1.Мұз текшелерін жылы жерге қойса,ол ериді.
2.Еріген мұзға  бояу қосып қатырсақ түсі өзгереді.
3.Қалай ойлайсыңдар мұздың дәмі бар ма?Исі ше?
4.Бірқалыпты температурасы бола ма?
5.Ауыр ма,жеңіл ме?
Ал,мұз пайдалы ма,жоқ па?
Неге пайдалы?(балмұздақ жасайды,сырғанақ жасайды,су астындағы мекендеушілерге аяз қорқынышты емес екен)
Неге зиянды?(жеуге болмайды,құласаң ауыртады,лақтырғанда қатты тиеді,өзенде мұздың бетінде жүруге болмайды)
2-тәжірибе:
Суға тәжірибе жасау
Мақсаты:Су туралы мағлұмат беру.Эксперимент әдісін жүзеге асыру арқылы судың қасиеттерімен таныстыру.Табиғатқа деген суйіспеншілік,қызығушылықтарын арттыру,табиғаттың әдемі сұлулығын көруге,қамқор болуға тәрбиелеу.
Көрнекі    құралдар:су,құм,колбалар,сүт,мұз,ғаламшар,термометр,
термос.
Жұмбақ:Жалт-жұлт еткен,жылғадан өткен бұл не?(су)
Тәжірибе арқылы судың қасиеттерімен танысамыз:
1.Судың түсін ажырату және судың түсі қандай болатынын тәжірибе арқылы көреміз.
Бір стақан суға қасықты салу
Қасығымыз көріне ме?
Көрінеді
Бір стақан сүтке шай қасықты саламыз.Сүттің ішінде шай қасық көрінді ме?
Жоқ,көрінбейді
Су бар стақан және бояу жағылған таяқшалар.Бояу жағылған таяқшалар арқылы суды бояу.
Судың түсін өзгертуге болама екен?
Болады
2.Екі түрлі ыдыс бар.Пішіндері әртүрлі.Бұлардың ішінде су бар.Судың пішіні қандай?
Әртүрлі
Су қандай ыдысқа құйылса сол ыдыстың пішініндей пішінге айналады
Су қандай зат екен?
Су- сұйық зат екен
Ал,енді құмды төгейік,ол үйіліп тұр.Олай болса құм сұйық зат емес,сусымалы зат.Демек,су мен құм әртүрлі заттар екен.Құм-сусымалы зат.Су-сұйық зат.Тәжірибеміз мұз,жылы су,салқын су.
Судың исі жоқ.
Суды искеп көріп ,судың исінің жоқ екенін сезінгенше ,тағыда қайталап иіскейді.
Суда дәм жоқ.
Түтікше арқылы су ішіп көреді.Онда дәм бар ма, оларды салыстыру үшін шырынның дәмін көруді ұсынады.Суға қант,тұз қосып дәмінде өзгертуге болады.Неліктен судың дәмі өзгерді.
Су –мөлдір .
Екі шыны ыдыс тұрады:біреуіне су,ал екіншісіне сүт құйылған.Екі ыдысқа да қасық салып қайсысынан көрінентінін,қайсысынан көрінбейтінін бақылайды.
Мұзды еріту
Суды ысытуға,мұздатуға және оны ерітуге болатынын көрсету.Қайнаған ыстық су бар шәйнектің қақпағын ашсақ бу шығады.Бұл су-су тамшыларына айналады.
3-тәжірибе:
Жансыз табиғатқа не жатады?(құмға,суға,тасқа) тәжірибе жасау
Мақсаты:
Жансыз табиғат туралы мәлімет алады.Жансыз табиғат,оның тіршілік ортасы және жансыз табиғат қайталанбас құбылыс туралы білімдерін кеңейту.Жансыз табиғат деп нені атайды?
Өсіп-өнбейтін,көбеймейтін заттар.
Құм суда ериді ме?
Бір стақанға су құйып,құмды салу.Келесі стақанға қант салу.Екі ыдыстыда араластыру.Нәтижесінде,суда еритін қант,құмның суда ерімей,түбінде тұнып қалады екен.
4-тәжірибе:
Таспен көмір айырмашылығы?
Ыдыстағы суға тасты саламыз,келесі ыдысқа көмірді газды суға саламыз.Түсі өзгереме көрейік.
Тас батады ол ауыр,ал көмірде ауыр батады газды суда түсі өзгереді.Бізге көмір не үшін керек?Біз көмірді отқа жағамыз,көмір болмаса үйіміз суық болады екен. Түсі қара екен.Таспен ойнап лақтыруға болмайды.
4-тәжірибе:
Құм мен балшық.
Жалпақ тәрелкеге құмды саламыз,келесі тәрелкеге батпақты саламыз ,қолға жұғама ,жұқпай ма көрейік.
Құм жұқпайды,ол сусымалы,ал батпақ жұғады .
 
5-тәжірибе:
Ауа қайдан пайда болады?
Екі адам шығып шарды үрлейді және жарады .
Не пайда болғанын айтады.
6-тәжірибе:
Әк тас.
Стаканда су ,қасық,әк,сүлгі .
Әктің пайдасы да,зияны да бар екен.Онымен әктесе үйдің ауасы тазарады екен.Әктің исі бар екен,түсі ақ екен.Оны жеуге болмайды.Ағаштың түбін әктесең ағашты құрт-құмырсқа жемейді.
 
7-тәжірибе:
Керек заттар :шикі жұмыртқа ,2стақан ,бірнеше шай қасық  тұз.1.Стақанға таза су құйып,суға шикі жұмыртқаны саламыз.Жұмыртқаның су түбінде батып кеткенін көреміз.2.Екінші стақандағы суға тұз салып ,қасықпен араластырамыз.3.Енді тұзды суға жұмыртқаны саламыз.,жұмыртқа суға батқан жоқ.Тұз судың тұздылығын арттырады.Судағы тұздың мөлшері көбейген сайын ,оның тығыздылығы күшейіп ,кез келген зат қалқып жүреді.
 
Библиография:
1.Б.Бөрібаев,Е.Балажанов.Жаңа ақпараттық технологиялар.Алматы2001ж.
2.Балабақшадағы экологиялық тәрбие.Отбасы және балабақша Республикалық журнал.2013ж