Баланың жас ерекшелігіне сай даму деңгейі
Баланың даму деңгейі әрбір ата-ана мен педагог үшін маңызды аспект болып табылады. Баланың бойында қалыптасқан адамгершілік қасиеттер отбасынан бастау алады. Ата-ананың сабырлы алақаны мен мейірімділігі оның жадында мәңгілікке қалатын жылулықты сыйлайды. Бұл жылулық баланың мәдениетті үйренуіне, өзіндік сана-сезімін қалыптастыруына, сондай-ақ ар-ұят пен адалдықтың негіздерін меңгеруіне өте маңызды.
Мектепке дейінгі тәрбиелеу мен білім беру процесі балалардың жас ерекшеліктеріне сай ұйымдастырылуы шарт. Бұл кезеңде балалардың қызығушылықтары мен дамуы басты назарда болуы тиіс. Педагогтар тәрбие мен оқыту міндеттерін бірлікте шешіп, баланың еркін даму мүмкіндігін қамтамасыз етуі керек. Табиғи, емін-еркін орта қалыптастыру арқылы балалардың әрекет ету дағдыларын дамыту — педагогикалық процесстің негізгі мақсаты.
Балабақшадағы тәрбие — бұл ұлттық психология мен мәдениеттің негіздерін бойынан өткізе отырып, балалардың физикалық және моральдық дамуын қамтамасыз ететін процесс. Ойнау, еңбек ету және оқу барысында бала білім алады, іскерлікке төселеді, және қоршаған ортамен қарым-қатынас жасауға бейімделеді. Балардың сөйлеу тілдері мен диалогтық қарым-қатынасы орта білім алудың маңызды кезеңдері болып табылады, бұл олардың әлеуметтік дағдыларын дамытуға көмектеседі.
Серперктестік оқу үрдісінде аса маңызды рөл атқарады. Балалар бір-бірімен сұрақ-жауап арқылы тіл процесін дамытады, сонымен қатар шығармашылық ойлау қабілеттері де қалыптасады. Түрлі-түсті бояулармен жұмыс жасау, дайын бейнелерді қиып алу — бала қиялына жаңа тыныс береді. Ұжымда жұмыс істегенде баланың индивидуалды ойын да ескерілетіндіктен, бұл процесс оның дамуына оң әсер етеді.
Балалардың еркін кеңістікте, қоғамдық өмірдің әдет-ғұрыптарына бейімделуінің маңызы өте зор. Мектеп жасына дейінгі мекемелер олардың шығармашылық белсенділігін арттырып, әлеуметтік қарым-қатынасты қолдайды. Бүлдіршіндердің оқу мен тәрбиелеу барысында есте сақтап қалған педагогикалық тәсілдері айналадағы әлемді танып-білуіне ықпал етеді.
Баланың жас ерекшелігіне сай даму деңгейі.
Баланың бойында адамгершілік қасиеттердің негізі отбасында қалыптасады. Ата-ананың аялы алақаны туған үйдің жылуы оның көкірегінде өмір бойы сақталып мәңгі есінде қалады. Отбасындағы адамдармен қарым –қатынаста бала мәдениетті үйренеді, жеке адамға тән ар-ұят, ақыл –ой адамгершілік қасиеттерде қалыптасады. Адамның өзге тіршілік иесінен айырмашылығының бірі – дүниеге перзент әкелген соң оның болашағын ойлау, яғни қандай тағдыры бар, кім болар екен деп, сол жолда ата-аналық борышын атқарады.
Мектепке дейінгі ұйымдарда тәрбиелеу мен білім беруді ұйымдастыруда ұстанатын принциптер:
Балалардың жас ерекшеліктерін ескеру, қызығушылығына сүйену.
Тәрбие мен оқыту міндеттерін бірлікте шешу.
Баланың еркін де дербес дамуын қамтамасыз ететін табиғи, емін еркін жағдай туғызу.
Әрекет етуге үйрету, үйренгенін бойына дағды қылып сіңіру.
Педогогикалық процесс белгілі бір құралдар мен әдістер көмегімен жүзеге асырылады. Балабақшадағы тәрбие –қазақы ұлттық сана, ұлттық психология қалыптасқан парасатты, адамгершілік қадір-қасиеті мол, физикалық және моральдық жоғары белсенді жеке адамды қалыптастырып шығару процесі болып табылады.
Ойнау, еңбек ету және оқу барысында ақыл –ой адамгершілік физикалық және көркем тәрбие, даму процесі қатар жүреді. Бала осы кезде белгілі дәрежеде білім алады, іскерлікке үйренеді, өзін қоршаған ортамен қарым-қатынас жасауға, қоғамдық өмірдің әдет-дағдыларын игеруге бейімделеді.
Сөйлесу қызметі – белсенді әрі мақсатты үрдіс.Бұл қызмет түрі серіктестіктің болуын талап етеді, онда бірі сұрақ қойса, екіншісі жауап береді. Мектеп жасына дейінгі мекемелердің басты мақсаты – бүлдіршіндердің диалогтық қарым-қатынасы болып табылады. Балалар өз құрбыларымен сөйлесу арқылы сөйлеу тілдерін дамытады. Сонымен қатар өзімен серіктесінің қимыл-қозғалысын келісу мен бақылау дағдысы қалыптасады. Оларды түрлі-түсті бояумен бояйды. Дайын бейнелерді қайшымен қияды. Бұл жерде баланың шығармашылық ойлау қаблеттері дамиды. Ұжымдасып жұмыс жасау кезінде әрбір баланың жеке қиялына да орын беріледі.
Дайындаған тәрбиеші: Қыстаубаева А.Б.
