Тренинг «Мерей» балабақшасында: Психологиялық қолдау жүйесі
«Мерей» балабақшасында өткен тренинг шарасы – ұстаздар арасында өзара байланыс пен психологиялық қолдауды дамыту бағытында ұйымдастырылған маңызды іс-шара. Бұл тренинг 2016-2017 оқу жылына арналған және оның мақсаты – мұғалімдердің ойлау қабілетін арттыру, өзара сыйластықты, қолдауды нығайту. Тренинг өткізу барысында психолог Наурызбаева Б. Т. мұғалімдерге нақтылы тапсырмалар беріп, олардың шығармашылық және эмоционалдық дамуына ықпал етті.
Осы тренинг барысында ұстаздар жылылықты, көңіл-күйлерін шынықтыра отырып, өзін-өзі бағалауды көтерді. Олар үшін «Қуаныш шеңбері» мен «Болмысымның бәрі - тілімде» секілді түрлі сергіту жаттығулары өзара қарым-қатынастары мен психологиялық ахуалын жақсартуға мүмкіндік берді. Сәлемдесу рәсімі және топтық ойындар мұғалімдерге бірігіп жұмыс істеу мүмкіндігін беріп, олардың жайлы атмосферада тапсырмаларды орындауына септігін тигізді.
Тренинг барысында ойлау мен шеберлікті дамыту үшін жаттығу мен тапсырмалардың қамтылуы маңызды рөл атқарды. Мысалы, «Жіпті шешу» ойыны – командалық жұмыс пен логикалық ойлауды талап етті, ал «Кокология тесті» қатысушылардың психологиялық ерекшеліктерін танып, өзін-өзі тануына көмектесті. Уақытылы реакция мен ойлау қабілеттерін дамыту мақсатында ұйымдастырылған ойындар, ұстаздардың бір-бірімен байланысын нығайтып, тренингтің басты мақсатын жүзеге асыра білді.
Тренингтің қорытынды сәтінде, қатысушылардан рефлексия алу әрекеті, олардың тренинг барысынан алған әсерлерін және психологиялық қолдаудың қажеттілігін ұғындыруға мүмкіндік алды. Мұндай іс-шаралар білім берудің сапасын арттырып, мұғалімдердің жан-жақты дамуына өнегелі үлес қосады. Тіл – халқымыздың мәдени құндылығы, осы дәстүрді жалғастырып, тіледікті нығайтуда мұғалімдердің рөлі ерекше. Балабақшаның қызметі арқылы қоғамда тіл мен төл мәдениетті насихаттау міндеті тұр.
Атырау облысы
Құрманғазы ауданы
"Мерей" балабақшасы
Педагог-психолог: Наурызбаева Б. Т.
2016-2017 оқу жылы
Мақсаты: мұғалімдердің ойлауының мазмұнын сыртқы қимыл-әрекеттер арқылы жеткізе білу қабілетін жетілдіру. Бір-біріне жылылық сыйлау, өзіне деген сенімділік қабілетін дамыту.
Міндеті:
өзінің және өзгенің даралығын бағалау, өзін құрметтеу;
көңіл-күйді көтеру, сезім мен эмоцияны реттеу;
тілге деген құрметін арттыру.
Тренинг барысы:
Армысыздар, құрметті қонақтар! М.Әуезов айтқан: «Қазақ тілі әрі бай, әрі көркем тіл. Дүние жүзіндегі ең бай, бейнелі, таза, өткір, терең, кең тіл».
Қазақ тілі – мемлекетімізді өркендетуге себепші болатын қуатты күш, халқымыздың мәдени дәрежесін көтеретін құрал. Адамды мұратына жеткізетін – ана тілі мен ата дәстүрі.
Психолог:
І. «Бір күнгі танысыңа, қырық күн сәлем» дегендей, біз сәлемдесу рәсімін жасап алайық.
Қуаныш шеңбері.
Амансыз ба, күн! /қолымызды күнге көтереміз/
Амансыз ба, дос! /қолымызды жоғары көтеріп, қатар тұрған көршіміздің қолын қысамыз/
Амансыз ба, әлем! /қол ұстасып қолымызды жоғары көтереміз/
Жақсы адамға мың сәлем! /құшақтасу/
ІІ. «Болмысымның бәрі - тілімде, Тілімдегінің бәрі - түсімде»дейтін жәйттердің бәрі адамның бет және дене құбылыстары (мимика және пантомимика) арқылы бейнеленіп көрсетіледі.
Арнайы тапсырманы орындау: Топ жетекшілеріне ішінде мақал жазылған үлестірме ұсынылады. Сол мақалдың мазмұнын топ мүшелерінің бірі денесінің қимыл – қозғалісі мен бет әлпетін өзгерту арқылы көрсетеді де, оның шешімін қарсы топтан талап етеді.
Бас кеспек болса да, тіл кеспек жоқ.
Тіземнен сүріндірсең, сүріндір, тілімнен сүріндірме.
ІІІ. «Жіпті шешу» ойыны
Мұғалімдер бәрі бірге жұптасып тұрады. Әр жұпқа шиеленіп байланған жіп таратылады. Жұптасқан мұғалімдер сол қолдарын артына ұстап, оң қолдарымен бірлесе жіпті шешулері керек. Қане, қай жұп жеңімпаз атанар екен. Музыка ойналады.
ІV. Кокология тесті
Шөл дала. Жалғыз, шөлдеп келе жатырсың, алдыңда құмыра жатыр.
Неден жасалған?
Ішінде не бар?
Кім алып келеді?
Кім алмайды?
Су көрдіңіз.
Кім бірден сүңгіп кетеді?
Кім қолын, бетін жуады.
Келесің – келесің жол кездесті.
Бір жол бар – қысқа
Бір жол бар – ұзын.
Қайсымен жүресің?
Жауап.
Құмыра – сенің серігің, ішіндегі затқа қарай ойлау керек.Бос болса қуыс кеуде.
Суға сүңгіп кету – кез-келген істі бірден орындау. Қол жуу – асықпай ойланып орындайды.
Қысқа жол – тез шешім қабылдағыш, ұшқыр ойлы.Ұзын – асықпаушылық, шешімді асықпай ойланып қабылдайтын адам.
Т.Мани айтқандай, адам әуелі өзін-өзі танып, өзінің жетістігі мен кемшіліктерін біліп, өзін өзі тәрбиелеуіне мүмкіндік алады.
V. «Көрші» жаттығуы
Нұсқаулық:
Көршінді оң жақтан құшақта,
Көршіңді сол жақтан құшақта.
Оң жақтағы көршіңе бір жымиып,
Сол жақтағы көршіңе бір жымиып,
Бүгінгі тренинг барысы,
Біз үлкен отбасы.
(Мұғалімдер қимыл – қозғалістар арқылы жаттығуды жасайды)
VI. Қорытынды
Тіл – адамның адамдық белгісінің жұмсайтын қаруының бірі. Осы дүниедегі адамдар тілінен айрылып, сөйлеуден қалса қандай қиындық күйге түсер еді. Осы күндері тіліміз өркендеп келеді. Сол ана тілімізді қастерлеу – біздің міндетіміз.
Махаббат
М-Маңдайынан иіскеп өскен
А-Асыл шексіз сезімменен
Х-халық тірегі болады деп
А-асқақ арман жетегімен
Б-бесік тербеп әлдилеген
Б-бауыр етің балдай тәтті
А-асылым деп мәпелеген
Т-тілімізге мың тағзым
Хормен:
Махаббатымыз мәңгі біздің тілге деген.
VII. Рефлексия: Егер жүргізілген «Әріптестік қарым-қатынас» атты тренинг барысы ұнап көңіліңізден шықса бас бармақтарыңызды көрсетіңіз. (Бүкіл аудитория).
