Қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыру
Бұл құжатта «Таным» білім беру саласы бойынша қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыруға бағытталған кешенді материалдар мен әдістемелік ұсынымдар берілген. Балалардың жас ерекшеліктеріне сәйкес, әртүрлі ойындар мен тапсырмалар ұсынылып, математикалық логиканы дамытуға арналған жекелеген тақырыптар қарастырылған.
Әрбір бөлімде балалардың есте сақтау, ақыл-ой қабілеттерін дамытатын тапсырмаларды орындау барысында «бір», «көп», геометриялық пішіндер сияқты негізгі математикалық ұғымдарды меңгерулеріне көмектесетін ойындар бар. Ойындар арқылы балалардың зейіні мен қызығушылығын арттыру - оқу процесінің тиімділігін арттырудың негізгі факторы.
Құжатта ұсынылған материалдар нақты мысалдармен толықтырылған: көжек ойыншығы, түрлі түсті жолақшалар, геометриялық пішіндер мен басқа да құралдар қолдану арқылы сабақтарды тиімді өткізуге болады. Сонымен қатар, әр жаттығу балаға жаңа білім мен дағдыларды меңгеруге көмектеседі, сондай-ақ, әлеуметтік дағдылары мен қарым-қатынас қабілеттерін дамытуға ықпал етеді.
Осы әдістемелік ұсынымдар 3-7 жас аралығындағы балаларға арналған. Ойын элементтерін пайдалану арқылы, балалар табиғи және көңілді жағдайда оқу процесіне араласады, бұл білім алуын жеңілдетеді. Sustainable skills are cultivated when children engage in active participation, helping to develop their cognitive abilities in various contexts while enjoying a playful learning environment.
Білім беру саласы «Таным»
Қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыру
Сағат
саны
Күні
Мақсаты мен міндеттері
Қолданылатын материалдар мен көрнекіліктер
1
«Бір» және «көп» ұғымы
1
«Бір» және «көп» ұғымдарын қолдана отырып, түрлі түсті жолақшаларға берілген заттарды орналастыруғам жаттықтыру. Оң, сол қолдарын ажыратып, атап айтуға, заттарды оң қолымен алып, сол жақтан бастап қоюға үйрету.
Көжек ойыншығы, текшелер, табақтар, түсті дөңгелектер, қуыршақтар.
2
Жеке заттар
1
Жекеленген заттардан топ құрауға, топтан жеке затты бөліп алуға, бір және көп затты ажырата білуге үйрету.
Ақша, киімдер, төрт қорапша, түрлі түсті таспалар, киім дүкенінің макеті.
3
Қоянға қонаққа барамыз
1
Ойын арқылы көкөністер мен жемістердің пішіні, көлемі туралы түсінік беру.
Қоян ойыншығы, ағаштардың суреті, аю, қасқыр, құмырсқа суреттері, көжек ойыншығы, сәбіз суреті, кеселер, табақшалар, қасықтар.
4
Әжейдің тәтті бауырсақтары
1
Өздеріне таныс дөңгелек пен шаршы, үшбұрыш сияқты геометриялық пішіндерді бір-бірінен ажыратып, атай білуге үйрету.
Ұзын және қысқа жолдың суреттері, суретке салынған әже мен атаның үйі, ата мен әженің суреттері, суретте немере қыз баланың ата-әжесіне бара жатқан кезі, түрлі түсті дөңгелектер, үшбұрыш, шаршы, бауырсақ.
5
Құстар
1
Балалардың құстар туралы (үлкен, кіші, ласа, биік) білімдерін арттыру.
Құстардың дауыстары (фонограмма), құстардың суреттері, ермексаз, желім, қағаз, қарындаш, бәйшешектер.
6
Көңілді көжектер мен қонжықтар
1
Жабайы аңдардың дене мүшелерін санауды (екеу, төртеу, көп, аз т.б) үйрету.
Көжектер, қонжық ойыншықтар, суреттер, қима қағаз, қайшы, түсті таспалар, сәбіз, құлпынай суреттері, тәтті сыйлық.
7
Жалаушалар
1
Балаларды «жоғары», «төмен», «бірдей» ұғымдарымен таныстыру;
Қуыршақ Аружан, жалаушалер, қоян ойыншығы, шарлар, «Бәйтерек» монументінің макеті немесе суреті, фланелеграф, түрлі түсті геометриялық пішіндер, үлестірме материалдар, биік, аласа бағаналар, ұзын және қысқа таспалар.
8
Сырғанақта
1
Кеңістікті бағдарлау (үстінде, қасында, ішінде, жанында) ұғымдарын түсіндіру, дұрыс ажырата білуге жаттықтыру.
Себет, сюжетті суреттер, жіп, доптар, қолғап, мақтадан немесе қағаздан жасалған қар, дөңгелек пішіндері, көк қатты қағаз, таратпа материалдар: аққала, шырша, қоян, жаңғақ.
9
Кесе мен қасық
1
Санауға байланысты сөздерді (сана, қанша, неше, нешінші, қанша, сонша) дұрыс айтуға үйрету. Түстері арқылы топтастыру.
Қоян ойыншығы, ермексаз, сәбіз, қырыққабат, алма, табақша, аюлардың суреттері, шыныаяқ,саптыаяқ, кеселер, қасықтар, түрлі түсті таспалар, «Жарыс» суреті, бант, геометриялық пішіндер.
10
Теледидар
1
Балаларды өздеріне таныс дөңгелек және шаршы, үшбұрыш сияқты геометриялық пішіндерді бір-бірінен ажыратып, атай білуге үйрету.
Теледидар үлгісі, геометриялық пішіндер, үнтаспа, Леопольд мысығының, тышқандардың суреттері, құлып, кілт, шарлар мен шаршылар, ірімшіктің суреті.
11
Цирк
1
Бөлме ішіндегі заттардың орналасуын түсіндіру, дұрыс ажырата білуге жаттықтыру.
Аренаның суреті, маймылдардың суреті, сайқымазақ суреті, «сиқырлы қорапша», орындықтар, шамдар, ит, қонжық, мысық, қоян, кірпі ойыншықтар, геометриялық пішіндер, шымылдық.
12
Күн тәртібі
1
Балаларға күн тәртібі арқылы уақыт туралы түсінік беру. «Таң атты», «таңертең», «күн шықты», «түс кезі», «бесін», «кеш», т.б ұғымдарды меңгерту.
Үнтаспа, аққу-қаздардың, пештің, алма ағаштың, Жалмауыз кемпірдің, күннің суреттері, табақша, себеттер.
13
Анама арналған моншақ
1
Ағаштар, гүлдер, т.б заттардың көлеміне байланысты математикалық ұғымдарын кеңейту.
Моншақ, қонжық ойыншығы, ермексаз, шыныаяқтар, себет, құлпынай, әдемі таспалар, үнтаспа.
14
Бәйшешек
1
«Қанша?», «Неше?», «Қандай?» деген сұрақтаға жауап беруге, «оң жақта», «сол жақта», т.б кеңістік бағыттарын ажырата білуге үйрету.
Құстардың дауыстары (фонограмма), шымылдық, ағаштар мен жапырақтардың суреті, құстар, құмыра, үлестірмелі материалдар, бәйшешек суреті, жасыл түсті қатты қағаз.
15
Зымыран
1
Ббалаларды өздеріне таныс дөңгелек, үшбұрыш сияқты геометриялық пішіндерді бір-бірінен ажыратып, атай білуге үйрету.
Үнтаспа, аспан әлемінің үлкен суреті, зымыранның макеті, робот ойыншықтар, үшбұрыш қағаз пішіндері.
16
Түрлі түсті шарлар
1
«Кең-тар», «ұзын-қысқа» сөздерін дұрыс қолдануға үйрету және ретімен санау қабілеттерін тереңдету.
Екі қуыршақ, тақия, билеттер, геометриялық пішіндер, «Ұшақ-кілемше» суреті, бубен, шымылдырық, сылдырмақ, шарлар.
17
Гүлге қонған көбелек
1
«Қанша болса сонша, тең, бір-бірден, көп, бір де бір, онда қанша болса, мұнда сонша» деген сөз тіркестерін түсініп, пайдалана білуге үйрету.
Көбелек, ара құмырсқа, гүлдер, қоян, түлкінің суреттері.
18
Жайлаудағы киіз үй
1
Бір топтағы заттарды екінші топтағы заттармен салыстыру, «алға, кейін, арт жақта, т.б.» сияқты кеңістік бағыттарын ажырата білуге жаттықтыру; уақытты бағдарлай білуге арналған жұмбақтар арқылы «таңертең, кешке» ұғымдарын үйрету.
Жайлау, ата, төрт түлік малдың суреттері, киіз үй.
