Жанды және жансыз табиғат: Экология негіздері
Бұл құжатта табиғаттың екі негізгі құрамдас бөлігінің - жанды және жансыз табиғаттың маңызы мен ерекшеліктері қарастырылған. Жандар мен жансыздар арасындағы қарым-қатынас, экологияның негіздері арқылы балаларға табиғат байлығын құрметтеу және оны қорғау қажеттілігіне ерекше назар аударылады.
Сабақ барысында балаларға табиғаттың құрамдас бөліктері - жанды табиғат (адам, өсімдіктер және жануарлар) мен жансыз табиғат (тау, тастар, су, ауа) түсіндіріледі. Балалар табиғаттың осы екі категориясы арасындағы айырмашылықтар мен байланыстарды зерттей отырып, дидактикалық ойындар арқылы білімдерін тереңдетеді.
Дәл осындай сабақтар арқылы балалардың танымдық қабілеттері жақсарып, олардың экологиялық санасы қалыптасады. Сонымен қатар, «шаттық шеңбері» мен сергіту сәттері балалардың белсенділігін арттырып, топта жұмыс істеуге деген құлшыныстарын оятады.
Тәрбиешімен жүргізілген әңгімелер мен оған қолдау көрсететін әрекеттер балалардың табиғатқа деген сүйіспеншілігін және қызығушылығын дамытуға бағытталған. Табиғаттың әртүрлі элементтері туралы әңгімелесте, балалар өздеріне таныс заттарды талқылап, бос уақыттарында оларды танып білу арқылы қоршаған ортаны терең түсінуге мүмкіндік алады.
Білім беру саласы: Қатынас.Әлеуметтік сала
Білім көздері: Экология негіздері.
Тақырыбы: Жанды және жансыз табиғат.
Мақсаты: 1.Жанды табиғат,оның тіршілік ортасы және жансыз табиғаттағы қайталанбас құбылыс түрлері туралы білімдерін жетілдіру.2.Жанды және жансыз табиғатқа не жататынын түсіндіру арқылы есте сақтау қаблеттерін дамыту.3 Табиғат байлығына қамқорлықпен қарауға тәрбиелеу.
Сөздік жұмыс:табиғат,жасыл әлем,тау,тас,су,тұман,құм,жаңбыр,жел.
Іс-әрекет бөлімдері
Дидактикалық ойындар
Тәрбиешінің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Ынталандыру
Шаттық шеңбері:
Балаларды шеңберге тұрғызып,бір-біріне тілектер айтқызу.
Балалар бір-біріне күлімдеп қарап,жұмсақ ойыншық жүректі ұстап жақсы тілектер білдіреді.
Ізденістер.
Ұйымдастыру.
Сергіту сәті
Дәптермен жұмыс:
Сабақты қорытындылау:
Тәрбиешінің әңгімесі:
-Біздер балалар қызықты да,қыр-сыры мол ғажайып
Әлемде өмір сүріп жатырмыз.Айналаға қарасаң,бізді көптеген заттардың қоршап жатқанын білеміз,олар:неше түрлі әдемі ғимараттар,жолдар,көпірлер,ұшақ,
жиһаздар және т.б. Бірақ айналамыздағы заттардың көпшілігі адамның көмегінсіз өздері пайда болған. Оларға жер мен су,ағаштар мен жануарлар,күн мен аспан жатады,
оларды бір сөзбен табиғат деп атаймыз.
Табиғаттың бір бөлігіне азық та,су да,киім де қажет емес,олар-тау-тас,ауа,ғаламшар,яғни жансыз табиғат.
Ал енді бір бөлігі тыныс алады,өседі,қоректеніп көбейеді,яғни бұлар жанды табиғат қатарына жатады.Жанды табиғатқа адам,өсімдік,жануар жатады.
Балаларға әр жыл мезгіліне байланысты суреттер көрсетіледі.
Жанды және жансыз табиғат арасында қандай байланыс бар?
Көлдің беті кілегей,
Жер сап-сары бірегей.
Тырау-тырау тырналар
Түстікке бұрды олар.
Қара суық жел есті,
Күннің көзі көмескі.
Жансыз және жанды табиғаттың айырмашылығын айту.
Суреттегі жасырынған жануарларды тауып, бояп,аттарын атау.
-Жансыз табиғатқа нелер жатады?
-Жанды табиғатқа нелер жатады?
-Олардың айырмашылығы неде?
Балалар жансыз және жанды табиғатты суреттен атап көрсетіп,ол жөнінде түсінгендерін айтады.
Балалар үлестірмелі суреттермен жұмыс жасайды
Көрсетілген суреттерге мұқият қарай отырып,жанды,жансыз табиғаттың байланысы туралы әңгімелейді.
Өлең жолдарын хормен айтып,қимылмен көрсетеді.
Жансыз табиғат өспейді,көбеймейді.
Жанды табиғат көбейеді,өседі.
Сұрақтарға жауап қайтара отырып,алған білімдерін бекітеді.
Күтілетін нәтиже: жансыз және жанды табиғаттың байланысын ұғындыру.
Білуі тиіс: жансыз және жанды табиғатқа нелер жататынын білу.
Түсінігі: ауа температурасының ауытқуына байланысты табиғат құбылыстарының өзгеруін түсіну.
Көрсете білу: жансыз табиғат пен жанды табиғатты бір-бірінен ажыратып көрсету.
