Ертегі сабақтары: «Қолғап» ертегісі
Бұл құжатта «Қолғап» ертегісі арқылы балаларды қуыршақ театрымен таныстыру және олардың ұқыптылық пен танымдық қабілеттерін дамыту мақсатында ұйымдастырылған сабақтар сипатталады. Сабақ барысында балалар ертегі кейіпкерлерімен танысып, олардың мінез-құлқын түсіну арқылы логикалық ойлау қабілеттерін дамытады.
Ертегі барысында қолданылатын куыршақтар балалардың қызығушылығын арттырып, оларды шығармашылыққа баулиды. Балалар ертегінің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беріп, өз ойын еркін білдіре алады. Бұл әдіс балаларды сын тұрғысынан ойлауға, сөйлеу мәдениетін дамытуға, сондай-ақ, белсенділікті көтеруге мүмкіндік береді.
Сабақтың барысында көрнекілік ретінде түрлі кейіпкерлердің бетперделері, қуыршақ театрлары, сюжетті суреттер пайдаланылады, бұл балалардың елестету және үйрену қабілетін арттырады. Олар сумен байланысты жұмбақтарды шешіп, тілді дамыту жаттығуларын орындай отырып, ертегі әлеміне тереңірек бойлайды.
Сонымен қатар, балалар түрлі тілдік ойындар арқылы жаңа сөздердің мағынасын түсініп, жаңа ұғымдарды игеруде. Бұл сабақта ертегінің әлеуметтік-эмоционалдық элементтері мен адамгершілік қасиеттерін дамыту бойынша өткен материалдар балалардың тұлғалық дамуына үлес қосады.
«Қолғап» ертегісі арқылы балалардың әлеуметтену процесі, басқа балалармен қарым-қатынас орнату дағдылары, өзін-өзі ұстау мәдениеті нығайтылады. Сабақтар барысында дайындалған материалдар мен шығармашылық жұмыстар балалардың бойында жағымды әсер қалдырады, соның нәтижесінде тапсырыс берушілердің күтулері мен талаптарына сәйкес білім сапасы артады.
Күні: 17.01.2017ж
Білім беру саласы: «Қатынас»
Бөлімі: Көркем әдебиет
Тақырыбы: «Қолғап» ертегісі
Мақсаты: *қуыршақ театры арқылы ертегі кейіпкерлерінің бейнесі мен мінез-құлқын дұрыс жеткізуге үйрету
*ұқыптылыққа үйрету
*танымдық қызығушылығын арттыру
Көрнекілік: «Қолғап», «Мақтақыз бен мысық» «Алма» ертегілеріне сюжетті суреттер: тышқан,қоян,бақа, қасқыр, аю0доңыз,түлкі; «Қолғап» ертегісінің қуыршақ ткатр кейіпкерлері, бетперделері.
Билингвалды компонет:қолғап-перчатки,тышқан-мышь,түлкі-лиса.
Жұмбақ шешеміз
Бес балаға бір бешпент,
Бірге киіп,
Бір шешпек.
Қызығушылық білдіреді.
Ойланып,жұмбақты шешеді.
Ұйымдастыру-іздестіру
Тіл ұстарту жаттығулары
Қан-қан-қан,
Іннен шықты тышқан
Қа-қа-қа,
Көлде бар бақа
Ян-ян-ян,
Қорақ қоян
Қу-қу-қу-қу Түлкі.
Ыр-ыр-ыр,
Қасқыр
Ю-ю-ю,
Қорбаң-қорбаң аю.
«Сөйлемді өзергтіп айт»сөздік ойыны
-Жануарлар су ішті.
-Жануарлар су ішті.
-Жануарлар су ішті.
Ертегі тыңдаймыз.
«Қолғап» ертегісін оқып береді.
Тәрбиеші ертегіні қуыршақ театры арқылы әңгімелеп береді,
Ертегінің мазмұны бойынша сұрақтар қояды:
-Ертегі қалай аталады?
-Ертегінің басында не болады?
-Кім қолғапты жоғалтып алды?
-Қандай кейіпкерлер кездесті?
-Ертегінің соңында не болды?
Сөздік жұмысы: «іші тар,шетіне сиярсың,қоян,аю» сөздерінің мағынасын түсіндіреді.
Сергіту сәті
Ертенмен күнде мен
Киімімді киемін.
Киімді тәртіппен,
Кию керек,білемін!
«Мінездеме суреті» дидиктикалық ойыны
Ертегі кейіпкерлерін салыстырады.
Тірек сызба арқылы ертегі желісін қайталайды.
Ертегі қоямыз.
Балаларды «Театр орталығына» бастап барып,ертегіні сахналатады.
Бірге қайталап,жаттығу жасайды.
Сөйлемді әр түрлі екпінмен бірге қайталайды.
Қуыршақ театрын тамашалап,ертегіні тыңдайды.
Сұрақтарға жауап береді.
Тыңдайды,қайталайды,жаңа сөздерді түсінеді.
Сергіту жаттығуын жасайды.
Ертегі желісінің ретін бұзбай,әр жануарды сипаттап береді.
Кейіпкерлердің бетпердесін таңдап алып,киіп,тәрбиешінің көмегімен ертегіні сахналайды.
Рефлексивті-түзетушілік
«Шынжыр» ойыны арқылы ертегі кейіпкерлерін анықтай отырып,сабақты талдап,пысықтайды.
Балаларды мадақтап,ұйымдастырылған оқу қызметін аяқтайды.
Ертегінің ерекшеліктерін анықтап,әңгімелейді.
Күтілетін нәтиже
Нені білу керек
Шығарма мазмұнының реттілігін бұзбай,айтуды.
Нені игереді
Жаңа сөздердің мағынасын түсініп,дұрыс айтуды.
Нені біледі
Ертегінің мазмұның әңгімелеу барысында дауыс ырғағы мен қарқынын қадағалап,кейіпкерлердің мінез-құлқындұрыс жекізе білуді.
Күні: .07.02.2017ж
Білім беру саласы: «Коммуникация»
Бөлімі: Көркем әдебиет
Тақырыбы: Б.Момышұлының«Ұшқан ұя» әңгімесі
Мақсаты: *балаларды әңгімені тыңдауға,мазмұнын әңгімелеуге үйрету;
*әдептілікке тәрбиелеу;
*танымдық қызығушылықтарын арттыру
Көрнекілік:Қоржын,тірек сызба.
Сөздік жұмысы: төр,ақсақал,жамбастай,ымдап,сырт жақта,ата-тегіміздің,қол қусырып.
Билингвалды компонет:ұя-гнездо,қол-рука,жанұя-семья.
Атам маған заманда,
Әдепті жан бол деген.
Ата сөзі санамда-
Жасы үлкенге жол берем.
Алдын орап кісінің,
Кесіп өтпей көлденең,
Ізетімен кішінің,
Сәлемдесіп қол берем.
Саяхатқа баруға қуана келіседі.
Өлеңді тыңдайды.
Ұйымдастыру-іздестіру
Үнтаспа қосылып,әуен ойналады.Балалар тәрбиешімен кемеге отырып,саяхатқа аттанады.
-Балалар,біз келдік. Қараңдар,мына жерде не ілініп тұр?
«Сәлемдесу» сөздік ойыны
Баланың үлкенге амандасып тұрғаны бейнеленген суретке балалардың назарын аударады.
-Мына суреттен кімдерді көріп тұрсыңдар?
Бала не істеп тұр? Сендер қалай амандасасыңдар?
Үлкендердің,ата-әжелердің бір-бірімен «мал жан аман ба?» амандасатынын айтады.
Үнтаспа қосылып,кітаптың сөзі естіледі: «сәлеметсіңдер ме балалар! Менің атым Ақылды кітап,мен де тек қана жақсы ертегілер,әңгімелер,өлеңдер жазылған. Сендер қандай ертегілер мен әңгімелер білесіңдер?
«Бұл қай ертегі кейіпкері?» дидактикалық ойыны
Балаларға ертегі кейіпкерлерінің суреттерін көрсетіп,олардың қай ертегіден екенін сұрайды.
ӘҢгіме тыңдаймыз
Кітапты қолына алып,ішін ашып Б.Момышұлының «Ұшқан ұя» әңгімесін оқып береді.
Сөздік жұмысы:
«төр,ақсақал,жамбастай жайғасып,ымдап сырт жақта,ата-тегіміздің,қол қусырып» сөздері мен сөз тіркестерінің мағынасын түсіндіреді.
Әңгіме мазмұны бойынша сұрақтар қояды:
-баланың әкесі қайда отырды?
-баласы қайдан келді?
-үлкендердің «сен кімнің баласысың?» деген сұрағына қалай жауап беру керек?
Сергіту сәті
Балапандарым,қат-қатар,
Қарндаршы бір қатар,
Оңға қарай бұрылып,
Тізбек болып тізіліп,
Алға қарай басайық.
Мақал-мәтел
Шешеге қарап қыз өседі,
Әкеге қарап ұд өседі.
Мағынасын түсіндіреді.
Кемеге отырған қалып танытады.
Суретке мұқият қарайды.
Сұрақтарға жауап береді.
Тәрбиешіні тыңдайды.
Кітаптың сөзін тыңдайды.
Суретіне қарап,қай ертегі кейіпкері екенін айтады.
Әңгіме тыңдайды.
Тыңдайды,қайталайды,жаңа сөздерді түсінеді.
Сұрақтарға жауап береді.
Өлең мазмұнына сәйкес қимылдар жасайды.
Мақалдарды тыңдап,мағынасын түсініп алады.
Рефлексивті-түзетушілік
«Әдептілік елінен» не үйренгендерін сұрайды.Кемеге отырып,топқа қайтуды ұсынады.Балаларды мадақтап ұйымдастырылған оқу қызметін аяқтайды.
Сұрақтарға жауап береді.
Күтілетін нәтиже:
Нені білу керек: үлкендерді құрметтеуді,сыйлауды,тыңдауды
Нені игерді: жаңа сөздердің мағынасын түсінуді.
Нені біледі:туыстарын құрметтеуді.
Күні: .07.02.2017ж
Білім беру саласы: «Коммуникация»
Бөлімі: Көркем әдебиет
Тақырыбы: Ж.Нұрмахановтың«Ұшақ» өлеңі
Мақсаты: *өлеңді мәнерлеп және жатқа айтуға үйрету;
*еңбексүйгіштікке тәрбиелеу;
*танымдық қызығушылықтарын арттыру
Көрнекілік:түлкішек пен Қонжық,көлік түрлері,ұшақ авторы Ж.Нұрхановтың суреті,Пропп картасы,түрлі түсті басқару тетігі,жер мен көк аспанның суреттері.
Сөздік жұмысы: ұшақ,көл,тау,бұлт,ұш.
Билингвалды компонет:ұшақ-сомолет,қанат –крыло,құс-птица.
Арайлы таң атты,
Алтын сәуле таратты.
Жарқырайды даламыз,
Біз қонақжай баламыз.
Балалардың назарын терезе алдында әйнектен далаға қарап отырған Түлкішек пен Қонжыққа аударады.олардың даладағы көліктерді қызықтап отырғандарын айтады.
«Қандай көлік?»ойыны
Үнтаспа қосылып,көшеде жүріп жүрген мәшинелердің дауысы естіледі. Үстелде көліктер мен жол жүру макеті орналасқан сұрақтар қояды:
Шеңбер боймен тұрады.тәрбиешімен бірге жасайды.
Түлкішек пен Қонжыққа қарайды амандасады.
Көліктердің дауысын естіп макетін тамашалайды.
Ұйымдастыру-іздестіру
-Балалар не көріп тұрсыңдар?
-оларды қандай ортақ сөзбен айтуға болады?
-бұл көліктер қайда жүреді?
Бұл көліктердің арасында ұшақ жоқ болғандықтан түлкішекпен қонжықтың ренжіп отырғанын айтады. Оларды қуанту үшін «көңілді тіл орталығына» барып,ұшақ туралы өлең тыңдауға шақырады.
Жұмбақ шешеміз:
Құстан аумайды,
Көкке зулайды.
(ұшақ)
Артикуляциялық жаттығу
Ұшақ
Ұшақ жайды қанатын:
Ұшуға дайындалып.
Оң жаққа мен қараймын:
Жу-жу-жу...
Сол жақа мен қараймын:
Жу-жу-жу...
Өлең тыңдаймыз:
Ж.Нұрхановтың «Ұшақ» өленің оқып береді,жазушы жайлы айтады.
Сұрақтар қояды:
-өлеңде автор не туралы жазды?
-ұшақ қайда жүреді?
-оны кім жүргізеді?
Сөздік жұмысы:
«ұшақ,көл,тау,бұлт,ұш» сөздерінің мағынасын түсіндіреді.
Леңді қайталап оқиды,қайалатып айтқызады.
Сергіту сәті:
Ақ бұлттардан асатын,
Аппақ ұшақ жасадым.
Алыс елге мен енді,
Жылдам ұшып барамын.
Сұрақтарға жауап береді.
Тәрбиешіні тыңдайды.
Жұмбақты шешеді.
Басын көтеріп,дем алады. «Жжж...» дегенде дем шығарады. Біраз үзілістен кейін мұрвнмен дем алып,ауызды «түтікшелеп» ұзақ дем шығару.
Ойланып сұрақтарға жауап береді.
Жаңа сөздердің мағынасын түсінеді.
Тыңдайды,қайталайды.
Рефлексивті-түзетушілік
Сұрақтар қойып,тақырыпты қорытады..Балаларды мадақтап ұйымдастырылған оқу қызметін аяқтайды.
Сұрақтарға жауап береді.
Күтілетін нәтиже:
Нені білу керек: жаңа сөздердің мағынасын түсінуді.
Нені игерді: өлеңді қайталап айтуды,жаттауды.
Нені біледі:өлеңді жаттау барысында дауыс ырғағын келтіруді.
Күні: 14.03.2017ж
Білім беру саласы: «Коммуникация»
Бөлімі: Көркем әдебиет
Тақырыбы: «Көктем» тақырыбына салынған сурет бойынша әңгіме
Мақсаты: *көктем мезгіліне қатысты көркем сөздермен таныстыру;
*көктем мезгіліне деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу;
*сөздік қорын байыту ,ақыл-ойын дамыту.
Көрнекілік:үнтаспа,құстардың сайраған дауысы,судың сылдырағаны,тақпаққа сюжетті сурет,фланель тақта,құбылычстар мен заттардың суреттері.
Сөздік жұмысы: шуақты,гүлесті,келісті.
Билингвалды компонет:күн-солнце,түн-ночь,көбелек-бабочка.
-Ненің даусын естіп тұрсыңдар?
-Оны естігенде көз алдарыңа не елестейді?
Көктемнің ерекшеліктерін нанықтауға арналған сұрақтар қояды.
Әуен мен шығып жатқан дыбыстарға қатысты өз ойларын айтады.
Сұрақтарға жауап береді.
Ұйымдастыру-іздестіру
«Дыбыстар ойыны»
-Көз алдарыңа ағып жатқан суды елестетіңдер. Ол қалай сылдырайды?
С-С-С-С
-Ал мынау тасып жатқан өзен. Ол қалай шулайды?
Ш-Ш-Ш-ш
-Өзеннен тасып аққан су жолда тасқа кездесіп қалды да қатты ренжіп,ырылдады:
Р-Р-Р-Р
Өлең тыңдаймыз
«Көктем» тақырыбына салынған сюжетті суретті көрсетіп, «Көктем» өлеңін мәнерлеп оқып береді.
Көктем келді,құс келді,
Күн ұзын,түн қысқа енді.
Көктем келді су ақты.
Көктем келді гүл өсті.
Көбелектер гулесті.
Көктем келді:көл үсті,
Көңілді де келісті.
Көктем келді :іс келді,
Күн ұзын,түн қысқа енді.
Сөздік жұмысы: «шуақты ,гүлесті,келісті» сөздерінің мағынасын түсіндіреді.
Сергіту сәті
Көтеріліп жоғары күннің өзі,
Қарды ерітті,жылғалардан су ақты.
Жарқыраған алтындай күннің көзі.
Құшақтады,құшағымен қуантты.
«Суретті жандандырды» дидактикалықтойыны
Балалардың қолына өлең мазмұнына сай жекелеген суреттер таратылады.
Фланель тақтаға айтылған суреттерді жапсырып отыру керектігін түсіндіреді.
-Балалар ,қазір сендер сиқыршы боласыңдар.
Бірақ,сендердің қолдарыңда сиқырлы таяқша емес, сиқырлы сурет болады. Менің аузымнан шыққан сөздерді жандандырып көріңдер:
*көл үсті көңілді
*көктем келді,іс келді
*көбелектер гулесті
*күннің көзі шуақты,т.с,с.
Дыбыстарды дауыс кшінің құбылтып қайталап отырады.
Өлең сөздерін тыңдайды,жекелеген сөздерді суретке қарап,есте сақтайды.
Жаңа сөздердің мағынасын түсінеді.
Тәрбиешімен бірге сөздерді қайталайды,қимыл-қозғалыстар жасайды.
Ойын шартын түсініп алады.
Тәрбиешінің айтқан құбылысы бейнеленген суретті фланель тақтаға іледі.
Рефлексивті-түзетушілік
Сұрақтар қойып,тақырыпты қорытады..Балаларды мадақтап ұйымдастырылған оқу қызметін аяқтайды.
Сұрақтарға жауап береді.
Күтілетін нәтиже:
Нені білу керек:көктем мезгілінің айырмашылық белгілерін.
Нені игерді: көркем сөздерді қолдана отырып,тақпақ сөздерін.
Нені біледі:әдеби шығарманың мазмұның.
