Технологиялық карта №31: Заттың санын цифрмен сәйкестендіру
Бұл материал білім беру процесінде цифрмен заттардың саны арасындағы байланысты үйретуге арналған технологиялық карта. Онда балалардың зейінін дамыту, логикалық тапсырмаларды шешу, математикалық жұмбақтарды құрастыру және цифрмен заттың санын сәйкестендіру сияқты мақсаттар қамтылған.
Технологиялық картаны қолдана отырып, тәрбиеші балаларға көңілді әрі танымды түрде математиканы игерту үшін түрлі ойындар мен тапсырмалар ұсынып, олардың белсенділігін арттыруға бағытталған. Демек, әр тапсырма арқылы бала неше дөңгелектің немесе нысанның санын дұрыс анықтауға үйренеді.
Бұдан бөлек, картада сабақтың құрылымы, мотивациялық кезеңі, ұйымдастырушылық және рефлексиялық бөліктері жан-жақты талданған. Нәтижесінде, балалар логикалық тапсырмаларды шеше отырып, айналадағы әлем туралы білімдерін кеңейтеді, математикалық дағдыларын жетілдіреді.
Сонымен қатар, тәрбиеші балаларға қуыршақ театрының кейіпкерлері арқылы ойын элементтерін енгізіп, оларды қызықтыру мен оқыту процесін жеңілдетуге мүмкіндік алған. Ойын барысында цифрлар мен түрлі нысандар арасындағы байланыс жалғасады.
Сабақ барысында балалардың есте сақтау, логикалық ойлау қабілеттері, сондай-ақ зейіндері күшейе түседі, бұл нәтиже білім беру сапасын арттыруға ықпал етеді. Технологиялық картаның құрылымы білім алушылардың шығармашылық қабілетін дамытуға мүмкіндік береді, олар сабақ барысында бір-бірімен әрекеттесіп, алтын уақытты тиімді пайдалануға үйренеді.
№31 технологиялық карта
Білім беру саласы: «Таным». Тақырыбы: заттың санын цифрмен сәйкестендіру. Матиматикалық жұмбақ. Алыс, жақын. Баланың зейінін дамыту. Бөлімі: ҚМТҚ. Мақсаты: цифрды заттың санымен сәйкестендіруді үйрету; математикалық жұмбақтарды шешуге үйрету; логикалық тапсырмаларды көрген мәліметтеріне сүйене отырып шешуді үйрету. Әдіс-тәсілдер: сұрақ-жауап, демонстрациялық, ойын. Қажетті көрнекі құралдар: қуыршақ театрының кейіпкерлері.
іс-әрекеті
Мотивациялық-
қозғаушылық
Тәрбиеші:
-Балалар, үстелдерінде цифрлар жатыр. Мен өлең оқимын, ал сендер мұқият тыңдап, соған сәйкес цифрды көрсетіндер.
Балалар өлеңді мұқият тындайды және тиісті цифрларды көрсетеді.
1-тапсырма.
Қуыршақ театрының кейіпкерлері-қоян, тышқан және аю балаларға қонаққа келеді. Олар бір нәрсеге келісі алмай қалыпты. Олардың әңгімесіне тәрбиеші араласты. Сөйтсе, достар кімнің қайда қалай баратынын шеше алмай отыр екен. Тәрбиеші қонақтарға басу айтады және балалардан көмек сұрап көрелік деген ұсыныс жасайды.
Тәрбиеші балалардан сұрайды:
-Суреттегі көліктердің аты қандай және оның неше дөңгелегі бар?
Нақтылайды:
-Аңдардың киімдеріндегі цифрлар ойыншықтың дөңгелегінің санымен сәйкес болу керек. Ендеше сан нешені көрсетсе аңдар сонша дөңгелегі бар көліктін мініп кетеді.
-Бағыт сызығымен кімнің ойыншығы қайда екенің көрсетінде.
Енді қоян сұрайды:
-Машина кімдікі?
Тышқан сұрайды:
-Самокат кімдікі?
Тәрбиеші балалардан:
-Велосипед кімдікі?-деп сұрайды
Самокатта екі дөңгелек, велосипедте 3, машинада 4 дөңгелек бар.
Аюдікі, өткені оның киімінде 4 деген цифр бар. Қояндікі, өйткені оның киімінде 2 цифр бар.
Тышқандікі, өйткені оның киімінде 3 деген цифр бар.
Ұйымдастырушылық - ізденістік
Аңдар балаларға алғыс айтып, кетіп қалады.
Қоян балалармен бірге қалады.
2-тапсырма.
Суретте неше қоян болса, сонша дөңгелекті бояуға тапсырма береді.
«Сұр қоян». Сергіту минуты.
Ұзын құлақ сұр қоян
Естіп қалып сыбырды.
Ойлы-қырлы жерлермен
Ытқып-ытқып жүгірді.
Қарап еді артына
Қиығын сап көзінің,
Келе жатқан томпандап,
Көжегі екен өзінің.
3-тапсырма.
Қоян айтады:
-Менің үйім мен кірпінің үйлерінің арасында. Қәне балалар, айтындаршы, біздің қайсымыз тиіннен алыс тұрамыз: мен бе, әлде кірпі ме? Қәне, жауабын тауып көріндер.
Тәрбиеші балаларға дәптердегі көмекті пайдалануды ұсынады. Тәрбиеші қоянның тапсырмасын тағы бір қайталап оқиды, үй мен оның қожайынын бояуға тапсырма береді.
Қоян бәріні рақмет айтып, кетіп қалады.
4-тапсырма.
Тәрбиеші екі суретті мұқият қарап шығып, олардың айырмашылығын табуды сұрайды.
-Неше айырмашылық тапсандар, сонша дөңгелекті бояндар.
Жұмысты аяақтағаннан кейін тәрбиеші балалардан сұрайды.
-Неше дөңгелек боядыңдар?
-Қандай айырмашылық
Таптыңдар?
Балалар жасырынып тұрған қояндардың барлығын санап, 5 қоянды бояйды.
Балалар өлеңнің мәтіні бойынша қоянға тән қимылдарды жасайды.
Балалар суреттен қояның үйін тауып көрсетеді. Тиіннен ең алыс тұратын кірпі. Өйткені кірпінің үйі менің үйімнен де кейін тұр.
Қоян мен оның үйін бояйды.
Төрт айырмашылықты тауып, 4 дөңгелекті бояйды.Сол жақтағы суретте күн, оң жақтағыда бұлт тұр. Оң жақтағы суретте көбелек бар, сол жақтағыда жоқ.
Сол жақтағы суретте ағаштың жапыраға бар, ал оң жақтағыда жапырақ жоқ. Оң жақта тұрған суретте гүлдің жапырақтары бар, ал сол жақтағы суретте гүлдің жапыраға жоқ.
Рефлексиялық-
түзетушілік
Өзің-өзі бақылау және өзі атқарған жұмысқа баға беру.
Тәрбиеші балаларды сабақта белсенділік танытқаны үшін мадақтайды.
Балалардан қортынды шығаруды сұрайды: 4 артық па, 5 артық па?
Балалар қортындыны шығарады: 5 саны 4-тен үлкен, 4 саны 5-тен кіші.
Күтілетін нәтиже:
біледі: 1-ден 5-ке дейінгі цифрларды, заттың орналасу ретін сөзбен баяндауды; игереді: математикалық жұмбақтарды шешуді; логикалық есептерді шешкен кезде талдай алуды; бір-біріне ұқсас екі суреттің айырмашылықтарын табуды. меңгереді: логикалық тапсырманы көрген мәліметтеріне сүйене отырып шешуді.
№32 технологиялық карта
Білім беру саласы: «Таным». Тақырыбы: матиматикалық жұмбақ. Цифр туралы өткенді пысықтау. Кең, тар. Жыл мезгілдері. Бөлімі: ҚМТҚ. Мақсаты: заттың санын цифрмен сәйкестендіруді әрі қарай жалғастыру; математикалық жұмбақтарды шешуді үйрету; сандардың арасындағы байланысты түсіндіру; «тез», «бояу» ұғымдарын нақты мысалдармен түсіндіру; заттарды еніне қарай салыстыруды үйрету; логикалық тапсырмаларды шешуді үйрету (терістен). Қажетті көрнекі құралдар: карточкалар, заттық суреттер.
іс-әрекеті
Мотивациялық-
қозғаушылық
«Матиматикалық аукцион» ойын жаттығуы
Тәрбиеші балаларды математикалық аукционға қатысуға шақырады.
-Мен сендерге лоттар, яғни карточкалар ұсынамын. Оны тек заттың санын білдіретін цифрды жылдам көтерген балаға ғана «сатып» ала алады.
Тәрбиеші лоттарды көрсетеді.
Ойын соңында ең бақытты «САТЫП АЛУШЫ» анықталады.
Балалар заттың санын білдіретін цифрды көрсетеді.
Балалар жеңімпазды құттықтайды.
1-тапсырма.
Суреттегі балапандарды санауды сұрайды.
Балаларға тапсырма:
-Суреттегі балапанның санын білдіретін цифрды нүкте бойымен қос.
2-тапсырма.
-Цифрларды тиісті карточкалармен қосыңдар.
Содан соң балалардан сұрайды:
-5 цифрын қандай карточкалармен қостындар?
-4 цифрын қандай карточкалармен қостындар?
-Қанша сурет болса, сонша дөңгелекті бояңдар.
3-тапсырма.
Тәрбиеші кең жолды сары карындашпен, тар жолды жасылмен бояу туралы тапсырма береді.
-Кең жолда не келе жатыр?
-Тар жолмен ше?
Тәрбиеші олардың мәреге асығып бара жатқанын айтады. Содан соң балалардан сұрайды.
-Мәреге қайсысы бірінші келеді?
-Неге?
Тәрбиеші балалардан жарыс жеңімпазын бояуды өтінеді.
Ұйымдастыру-
Шылық-
ізденістік
4-тапсрыма.
-Суретте қай мезгіл бейнеленген?
-оң жақтан жаз мезгіліне сәйкес келетін суреттерді атап , нені бояйтындарыңды анықтайды.
-Ал қай суреттер артық? Неге артық?
Жаз мезгілі бейнеленген. Көбелек пен гүлді бояймыз.
Ағашты сызып тыстадық, өйткені жапырақтар күзде түседі. Ал аққала тек қыста болады.
Рефлексиялық-
түзетушілік
Өзің-өзі бақылау және өзі атқарған жұмысқа баға беру.
Тәрбиеші балаларды сабақта белсенділік танытқаны үшін мадақтайды.
Балалар қортындыны шығарады: 5 саны 4-тен үлкен, 4 саны 5-тен кіші.
Күтілген нәтиже:
біледі: 4пен 5 цифрларын салыстыруды; «тез», «баяу», «кем», «тар» ұғымдарын; игереді: 5-ке дейін санауды, заттар санын цифрмен сәйкестендіруді; заттарды еніне қарай салыстыруды; меңгерген: 4 және 5 цифрлары туралы түсінікті; сандар арасындағы байланысты түсіне білуді.
№ 33 технологиялық карта
Білім беру саласы: «Таным». Тақырыбы: реттік сандар туралы білімін нығайту. Заттың саны мен цифр арасындағы сәйкестікті табу. Дөңгелек, шаршы, үшбұрыш,сопақша, тіктөртбұрыш туралы өткенді пысықтау. Бөлімі: ҚМТҚ. Мақсаты: 5-дейін санауды жалғастыру, реттік және есептік санауды ажырата білу; матиматикалық жұмбақтарды шешуді үйрету; цифрды заттың жағында) туралы түсінігін нығайту; геометриялық фигуралар-дөңгелек, шаршы, үшбұрыш, тіктөртбұрыш, сопақша туралы өткенді пысықтау. Қажетті көрнекі құралдар: сандар карточкасы, ойындарға берілген суреттер.
іс-әрекеті
Мотивациялық-
қозғаушылық
Сандық қатармен жұмыс істейміз.
Тәрбиеші 1-ден 5-ке дейінгі цифрларды ретімен орналастыруды сұрайды.
Балалар сандарды рет-ретімен орналастрады.
1-тапсырма.
Тәрбиеші балалардан сұрайды:
-Бөшкеде неше бақа бар?
-Ал бес бөкшеде неше бақа болады?
Балаларға дәптерлерін ашып, бес бөкшеде неше бақа болса, сонша дөңгелекті бояуға тапсырма береді.
Содан соң сұрайды:
-Қане балалар, неше дөңгелек боядыңдар?
2-тапсырма.
Тәрбиеші балаларға жұмбақ жасырады:
Тақия толған сөк,
Күндіз тұрсам жоқ.
-Балалар, жұмбақтың жауабын табу үшін 1-ден 5-ке дейінгі цифрларды түзу сызық арқылы рет-ретімен қосу керек.
-Не пайда болды?
3-тапсырма.
Тәрбиеші балаларға сұрақ қояды және тапсырма береді.
-Сол жақтың жоғарғы бөлігіндегі тіктөртбұрышқа ненің суреті салынған?
-Неше дана орамжапырақ бар?
-Сәбіз нешеу?
-Ал алма ше?
-Неше шиенің суретін көріп тұрсындар?
-Оң жаққа дөңгелек салындар. Сол жақтаға суретте неше жеміс пен көкеніс болса, оң жақтағы шеңбердің саны содан біреуге артық болуы тиіс.
4-тапсырма.
Тәрбиеші балаларға сұрақ қояды және тапсырма береді:
Сұрақтарға жауап береді.
Біреу.
Бесеу.
Бес дөңгелек.
Балалар цифрларды ретімен сызық арқылы қосып шығады. Жұлдыздың суреті пайда болды. Балалар сұрақтарға жауап берді.
Бір.
Екі.
Үш.
Төрт.
Балалар дөңгелектерді салады.
Ұйымдастыру-
шылық-
ізденістік
-Қандай геометриялық фигуралар бейнеленген?
-Бұл геометриялық фигуралар қандай заттарға ұқсайды? Фигураларды өздеріне таныс заттардың суретін айналдырыңдар.
-Дөңгелектен қандай сурет шығаруға болады?
-Тіктөртбұрыштан қандай сурет шықты?
-Ал шыршадан ше?
Балалар сұрақтарға жауап береді, тапсырмаларды орындайды. Сопақша, шеңбер, шаршы...
Дөңгелектң күн, шар, допқа...айналдырып салуға болады. Шкаф, терезе, есік...Теледидар, сыйлық, портрет...
Рефлексиялық-
түзетушілік
Өзің-өзі бақылау және өзі атқарған жұмысқа баға беру.
Тәрбиеші балаларды сабақта белсенділік танытқаны үшін мадақтайды.
-Балалар, еске түсіріндерші, бес бақаға неше бөшке қажет болды?
-1,2,3,4,5 цифрлары нені білдіреді?
Балалар өз жұмыстарын педагогтің үлгісімен салыстырады.
Бес
Күтілетін нәтиже:
біледі: сандық және реттік санауды; реттік сандар туралы;
игереді: кеңістікте бағдарлай білуді (солға,оңға); заттың саны мен цифр арасындағы сәйкестікті табуды.
меңгерді: дөңгелек, шаршы, үшбұрыш, сопақша, тіктөртбұрыш туралы білімді.
