Баланың отбасымен тұруға құқықтары
Бұл құжатта «Баланың отбасымен тұруға құқықтары» тақырыбына арналған сабақтың жоспары мен мақсаттары баяндалады. Сабақтың негізгі мақсаты – балаларға отбасымен тұру құқығын, отбасы мүшелерінің міндеттері мен құқықтарын түсіндіру. Отбасы – бала үшін қауіпсіздік пен сүйіспеншіліктің қайнар көзі, сондықтан ата-ананың міндеті – балаға қамқорлық жасап, оның құқықтарын қорғау.
Сабақ барысында балалар адам құқықтары туралы үйрету, оларды даму, тәрбиелеу, өз-өзіне құрмет сезімін дамыту сияқты қағидалармен танысады. Мұнда отбасының рөлі, балалардың заңды құқықтары мен міндеттері, түрлі ойын әдістері арқылы шынайы қарым-қатынас жасауға тәрбиеленеді. Әдістемелік тәсілдер ретінде сөздік, көрнекі және ойын элементтері пайдаланылады.
Сабақтың мазмұнында БҰҰ «Бала құқығы туралы Конвенциясы» мен «Адам құқығы Декларациясы» негізінде балалардың құқықтарын қорғау, отбасының қоғамдағы орны жайлы талқылады. Тәрбиеші балалардың құқықтарын мадақтау үшін өсімдіктер, суреттер, мақал-мәтелдер арқылы балаларға әр түрлі тақырыптарды жағымды сабақ материалымен ұсынады.
Оқушылар арасында ойындар мен сұрақ-жауаптар жүргізу арқылы құқықтарын анықтап, отбасының құндылығын атап өтіп, өмірлік жағдайларды талқылау жүргізіледі. Әртүрлі оқиғаларға қатысты пікірлермен алмасып, балалардың өздерінің қызметтерін мақтан тұтуға мүмкіндік туады. Келешекте отбасының құқығы мен жауапкершілігі жайлы білімдері шығармашылық тұрғыдан одан әрі дамитын болады.
Тақырып: «Баланың отбасымен тұруға құқысы»
Мақсат:Баланың отбасы мүшелерінің оны қорғауға құқысы туралы түсінік беру сонымен бірге әр адамның міндеті болытыны да түсіндіру. Отбасы мүшелерінің өзара қарым-қатынас әрнекеттерін жетілдіру. Өздігінен шешімге келу дағдыларын жетілдіру. Өзіне және өзінің отбасы мүшелеріне деген құрмет сезім қалыптастыру.
Әдістемелік тәсіл: сөздік, көрнекі, ойын.
Сабаққа құралдар: бала құқығы туралы үнпарақтар, В.Шаинскийдің «Мама мамонтенка» әнінің үнтаспасы, ненец халқының «Көкек» ертегісінің суреттері, сопақша пішінді парақтар, альбом парағының жартысы, балауыз борлар.
Полилингвальдық құрам: жить в семье – жанұямен тұру, право ребёнка – бала құқығы.
Алдын ала жұмыс: «Адам құқығы Декларациясы», және БҰҰ «Бала құқығы туралы Конвенциясы» туралы әңгіме. Орыс халқының «Морозко», ненец халқының «Көкек», Ш. Пьероның «Золушка», М.Горькийдің «Шымшық торғай»ертегілерімен таныстыру, тақпақтар жаттату.
Сабақтың барысы:
І-бөлім. Кіріспе:
1. Тәрбиеші:«Мама для мамонтёнка»мультфильміндегі әнді тыңдауды ұсынады.
2. Әңгімелесу:Зілдің (мамонттың) баласы кімді іздеді?
Ол қайда оралады?
Тәрбиеші: Йә, балалар , туған үй, отбасы деген адамның жанына ең жақын мекен. Бүгін біз баланың отбасында тұру және тәрбиелену құқығы туралы заңмен танысатын боламыз. Қане, бәріміз «жан ұя» деп айтын көрейікші. Отбасы деген бәріміздің жанымызға ең жақын ұядай орын екен.
3. Балаларға мақалдар тыңдау ұсынылады.
«Балалы үй базар» , «Бірлік болмай, тірлік болмас». «Бала ананың бауыр еті».
4. Тәрбиеші: балаларға адам құқығы туралы үнқағаздарды тамашалауды ұсынады. Әр бала өмір сүруге құқылы. Әр бала ересектердің қамқорлығына сүйенуге құқылы. Әр бала отбасы байланысын сақтауға құқылы. Балалардың құқылары «Адам құқығы Декларациясы», және БҰҰ «Бала құқығы туралы Конвенциясында» жазылған.Сендердің құқыларың мемлекетіміздің қатаң бақылауына алынған.
5. Ойын: «Біздің игілікті істеріміз»
Магнитті тақтада сары түсті дөңгелек. Балалар қолдарындағы жапырақшаларды алып, тақтаға таянып, өздірінің игілікті істері туралы әңгімелейді. Ойын соңында қортынды шығарылады.
ІІ – бөлім. Негізгі.
1. Тәрбиеші:Жұмбақ жасырады. «Көкек» ертегісінен иллюстрация көруге шақырады.
2. Әңгімелесу:
Балаларға сұрақтар:
Ертегі қалай аталады?
Аналары неге көкекке айналып кетті.
Балалар қандай құқықты бұзды?
Осы қамсыз балалардың орнында болсаңдар сендер не істер едіңдер?
Енді ол балаларға кім қамқор болады деп ойлайсыңдар? (балалардың жауаптары).
Ата-анасыз қалған балаларға кім қамқор болады?
Тәрбиеші:Өмірде балалар ата-анасыз қалатын жағдайлар болады?Мұндай балалар мемлекеттің қамқорлығында болады? Жетім балалар балалар үйінда немесе балалар паналайтын арнайы орындарда болады. Оларға ересектер қамқорлық жасайды: денсаулықтарын дәрігерлер, медбибілер тексеріп отырады, тәрбиешілер білім мен тәрбие береді, жылылық пен мейірім сыйлайды, қайырымды болуға тәрбиелейді.
2. “Не істегенімізді айтпаймыз, не жасағанымызды көрсетеміз» Бір топтың балалары үйде не жасағандарын ыммен көрсетсе, келесі топқа қатысушылар оны шешеді. Сосын топтар орын ауыстырады. .
3. Тәрбиеші: Балалар, қазір отбасының символын салып көрейік. Символ туралы түсінік береді .
ІІІ-бөлім. Түйіндеу.
Полилингвальдық құрам:
Талдау:
Балаларға сұрақтар:
Бүгін балалардың қандай құқығымен таныстық?
Қандай ойын ойнадық?
Сендерге сабақ ұнады ма?
Тәрбиеші балаларға сабаққа белсенді қатысқандары үшін алғыс айтады.
