Занятие по развитию речи на башкирском языке «Ҡара дингеҙгә сәйәхәт»
Данное занятие направлено на развитие речи у детей подготовительной группы на башкирском языке. Основная тема занятия — Черное море, которое является местом не только для учебы, но и для изучения природы и экологии. На уроке мы не просто будем говорить о море, но и погрузимся в увлекательный путь, где мы научим детей понимать богатство нашей природы.
В ходе занятия мы будем использовать различные материал и методики, чтобы сделать урок интересным и познавательным. Мы примем участие в различных играх, где дети смогут проявить свои знания о море и его обитателях. Дети будут учиться именовать морские существа, используя такие слова как дельфин, моллюск, медуза и другие. Это поможет им лучше усвоить новый лексикон.
Кроме того, занятие будет включать в себя дидактические игры, которые сделают процесс обучения более интерактивным и динамичным. Дети смогут не только слушать, но и участвовать в обсуждениях, что даст им возможность общаться на башкирском языке. Мы будем активно обыгрывать различные ситуации, связанные с морем, что поможет создавать увлекательные моменты и развивать воображение детей.
Одним из важных аспектов занятия станет экологическое воспитание. В процессе обсуждения мы будем говорить о том, как важно сохранять природу, в том числе и водные ресурсы. Ведя разговор о преимуществах Черного моря, мы также обсудим и негативные аспекты воздействия человека на природу, что может способствовать ответственности детей за окружающую среду.
Занятие завершится творческой частью, где дети смогут проявить свои художественные навыки, создавая поделки и рисунки, вдохновленные темой Черного моря. Это не только поможет им проявить креативность, но и запомнить тот материал, который мы обсудили на уроке. Работая совместно, мы создадим атмосферу дружбы и сотрудничества, что важно для детского коллектива.
Занятие по развитию речи в подготовительной группе на башкирском языке
«Ҡара дингеҙгә сәйәхәт»
Казарбаева Н.Н.,
Воспитатель Н.Н.Казарбаева
Ханты-Мансийский автономный округ Югра, г.Лянтор
МДБОУ д/с общеразвивающего вида «Светлячок»
Маҡсат:
-Ҡара дингез турахында белемде арттырырға,
-«Ҡ» өнө өҫтөндә эшләу,
-Һүҙҙәрҙе ижектәргә бүлеп әйтеүзе нығытыу,
-Тулы яуап менән яуап биреүҙе нығытыу,
- Дингезгә, тәбиғәткә, матурлыҡҡа һөйөү тәрбиәләү
Материалдар:аудиозапись- дингеҙ тауышы, дингеҙ картинкалары
Һүҙлек эш: Ҡара дингеҙ, ылымыҡ, тулҡын, моллюск, дельфин, кальмар, медуза, ҡусҡар...
Дәрес барышы
-Балалар, беҙҙе бөгөн мажаралы сәйәхәт көтә. Ҡайҙа барғанды белер өсөн күҙҙәребеҙҙе йомабыҙ, һәм иғтибар менән тынлайбыҙ. (аудиозапись - дингеҙ тауышы)
- Беҙ бөгөн Ҡара дингеҙгә сәйәхәт ҡыласаҡбыз. Был сәйәхәт өсөн беҙгә карап та кәрәкмәйәсәк, бүлмәнән сығырға ла кәрәкмәйәсәк. Без богон эстән генә, уйыбыҙ менән генә сәйәхәт итәсәкбез, белгәндәребеҙҙе ҡабатларбыҙ, белемебеҙҙе арттырып күп яны нәмәләр белербеҙ.Сөнки дингеҙ- ул матурлыҡ, һаулыҡ символы, дингеҙҙә йәшәүселәрҙен өйө, һыу транспорттарынын юлы һәм башҡалар.
Балалар, дингеҙ тураһында беҙ нимәләр беләбеҙ? Әйҙәгеҙ иҫебеҙгә төшөрөп алайыҡтар.
Дидактик уйын « Ҡара дингеззе тап»
- Балалар, картинкаларға ҡарағыз. Картинкаларҙа һеҙ төрлө дингеҙҙәрҙе күрә алаһығыҙ. Һеҙгә Ҡара дингеҙҙе табырга кәрәк. Балалар, нина был картинканы һайланығыҙ? Был картинка башҡаларынан нимаһе мнән айырыла?
Дидактик уйын «Дингеҙҙә һүҙҙәрҙе тап»
Балалар ә хәҙер беҙ һеҙҙен менән уйын уйнап алайыҡтар. Беҙ ҡара дингеҙҙе таптыҡ, а һеҙ хәҙер ҡара дингеҙҙен ниндәй булғанын әйтегеҙ. Мәҫәлән- йылы,ҡаранғы, тыныс... Кем ин күбе белә икән
Балалар, ә хәҙер, алдығыҙҙа ятҡан символдар ярҙамында һөйләмдәр төҙөп ҡарайыҡтар. Мәҫәлән, “тыныс дингеҙ»- һөйләмен символдар менән һалып сығығыҙ. Был һөйләм нисә һүҙҙән тора?(2 һүҙҙән) Тимәк 2 символ кәрәк була. Мәҫәлән, «Дингеҙҙе яратам» һөйләмен символдар менән һалып сығығыҙ.
Ә дингеҙҙә нимә эшләп була икән? Мәҫәлән - йөҙөргә була, һыу тошөргә, сумырға..
Әйҙәгеҙ «Дингеҙҙә караптар йөҙә» һөйләмен символдар менән һалып сығайыҡтар. Был һөйләм нисә һүҙҙән тора? Тимәк нисә символ кәрәк була?
Балалар тағын да дингеҙгә ҡағылышлы ниндәй һүҙҙәр беләһегеҙ? Мәҫәлән- тулҡын, карап, дельфин, кальмар,балыҡ, медуза, ылымыҡ, селбәрә, ҡусҡар...
Афарин, ә хәҙер, «Ҡусҡар» һүҙенә өн анализы эшләп ҡарайыҡтар.Был һүҙ ниндәй өндәрҙән тора? (ҡ,у,с,ҡ,а,р)
Ҡ- тартынҡы, тимәк күк төҫтә
У-һуҙынҡы, тимәк ҡыҙыл төҫтә
С- тартынҡы, тимәк күк төҫтә
Ҡ -тартынҡы, тимәк күк төҫтә
А- һуҙынҡы, тимәк ҡыҙыл төҫтә
Р- тартынҡы, тимәк күк төҫтә
Балалар, ә «Ҡусҡар» һүҙендә«Ҡ» өнө һүҙенен ҡайһы ерендә осрай?
Балалар, ә хәҙер ошо һүҙҙәрҙе бергәләп ижектәргә бүлеп, сәпәкәйләп әйтеп ҡарайыҡтар.
Дидактик уйын «Кем дингеҙҙә йәшәй»
Балалар , таҡтала һеҙ төрлө хайуандарҙы күрәһегеҙ. Улар төрлө ерҙә йәшәйҙәр. Ә хез тик дингеҙҙә йәшәүселарҙе гена айырып алып тунарәк эсенә алығыҙ, уларҙын исемдәрен әйтегеҙ.
Нисек уйлайһығыҙ, ни өсөн башҡа хайуандар дингеҙҙә йәшәмәйҙәр икән? (Сөнки башҡа хайуандар дингеҙҙен климатына , тәбиғәтенә яраҡлашмағандар, улар дингеҙҙә йәшәй алмайҙар.
Дингеҙҙен кешегә, ҡоштарға ла файҙаһы бик күп. Дингеҙ ниндәй файҙа килтергәнен беләһегеҙме?( Дингеҙ кешеларга ла, ҡоштарға ла бик күп аҙыҡ- балыҡ бира, файҙалы минералдар, йод , аҡбур кеүек кәрәкле витаминдар бирә, ашай торған дингеҙ кәбеҫтәһен, моллюсктарҙы ла дингеҙҙән алабыҙ. Тағы ла күп кенә файҙалы ҡаҙылмалар, нефть, газ ятҡылыҡтары ла дингез төптәрендә.)
Балалар, ә балыҡтар нимә ашарға яратҡанын беләгеҙме?(селәүсен)
Ә хәҙер балалар беҙ шул селәүсен булып, бергаләп музыкаль физминутка эшләп ял итеп алайыҡтар.
Музыкальфизминутка «Танец червячка»
Ә хәҙер балалар, йомаҡтар сисеп алайыҡ.
1Аяҡтарын күп унын,
Тешлашергә ярата,
Зонтик кеүек йөҙә белә,
Дингеҙ төбөн ярата. (медуза)
2Үҙе ҡош, үҙе һыуға сума, балыҡ тота ла белә. (чайка, аҡсарлаҡ)
Ниндәй балыҡ балаларына һөт эсерә, кешелар менән уйнарға ярата, төрлө матур тауыштар сығара? (дельфин)
3Һыу төбөндә атлап йөрөй,
Ҡыҙыл күлдәкле бәндә,
Ҡыҫҡыстары йәһәт эшләй,
Һыу төбөн ул таҙарта. (краб)
4Үҙе балыҡ, һыу аҫтынан да йөҙә, һыу өҫтөнән ул оса. (осар балыҡ)
Балалар, белеүегеҙсә,дингеҙҙә лә тап ерҙәге кеүек транспорт йөрөй. Был транспорт нисек атала? (һыу транспорты). Ә һеҙ ниндәй һыу транспортын беләһегеҙ?( корабль, катамаран, яхта, һыу мотоциклы, кәмә)
Балалар, дингез- ул иҫ киткес матурлыҡ. Ниндй генә көн булмаһын, дингез менән һоҡланып туйғыһыҙ. Дингез күп рәссамдарҙы, композиторҙарҙы илһамландырған. Билдәле булыуынса, Ҡара дингеҙ буйында дингеззе һүрәткә төшөрөргә яратҡан рәссам- маринист И.В.Айвазовский йәшәгән.
Дингез- ул матурлыҡ, һаулыҡ символы тигайнек. Тимәк,дингеззе нима эшлар кәрәк? (Дингеҙҙе һаҡларға кәрәк) Дингеҙ матурлығын юғалтмаһын өсөн уны нимә эшләргә кәрәк? (Дингеҙҙе бысратырға , сүп-сар ташларға, унда йәшәгән балыҡтарҙы күпләп тоторға ярамай. Дингеҙҙе яратырға кәрәк)
Ә хәҙер, алдығыҙа ятҡан төҫлө ҡағыҙҙарыбыҙҙы алабыҙ, унан бер бит өҙөп алып бөкләп карап оригами эшләйбеҙ.
Методист:
Тәрбиәсе:
