Нан қайдан келеді?
«Нан қайдан келеді?» атты оқу материалы балаларға зерттеу және таныстыруда үлкен рөл атқарады. Мұнда нанның шығу тарихы, оның дайындалу процесі және адамның еңбегінің маңызы туралы әңгіме жүргізіледі. Балалар ертегі арқылы нанның әрбір түрін, яғни бидайды, ұнды, наубайхананы және диірменді қызықты формада танып-біледі.
Оқу іс-әрекеті барысында балаларға арналған бірнеше тапсырмалар мен сұрақтар ұсынылады. Мысалы, бидайдың қайдан келетіні, ұнның қалай жасалатыны секілді сұрақтарға жауап беріп, балалардың зейінін арттыра түсу мақсаты көзделеді. Тәрбиешілер балалармен бірге түрлі ойындар мен жаттығулар өткізіп, олардың белсенділігі мен қызығушылығын оятуға көмектеседі.
Сонымен қатар, осы арқылы балалар еңбекке деген құрметті тәрбиелеу, нанның адам еңбекпен келетіні туралы түсініктерін кеңейту мақсатында жұмыс жасалады. Балалардың бойында еңбек мәдениетінің қалыптасып, нанды қастерлеу қажеттілігіне арналған түсініктерді дамыту үшін түрлі әдіс-тәсілдер қолданылады.
Материалда міндетті түрде көрнекі құралдар, яғни нанның түрлері, бидай, диірмен, комбайнның суреттері ұсынылады. Оқу іс-әрекетінен соң, балалар жарқын әсерлермен, тың білімдермен қанағаттанған күйде болып, үйге тамаша көңіл-күймен оралады.
Жаңаша тәсілдермен өткізілетін сабақтар, балалардың қызығушылықтарын арттырумен қатар, олардың білім бәсекелестігін де қамтамасыз етеді. Осының барлығы «Нан қайдан келеді?» атты ертегінің маңызды екенін айқындайды.
Күні:
Білім беру саласы: «Қатынас».
Бөлімі: Сөйлеуді дамыту.
Тақырыбы: Нан қайдан келеді?
Мақсаты:1.Балаларға көрнегі құралдарды пайдалана отырып,ертегінің мазмұнын түсіндіру.2.Нанныңадам еңбегімен келетінін,оған көп күш жұмсалатынын түсіндіру.
3.Нанды қастерлеу керектігін түсіндіре келе,адамдардың еңбегін құрметтеуге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: нанның түрлері,бидай,комбайн,диірменнің суреттері.
Билингвальды компонет:нан-хлеб,диірмен-мельница,наубайхана-пекарня.
Оқу іс-әрекетінің барысы:
| Оқу іс-әрекетінің түрлері | Тәрбиешінің іс-әрекеті | Балалардың іс-әрекеті |
| Ынталандыру. Сезімді ояту. | Шаттық шеңбері. -Балалар,бір-бірімізге жылы сөздер айтып,қалай жақсы көретіндерін көрсетесіңдер.
| Балалар шаттық шеңберіне тұрады,бір-бірлеріне жылы сөздер айтады. |
| Ұйымдастыру кезеңі | -Балалар,мына суреттен нанның қандай түрлерінкөріп тұрсыңдар? -Нанды неден пісіреді? -Ұнды қалай жасайды? -Мынау-бидай масағы,сабағы,мұртшалары.Егер бидайдың қауызын аршитын болсақ,ішінен бидайдың дәні шығады.Бидайды ұнтақтаса,ұн болады.Наубайханада осы аппақ ұнғатұз,су,ашытқы араластырып,қамыр илеп,нан пісіреді.
Жұмбақ шешу: Қыр басында әрқилы, Сары теңіз толқиды.
Сөздік жұмыс: -Наубайхана-нан пісіретін,нан жабатын орын. -Диірмен-дәнді дақылдарды тартып,ұн шығаратын кәсіпорын. -Комбайн-дақылдарды жинап,бастыруға арналған машина.
Сергіту сәті: Жайқалады ақ бидай Басын иіп аққудай Трактор мен комбайн Жүргізуге мен дайын.
-Балалар,диқан сөзін қалай түсінесіңдер? -Диқан көктемде егістікке егін-бидай,қарабидай,арпа,жүгері,сұлы т.б егеді.Оны жаздай күтіп-баптайды.Күзде оны орады,жинайды,бастырады.Жүк машинасымен тасиды.Қырманға әкеліп тазалайды,кептіреді.Сонан соң элеваторға жібереді.Элеватор-бидай сақтайцтын қойма,онда бидайды көп жылдар бойы сақтауға болады.Одан диірменге жібереді.Диірменшілер ұн тартады.Үнді наубайханаға жөнелтеді.Әртүрлі нан пісіреді.Ыстық нан,ұн дүкендерге түседі.Дүкенде нанды сатып аламыз.Ұннан анамыз бауырсақ,тоқаш,нан пісіреді.
М.Етекбаевтың «Нан қайдан келеді?»ертегісін оқу. Сұрақтар қояды. Дәптердегі ертегі мазмұнына сай салынған сурет арқылы ертегі мазмұны ашылады.
Д\О.: «Кім не біледі?» Шарты:қойылған сұрақтарға тез жауап беру керек.
Жұмбақ шешу. (қырман)
| Балалардың жауаптары тыңдалады.
Егін
Балалар қимылмен көрсетеді.
Балалар мұқият тыңдайды.
Балалар сұрақтарға жауап береді.
Ойынға қызығушылықпен қатысады. |
| Оқу іс-әрекетін қорытындылау. | -Тышканды қандай сұрақ мазалады? -Нан қайдан келеді? -Тышқан сұрағына жауап ала алды ма?
-«Нан-байлық,нан-береке» деп халқымыз бекер айтпаған.Қаншама адам еңбек етеді екен.Сондықтан дастарқанға зор еңбекпен келген нан тағамдарын қастерлеуіміз керек. |
|
Күтілетін нәтиже:1.Балалар ертегінің мазмұнын түсінеді.2.Нанның адам еңбегімен келетінін біледі.3.Нанды қастерлеу,құрметтеу керектігін түсінеді.
