Қазақ халық ертегісі: «Шықбермес Шығайбай»
Бұл материалда «Шықбермес Шығайбай» ертегісінің тәрбиелік мәні мен білім беру саласында қолдану әдіс-тәсілдері қарастырылады. Ертегі арқылы балалардың адамгершілік, имандылық, һәм мейірімділікті дамыту мақсаты көзделеді. Әрбір балаға өз ойларын еркін жеткізе алуы және ертегінің мазмұнын тереңірек түсініп, оның кейіпкерлерімен байланыстыру ұсыналады.
Ертегінің басты кейіпкерлері Алдаркөсе мен Шығайбайдың әрекеттері арқылы балалардың мінез-құлықтарын бағалай отырып, өз пікірлерін білдіруге үйрету – материалдың негізгі мақсаты. Мұнда әр баланың жеке ерекшелігі мен шығармашылық қабілетін ашуға қолдау көрсетіледі. Сонымен қатар, балаға көркем әдебиеттің тіл ерекшелігін үйрету, оның сөздерін түсіну және тыңдау кезінде ойлау қабілетін дамытуға ерекше назар аударылады.
Мақалада балалармен бірге өткізілетін жұмыстар: сабақ барысында ертегінің мазмұнын тыңдап, сондай-ақ сахналап, рөлге бөліп ойнау процесінде білімдері мен дағдыларын нығайту жолдары көрсетіледі. Әр кезеңде бала өзінің байқампаздығын, мәдени қанатына ұмтылысы мен шығармашылық әлеуетін ашады. Мысалы, «Шықбермес Шығайбай» ертегісі негізінде сөздік жұмыс жүргізіліп, балалардың жаңа сөздерді білуі мен оларды дұрыс қолданысын меңгеру мақсаты қойылады.
Осылайша, ертегілердің балаларға тәрбиелік мәні зор екендігі айқындалды. Олар балалардың жеке тұлға ретінде қалыптасуына, олардың адамгершілік қасиеттерін дамытуға мүмкіндік береді. «Шықбермес Шығайбай» ертегісінің материалдарын сабақта қолдану арқылы, білімділікті, ойлау қабілетін, сондай-ақ мәдени деңгейін арттыруға болады.
Білім беру саласы: «Қатынас»
Бөлімі:Көркем әдебиет.
Тақырыбы:Шықбермес Шығайбай (қазақ халық ертегісі)
Мақсаты:балаларға ертегінің мазмұнымен таныстыра отырып,мағынасын айтып түсіндіру
Білімділік мәні:ертегінің басты кейіпкерлерінің міңез-құлқына баға бере отырып,өз ойларын жеткізе білуге үйрету..
Дамытушылық мәні: ертегінің тіл ерекшелігін,көркем сөздерін түсіну.ойлау қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік мәні:балаларды адамгершілікке,имандылыққа,мейірімділікке тәрбиелеу.
Құралы:демонстрациялық материал,жұмыс дәптері,тақта,маркер,түрлі түсті қарындаштар.
Сөздік жұмыс:қу,сараң .
Билингв.комп.:бай-богатый,кедей-нищий,қу-хитрый.
Оқу іс-әр/ң кезең/рі | Тәрбиешінің іс-әрекеті | Бала іс-әрекеті |
Мотивациялық кезеңі | Шаттық шеңбері.Үнтаспадан «Ертегілер» әнін тыңдатып,әуенге сай билетеді.Тәрбиеші қолына сиқырлы таяқшаны алып,әр баланы түрлі ертегі кейіпкеріне айналдырады. | Шеңберге тұрып,бір-біріне ертегі кейіпкерлері атынан лебіздерін білдіреді. |
Негізгі кезеңі | -Сендерге ертегі тыңдаған ұнай ма? | Балалардың жауаптары Мұқият тыңдайды. -Алдаркөсе қу Түсінеді. Қайталайды. -Шығайбай-сараң,ешкімге ас-су бермейтін,жақсылық жасамайтын адам. Мазмұнын айтады Қимылмен көрсетеді. Тапсырманы орындайды. Балалар ертегіні рөлге бөліп ойнайды. Балалар мақалды жаттап алады. |
Қорытынды кезеңі | - Шығайбайды Алдаркөсе қалай алдады? | Толық жауаптары тыңдалады.Мақалды жатқа айтады. |
Күтілетін нәтиже:
Білуі тиіс:ертегіні мұқият тыңдай отырып,ертегі кейіпкерлерін еске түсіреді
Түсінігі: қу,сараң сөздерінің дұрыс қолданылуын
Көрсете алуы:ертегінің мазмұнын рөлге бөліп ойнайды,сахналайды