Сәй бешергәндә кәрәкле аксессуарҙар
Сәй – күңелде күтәргән, аралашырға саҡырған традицион сәй табынының мөһим өлөшө. «Сәйнүк», «сынаяҡ», «табаҡ» кеүек әйберҙәр сеүәндең тәмле ҡалуы өсөн ҙур әһәмиәткә эйә. Әгәр һеҙ сәй бешерергә, уны балалар менән бергә әҙерләргә алып бараһығыҙ икән, һеҙҙең өсөн барыһы ла әҙер булыу зарур.
Сәйнүктең төп функцияһы – сәйҙе ҡайнату һәм һыуыҡ кешеләргә бүләк итеү. Сәйҙең тәме, бер яҡтан, сәйнүк менән бәйле, һәр берсе – уның һыулығын һәм сайығын түтәлләргә тырышыу мөһим. Бары тик имен сөйәп, тәмле сәй бешереп, парамонток аҡылын да юғалтыу хәүефе бар.
Ундан ашытылған сәйҙең тәме бигерәк тә күңелгә ята. Әммә, үҙегеҙ күргәнсә, сәйҙе ҡойсо сынаяҡҡа ҡоймау ҙа бик мөһим. Сынаяҡтарҙың матурлығы һәм йомшаҡлығы – йылылыҡ һәм ҡунаҡсыллыҡтың символдары. Сәй менән булырға тейешле сынаяҡтан башҡа, ошондай контексттағы сәй табыны һәм бөтә яҙыу урындағы тәрилкәләр тураһында ла ҡатышырға бик мөһим.
Бынан тыш, сәй табында табаҡ һәм тәрилкә булғанда, дустар һәм ҡатын-ҡыҙҙар менән әһәмиәтле осрашыуҙарҙы ойошторорға мөмкин. Уһыҡ һатып алыуҙан һәм үҙенсәлекле был йәштәрҙе бәғзеләрен дә яратам. Табаҡтарҙың ҡатышыуы – борон замандан вәкилдәрҙең араһында тәрбиә мәғлүмәтен биреүҙең көйөндә булған мәкерле интерференцияның тирмәсен формалаштыра.
Сәйнүк
Миндә бешкән сәй бик тәмле,
Тик үҙең бешеп ҡуйма.
Сәйҙе ҡойсо сынаяҡҡа,
Тәрилкәгә һин ҡойма!
Сынаяҡ
Тотҡамдан ғына тот мине,
Сәйеңде эс-һыуытма.
Сәй эсеп туйғас, һин мине
Йыйырға ла онотма!
Ҡалаҡ
Уң ҡулыңа тот та мине,
Аша аш, аша бутҡа.
Ашты аша ҡабаланмай,
Аш ҡайнар – бешә утта
Бысаҡ
Алдан уҡ киҫәтәм һине:
Ҡырҡылып ҡуйма тағы.
Яңылыш тотһаң, ҡырҡып ала
Йөҙөмдөң үткер яғы.
Сәнеске
Минең менән сәнсеп ҡап һин
Картуфты йәки итте.
Күҙеңә тейҙереп алма-
Тот һаҡ ҡына ҡына, бик ипле.
Табаҡ
Миндәге ашҡа ынтылма.
Мин бик тә ҙур, мин-табаҡ.
Тамағың әгәр туймаһа,
Һорап ал ашты ҡабат.
Тәрилкә
Табаҡтағы бар аш-һыуҙы
Миңә бүлеп һалалар.
Үҙ өлөшөн ашап бөтә
Бик тәртипле балалар.
