Адамгершілік қарым-қатынасты тәрбиелеудегі жақсылық пен жамандық
Бұл құжат балалардың эмоционалдық қарым-қатынасын дамытуға арналған ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық картасын сипаттайды. Біздің мақсатымыз – балаларды жақын адамдарымен, құрдастарымен және ертегі кейіпкерлерімен қарым-қатынаста мейірімділік пен қайырымдылықты тәрбиелеу. Сабақ барысында балалар «жақсы» мен «жаман» сөздерінің мағыналарын терең түсініп, оларды орынды қолдануды үйренеді.
Нургельдина Асель Ермековна жетекшілігімен өткізілетін сабақ балаларға эмоцияларын білдіру, өздерінің сезімдерін түсіну және өзгелердің сезімдеріне чуткылықпен қарау жолында қалаған қағидаттарды үйретуге негізделген. Оқу іс-әрекеті барысында ертегілердің кейіпкерлерінің әрекеттерін талдай отырып, балалар жақсы және жаман мінез-құлықты атап өту арқылы адамгершілік қасиеттерді дамытуға мүмкіндік алады.
Сабақтың әдістемесі балалармен тікелей араласуды, сұрақ-жауап форматын, ойын элементтерін, сондай-ақ визуалды компоненттерді қолдануды көздейді. Көрнекіліктер ретінде слайдтар, бетперделер, тақтадағы тапсырмалар мен көңіл-күйді көрсетуге арналған беттер пайдаланылады. Билингвальды компонент балалардың үш тілде – қазақша, орысша және ағылшынша - амандасуына мүмкіндік береді.
Осы технологиялық картаны пайдалана отырып, тәрбиеші балалардың ертегілік әлемге енуіне, олардың жақсы және жаман істері туралы ойлануына, жан-жақты дамуына ықпал етеді. Балалар мен оқытушылар арасындағы интерактивті диалог, эмоцияларды білдіре алуы үшін, ойындар мен шығармашылық тапсырмалар арқылы жүзеге асырылады. Нәтижесінде, оқушылар өздерінің жеке қасиеттері мен сезімдеріне көз жеткізіп, рухани және адамгершілік құндылықтарды бойға сіңіреді.
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық картасы
Күні: 18.04.2017 ж.
Екінші кіші топ
Тәрбиеші: Нургельдина Асель Ермековна
Тақырыбы: «Адамгершілік қарым-қатынасты тәрбиелеудегі жақсылық пен жамандық»
Кіші сала: Тіл дамыту, көркем әдебиет, шығармашылық.
Мақсаты: Балаларды жақын адамдарының, құрдастарының, кейіпкерлерінің жағдайларына эмоцияналдық қарым – қатынас жасауға ынталандыру. Кейіпкерлердің қылықтарын талдауға үйрету. Балаларды «жақсы» «жаман» сөздерінің мағынасы мен оларды орынды қолдануға үйрету. Бала бойына мейірімділік, қайырымдылық, адамгершілік және де басқа жақсы әдеттердің орнығуына барынша мүмкіндік жасау. Әңгіме кейіпкерлерінің қылықтары мен мінез – құлқын талқылап, жақсы қылықтарын атап көрсету арқылы адамгершілікке тәрбиелеу. Өздерінің сезімдері мен басқалардың сезімдерін сезуді үйрету. Көру және есту зейінін дамыту.
Әдіс – тәсілі: Әңгімелесу, сұрақ – жауап, ойын.
Көрнекілігі: Слайдтар, үйшік, бетперделер, орақ, тақтадағы тапсырмалар, көңіл-күйді белгілеуге арналған беттер, маркерлер, гүлдер.
Билингвальды компонент: «Сәлеметсіз бе»-«Здравствуйте»-«Hello», «Сау болыңыз»-«До свидания»-«Good-bye».
Тәсілдеркезеңдері
Мұғалімнің қызметі
Балалардың іс-әрекеті
Мотиваци
ялық-
қозғаушы
Балалар, қараңдаршы. Бізге қонақтар келіп отыр. Олай болса олармен 3 тілде амандасайық.
«Сәлеметсіз бе». «Здравствуйте». «Hello».
Балалар, енді бір-бірімізге күлкі сыйлайық. Ал қонақтарымызға күлкі сыйлаймыз ба? Олай болса, қонақтарымызға да күлкі сыйлайық.
Балалар, бүгін біз сендермен ертегілер еліне барамыз. Айтыңдаршы ертегілер еліне немен баруға болады.
Слайд 2. Балалар, біз ертегі еліне баратын болғандықтан, біз онда «Сиқырлы кілеммен» барамыз.
Ол үшін сиқырлы кілемге тұрып, «гу-у-у-у» дейміз (тыныс алу жаттығуы).
Балалар, қонақтарға қарайды.
Олармен 3 тілде амандасады.
Сәлеметсіз бе. Здравствуйте. Hello.
Балалар алдымен бір-біріне күлкі сыйлайды, кейін қонақтарға күлімсірейді.
Қуаныш сезімдерін білдіреді.
Қандай көлікпен баруға болатыны жайлы айтады.
Балалар саяхатқа – «Сиқырлы кілеммен» баруға келіседі.
Балалар тәрбиешімен бірге тыныс алу жаттығуын жасайды.
Іздену-
ұйымдаст ырушылық
Слайд 3 – қараңдаршы біз қандай ертегіні көріп тұрмыз.
Біздің ертегіміз «Қоянның үйі».
Слайд 4 – (қоянның жылауы) Қараңдаршы балалар, қоян не істеп жатыр?
Слайд 5 Балалар, не болды?
Бұл ертегіде сендерге кім ұнады?
Ал кім ұнаған жоқ?
Не үшін түлкі ұнаған жоқ?
Балалар, олай істеуге болады ма?
Балалар, біз де осы ертегінің кейіпкерлеріне айналып, қоянға көмектесейік.
Қоян жылап отырғанда иттер келеді де:
Иттер қорқып қашып кетеді.
Қоян жылап отырғанда аю келеді.
Аю да қорқып қашып кетеді.
Қоян жылап отырғанда әтеш келеді.
Слайд 6 Түлкі қорқып, үйден шығып қаша жөнеледі. Ал әтеш пен қоян бірге өмір сүреді.
Балалар, айтыңдаршы, кім жақсы қылық жасады?
Ал кім жаман қылық жасады?
Балалар, сендер түлкі сияқты жаман қылық жасайсыңдар ма?
Балалар, бұл ертегіде кім үйсіз қалды?
Ендеше біз де жақсы қылық жасап, түлкіге үй жасап берейік, келісесіңдар ме?
Жарайсыңдар балалар, сендер тағы жақсы іс жасағыларың келеді ме? Олай болса:
Слайд 7 Сергіту сәті:
Балалар, сендердің қолдарыңда кішкентай әлсіз балапан бар деп елестетейік. Алақандарыңды жоғары көтеріп, қолдарыңды алға созыңдар. Ал енді балапанды жылытайық. Ақырындап, саусақтарымызды жауып алақандарымызды қосайық және оған баяу, бірқалыпты үйлеп жылытайық. Оны кеудемізге басып жүрегіміздің жылуы мен бар жылуымызды берейік. Қолдарыңды ашып, балапанның ұшып кеткенін көреміз. Оған күлімсірейік: ол сендерге тағы ұшып келеді. Слайд 8
Инт. тақта 1 Жарайсындар, балалар! Балалар, тағы қандай кейіпкерлерді білесіңдер. Олай болса мейірімді және зұлым кейіпкерлерді мына екі үйге орналастырайық. Қызғылт түсті үйге кімдерді орналастырамыз? Ал қара үйге ше?
Балалар, кейіпкерлер ғана жаман және жақсы болып бөлінбейді, сонымен қатар музыка да әр түрлі болады. Қазір тыңдап көрейік.
Балалар айтыңдаршы, бұл әуен қандай? Бұл әуенді сендер қандай деп атай аласыңдар? Ал сендердің бұл әуенге билегілерің келеді ме? Олай болса кішкене билеп алыңдар.
Ал мына әуен ше?
Бұл әуенге сендердің билегілерің келеді ме?
Инт.тақта 2-5 Балалар, біз көптеген қылықтар жасаймыз. Енді сендер қандай қылықтың жақсы, ал қандай қылықтың жаман екенін бізге айтып, белгілеп бересіңдер.
Слайд 9 Балалар жарайсыңдар. Енді ертегілер елінен балабақшаға қайтайық. Ол үшін Сиқырлы кілемімізге орналасып «Гу-у-у» деп айтайық.
Балалар «Қоянның үйі» ертегісі дейді.
Тәрбиешіні тыңдайды.
Қоян жалып жатыр.
Түлкі қоянды үйінен қуып жіберді.
Ертегіде қоян, аю, иттер, әтеш ұнады.
Түлкі ұнаған жоқ.
Өйтекені ол қоянның үйін тартып алды.
Жоқ, олай істеуге болмайды.
Балалар тәрбиешімен келіседі.
Балалар ертегіні сахналайды.
Қоян – Тахмина, иттер – Наргиз, Максим, аю – Назира, әтеш – Альбина, түлкі – Айнель.
«Қоян сен неге жылап отырсың?»
Қоян: «Қалай мен жыламайын. Түлкі мені үйімнен қуып жіберді».
Иттер: «Біз саған көмектесеміз. Ав-ав. Шық түлкі қоянның үйінен».
Ал түлкі: «Қазір үйден секіріп шығып, сендерді қуып жіберемін».
Аю: Қоян сен неге жылап отырсың?
Қоян: «Қалай мен жыламайын. Түлкінің мені үйімнен қуып жіберді», - дейді.
«Мен саған көмектесемін»,- дейді аю.
Аю: «Шық түлкі қоянның үйінен».
Ал түлкі: «Қазір үйден секіріп шығып, сендерді қуып жіберемін», - дейді.
Әтеш: Қоян сен неге жылап отырсың?
Қоян: Қалай мен жыламайын. Түлкінің мені үйімнен қуып жіберді.
Әтеш түлкіге барып: «Ку-ка-ре-ку. Қолмыдағы орағыммен, түлкіні үйден қуып шығамын мен. Шық түлкі үйден».
Түлкі қорқып: «Дайындалып жатырмын».
Әтеш: «Ку-ка-ре-ку. Қолмыдағы орағыммен, түлкіні үйден қуып шығамын мен. Шық түлкі үйден».
Иттер, аю және әтеш жақсы қылық жасады.
Түлкі жаман қылық жасады.
Жоқ, біз түлкі сияқты жаман қылық жасамаймыз.
Бұл ертегіде түлкі үйсіз қалды.
Иә, біз түлкіге үй жасап беруге келісеміз.
Балалар тәрбиешімен келіседі.
Сергіту сәтін мәтінге сәйкес тәрбиешімен бірге орындайды.
Балалар интерактивті тақтаға кейіпкерлерді не үшін зұлым және не үшін мейірімді екенін айта отырып, қызғылт және қара ұйге орналастырады.
Балалар орындалған музыканы тыңдап оның қандай екенін айтады.
Бұл әуен жақсы, көңілді, әдемі болды.
Иә, бұл әуенге біздің билегіміз келді.
Бұл әуен жаман, көңілсіз, қатты, зұлым, қорқынышты болды.
Жоқ, бұл әуенге біздің билегіміз келмеді.
Балалар интерактивті тақтада жақсы қылықтарға күліп тұрған смайликті, ал жаман қылық жасағанға қабағын түйген смайлик қояды.
Балалар тәрбиешінің айтқанын қайталап Сиқырлы кілемге тұрып балабақшаға оралады.
Рефлексивті коррекция
лаушы
Балалар міне біз балабақшаға қайттық. Есімізге түсірейік, біз қайда бардық, не істедік?
Слайд 10 Ал енді балалар біздің көңіл күйіміз қандай болды, соны мына бетке салып көрсетіңдер. Мына жерден өз көңілдеріңді таңдап салыңдар.
Слайд 11 Балалар қонақтармен қоштаспас бұрын біз де жақсы іс жасап оларға сыйлық жасайық.
Енді балалар қонақтармен үш тілде қоштасайық.
Балалар болған жерлерін, немен айналысқандарын айтады.
Балалар суретке өздерінің көңіл күйлерін салады және де осы көңілдерітуралы айтады.
Балалар қонақтарға сыйлық гүлдерін жасайды.
«Сау болыңыз», «До свидания», «Good-bye».
Күтілетін нәтиже:
Ұғынады: Жақын адамдарының, құрдастарының, кейіпкерлерінің жағдайларына эмоцияналдық қарым – қатынас жасауға ынталандыру.
Түсінеді: Кейіпкерлердің қылықтарын талдауды. «Жақсы», «жаман» сөздерінің мағынасы мен оларды орынды қолдануды. Мейірімділік, қайырымдылық, адамгершілік және де басқа жақсы әдеттерді бойларына сіңіруді.
Қолданады: Кейіпкерлерінің қылықтары мен мінез-құлқын талқылауды. Жақсы қылықтарды атап көрсетуді. Өздерінің сезімдері мен басқалардың сезімдерін сезуді.
