Балабақша - тәрбиенің алтын бесігі
Қазақ халқының даналығында «Бала естігенін айтады, көргенін істейді» деген нақыл сөз бар. Мектеп жасына дейінгі балалар үшін адамгершілік тәрбиесінің маңызы зор. Осындай маңызды міндетті орындау барысында балабақша, ата-ана және тәрбиеші арасындағы тығыз байланыс шешуші роль атқарады. Кішкентай бүлдіршіндер айналасындағы адамдардан, олардың жүріс-тұрысынан, сөзі мен іс-әрекетінен үлгі алады. Сондықтан, бала бойына адамгершілік қасиеттерді сіңіру - ата-аналарға және тәрбиешілерге жүктелген басты міндет.
Ертегілер, мақал-мәтелдер, ойын мен мәдени дәстүрлер - баланың танымын кеңейтетін, адамгершілік қасиеттерін бойына сіңіретін маңызды құралдар. Мысалы, «Шалқан» ертегісі балаларға ұжымдық көмек көрсету, ал «Ақмышым» ертегісі мейірімділік пен қамқорлықты дамытуға бағытталған. Тәрбиеші бұл ертегілер арқылы балалардың фольклорлық мұраны қабылдауына септігін тигізеді, өз-өзіне қызмет көрсетуге, ұжымдық қарым-қатынас қалыптастыруға үйретеді.
Балалардың еңбекке баулуы да маңызды. Топтағы кір жууды, ойыншықтарды жинауды меңгеру арқылы бүлдіршіндер жәрдемдесуді, сыпайылықты және мейірімділікті үйренеді. Тәрбиешінің ең алғашынан бастап балалардың жұмысын қадағалап, дұрыс бағыттауы да аса маңызды. Бүлдіршіндер әр істен кейін «Жарайсыңдар!» деген сөздерді естігенде, олардың еңбектерінің құнды екенін түсінеді, бұл - ұжымда жұмыс істей білу мен ізгі қасиеттерді дамытуға ықпал етеді.
Балабақшада адамгершілік тәрбие - күнделікті өмірдің құрамдас бөлігі. Түрлі бағыттағы оқу іс-шаралары, ойындар арқылы балалар адамгершілік, еңбексүйгіштік, ынтымақтастық қасиеттерін меңгереді. Осындай ынтымақтастық нәтижесінде балалар арасында жылы қарым-қатынастар қалыптасады. Балабақша мен отбасы арасындағы байланыс нығайған сайын, бүлдіршіндердің адамгершілік құндылықтары да артады. Бала өзін қоршаған орта мен адамдардан, олардың әрекеттерінен үлгі алады. Сондықтан ата-аналардың, тәрбиешілердің мінез-құлқы мен қарым-қатынасы, кішкентай сәбилер үшін символдық рөл атқарады, олар үшін үлгі болады.
Жас ұрпақтың бойына адамгершілік құндылықтарды сіңіру - бұл ата-ана мен ұстаздардың басты жауапкершілігі. Адамгершілік тәрбиесінің дәстүрлері отбасы мен балабақшада қамтылғаны жөн. Халық даналығында айтқандай, «Адамгершілік отбасынан басталады». Қазақ халқы, бала жастайынан жақсы әдеттерге баулуды ұрпақтан-ұрпаққа беріп келе жатқан. «Үлкенді сыйла, жолын кеспе» деген сөздер олардың бойында кішіпейілділік, сыпайылық, сыйластық сияқты асыл қасиеттерді қалыптастыруға көмектеседі.
