Қазақстандағы балаларға сауат ашу: «І дыбысы және әрпі»
Бұл құжатта «І дыбысы және әрпі» тақырыбы бойынша ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық картасы ұсынылған. Оқу жағдайын жақсарту мақсатында балабақшада сауат ашу негіздеріне баса назар аударылады. Білім беру процесінде балалар дыбыстармен, олардың әріп таңбаларымен танысады, сөздерге дыбыстық талдау жасауды үйренеді, сонымен бірге жазу дағдыларын дамытады.
Сабақтың мақсаты - І дыбысы мен оның әріп таңбасы туралы балаларға толық ақпарат беру. Оқу процесінде бала өз ана тілін, елін һәм жерін сүюге тәрбиеленеді. Дыбыстарды дұрыс айту, сөздерді буындармен бөліп оқу қабілетін дамыту да сабақтың негізгі міндеттерінің бірі болып табылады.
Тәрбиеші бұл сабақ барысында сұрақ-жауап, әңгімелеу, және түсіндіру әдістерін қолданады. Көрнекілік материалы ретінде кеспе әліппе, суреттер мен текшелер пайдаланылады. Балалар білімге деген қызығушылығын арттыру үшін қызықты тапсырмалармен қамтылады, олар әр түрлі дыбыстармен жұмыс істеп, оларды есте сақтауға тырысады.
Сабақ кезеңдері балалардың танымал дыбыстарды меңгеруіне көмектеседі. Әліппе-дәптермен жұмыс, талдау, сергіту сәттері және мақал-мәтелдермен жұмыс сияқты әрекеттер отырып, балалар өздерінің білімдерін тереңдете алады. Оқу орталығы мен жазу орталығында балалар дыбыстық талдау жасай отырып, әріптерді жазуды, сөздерді құрастыруды үйренеді.
Сабақ нәтижесінде балалар І дыбысымен танысып, сөз және сөйлем құрау дағдыларын игереді. Дұрыс сөйлеу мен грамматикалық құзіреттіліктерін дамыту үшін түрлі жаттығулар жүзеге асырылып, білікті дағдылар мен білім алуды қолдайды. Сонымен қатар, балалар І әрпін таза әрі сауатты жазуды үйреніп, алған білімдерін қорытындылайды.
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық картасы
Сауат ашу негіздері
12 – желтоқсан
Тақырыбы: «Іі дыбысы және әрпі»
Мақсаты: І дыбысы және оның әріп таңбасымен таныстыру. Сөзге дыбыстық талдау жасату. Оқуға жазуға дағдыландыру. Балалардың сөздік қорын тілін дамыту. Өз ана тілін, елін жерін сүюге тәрбиелеу. Жазу дағдысына қолын жаттықтыру
Әдіс-тәсілдер: сұрақ – жауап, әңгімелеу, түсіндіру
Көрнекілігі: кеспе әліппе, суреттер, текшелер
Іс-әрекет
кезеңдері
Тәрбиешінің іс әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Талдау
+
-
Себепті қызығушылығын ояту кезеңі:
Балалар шаттық шеңберіне тұрып, бір-бірлеріне жақсы тілектерін айтады.
-өтілген дыбыстарды кеспе әліппеден тапқызу
-қала, жан, ана, ата т.б сөздерді кеспе әріптермен жазғызып, буынға бөлгізу
-қайырлы таң, қайырлы күн, бүгінгі күніңе сәттілік тілеймін!
Ұйымдастырушылық ізденіс кезеңі
Кеспе әріптен і әрпін көрсете отырып, өлең шумағын оқу.
Жалғыз таяқ боп тұ,
Төбесінде доп тұр.
Бұл не ?
Бұл- і дыбысы деп әріп таңбаларын көрсету.
-І дыбысы жуан айтыла ма, жіңішке айтыла ма?
І жіңішке айтылады. Дауысты дыбыстар жуан, жіңішке болып екіге бөлінеді. Мысалы: ы-і, ұ-ү, а-ә, о-ө .
Сергіту сәті
Әліппе-дәптермен жұмыс
Оқу орталығы: кітап, ілгіш, ішік, түлкі сөздеріне дыбыстық талдау жасату
Жазу орталығы: Үлгі бойынша І дыбысының кіші және бас әрпін бастырып жазу
Еңбек орталығы: Кітап немесе түлкінің суретін салу.
Балалардың өздеріне і дыбысының сөздің басында, ортасында, аяғында келетін сөздер ойлатады. Дәптердегі буындарды, сөздерді құратып оқытады. Кеспе әліппеге тіл, кітап сөзін жазу.
Мақалмен жұмыс
«Кітап-білім бұлағы» мақалының мағынасын түсіндіру.
Д/о: «Әріп тастамақ»
Тіл ұстарту жаттығуы
Іс-іс-іс
Піс, қазаным, піс
Дауысты дыбыс, жіңішке айтылады.
Қимылмен жасайды.
Жел соқты гу-гу,
Жаңбыр жауды тырс-тырс
Жаңбыр басылды
Күн ашылды
Дыбыстық талдау жасайды.
І әрпін жазады.
Сурет салады.
І дыбысына сөздер ойлайды.
Буындарды, сөздерді оқиды.
Мақалды қайталап, мағынасын түсінеді.
Іс-әрекеттің бағалау кезеңі
І дыбысы кездесетін сөздерге мысал келтіру.
Сөздер айтады.
Сабақты қорытындылау, балаларды жұлдызшамен мадақтау
Күтілетін нәтиже:
Білім: І дыбысымен танысты, сөз, сөйлем құрауға дағдыланды
Білік: Дұрыс сөйлеу, грамматикалық құзіреттіліктерін дамытты
Дағды: І әрпін таза, әдемі, сауатты жазуды үйренді
